Διάττοντες αστέρες τα μικρά μη κοινοβουλευτικά κόμματα αλλά πρόλαβε να τους βρει λάθη η Ελεγκτική

Λιγότερο ενδιαφέροντα είναι τα ευρήματα της ειδικής έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για την συμμόρφωση των μη κοινοβουλευτικών κομμάτων, από ό,τι ήταν αυτή για τα κοινοβουλευτικά, καθώς τα περισσότερα δεν είχαν ιδιαίτερη οικονομική δραστηριότητα. Κυρίως, όμως, ένας σημαντικός αριθμός δεν υφίσταται πλέον ή έχει μετασχηματιστεί σε κάτι άλλο, με αποτέλεσμα οι πολίτες να μην θυμούνται καν τα ονόματα ορισμένων εξ’ αυτών, παρόλο που στο σχετικά πρόσφατο παρελθόν τους ζητούσαν να τους δώσουν εξουσία.

Ο έλεγχος αφορούσε την περίοδο 2016-2021 και τα κόμματα Αλλαγή Γενιάς, Αλληλεγγύη, Αφύπνιση -2020-, Βολτ Κύπρος (πρώην Αμμόχωστος για την Κύπρο), Ενεργοί Πολίτες - Κίνημα Ενωμένων Κυπρίων Κυνηγών, Ενωμένο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα Κύπρου (Ε.Ρ.Κ.Κ.), Κίνημα Δικαίωση Στήριξη Επιστροφή, Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου, Νέα Οριζόντια Δύναμη, Νίκη, Οργάνωση Αγωνιστών Δικαιοσύνης και Πνοή Λαού. Όπως διευκρινίζεται, τα μη κοινοβουλευτικά πολιτικά κόμματα «Ανεξάρτητοι – Συμμαχία Ανατροπής», «Γραφείο Δικαιωμάτων Πολίτη ΛΑ.ΣΟ.Κ», «Εγώ ο Πολίτης», «Ευρωπαϊκό Κόμμα», «Κίνημα Ανεξάρτητων Ελευθέρων Πολίτων», «Κίνημα Δικαιοσύνης», «Κοινωνικό Κίνημα Σημαία», «Πατριωτικός Συνασπισμός» και «Συμμαχία Πολιτών», δεν περιλήφθηκαν στο πλαίσιο του ελέγχου, παρά το γεγονός ότι είχαν δραστηριότητες κατά την υπό εξέταση περίοδο, καθώς είχαν ήδη διαγραφεί από το Μητρώο Πολιτικών Κομμάτων, πριν από την έναρξη του υπό αναφορά ελέγχου.

Όπως επισημαίνει η Ελεγκτική, ο κύκλος δραστηριοτήτων και ο όγκος συναλλαγών των ελεγχόμενων μη κοινοβουλευτικών κομμάτων είναι σαφώς μικρότερος σε σύγκριση με εκείνον των κοινοβουλευτικών κομμάτων, η ισχύουσα νομοθεσία ωστόσο, δεν προβλέπει διαφοροποιήσεις ως προς τις υποχρεώσεις συμμόρφωσης, ανάλογα με το μέγεθος ή την έκταση των εργασιών των πολιτικών κομμάτων.

Στην έκθεση επισημαίνεται ότι τρία Κόμματα, συγκεκριμένα η «Αλλαγή Γενιάς», το «Κίνημα Δικαίωση Στήριξη Επιστροφή» και η «Νίκη», καθυστέρησαν να υποβάλουν τις ελεγμένες, από ιδιώτες ελεγκτές, οικονομικές καταστάσεις τους, για το έτος 2021, στον Έφορο Τήρησης του Μητρώου Πολιτικών Κομμάτων (ο Έφορος). Τα Κόμματα «Αλληλεγγύη» και «Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου» καθυστέρησαν να υποβάλουν ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις, για τα έτη 2016 και 2021, το Κόμμα «Πνοή Λαού» καθυστέρησε, για τα έτη 2016, 2018 και 2021, ενώ το Κόμμα «Νέα Οριζόντια Δύναμη» δεν υπέβαλε ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις για το 2021.

