Το blame game που πρέπει να εκριζωθεί, οι αρμόδιοι αναρμόδιοι και η κατάχρηση εξουσίας ΤΟΜ που έδειξε η Ερευνητική

«Το παιχνίδι αλληλοεπίρριψης ευθυνών είναι ευρέως διαδεδομένο και έχουν διαμορφωθεί και παγιωθεί λανθασμένες και επικίνδυνες νοοτροπίες που πρέπει να εκριζωθούν με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον».

Αυτή ήταν μια από τις τελικές διαπιστώσεις του πορίσματος καταπέλτης που παρέδωσε η Ερευνητική Επιτροπή για τις ανακλήσεις, που συστάθηκε κατ' εντολή του Γενικού Εισαγγελέα, Γιώργου Σαββίδη και η οποία διαπιστώνει ότι η λέξη ευθύνη δεν υπάρχει στο λεξιλόγιο κάποιων αρμοδίων, όταν βρεθούν απέναντι σε ενδεχόμενες κυρώσεις για λανθασμένους χειρισμούς.

Σε δύο μήνες συνεδριών της Ερευνητικής, τα πρόσωπα που ανέλαβαν την ευθύνη για τα κακώς κείμενα που δημιουργήθηκαν γύρω από το σκάνδαλο των ελαττωματικών αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, μετριούνται στα δάκτυλα του ενός χεριού, παρότι κατάθεση έδωσαν πέραν των σαράντα προσώπων. Λέξεις όπως «δεν γνωρίζω, δεν θυμάμαι, δεν άκουσα, δεν είδα» κυριάρχησαν στις αναφορές των αρμοδίων, γεγονός που ξένισε και ενόχλησε, όχι μόνο την ίδια την Επιτροπή, αλλά και όσους παρακολουθούσαν τις εργασίες της στο Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών.

Η αναφορά του προέδρου της Ερευνητικής Επιτροπής, δεν έμεινε μόνο μέχρι εκεί, αφού όπως τόνισε, «στα διάφορα πόστα πρέπει να τοποθετηθούν πρόσωπα τα οποία επιπρόσθετα από οποιαδήποτε προσόντα, πρέπει να συναισθάνονται ότι οι ψηλές θέσεις έχουν πολλά προνόμια, αλλά να συνδέονται κι από πολλές ευθύνες, τις οποίες πρέπει να είναι έτοιμοι να αναλάβουν και να υποστούν σε περίπτωση αποτυχίας».

Ουσιαστικά, ο κ. Χριστοδούλου άφησε σαφέστατες αιχμές για τον τρόπο που διαχειρίστηκαν άπαντες το σκάνδαλο των ελαττωματικών αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, στη Δημόσια Υπηρεσία, είτε αυτοί λέγονταν Γενικοί Διευθυντές, είτε διευθυντές του ΤΟΜ, ή ακόμα και Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία, οι οποίοι προσπάθησαν με τις τοποθετήσεις τους να αποποιηθούν κάθε ευθύνης που κλήθηκαν να αναλάβουν, καταλογίζοντάς τις σε απλούς λειτουργούς είτε του Υπουργείου, είτε ακόμα και του Τμήματος Οδικών Μεταφορών.

Κάποιοι εξ' αυτών που σήμερα φαίνεται να αντιμετωπίζουν με βάση το πόρισμα ευθύνες, αφού την τελική απόφαση για το αν και ποιοι θα διωχθούν, έχει ο Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, είχαν λάβει ή έστω περιήλθε στην αντίληψή τους η αποστολή 75 συνολικά προειδοποιήσεων για ανακλήσεις, εκ των οποίων οι 73 από την Υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή, που είναι επίσης μέρος της Δημόσιας Υπηρεσίας και θα έπρεπε να επιδείξουν τη δέουσα προσοχή, ωστόσο εκ του αποτελέσματος διαπιστώνεται ότι τις αγνόησαν, με αποτέλεσμα να οδηγηθούν στα σημερινά, τραγικά αποτελέσματα. Ακόμα κι αν δεν έφθασαν ενώπιόν τους, αυτό θα έλεγε κανείς πως συνεπάγεται με μη επαρκή εποπτεία των υφιστάμενών τους. Κάπου εδώ ενδεχομένως να εντοπίζονται και οι εισηγήσεις για ορισμένες από τις τρεις ποινικές διώξεις που εισηγούνται τα μέλη της Ερευνητικής Επιτροπής, όσο και για τις πέντε πειθαρχικές διώξεις.

