Δύσκολη η αποστολή των απεσταλμένων-Η νέα δυναμική απέναντι στην αυξανόμενη αδιαλλαξία Τατάρ

Δύσκολη αποστολή έχει η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία έρχεται στο τέλος της εβδομάδας στην Κύπρο με στόχο να εργαστεί για να βελτιωθούν οι συνθήκες στο Κυπριακό, ενόψει της δεύτερης διευρυμένης συνάντησης στη Γενεύη τον Ιούλιο.

Η Κολομβιανή διπλωμάτης αναμένεται να καταβάλει προσπάθειες ώστε να φέρει τις δύο πλευρές πιο κοντά, με απώτερο στόχο την επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Μάλιστα, δυναμική σε αυτή την προσπάθεια θεωρητικά μπορεί να δώσει και ο ειδικός απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Γιοχάνες Χαν, ο οποίος, αν και προορίζεται κυρίως για να προσφέρει τεχνοκρατική υποστήριξη όταν και εφόσον ξεκινήσουν οι συνομιλίες, εκτιμάται ότι μπορεί να συμβάλει πολιτικά και στις προσπάθειες για επανέναρξη, λόγω της διασύνδεσης που γίνεται μεταξύ του Κυπριακού και των Ευρωτουρκικών.

Παρά το γεγονός πως το timing είναι θεωρητικά ιδανικό, καθώς ο διορισμός Χαν ανακοινώθηκε λίγα εικοσιτετράωρα μετά τον επαναδιορισμό Ολγκίν, για τον οποίο υπήρχε αναμονή επί εβδομάδες, η πραγματικότητα είναι πως αποδεικνύεται πολύ δύσκολο, λόγω της σκλήρυνσης της τουρκικής στάσης, η οποία ήταν έτσι κι αλλιώς από την αρχή ιδιαίτερα αρνητική ως προς την προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων. Ο Ερσίν Τατάρ παραμένει σταθερός στη θέση πως συνομιλίες μπορούν να γίνουν μόνο για τη συνεργασία μεταξύ «κυρίαρχων κρατών» και, ως εκ τούτου, θέτει ως προαπαιτούμενο κάποιας μορφής αναγνώριση του ψευδοκράτους, μέσω «κυριαρχικής ισότητας» ή των «τριών άλφα». Ακόμη και στη Γενεύη είχε επιχειρήσει να επιβάλει το concept της συνεργασίας, μία προσπάθεια που έπεσε στο κενό.

Στον χρόνο που μεσολάβησε, ωστόσο, σε αυτό το ήδη αρνητικό πλαίσιο, προστέθηκαν άλλοι δύο παράγοντες που τον ωθούν να σκληρύνει ακόμη περισσότερο την στάση του και να παρουσιάζεται με αυξημένη αδιαλλαξία. Ο πρώτος είναι το γεγονός πως τα κατεχόμενα έχουν μπει για τα καλά σε «προεκλογική» εκστρατεία ενόψει των παράνομων «προεδρικών εκλογών» του Οκτωβρίου και ο δεύτερος είναι ότι προχώρησαν οι δικαστικές διώξεις κατά σφετεριστών ελληνοκυπριακών περιουσιών και έγινε γνωστό πως βρίσκονται στα σκαριά και άλλες, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται ασφυκτικές πιέσεις για τον εγκάθετο της κατοχής. Τα δύο αυτά δεδομένα, μάλιστα, είναι άρρηκτα συνδεδεμένα, αφού οι διώξεις σφετεριστών επηρεάζουν την «προεκλογική» του πορεία.

