Άργησε να κυλήσει το νερό στον μύλο και δεν αποκλείονται αποκοπές-Μεγάλο crash test η ζήτηση του καλοκαιριού

Η βροχή των προβλημάτων που προκαλούνται λόγω της ανομβρίας καλά κρατεί, με πρόβλημα να μην είναι ούτε καινούργιο, ούτε άγνωστο για την Κύπρο. Ωστόσο, φαίνεται ότι άργησε πολύ να μπει το νερό στ’ αυλάκι και οι όποιες λύσεις είναι προσωρινές, μέχρι να υλοποιηθούν οι σχεδιασμοί για μια ολιστική επίλυση του προβλήματος. Παρά το γεγονός ότι λήφθηκαν αποφάσεις από το Υπουργείο Γεωργίας, οι οποίες χαρακτηρίζονται θετικές, ωστόσο αυτές δεν δίνουν άμεσες λύσεις και ως εκ τούτου, κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει τελεσίδικα το σενάριο των αποκοπών.

Κατά τη χθεσινή συνεδρία των Επιτροπών Γεωργίας και Περιβάλλοντος, διαπιστώθηκε για ακόμη μια φορά πως έπρεπε να φτάσουμε στο «και πέντε» των προβλημάτων για να ληφθούν μέτρα, αρκετά εκ των οποίων θα εφαρμοστούν σε βάθος χρόνου. Άλλωστε, όπως ανέφερε η Υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, οι στόχοι που έχουν τεθεί, τουλάχιστον μέχρι το επόμενο υδρολογικό έτος, είναι να μην υπάρξουν αποκοπές νερού σε νοικοκυριά και να μην αδειάσουν τα φράγματα.

Η αναφορά της Υπουργού, αφενός φανερώνει το μέγεθος του προβλήματος το οποίο προφανώς δεν αποτελεί ευθύνη της ίδιας και αφετέρου δείχνει τον δρόμο της αυτοσυγκράτησης απέναντι στη σπατάλη νερού. Παρά την αναμενόμενη άφιξη των κινητών μονάδων αφαλάτωσης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το σενάριο των αποκοπών δεν έχει ακόμη εγκαταλειφθεί.

Όσον αφορά τις άμεσες ενέργειες που αναμένονται, πέραν από τις κινητές μονάδες, περιλαμβάνεται η επικείμενη λειτουργία της μονάδας αφαλάτωσης στην Κισσόνεργα, η οποία αναμένεται εκτός απροόπτου το φθινόπωρο, καθώς και τα πρώτα έργα που θα αφορούν στη μείωση των απωλειών στα δίκτυα ύδρευσης, με το συνολικό κόστος να ανέρχεται περίπου στα οκτώ εκατομμύρια ευρώ.

Πάντως, οι αναφορές του εκπροσώπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ενώπιον των δύο κοινοβουλευτικών επιτροπών, δείχνουν ότι τα προβλήματα στη διαχείριση των υδάτων προϋπήρχαν εδώ και καιρό. Ωστόσο, δεν λήφθηκαν ουσιαστικά μέτρα, τουλάχιστον μέχρι το 2023, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία που μελέτησε η Υπηρεσία. Όπως ανέφερε, από το 2016 μέχρι τουλάχιστον το 2023 παρουσιάζονται τα ίδια προβλήματα, τα οποία δεν επιλύονται. Ανάμεσα σε αυτά, είναι η αδυναμία αξιολόγησης των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή, ενώ όπως σημείωσε, πολλές από τις δράσεις είναι «πυροσβεστικές», εννοώντας πως γίνονται για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση χωρίς να λαμβάνονται προληπτικά μέτρα.

Στο χρονίζον πρόβλημα του υδατικού αναφέρθηκαν και οι αγροτικές οργανώσεις, οι οποίες μάλιστα το χαρακτήρισαν ως το δεύτερο εθνικό πρόβλημα της Κύπρου μετά το Κυπριακό. Οι αναφορές των αγροτών, οι οποίοι επλήγησαν περισσότερο από όλους όλο αυτό το χρονικό διάστημα, πέρα από τη ζημιά που υπέστησαν και την ανάγκη για άμεση λήψη μέτρων, συμφώνησαν ότι το ζήτημα της ανομβρίας είναι χρόνιο και πέραν των καιρικών συνθηκών, οφείλεται στη διαχρονική κακοδιαχείριση. Άλλωστε, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά, «τα μέτρα έπρεπε να ληφθούν όταν είχαμε νερό για να το αποθηκεύσουμε, όχι τώρα που δεν έχουμε».

Επί της ουσίας, συμφωνούν εν μέρει με την τοποθέτηση του εκπροσώπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ότι δεν λειτουργούμε προληπτικά.

Στο κάδρο και άλλες λύσεις

Στην προσπάθεια επίλυσης του ζητήματος, το αρμόδιο Υπουργείο και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων αναζητούν συνεχώς τρόπους και μεθόδους βασισμένους στην τεχνολογία, ώστε να συμβάλουν στην επίλυση του προβλήματος. Μεταξύ άλλων, όπως ανέφερε η Υπουργός, εξετάζονται όλες οι τεχνολογικές εξελίξεις που μπορούν να συνδράμουν στο υδατικό, όπως οι υποθαλάσσιες μονάδες αφαλάτωσης, οι οποίες όπως διευκρίνισε δεν επιβαρύνουν το περιβάλλον. Αναφέρθηκε επίσης στο σχέδιο εκσυγχρονισμού των αρδευτικών τμημάτων, με τον σχετικό προϋπολογισμό να έχει ήδη διπλασιαστεί και τις νέες δράσεις να βασίζονται στα πορίσματα του Ινστιτούτου Γεωργικών Ερευνών.

Όσον αφορά τη μέθοδο σποράς νεφών, η Υπουργός αποκάλυψε ότι από το καλοκαίρι του 2024 είχε δώσει οδηγίες για πλήρη διερεύνηση του μέτρου, με τη συμμετοχή δύο εταιρειών και τη συνδρομή επιστημόνων από χώρες που το έχουν εφαρμόσει. Όπως ανέφερε, τα συμπεράσματα ήταν ότι η σπορά νεφών μπορεί να αποτελέσει μόνο συμπληρωματικό μέτρο, χωρίς να εγγυάται ότι θα αποδώσει ποσότητες νερού. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως μία χώρα που την εφάρμοσε, απάντησε:, «μην επενδύσετε σε αυτό».

Το ζήτημα του υδατικού θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχίσει να απασχολεί και μέσα στις επόμενες ημέρες, ενώ το μεγάλο crash test θα είναι οι μήνες της τουριστικής αιχμής, οπότε η ζήτηση για νερό θα αυξηθεί κατακόρυφα.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εν πλω οι κινητές μονάδες αφαλάτωσης από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα-«Στόχος να μην υπάρξουν αποκοπές νερού»