Η εγκύκλιος που δείχνει κατάχρηση εξουσίας

Σαν να μην έφτανε που αγνοήθηκαν οι δεκάδες ενημερώσεις της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή, η κατάσταση οδηγήθηκε σε χάος μετά την απόφαση του ΤΟΜ να εκδώσει εγκύκλιο το 2017, με την οποία αφαιρούσε την ευθύνη από τους διανομείς του κατασκευαστή, μετατρέποντας, θα έλεγε κάποιος, την αγορά σε ξέφραγο αμπέλι, αφού για τα επονομαζόμενα γκρίζα οχήματα που εισέρχονταν στην αγορά, δεν προέκυπτε ενημέρωση για τα εξαρτήματά τους, ώστε όταν ανακαλούνταν να ενημερώνονται οι πολίτες.

Εδώ ενδεχομένως να προκύπτει το αδίκημα της κατάχρησης εξουσίας, στο οποίο αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Ερευνητικής Επιτροπής, αφού μια τέτοια απόφαση θα έπρεπε να ληφθεί από τη Βουλή, όπως εξήγησε. Στην εν λόγω αναφορά του, ο κ. Χριστοδούλου τόνισε πως «οι αρμοδιότητες του ΤΟΜ καθορίζονται από το Νόμο και θεωρούμε ότι δεν είχε αρμοδιότητα να αποδομήσει τους διανομείς του κατασκευαστή. Μόνος αρμόδιος για αυτό ήταν ο Νομοθέτης».

Από την άλλη, το αδίκημα της ανθρωποκτονίας παραμένει ως ερώτημα, δεδομένου ότι παρά το γεγονός πως υπάρχει εισήγηση από την Επιτροπή, δεν ξεκαθαρίζει σε ποιο αναφέρεται, ούτε εάν είναι ή όχι δημόσιος λειτουργός ή ιδιώτης, κάτι που αναμένεται να καταστεί σαφές μετά τη δημοσιοποίηση του πορίσματος.

Από το κάδρο των σκληρών αναφορών που χρησιμοποίησε η Ερευνητική, που μπορεί να χαρακτηριστεί κι ως δείγμα της αρνητικής εντύπωσης που σχημάτισαν από τους πλείστους που κατέθεσαν ενώπιόν της, δεν ξεφεύγουν ούτε η Αστυνομία, αλλά ούτε και η Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία, οι οποίοι όπως είπε ο κ. Χριστοδούλου, επέδειξαν έλλειψη ευθικρισίας, σε ό,τι αφορά στην ανάγκη κοινοποίησης από τις διεύθυνσης τους, των εκθέσεων που λειτουργοί αυτών των δύο υπηρεσιών ετοίμασαν.

Αυτό οδηγεί, όπως κατέληξε ο πρόεδρος της Επιτροπής, αναφερόμενος στις δύο υπηρεσίες, στο αποτέλεσμα ότι δεν υπάρχει η απαιτούμενη «συνεργασία και αλληλοενημέρωση στα θέματα οδικής ασφάλειας», γεγονός που ενδεχομένως να δείχνει άλλη μια τρύπα στο σύστημα που αν δεν υπήρχε, ίσως να μην οδηγούμασταν στα σημερινά αποτελέσματα.

Καυτηριάστηκαν τα οικονομικά συμφέροντα

Από το πόρισμα της Ερευνητικής δεν έλειπαν ούτε οι αναφορές για τους εκπροσώπους του ΣΕΜΗΟ και του ΠΑΣΕΑ, για τους οποίους διαπίστωσαν ότι έχουν έντονη διαφωνία λόγω οικονομικών συμφερόντων.

Επί του τούτου, ωστόσο, δεν προκύπτουν ποινικά αδικήματα, αλλά θα πρέπει οι αρμόδιες υπηρεσίες να βρουν τις λύσεις και να ρυθμιστεί είτε με κανονισμούς, είτε με διατάγματα, για να ανατραπεί η υφιστάμενη κατάσταση. Ο κ. Χριστοδούλου, φρόντισε μάλιστα να τονίσει εμφατικά πως «αντιλαμβανόμαστε τους όρους της διαφωνίας τους, όμως αποστολή του κράτους είναι η ασφάλεια των πολιτών κι όταν εγείρονται τέτοια θέματα, τα οικονομικά συμφέροντα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα».

Έδωσε παράλληλα τη λύση πως σε περίπτωση που δεν καταστεί δυνατό να εξισορροπηθούν τα συγκρουόμενα συμφέροντα των εμπλεκόμενων οικονομικών φορέων, αυτά μπορούν να επιβληθούν μέσα από τον ευρωπαϊκό Κανονισμό του 2018, με την έκδοση διαταγμάτων ή κατάθεση Κανονισμών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Βαριές πολιτικές ευθύνες έδειξε η Επιτροπή στους υπουργούς Αναστασιάδη για ΤΑΚΑΤΑ-Άδειασε και Γενικούς Διευθυντές
• Καταπέλτης το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής-Εισηγείται ποινικά αδικήματα για τρείς και πειθαρχικά σε πέντε