Στα κατεχόμενα επικρατεί μεγάλος πανικός για το ζήτημα των σφετεριστών. Ουσιαστικά, μία ολόκληρη βιομηχανία, που χτίστηκε πάνω στην κλοπή και τα ψέματα, καταρρέει μπροστά στα μάτια τους. Το γεγονός πως η Κυπριακή Δημοκρατία επί δεκαετίες απέφευγε να χρησιμοποιήσει τη νομική οδό επέτρεψε σε αυτή την παρανομία να οργιάσει χωρίς τα εμπόδια που δημιουργήθηκαν σήμερα και οι πρώτες διώξεις προκάλεσαν ανώμαλη προσγείωση, ιδιαίτερα επειδή κάποιοι Τουρκοκύπριοι ανέκαθεν προειδοποιούσαν ότι θα τα έβρισκαν μπροστά τους αυτά τα εγκλήματα.

Ιδιαίτερα η σύλληψη του Σιμόν Αϊκούτ, του ομίλου Afik, συνιστά τεράστιο πρόβλημα, λόγω του μεγέθους της επιχείρησης, των θέσεων εργασίας που προσφέρει και του αριθμού των παράνομων αναπτύξεων στις οποίες έχει προχωρήσει. Ο ίδιος ο Αϊκούτ έχει εξαντλήσει κάθε δυνατό μέσο έχει στη διάθεσή του για να τερματίσει τη διαδικασία εναντίον του, φτάνοντας μάλιστα μέχρι το σημείο να μισθώσει διαφημιστικές πινακίδες στο Ισραήλ στις οποίες καταγγέλλει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Και όσο προχωρά η δίκη και γίνεται αντιληπτό πως η Δικαιοσύνη έχει πάρει τον δρόμο της, όλο και μεγαλώνει ο πανικός για τις επιπτώσεις.

Αν υπήρχε η ψευδαίσθηση στα κατεχόμενα πως οι διώξεις αυτές ανήκαν στην σφαίρα της θεωρίας και δεν θα γινόταν τίποτα, η καταδίκη των δύο γυναικών από την Ουγγαρία, κατόπιν παραδοχής, τους ξύπνησε και από αυτόν τον λήθαργο, καθώς πλέον υπάρχει δικαστικό προηγούμενο και μάλιστα εις βάρος Ευρωπαίων πολιτών. Πριν καν δε συνέλθουν από αυτό το σοκ, έγινε γνωστό από τον Δήμο Λευκονοίκου πως στο μικροσκόπιο των Αρχών βρίσκονται τέσσερεις Τούρκοι υπήκοοι για σφετερισμό περιουσιών στο κατεχόμενο Λευκόνοικο, κατόπιν καταγγελίας στο ΤΑΕ Λευκωσίας. Πρόκειται για τεράστιες αναπτύξεις, που θα μπορούσαν δυνητικά να προκαλέσουν ακόμη μεγαλύτερες συνέπειες στα κατεχόμενα.

Επί της ουσίας, ενώ ο Ερσίν Τατάρ πάσχιζε να αναβαθμίσει το ψευδοκράτος του, στην πραγματικότητα έχει αποδειχθεί εμπράκτως ότι οι «άδειες» και διάφορες άλλες «διοικητικές πράξεις» στις οποίες προέβαινε αναφορικά με την «παραχώρηση» γης που ανήκει σε Ελληνοκύπριους σε αυτούς τους επιχειρηματίες, ήταν νομικά άκυρες, αφού ήταν αποφάσεις ενός φανταστικού «κράτους» χωρίς καμία πραγματική εξουσία, και πλέον τα πρόσωπα αυτά είναι αντιμέτωπα με τις συνέπειες. Και πρόκειται για πρόσωπα σε κάθε σημείο της αλυσίδας του σφετερισμού, γεγονός που στέλνει το μήνυμα πως όλοι έχουν λόγους να φοβούνται.

Πέραν της διαχείρισης αυτής της κατάστασης, ο Τατάρ καλείται να διαχειριστεί και τις επικρίσεις για το γεγονός πως αρκετοί Τουρκοκύπριοι προειδοποιούσαν πως κάποια μέρα θα γίνουν αυτά και αγνοούσε τις προειδοποιήσεις, αλλά κυρίως τις κατηγορίες της αντιπολίτευσης πως τα νομικά μέτρα λήφθηκαν επειδή δεν υπάρχει σε εξέλιξη πολιτική διαδικασία στο Κυπριακό, καθώς επιμένει να την μπλοκάρει. Οι άτσαλες τοποθετήσεις του είναι ενδεικτικές της δυσκολίας του σε αυτή τη διαχείριση, όπως για παράδειγμα η πρόθεσή του να απαντήσει διά της «νομικής οδού», έναντι των ενεργειών ενός νόμιμου κράτους.

