Πρώην διευθυντές ΤΟΜ στην λίστα των ποινικών για ΤΑΚΑΤΑ-Πειθαρχικές με τη σέσουλα αλλά... άνευ αντικειμένου

«Από το 2013 και έκτοτε, το ΤΟΜ λάμβανε συνεχείς προειδοποιήσεις για την επικινδυνότητα των αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, αλλά ουδέν το ουσιαστικό έπραξε προκειμένου να μειώσει ή να αποτρέψει τον κίνδυνο. Δηλαδή, με απλά λόγια, δεν άσκησε το καθήκον ενέργειας που του επέβαλλε ο νόμος, προειδοποιώντας το κοινό για τους κινδύνους και λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα για μείωση ή εξάλειψη του κινδύνου. Για τα δύο δυστυχήματα και στο ένα ατύχημα, βάζουμε στη βάση του πραγματικού πλαισίου κατά πόσον διαπιστώνονται ποινικά αδικήματα. Η απάντηση της Επιτροπής, επιπροσθέτως των πειθαρχικών είναι θετική. Παραθέσαμε τα ευρήματα της έρευνάς μας που αιτιολογούν τη θετική απάντηση. Αρμόδιος κατά πόσον θα υιοθετήσει την εισηγήσεις είναι ο Γενικός Εισαγγελέας και τελικός κριτής είναι τα Δικαστήρια».

Στην βάση του πιο πάνω λεκτικού από τον πρόεδρο της Ερευνητικής Επιτροπής για το σκάνδαλο με τους αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ, Μιχαλάκη Χριστοδούλου, μπαίνουν στο κάδρο για ποινικές ευθύνες, πρώην Διευθυντές του Τμήματος Οδικών Μεταφορών, ωστόσο με βάση τα όσα λέχθηκαν κατά τη διάρκεια της δημοσιογραφικής διάσκεψης, η λίστα περιλαμβάνει και άλλα πρόσωπα, στα οποία καταλογίζονται πειθαρχικές ευθύνες. Ωστόσο, αρκετές από αυτές κρίνονται άνευ αντικειμένου, αφού πρόκειται για Γενικούς Διευθυντές και λειτουργούς που ήδη έχουν αφυπηρετήσει και συνεπώς δεν μπορούν να διωχθούν πειθαρχικά.

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ποινικές ευθύνες καταλογίζονται τουλάχιστον σε δύο πρώην Διευθυντές του ΤΟΜ, εκ των οποίων ο ένας έχει αφυπηρετήσει και ο άλλος παραμένει κρατικός αξιωματούχος και κατέχει σημαντική θέση, ενώ ο τρίτος, είναι ιδιώτης.

Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο κ. Χριστοδούλου, στην βάση της μαρτυρίας που τέθηκε ενώπιον τους, διαπιστώνεται «το ενδεχόμενο διάπραξης κατάχρησης εξουσίας, ανθρωποκτονία, πρόκληση θανάτου λόγω αλόγιστης απερίσκεπτης πράξης», αδικήματα τα οποία σχετίζονται με τα δύο θανατηφόρα δυστυχήματα που σημειώθηκαν στις 24 Ιανουαρίου 2023, με θύμα τον Κυριάκο Όξινο και στις 21 Οκτωβρίου 2024, Στυλιανής Γιωργαλλή, καθώς και με τον τραυματισμό του 19χρονου Αλέξανδρου Λούγκου, έπειτα από τροχαίο που σημειώθηκε το 2017.

Το πιο σοβαρό αδίκημα, δεν είναι άλλο από αυτό της ανθρωποκτονίας, για το οποίο αναμένεται νέα ποινική έρευνα, αφού πρώτα μελετηθεί το πόρισμα από τον Γενικό Εισαγγελέα, ο οποίος είναι ο αρμόδιος για να αποφασίσει τα επόμενα βήματα. Ωστόσο, από την στιγμή που εντοπίζονται ποινικές ευθύνες, η νέα έρευνα από πλευράς Αστυνομίας θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη, εκτός και αν η ηγεσία της Νομικής Υπηρεσίας αποφασίσει κάτι διαφορετικό από αυτά που καταγράφει το πόρισμα της Ερευνητικής, το οποίο υπενθυμίζεται ότι δεν είναι δεσμευτικό. Όπως δηλαδή έγινε και σε άλλες περιπτώσεις, όπου ναι μεν υποδείχθηκαν ποινικά αδικήματα αλλά η Εισαγγελία δεν προχώρησε.

