Προσβασιμότητα για λίγους-Τα καθημερινά εμπόδια των ατόμων με αναπηρίες στους χώρους εστίασης

Παρά τις βελτιώσεις που έχουν καταγραφεί τα τελευταία χρόνια σε αρκετές δημόσιες υπηρεσίες αναφορικά με την προσβασιμότητα, τα άτομα με κινητικές αναπηρίες στην Κύπρο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σοβαρά και καθημερινά εμπόδια. Τα προβλήματα δεν περιορίζονται μόνο στην απουσία κατάλληλων υποδομών, αλλά επεκτείνονται σε ζητήματα ισότιμης εξυπηρέτησης, σεβασμού και αξιοπρέπειας, ιδιαίτερα σε χώρους εστίασης, αναψυχής και κοινωνικής συμμετοχής.

Αφορμή για την εκ νέου ανάδειξη των προβλημάτων που βιώνουν τα άτομα με αναπηρίες αποτέλεσε πρόσφατη ανάρτηση του Προέδρου της Οργάνωσης Παραπληγικών Κύπρου (Ο.ΠΑ.Κ.), Δημήτρη Λαμπριανίδη. Ο ίδιος τόνισε πως ένα από τα συχνότερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα σε τροχοκάθισμα στους χώρους εστίασης είναι η επικράτηση ψηλών τραπεζιών, σχεδιασμένων αποκλειστικά για όρθιους. Το φαινόμενο, που κερδίζει έδαφος τα τελευταία χρόνια, δυσκολεύει σημαντικά την καθημερινότητα αυτών των ατόμων, αποκλείοντάς τα ουσιαστικά από τη δυνατότητα να κάθονται και να εξυπηρετούνται με άνεση.

Μιλώντας στον REPORTER, ο κ. Λαμπριανίδης ανέφερε πως «είναι ένα πολύ συχνό φαινόμενο και, όσο περνά ο καιρός, το πρόβλημα οξύνεται, αφού φαίνεται πως τα καταστήματα επιλέγουν ψηλά τραπέζια για να αναγκάζονται οι θαμώνες να στέκονται, αυξάνοντας έτσι τη χωρητικότητα του χώρου». Παράλληλα, υπενθύμισε πως είχε προηγηθεί σχετική συζήτηση με τον Υφυπουργό Τουρισμού, όπου επισημάνθηκε ότι η εξυπηρέτηση όλων των πελατών πρέπει να θεωρείται δείκτης ποιότητας. Στο πλαίσιο αυτό, είχε συμφωνηθεί να ενταχθούν κριτήρια που θα καθορίζουν την υποχρέωση ύπαρξης τόσο ψηλών όσο και χαμηλών τραπεζιών σε όλους τους χώρους ενός εστιατορίου, και όχι σε κάποια απομονωμένη γωνιά.

Πρόσθεσε επίσης ότι το ιδανικό θα ήταν να υπάρχουν τραπέζια με ρυθμιζόμενο ύψος, προκειμένου να καλύπτονται και οι ανάγκες των ατόμων που χρησιμοποιούν ηλεκτροκίνητα αμαξίδια, καθώς αυτά απαιτούν ελαφρώς μεγαλύτερο ύψος για να χωρέσουν άνετα από κάτω. Ένα ακόμα συχνό πρόβλημα, όπως επισήμανε, είναι η κατασκευή τραπεζιών με βάση στη μέση, γεγονός που εμποδίζει την προσέγγιση και την άνετη τοποθέτηση του τροχοκαθίσματος.

Όλα αυτά τα ζητήματα, υπογράμμισε ο κ. Λαμπριανίδης, θα έπρεπε να έχουν ήδη ρυθμιστεί και διευθετηθεί από το Υφυπουργείο Τουρισμού, καθώς σχετίζονται άμεσα με την εξυπηρέτηση των πελατών – είτε πρόκειται για ντόπιους είτε για τουρίστες. Τόνισε ότι οι χώροι στους οποίους παρατηρούνται ελλείψεις ή και πλήρης απουσία προσβασιμότητας περιλαμβάνουν εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ και κλαμπ. Εξήγησε ότι το πρόβλημα επιδεινώνεται, καθώς πολλοί χώροι εστίασης αλλάζουν χαρακτήρα μετά από κάποια ώρα και λειτουργούν σαν μπαράκια, γεγονός που εντείνει την απομάκρυνση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες.