Μπροστά στην αδυναμία του να διαχειριστεί αποτελεσματικά στο εσωτερικό των κατεχομένων την κατάσταση και τις μεγάλες πιέσεις που δέχεται, ο εγκάθετος της κατοχής ήδη προσπάθησε να μετατοπίσει την ευθύνη στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη. Για αυτό και ανάλωσε μεγάλο μέρος της τελευταίας τους συνάντησης για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, να επιμένει ότι θα πρέπει να παρέμβει στη δικαστική εξουσία και να διακόψει τις δίκες των σφετεριστών. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης προφανώς και απάντησε αρνητικά, μία απάντηση που δίνει κάθε φορά που τίθεται το ζήτημα, καθώς στα συντεταγμένα κράτη δεν γίνονται τέτοιου είδους πολιτικές παρεμβάσεις. Αλλά, ακόμη και αν κάτι τέτοιο θεωρείτο ηθικό και σύμφωνο με τις αρχές ενός κράτους δικαίου, δεν θα είχε στην πραγματικότητα κίνητρο να το πράξει, καθώς μέρος των πιέσεων που δέχεται ο Τατάρ είναι ακριβώς να επανέλθει στις συνομιλίες, ώστε να σταματήσει η δίωξη των σφετεριστών και να ξεκινήσει ξανά ο πολιτικός διάλογος για το περιουσιακό.

Σε αυτό το περιβάλλον, στο οποίο η μοναδική προτεραιότητα από τουρκικής πλευράς σε ό,τι αφορά το Κυπριακό είναι να αναβαθμιστεί το ψευδοκράτος και να κάνει το πρόβλημα των σφετεριστών να εξαφανιστεί, έρχονται οι απεσταλμένοι, σε μία προσπάθεια να θέσουν τις βάσεις για περαιτέρω βήματα. Η κ. Ολγκίν, στην προηγούμενη αποστολή της, δεν βρήκε την ανταπόκριση την οποία ευελπιστούσε. Έστρωσε, όμως, το χαλί για να πραγματοποιηθεί η άτυπη τριμερής στη Νέα Υόρκη και η πολυμερής στη Γενεύη. Αυτή τη φορά αναμένεται από την Κολομβιανή διπλωμάτη να επιτύχει κάτι περισσότερο ενόψει Ιουλίου και αυτό να αφορά την ουσία του Κυπριακού και όχι τα ΜΟΕ. Έχει, μεν, τον απεσταλμένο της Κομισιόν ως επιπλέον όπλο στη φαρέτρα της, έχει, όμως, να αντιμετωπίσει και την ακόμη πιο αυξημένη αδιαλλαξία του Τατάρ, γεγονός που κάνει την αποστολή της ακόμη πιο περίπλοκη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Το ερχόμενο Σάββατο η κατ΄ιδίαν συνάντηση ΠτΔ με Ολγκίν-Η συνομιλία με Χαν και το τετ α τετ με Ερντογάν
• Προαναγγέλλει αντίποινα το ψευδοκράτος για τις συλλήψεις σφετεριστών, βάζει μπροστά τον Ερντογάν-«Δεν θα μείνουμε απαθείς»
• Το φυσούν και δεν κρυώνει στα κατεχόμενα μετά την πρώτη καταδίκη για σφετερισμό-Βλέπουν πολιτικό πόλεμο
• Ενισχύουν την προσπάθεια Ολγκίν οι Ευρωπαίοι-Διορισμός Χαν με πυξίδα τα Ευρωτουρκικά