Σε περίπτωση δε, νέας ποινικής έρευνας, τότε προκύπτει ζήτημα για τον ένα εκ των τριών προσώπων που βρίσκονται στη λίστα των εισηγήσεων, αφού πρόκειται για υψηλόβαθμο κρατικό αξιωματούχο, για τον οποίο θα πρέπει να αποφασίσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, κατά πόσο θα τεθεί ή όχι σε διαθεσιμότητα μέχρι την ολοκλήρωση των ερευνών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Βαριές πολιτικές ευθύνες έδειξε η Επιτροπή στους υπουργούς Αναστασιάδη για ΤΑΚΑΤΑ-Άδειασε και Γενικούς Διευθυντές

Κεφάλαιο πειθαρχικές

Από εκεί και πέρα, στο κεφάλαιο πειθαρχικές ευθύνες, περιλαμβάνονται ουκ ολίγα πρόσωπα, τα οποία κατείχαν υψηλές θέσεις και συγκεκριμένα ήταν οι πρώην Γενικοί Διευθυντές του Υπουργείου Μεταφορών, για τους οποίους, όπως ανέφερε ο κ. Χριστοδούλου, είναι η «θλιβερή διαπίστωση της Επιτροπής, ότι για τους πέντε από τους έξι πρώην Γενικούς Διευθυντές, είναι η ευκολία με την οποία πρόβαλαν την αφοπλιστική δικαιολογία, πως ούτε και αυτοί γνώριζαν για το πρόβλημα με τους αερόσακους, για τις ανακλήσεις και τον τρόπο αντιμετώπισης από το ΤΟΜ και την Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία. Παραβλέπουν όμως, ότι με τις δικαιολογίες αυτές αναγνώρισαν ανεπάρκεια στην εκτέλεση των καθηκόντων τους ως Γενικών Διευθυντών του Υπουργείου».

Ωστόσο, τα όσα αναφέρει η Επιτροπή στο πόρισμα της, πέραν μιας περίπτωσης, επίσης κρίνονται άνευ σημασίας, δεδομένου πως όλοι έχουν αφυπηρετήσει και δεν αναμένεται να έρθουν αντιμέτωποι με τις παραλήψεις τους, εκτός και αν ανατραπούν τα δεδομένα και εν τέλει προκύψουν ποινικές ευθύνες, από τις ενδεχόμενες νέες έρευνες της Αστυνομίας.

Πέραν των πιο πάνω, πειθαρχικές ευθύνες καταλογίζονται και σε άλλα πρόσωπα από το ΤΟΜ, όπως επίσης στην Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία και την Αστυνομία, με τον κ. Χριστοδούλου να αναφέρει μεταξύ άλλων, πως διαπιστώθηκε ότι «η μαρτυρία των δύο αυτών προσώπων έδειξε ότι μεταξύ των διαφόρων κρατικών υπηρεσιών δεν υπάρχει η απαιτούμενη συνεργασία και αλληλοενημέρωση στα θέματα οδικής ασφάλειας. Το Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας, περί πολλά τυρβάζει, αλλά υστερεί στην ουσία της αποστολής του που είναι η οδική ασφάλεια. «Το παιχνίδι αλληλοεπίρριψης ευθυνών είναι ευρέως διαδεδομένο και να έχουν διαμορφωθεί και παγιωθεί λανθασμένες και επικίνδυνες νοοτροπίες που πρέπει να εκριζωθούν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον».

Για να συμβεί αυτό, τόνισε, πως πρέπει «στα διάφορα πόστα να τοποθετηθούν πρόσωπα τα οποία επιπρόσθετα από οποιαδήποτε προσόντα, πρέπει να συναισθάνονται ότι οι ψηλές θέσεις έχουν πολλά προνόμια, αλλά συνδέονται κι από πολλές ευθύνες, τις οποίες πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν και να υποστούν τις συνέπειες σε περίπτωση αποτυχίας».

Η Επιτροπή εισηγείται τόσο πειθαρχικές και ποινικές ευθύνες για έξι ή επτά από αυτά τα άτομα, είπε ο κ. Χριστοδούλου. Όπως γράφω στο πόρισμα πλήρως σχετικές είναι οι αποφάσεις του Ανωτάτου για το Μαρί. Τα ίδια συστατικά στοιχεία, οι ίδιες Αρχές. Ήμουν μέλος του Ανωτάτου όταν εκδώσαμε αυτές τις Αρχές. Υπάρχει εξαιρετική ομοιότητα. Από την αδιαφορία πράξεων και παραλείψεων χάσαμε δεκατρία άτομα, άρα και εδώ ενδεχόμενα να υπάρχουν οι ίδιες παραλείψεις. Ο αριθμός 6 ή 7 συμπεριλαμβάνει τόσο τις πειθαρχικές, όσο και τις ποινικές ευθύνες».