«Δεν εντοπίσαμε στο διαδίκτυο, αναρτημένες οικονομικές καταστάσεις, για το έτος 2021, πέντε Κομμάτων (Αλλαγή Γενιάς, Αφύπνιση, Βολτ, Νέα Οριζόντια Δύναμη, Νίκη), ενώ για τρία Κόμματα (ΚΕΚΚ, Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου, ΟΑΔ) οι αναρτήσεις τους δεν κάλυπταν όλα τα έτη για τα οποία είχαν υποχρέωση ανάρτησης», αναφέρεται περαιτέρω.

Το Κόμμα «Πνοή Λαού» αν και ιδρύθηκε στις 22.3.20216, ουδέποτε ανάρτησε οικονομικές καταστάσεις στο διαδίκτυο. Επιπλέον, δύο Κόμματα (Αλληλεγγύη και Κίνημα Δικαίωση Στήριξη Επιστροφή) ανάρτησαν, το μεν πρώτο, αποσπάσματα των οικονομικών καταστάσεων του, το δε δεύτερο, μη ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις.

Ακόμα και τα Καταστατικά κάποιων από αυτά τα κόμματα δεν προνοούσαν την ορθή συμμόρφωσή τους στον έλεγχο. Σύμφωνα με την Ελεγκτική, το καταστατικό πέντε Κομμάτων (Αφύπνιση, Βολτ, Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου, Νίκη, Πνοή Λαού) δεν περιλαμβάνει πρόνοια για την ετοιμασία ετήσιων οικονομικών καταστάσεων, ούτε καθορίζει ποιο όργανο είναι υπεύθυνο για την έγκρισή τους. Επιπλέον, στην περίπτωση τεσσάρων Κομμάτων (Αλληλεγγύη, ΕΡΚΚ, ΚΕΚΚ, ΟΑΔ), διαπιστώθηκε ότι οι οικονομικές τους καταστάσεις εγκρίθηκαν από όργανα διαφορετικά από εκείνα που προβλέπονται στα καταστατικά τους. Περαιτέρω, oι οικονομικές καταστάσεις του Κόμματος «Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου», που αφορούν στο έτος 2016, υποβλήθηκαν στον Έφορο χωρίς να φέρουν υπογραφή, ούτε από τα αρμόδια πρόσωπα του Κόμματος, ούτε από τους ιδιώτες ελεγκτές.

Επίσης, στις Εκθέσεις των Ανεξάρτητων Ελεγκτών που περιλαμβάνονται στις οικονομικές καταστάσεις τριών Κομμάτων (Αλληλεγγύη, Βολτ, Νίκη), αυτά αναφέρονται ως σωματεία, παρόλο που δεν πληρούν τον ορισμό του σωματείου σύμφωνα με τον Περί Σωματείων και Ιδρυμάτων και Άλλων Συναφών Θεμάτων Νόμο. Επίσης, στις οικονομικές καταστάσεις του Κόμματος «ΕΡΚΚ», καθώς και στις αντίστοιχες Εκθέσεις του Ανεξάρτητου Ελεγκτή που περιλαμβάνονται σε αυτές, το Κόμμα αναφέρεται ως εταιρεία, παρόλο που δεν πληροί τον ορισμό αυτό, σύμφωνα με τον Περί Εταιρειών Νόμο.

Η Ελεγκτική εντόπισε αδυναμίες στην τήρηση των ειδικών μητρώων εισφορών από τα Κόμματα που έλαβαν εισφορές και υπέβαλαν τα αντίστοιχα μητρώα (Αλληλεγγύη, Βολτ, ΕΡΚΚ, ΚΕΚΚ, Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου, ΟΑΔ). Μεταξύ άλλων, παρατηρήθηκαν:

¨ απουσία των απαραίτητων στοιχείων ταυτοποίησης των εισφορέων,

¨ καταγραφή ανώνυμων εισφορών,

¨ μη συμπερίληψη όλων των εισφορών στα ειδικά μητρώα,

¨ περιπτώσεις μη καταχώρισης στα ειδικά μητρώα, εισφορών κάτω των €500.

