Ο… Συναγερμός του Αναστασιάδη, οι ανησυχητικές τάσεις για το κόμμα και οι ευθύνες της Αννίτας Δημητρίου

Αν ανέδειξε κάτι η δημοσκόπηση της IMR και του REPORTER αναφορικά με τον ΔΗΣΥ είναι πως είναι σωστό το ένστικτο του Νίκου Αναστασιάδη σε σχέση με την πορεία του κόμματός του. Μπορεί να μην διαπιστώνονται τεράστιες απώλειες, αλλά διαπιστώνεται μία ανησυχητική τάση, την οποία ορθώς επεσήμανε τις προάλλες ο επίτιμος πρόεδρος της παράταξης.

Στο πολιτικό βαρόμετρο του REPORTER φαίνεται πως αν οι Βουλευτικές Εκλογές πραγματοποιούνταν σήμερα, ο ΔΗΣΥ θα έκοβε το νήμα δεύτερος και όχι πρώτος, όπως παραδοσιακά συμβαίνει, εξασφαλίζοντας 18% έναντι 19% του ΑΚΕΛ. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι η μία μονάδα με την οποία προηγείται το ΑΚΕΛ εμπίπτει εντός του στατιστικού λάθους και προφανώς είναι μια ψαλίδα πλήρως ανατρέψιμη στον χρόνο που μεσολαβεί. Συνεπώς, το ζήτημα δεν είναι το 1% αλλά πως η τάση δείχνει ότι η παράταξη αυτή τη στιγμή δυσκολεύεται να κερδίσει την πρωτιά στις Βουλευτικές Εκλογές, ενώ το 2021 την κατέλαβε με πέραν των πέντε μονάδων διαφορά από το ΑΚΕΛ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Δημοσκόπηση REPORTER: Διπλή μάχη για πρωτιά και τρίτη θέση ενόψει Βουλευτικών-Ανατροπές στο υφιστάμενο σκηνικό
• Δημοσκόπηση REPORTER: Ανταγωνίζονται τον κανένα και τη δυσπιστία αντί μεταξύ τους οι πολιτικές δυνάμεις

Η πρόθεση ψήφου, πάντως, δεν καν το πιο ανησυχητικό εύρημα της δημοσκόπησης για τον ΔΗΣΥ. Για παράδειγμα, όχι απλώς η συσπείρωσή του μόλις που ξεπερνά το 50% αλλά παρουσιάζει διψήφιες διαρροές προς δύο άλλα κόμματα, 15% προς το ΕΛΑΜ και 12% προς το Άλμα. Ιδιαίτερα η διαρροή προς το ΕΛΑΜ είναι εξαιρετικά σοβαρή, όχι μόνο λόγω του ύψους της αλλά και επειδή είναι συστηματική, καθώς παρουσιάστηκε και σε προηγούμενες εκλογικές διαδικασίες. Ως εκ τούτου προκύπτει ότι ο ΔΗΣΥ αποτυγχάνει να κλείσει την στρόφιγγα για ένα πρόβλημα που γνωρίζει εδώ και καιρό ότι υπάρχει.

Ουσιαστικά η συνεχής απώλεια Συναγερμικών ψηφοφόρων προς το ΕΛΑΜ δεν περιορίζεται στο γεγονός πως πρόκειται για το άλλο κόμμα της Δεξιάς. Για την ακρίβεια, η πολεμική που δέχεται το ΕΛΑΜ ως ακραίο κόμμα, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από τον ΔΗΣΥ, παρουσιάζοντας τον εαυτό του ως την μοναδική μετριοπαθή επιλογή για τους δεξιούς ψηφοφόρους. Συμβαίνει, όμως, ακριβώς το αντίθετο, καθώς το ΕΛΑΜ είναι που καταλαμβάνει όλο και περισσότερο χώρο, τόσο εκλογικά όσο και συμβολικά. Για παράδειγμα, τη μέρα που ανακοινώθηκε η «μεταγραφή» του Ευγένιου Χαμπουλλά, παρουσιάστηκε από το ΕΛΑΜ ως προσθήκη «στον κοινό μας αγώνα για ενίσχυση της πατριωτικής, συντηρητικής και εθνικόφρονος παράταξης». Ο ΔΗΣΥ ιδρύθηκε για να αποτελεί την εθνικόφρονα παράταξη του τόπου και αυτή ήταν η σημαία του για δεκαετίες. Όμως αυτή τη στιγμή φαίνεται πως ακόμη και το σήμα κατατεθέν του είναι προς διεκδίκηση από το ΕΛΑΜ.

