Ανοίγουν όλες οι πλευρές στο Κυπριακό τα χαρτιά τους-Τα ΜΟΕ στο επίκεντρο της Ολομέλειας
Μικαέλλα Λοΐζου 16:21 - 17 Ιουλίου 2025

Το ουσιαστικό μέρος της πολυμερούς διάσκεψης της Νέας Υόρκης λαμβάνει χώρα σήμερα, με τις προσδοκίες να παραμένουν χαμηλές και τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι η συνέχεια που θα δοθεί στη διαδικασία θα αφορά και πάλι Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης. Την προώθηση, δηλαδή, αυτών που συμφωνήθηκαν στην Γενεύη αλλά δεν προχώρησαν και ενδεχομένως και την προσθήκη κάποιων καινούριων, όπως για παράδειγμα το οδόφραγμα στην οδό Ληδήνης, τα οποία να μπορούν να συζητηθούν εν μέσω «προεκλογικού» στα κατεχόμενα. Θεωρητικά υπάρχει περιθώριο για μία ευρεία θεματολογία, τόσο σε ό,τι αφορά τα ΜΟΕ, όσο βεβαίως και την ουσία του Κυπριακού, αλλά οι συνθήκες δεν είναι τέτοιες που να την ευνοούν. Ως εκ τούτου, φαίνεται ότι προτεραιότητα είναι η συντήρηση της κινητικότητας στην παρούσα φάση.
Στην συνάντηση, που θα ξεκινήσει στις 6:30μ.μ. ώρα Κύπρου, ο Προέδρος της Δημοκρατίας επέλεξε να έχει μαζί του τον Υπουργό Εξωτερικών Κωνσταντίνο Κόμπο, τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη, την Υφυπουργό Ευρωπαϊκών Θεμάτων Μαριλένα Ραουνά, τον διαπραγματευτή Μενέλαο Μενελάου και τον νομικό Αχιλλέα Αιμιλιανίδη. Αναμένεται να επαναληφθεί το φόρματ της Γενεύης, δηλαδή να τοποθετηθεί εισαγωγικά ο ΓΓ και οι επικεφαλής κάθε αντιπροσωπείας και να ακολουθήσει συζήτηση. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει και γεύμα εργασίας, στις 8:30μ.μ., ενώ οι όποιες ανακοινώσεις αναμένονται γύρω στα μεσάνυχτα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην περιορισμένη συζήτηση που έγινε για το Κυπριακό κατά τη διάρκεια του δείπνου, ο ΓΓ εξέφρασε την ελπίδα του να υπάρξει πρόοδος σε αυτά που συμφωνήθηκαν στη συνάντηση της Γενεύης τον Μάρτιο και ίσως κάποια καινούρια ΜΟΕ. Από την πλευρά του ο Νίκος Χριστοδουλίδης εμφανίστηκε θετικός, εκφράζοντας ετοιμότητα, και σημειώνοντας ότι στόχος πρέπει να είναι να οδηγηθεί η διαδικασία σε διαπραγματεύσεις και σε επίλυση του Κυπριακού, αλλά αντιλαμβάνεται ότι αυτό δεν είναι εφικτό ενόψει της «εκλογικής» διαδικασίας στα κατεχόμενα.
Καθόλου θετικός δεν εμφανίστηκε, ωστόσο, ο Ερσίν Τατάρ, αφού αναφέρθηκε σε «απομόνωση των Τ/κ από το 1964» και προανήγγειλε ότι κατά την Ολομέλεια θα υποβάλει προτάσεις για την άρση της «απομόνωσης». Ως τέτοιες αντιλαμβάνεται τα περιβόητα «τρία άλφα» του, δηλαδή το απευθείας εμπόριο, τις απευθείας πτήσεις και τις απευθείας διπλωματικές σχέσεις, που καμία σχέση δεν έχουν με «απομόνωση» αλλά αποσκοπούν σε αναγνώριση του ψευδοκράτους. Στις δηλώσεις του αναφέρθηκε, επίσης, όπως συνηθίζει, στην «κυριαρχική ισότητα» και το «ίσο διεθνές καθεστώς». Κατά τα άλλα, ανέφερε πως είναι ανοιχτός στον διάλογο «αλλά στο πλαίσιο που θέτω εγώ», το οποίο και πάλι προσδιόρισε ως τη «συνεργασία δύο κρατών».