Προσβάσιμες μεν, όχι όμως όλες, οι δημόσιες υπηρεσίες

Αναφορικά με την κατάσταση στις δημόσιες υπηρεσίες, ο κ. Λαμπριανίδης εξέφρασε συγκρατημένη αισιοδοξία, λέγοντας ότι έχουν υπάρξει θετικές εξελίξεις λόγω της μεταφοράς αρκετών κυβερνητικών υπηρεσιών σε πιο σύγχρονα και προσβάσιμα κτήρια. Ωστόσο, υπογράμμισε πως δεν είναι δυνατό να δηλώσει ότι όλες οι υπηρεσίες είναι πλήρως προσβάσιμες. Επισήμανε ότι το Τμήμα Δημοσίων Έργων, ως αρμόδιος φορέας για τις υποδομές του Δημοσίου, θα πρέπει να προβεί σε σχετικούς ελέγχους και να δημοσιοποιήσει τα ευρήματα.

Παράλληλα, ανέδειξε την ανάγκη ύπαρξης μιας ειδικής υπηρεσίας που να ασχολείται αποκλειστικά και εξειδικευμένα με τα ζητήματα προσβασιμότητας. Υπενθύμισε ότι στο παρελθόν υπήρχε στο Υπουργείο Συγκοινωνιών και Έργων –σημερινό Υπουργείο Μεταφορών– το Γραφείο Σχεδιασμού για άτομα με αναπηρίες. Το γραφείο αυτό, αν και αποτέλεσε το πρώτο θεσμικό βήμα της Κυπριακής Δημοκρατίας για στοχευμένη πολιτική, δεν ενισχύθηκε, αλλά αντίθετα οδηγήθηκε σε αδρανοποίηση.

Όπως είπε, εκκρεμεί ακόμη το αίτημα της Ο.ΠΑ.Κ. για τη δημιουργία Ανεξάρτητης Αρχής Προσβασιμότητας, αίτημα που βρίσκεται πλέον ενώπιον της Βουλής. «Η προτεινόμενη Αρχή θα είναι επιφορτισμένη με τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και την εφαρμογή των πολιτικών και προδιαγραφών προσβασιμότητας, όχι μόνο για άτομα με κινητικές αναπηρίες, ούτε μόνο για το χτισμένο περιβάλλον, αλλά συνολικά για το περιβάλλον ζωής και τις υπηρεσίες που αφορούν το σύνολο των πολιτών».

Παραλίες με πρόσβαση… αλλά και χωρίς

Όσον αφορά την προσβασιμότητα στις παραλίες, ο κ. Λαμπριανίδης αναγνώρισε ότι σε ορισμένες περιοχές η κατάσταση είναι ικανοποιητική, ενώ σε άλλες υπάρχουν σημαντικές ελλείψεις. Παράδειγμα αποτελεί η επαρχία Πάφου, όπου το σύστημα sea track, που επιτρέπει την αυτόνομη πρόσβαση ατόμων με αναπηρία στη θάλασσα– είναι εγκατεστημένο μόνο στη Γεροσκήπου. Η επόμενη διαθέσιμη εγκατάσταση, όπως ανέφερε, εντοπίζεται στην Πόλη Χρυσοχούς, με όλο το ενδιάμεσο παραλιακό μέτωπο να μένει ουσιαστικά ακάλυπτο.

Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση στην επαρχία Λάρνακας, όπου μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ούτε ένα sea track. Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με τον ίδιο, γίνονται προσπάθειες για την εγκατάστασή του εντός του έτους, αν και υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες λόγω της μορφολογίας της θάλασσας. Όπως εξήγησε, όταν το βάθος είναι περιορισμένο, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η τοποθέτηση του συστήματος. Ως εναλλακτική, πρότεινε την τοποθέτηση ειδικού εξοπλισμού που να προσφέρει κάθετη πρόσβαση στο νερό μέσω αποβάθρας.

Ολοκληρώνοντας, ευχαρίστησε τους ναυαγοσώστες που, χωρίς να είναι αυτό στις αρμοδιότητές τους, αναλαμβάνουν τη διαχείριση του προσβάσιμου εξοπλισμού στις παραλίες. Τόνισε ωστόσο ότι οι Τοπικές Αρχές θα πρέπει να αντιμετωπίσουν με σοβαρότητα και υπευθυνότητα την ανάγκη εργοδότησης προσωπικού που να ασχολείται αποκλειστικά με την υποστήριξη των ατόμων με αναπηρίες, χωρίς αυτό να αφαιρεί από το ευρύτερο πλαίσιο εξυπηρέτησης όλων των λουομένων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Seatracks και αμφίβια τροχοκαθίσματα για άτομα με αναπηρία σε οκτώ παραλίες του Δήμου Παραλιμνίου-Δερύνειας
• «Μεγάλη η αγωνία των γονιών για τα παιδιά τους»-Πιέσεις για ρύθμιση πλαισίου για ανεξάρτητη διαβίωση ΑμεΑ
• Προβλήματα στην πρόσβαση των ΑμΕΑ σε ιατρικά κέντρα μέχρι και στα γήπεδα-«Άτομα με αναπηρίες κινδυνεύουν»