Το ΕΛΑΜ δεν διεκδικεί μόνο τα σκήπτρα της εθνικοφροσύνης από τον ΔΗΣΥ. Κυρίως διεκδικεί -και φαίνεται να κερδίζει όλο και περισσότερο- το πιο συντηρητικό κομμάτι της βάσης των ψηφοφόρων του. Τα τελευταία χρόνια ο ΔΗΣΥ έχει κάνει βήματα προς πιο προοδευτικές κατευθύνσεις, αποξενώνοντας μέρος της βάσης, που βλέπει το ΕΛΑΜ να πολεμά την «woke agenda», να διατηρεί δεσμούς με την Εκκλησία κτλ και ταυτίζεται περισσότερο από ό,τι με το δικό του κόμμα.

Ενδεχομένως από πλευράς του ΔΗΣΥ αυτή να είναι η στρατηγική απόφαση και όντως η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του να μην υιοθετούν πλέον πολύ συντηρητικές απόψεις. Ωστόσο αυτή η μετεξέλιξη των θέσεων παρατηρείται εδώ και αρκετά χρόνια και στο παρελθόν φαίνεται να ήταν σε θέση να συγκρατήσει τους συντηρητικούς ψηφοφόρους, ενώ σήμερα δεν μπορεί. Σε αυτή την αδυναμία προστίθεται και το γεγονός πως το «πρόσωπο» αυτής της πτέρυγας στην ηγεσία του κόμματος ήταν ο Μάριος Πελεκάνος, ο οποίος έφυγε από την παράταξη μετά τη μη επιλογή του για το ψηφοδέλτιο των Ευρωεκλογών και έκτοτε αποτελεί ένα δυνατό χαρτί για το ΕΛΑΜ, «νομιμοποιώντας» την πρόθεση Συναγερμικών ψηφοφόρων να πάνε προς αυτή την κατεύθυνση. Κυρίως, όμως, δεν αντικαταστάθηκε με κάποιο άλλο στέλεχος που να εκφράζει αυτή την πτέρυγα, με αποτέλεσμα να απουσιάζει πλήρως από την πρώτη γραμμή του κόμματος.

Το ζήτημα της ιδεολογικής «μετάλλαξης» του ΔΗΣΥ τίθεται από διάφορα, παλαιότερα κυρίως, στελέχη κατά καιρούς, τόσο δημοσίως όσο κυρίως πίσω από κλειστές πόρτες, καθώς θεωρούν ότι έχασε την ταυτότητά του. Και αποτελεί έναν από τους γαλάζιους ελέφαντες στο δωμάτιο, που η Αννίτα Δημητρίου δεν βρήκε τρόπο να δαμάσει. Αντιθέτως, κατά καιρούς κατηγορείται ότι η ίδια συμβάλλει σε αυτό το πρόβλημα, ιδιαίτερα με κάποιες απόψεις που είχε διατυπώσει αναφορικά με το Κυπριακό, οι οποίες προκάλεσαν μεγάλες εσωτερικές αντιδράσεις.

Υπενθυμίζεται ότι το ζήτημα της ταυτότητας έθιξε, ουσιαστικά, και ο Νίκος Αναστασιάδης στις παρεμβάσεις του αυτής της εβδομάδας, αν και η έμφασή του δόθηκε στο κομμάτι της υπευθυνότητας και του ύφους του κόμματος και όχι τόσο στο ιδεολογικό. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του έργου του ευρωβουλευτή Λουκά Φουρλά, ο επίτιμος πρόεδρος του ΔΗΣΥ δήλωσε πως το κόμμα του αρκείται στον λαϊκισμό, στον μηδενισμό και στην υπόσκαψη και έχει την εντύπωση ότι έτσι θα επιβιώσει. Κάλεσε όλους να αναλογιστούν τις ιδρυτικές αρχές και αξίες του ΔΗΣΥ, προειδοποιώντας ότι οι παρεμβάσεις του θα ακολουθήσουν, καθώς θεωρεί πως «έχουμε κάπου παρεκκλίνει της ορθής πορείας».

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας έθιξε, όμως, και ευρύτερα ζητήματα για τις προσωπικές ατζέντες που θεωρεί ότι υπονομεύουν το συλλογικό καλό. «Περνούμε κρίσιμες ώρες σαν παράταξη», είπε, υποδεικνύοντας ότι «θα πρέπει όλοι να αναλογιστούν ότι αυτό το κόμμα δεν δημιουργήθηκε για να ικανοποιεί όποιου από εμάς τις φιλοδοξίες αλλά τις ανάγκες αυτής της χώρας». Ακολούθως ο Νίκος Αναστασιάδης επανήλθε, διευκρινίζοντας ότι η παρέμβασή του ήταν «η έκφραση των ανησυχιών και της αγωνίας μου για την κρατούσα κατάσταση στον ΔΗΣΥ και δεν είχε σκοπό την στοχοποίηση είτε της ηγεσίας, είτε συγκεκριμένων στελεχών, εξ’ άλλου η ευθύνη βαραίνει όλους». Όμως, όχι απλώς δεν έκανε πίσω σε αυτά που ανέφερε αλλά πρόσθεσε και άλλα, προειδοποιώντας ότι «αν κάποιοι συνεχίσουν να καλλιεργούν την εσωστρέφεια έναντι της ενότητας, αν δεν συνειδητοποιήσουν πως αυτό που προέχει είναι η νικηφόρα πορεία του κόμματος κατά τις Βουλευτικές Εκλογές του 2026 και όχι οι προσωπικές τους επιλογές, δεν θα διστάσω να είμαι αυστηρότερος την επόμενη φορά».