Σε ό,τι αφορά τα οδοφράγματα, ο Ερσίν Τατάρ παρουσίασε και πάλι ως δικαιολογία ότι εκείνος θέλει κανονικά οδοφράγματα και όχι «διαδρόμους». Επανέλαβε ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό και ότι η πρότασή του παραμένει η διάνοιξη της Μιας Μηλιάς και της Λουρουτζίνας. Από την πλευρά του ο σύμβουλός του, Μουτλού Άκγιουνέι, δήλωσε ότι περιμένουν «να γίνει κάτι στο θέμα των οδοφραγμάτων».
Τις προηγούμενες ημέρες, ο Τατάρ έλεγε ότι θα επιδιώξει να ανοίξει συζήτηση και για το ζήτημα των διώξεων σφετεριστών, αφού θέλει με κάποιο τρόπο να εξαναγκάσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να παρέμβει στη δικαστική διαδικασία και να σταματήσει την εφαρμογή της νομιμότητας. Προφανώς κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να γίνει, ωστόσο ο Νίκος Χριστοδουλίδης ενδεχομένως να ευνοούσε μία υπενθύμιση από πλευράς Αντόνιο Γκουτέρες ότι τα ΗΕ δεν ανακατεύονται σε δικαστικές διαδικασίες.
Το μέχρι στιγμής highlight του ταξιδιού στη Νέα Υόρκη δεν έλαβε, πάντως, χώρα γύρω από το τραπέζι, αλλά εντελώς άτυπα, όταν ο Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Χακάν Φιντάν έμειναν πίσω και συνομιλούσαν για σχεδόν μία ώρα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η συζήτηση αφορούσε τα Ευρωτουρκικά, με τον Πρόεδρο να αναφέρει στον Τούρκο ΥΠΕΞ ότι είναι υπέρ των θετικών εξελίξεων στα ευρωτουρκικά, φτάνει να υπάρξει όμως πρόοδος στις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας και στο Κυπριακό. Ήταν μια ειλικρινής συζήτηση, υπό το πρίσμα και ότι τον Γενάρη η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει την Προεδρία της ΕΕ, ανέφεραν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας ότι η κάθε Προεδρία έχει τη δυνατότητα να θέτει κάποια θέματα στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπως μετέδωσε το ΚΥΠΕ. Η Λευκωσία έλαβε, πάντως, το μήνυμα ότι η Άγκυρα ενδιαφέρεται για τα Ευρωτουρκικά. Μήνυμα που προφανώς θα μεταφέρει και στις Βρυξέλλες.
Από τη δική τους πλευρά, πάντως, τονίζεται η ετοιμότητα για εμπλοκή της ΕΕ στη διαδικασία. Η ΕΕ παραμένει σταθερά δεσμευμένη στην επανένωση της Κύπρου, με πλήρη ευθυγράμμιση με τα ψηφίσματα του ΣΑ των ΗΕ και τις αρχές, τις αξίες και τη ευρωπαϊκή νομοθεσία, τόνισε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, σε ανάρτησή της στο Χ. «Υποστηρίζουμε ένθερμα τις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ και της προσωπικής του απεσταλμένης για επανέναρξη των συνομιλιών», τόνισε η κ. φον ντερ Λάιεν, υποδεικνύοντας πως η ΕΕ έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει. Εξέφρασε ετοιμότητα η ΕΕ να συμβάλει ενεργά και να εντείνει τις προσπάθειες για υποστήριξη της υπό τα ΗΕ διαδικασίας, περιλαμβανομένης της ενεργού εμπλοκής του Ειδικού Απεσταλμένου, Γιοχάνες Χαν, ο οποίος, ωστόσο, δεν προσκλήθηκε να λάβει μέρος στην άτυπη πενταμερή.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:
- Τετ α τετ Προέδρου και Φιντάν μετά το δείπνο-«Επιδόρπιο» η διασύνδεση του Κυπριακού με τα Ευρωτουρκικά
- «Ενδιαφέρουσα πρώτη συζήτηση» το δείπνο-Τα βλέμματα στραμμένα στην Ολομέλεια
- Μήνυμα Ούρσουλας πριν την Ολομέλεια της πολυμερούς-«Η ΕΕ έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει»
- Σε φιλική ατμόσφαιρα το δείπνο για τον Τατάρ-«Βρίσκομαι στη Νέα Υόρκη με εποικοδομητική και αποφασιστική στάση»
- «Ενδιαφέρουσα πρώτη συζήτηση» το δείπνο-Τα βλέμματα στραμμένα στην Ολομέλεια