«Επισημαίνουμε ότι, στην περίπτωση του Κόμματος «Πνοή Λαού», αυτό δεν προσκόμισε στην Υπηρεσία μας, προς έλεγχο, τα ειδικά μητρώα εισφορών του, παρά το γεγονός ότι στις οικονομικές καταστάσεις του παρουσιάζονται εισφορές, συνολικού ύψους €184.060, που αφορούν στα έτη 2016 έως 2021. Επίσης, ειδικά μητρώα εισφορών δεν προσκόμισε ούτε το Κόμμα «Νίκη», ωστόσο σε αυτή την περίπτωση οι παρουσιασθείσες στις οικονομικές καταστάσεις εισφορές, περιορίζονται στο ποσό των €150, μόνο για το έτος 2021 που είναι και το έτος ίδρυσης του», προστίθεται.

Σε πέντε περιπτώσεις ελεγχόμενων Κομμάτων, διαπιστώθηκαν διαφορές ανάμεσα στα συνολικά ποσά των εισφορών, όπως αυτά καταχωρίστηκαν στα ειδικά μητρώα εισφορών τους και στα συνολικά ποσά των εισφορών, όπως αυτά παρουσιάστηκαν στις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις τους. Στις τρεις περιπτώσεις οι διαφορές ήταν πολύ μικρές, ωστόσο αυτές αποτελούν ένδειξη μη συμφιλίωσης των σχετικών στοιχείων. Στις άλλες δύο περιπτώσεις οι συνολικές διαφορές που παρατηρήθηκαν ήταν €11.569 για το Κόμμα «Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου» (2016-2021) και €22.855 για το Κόμμα «ΟΑΔ» (2016-2021).

Περαιτέρω σημειώνει πως «πέντε Κόμματα (Αλληλεγγύη, Βολτ, ΕΡΚΚ, ΚΕΚΚ, Πνοή Λαού) δεν προσκόμισαν για έλεγχο τα διπλότυπα αποδείξεων, τα οποία τους είχαν ζητηθεί από την Υπηρεσία μας. Το Κόμμα «Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου» υπέβαλε προς έλεγχο τα διπλότυπα των αποδείξεων είσπραξης που εξέδωσε κατά την περίοδο 2016 έως 2019, ωστόσο δεν υπέβαλε τα διπλότυπα των αποδείξεων είσπραξης, για τα έτη 2020 και 2021. Για την ΟΑΔ, από τον έλεγχο των αποδείξεων που υπέβαλε το Κόμμα διαπιστώθηκαν ασυμφωνίες με τις οικονομικές καταστάσεις, απουσία αποδείξεων και μη καταχώριση στα ειδικά μητρώα αριθμού μη χρηματικών εισφορών καθώς και λήψη ανώνυμων εισφορών που δεν επιτρέπονται από τη σχετική νομοθεσία».

Τέσσερα Κόμματα (Αλληλεγγύη, Βολτ Κόμμα για τα Ζώα Κύπρου, ΟΑΔ), αν και είχαν ιδιωτικές εισφορές άνω των €500, δεν φαίνεται να ανάρτησαν τους αντίστοιχους καταλόγους στις ιστοσελίδες τους ή σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης που διατηρούσαν, για τα έτη κατά τα οποία είχαν σχετική υποχρέωση. Επίσης, στο ΚΕΚΚ εντοπίστηκαν περιπτώσεις αποδοχής εισφορών από νομικά πρόσωπα, για τα οποία δεν μπόρεσε η Ελεγκτική να τεκμηριώσει κατά πόσον ήταν εταιρείες εγγεγραμμένες στη Δημοκρατία, δυνάμει του περί Εταιρειών Νόμου, ως απαιτείται.