Άδειασε τέσσερις υπουργούς Μεταφορών

Την ίδια ώρα, η πρόεδρος της Ερευνητικής Επιτροπής, μοίρασε και πολιτικές ευθύνες, χρησιμοποιώντας ιδιαίτερα αυστηρή γλώσσα, αφού πέραν του ότι ανέφερε πως ουδείς ανέλαβε τις ευθύνες του, έκανε λόγο για πολιτική ασυδοσία, δεδομένης της στάσης που κράτησαν όσοι κατέθεσαν ενώπιον τους.

Πιο συγκεκριμένα, ενώπιον της Επιτροπής κατέθεσαν ο νυν και οκτώ πρώην υπουργοί του Υπουργείου Μεταφορών και Έργων, καλύπτοντας μία μακρά περίοδο, οι οποίοι ερωτήθηκαν αναφορικά με το κατά πόσον είχαν γνώση του ζητήματος των ΤΑΚΑΤΑ και τον ρόλο τους στη διαχείρισή του.

Η Επιτροπή εντόπισε «βαριά πολιτική ευθύνη», σχολιάζοντας ότι ουδείς εξ αυτών την αναγνώρισε και την ανέλαβε, με το πρόσχημα ότι δεν είχαν ενημερωθεί για τους αερόσακους. Ωστόσο, θεωρεί ότι πρόκειται για αιτιάσεις, καθώς η ευθύνη των υπουργών είναι αντικειμενική, ενώ υποδεικνύει ότι «αν τα πρόσωπα στην κορυφή της πολιτικής και κοινωνικής πυραμίδας δεν αναλαμβάνουν ευθύνη για τις πράξεις και τις παραλείψεις τους, τότε ενθαρρύνουν την εδραίωση γενικής και πολιτικής ασυδοσίας».

«Αποτελεί εύρημα της Επιτροπής ότι υπουργοί της περιόδου 2013-2023, έχουν βαριά πολιτική ευθύνη, την οποία όμως ουδείς εξ αυτών αναγνώρισε και ανέλαβε», όπως αναφέρθηκε. Και αυτό, με το πρόσχημα, ότι ουδείς τους ενημέρωσε για το πρόβλημα με τους αερόσακους ΤΑΚΑΤΑ και τον τρόπο με τον οποίο το Τμήμα Οδικών Μεταφορών αντιμετώπισε το πρόβλημα. Αν το γνώριζαν, προέβαλαν, ασφαλώς και θα το αντιμετώπιζαν όπως αποδεδειγμένα αντιμετώπισαν για άλλα θέματα.

Η Επιτροπή θεωρεί πως πρόκειται για αιτιάσεις που παραβλέπουν αφενός ότι η ευθύνη των υπουργών είναι αντικειμενική, δεν χρειάζεται ένας υπουργός να έχει άμεσα και προσωπική ευθύνη σε ένα ζήτημα για να του καταλογιστεί ευθύνη και αφετέρου, αν τα πρόσωπα στην κορυφή της πολιτικής και κοινωνικής πυραμίδας δεν αναλαμβάνουν ευθύνη για τις πράξεις και τις παραλήψεις τους, τότε ενθαρρύνουν την εδραίωση γενικής και πολιτικής ασυδοσίας. «Και με την μη ανάληψη της ευθύνης, δεν καλλιεργείται η πραγματική εμπιστοσύνη του πολίτη προς το κράτος και τους πολιτειακούς θεσμούς», τονίστηκε.

Κατά την επίμαχη περίοδο, από το 2013 μέχρι το 2023, ήταν για δύο μήνες υπουργός Συγκοινωνιών και Έργων (όπως ονομαζόταν τότε) ο Ευθύμιος Φλουρέντζος. Μετά την αλλαγή της Κυβέρνησης, ανέλαβε το Υπουργείο ο Τάσος Μητσόπουλος, ο οποίος μετακινήθηκε στο Υπουργείο Άμυνας τον Μάρτιο του 2014 και λίγες μέρες μετά κατέρρευσε στο γραφείο του και πέθανε στο νοσοκομείο. Ακολούθως, στην δεκαετία Αναστασιάδη, διετέλεσαν υπουργοί ο Μάριος Δημητριάδης από τον Μάρτιο του 2014 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2018, η Βασιλική Αναστασιάδου από τον Μάρτιο του 2018 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2019, η οποία σήμερα κατέχει θέση στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, και ο Γιάννης Καρούσος από τον Ιούνιο του 2022 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Καταπέλτης το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής-Εισηγείται ποινικά αδικήματα για τρείς και πειθαρχικά σε πέντε