Είναι αλήθεια πως την εσωστρέφεια δεν είναι η νυν ηγεσία που τη δημιούργησε (για την ακρίβεια ο ίδιος ο Νίκος Αναστασιάδης είχε πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό, μαζί με τον Αβέρωφ Νεοφύτου), αλλά αυτή καλείται να τη διαχειριστεί και δεν φαίνεται να τη διαχειρίζεται πολύ καλά. Η Αννίτα Δημητρίου είναι ξεκάθαρο ότι αποφεύγει να συγκρουστεί εσωτερικά, με αποτέλεσμα να παρουσιάζονται τα φαινόμενα που ουσιαστικά κάκιζε ο κ. Αναστασιάδης, τα οποία προκαλούν προστριβές και, ως αποτέλεσμα, εντείνουν την εσωστρέφεια.

Πλέον είναι ξεκάθαρο πως η όποια περίοδος χάριτος έχει παρέλθει και η ηγεσία ελέγχεται για αυτές τις αδυναμίες. Όχι απλώς από τους παρατηρητές, αλλά και από την ίδια τη βάση του κόμματος. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον εύρημα το γεγονός ότι, ενώ η πρόεδρος της παράταξης δεν έχει απωλέσει τη δημοφιλία της στο γενικό κοινό και εξακολουθεί να είναι η πιο δημοφιλής πολιτική αρχηγός στη χώρα, από τον Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο το ποσοστό των Συναγερμικών που έχουν θετική ή μάλλον θετική εικόνα για την πρόεδρο του κόμματός τους μειώθηκε κατά 8%.

Η Αννίτα Δημητρίου αξιοποίησε το βήμα των γενεθλίων του ΔΗΣΥ για να επιτεθεί στον λαϊκισμό. Αλλά περιορίστηκε στον λαϊκισμό που εντοπίζει στους πολιτικούς της αντιπάλους, χωρίς να αναφερθεί σε αντίστοιχα φαινόμενα στο εσωτερικό του δικού της κόμματος, στοχοποιώντας κυρίως το ΕΛΑΜ, το ΑΚΕΛ και το Άλμα. Κάλεσε τα στελέχη της παράταξής της να απευθυνθούν ενωμένοι στην κοινωνία «για να δημιουργήσουμε μια μεγάλη συμμαχία υπεύθυνων πολιτών απέναντι στην πόλωση και στη δημαγωγία». Ταυτόχρονα απηύθυνε έκκληση προς τις πολιτικές δυνάμεις για νηφαλιότητα, υπευθυνότητα και σοβαρότητα.

Επέλεξε, ταυτόχρονα, να υιοθετήσει μία από τις αναφορές του Νίκου Αναστασιάδη, αναγνωρίζοντας το βάρος της ευθύνης της, καθώς θα ηγηθεί του ΔΗΣΥ στις Βουλευτικές Εκλογές, και τόνισε πως «η ηθική επιταγή του Κληρίδη είναι μία: Η παράταξη δημιουργήθηκε για να υπηρετεί την πατρίδα και όχι τις όποιες προσωπικές φιλοδοξίες και με την αρχή ότι το συμφέρον του κόμματος δεν είναι άλλο από το συμφέρον της Κύπρου». Το πρόβλημα είναι πως, οι πολλαπλές παράλληλες ατζέντες, τις οποίες η πρόεδρος του ΔΗΣΥ ονόμασε εύσχημα «πλουραλισμό απόψεων», συχνά είναι σύμπτωμα αυτών των προσωπικών φιλοδοξιών και όχι αποτέλεσμα δημοκρατικού διαλόγου και πολιτικής ζύμωσης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

Επικρίσεις Αναστασιάδη στον ΔΗΣΥ-«Δυστυχώς έχουμε παρεκκλίνει από την ορθή πορεία»

«Δεν είχα σκοπό να στοχοποιήσω την ηγεσία» διευκρινίζει ο Αναστασιάδης-«Δεν θα διστάσω να είμαι αυστηρότερος»

Μήνυμα Αννίτας για ισχυρό ΔΗΣΥ με καρφιά σε ΕΛΑΜ και αναφορά σε Φειδία-«Αποφυγή λαϊκισμού για φθηνούς πολιτικούς πόντους»