Ν. Αναστασιάδης: Στήριξα Χριστοδουλίδη στον δεύτερο γύρο, θα ήταν καταλυτικός ο ρόλος του ΔΗΣΥ σε μια συγκυβέρνηση

Τη θέση ότι ο ΔΗΣΥ θα μπορούσε να βρίσκεται στην συγκυβέρνηση και μάλιστα να διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο, διατυπώνει στο δεύτερο μέρος της συνέντευξής του στον REPORTER και το InBusinessNews ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και επίτιμος πρόεδρος της παράταξης, Νίκος Αναστασιάδης, εκφράζοντας ανησυχία για το κόμμα του.

Αναφέρεται στα γεγονότα των Προεδρικών Εκλογών, λέγοντας ότι λήφθηκαν αποφάσεις «σε ώρες που το συναίσθημα υπερίσχυε της λογικής». Επικρίνει, δε, το κόμμα πως δεν έγιναν κινήσεις για να επουλωθούν οι πληγές και να υπάρξει μία κατανόηση ότι δεν κερδίζεις πάντοτε τις εκλογές.

Διευκρινίζει, παράλληλα, πως μέχρι και τον πρώτο γύρο η θέση του ήταν σαφής και στήριζε την απόφαση του κόμματός του για τον Αβέρωφ Νεοφύτου. «Μεταξύ πρώτης και δευτέρας, το δίλημμα ήταν εντελώς διαφορετικό: Εάν και κατά πόσο θα επανερχόταν το ΑΚΕΛ στην εξουσία», εξηγεί, ενώ παραδέχεται πως εργάστηκε ενεργά σε αυτό το στάδιο για την εκλογή του Νίκου Χριστοδουλίδη.

Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας τονίζει, παράλληλα, πως «όσοι κάνουν τώρα σκέψεις για το 2028 είναι πολιτικά ανώριμοι», ενώ υποδεικνύει πως όλοι πρέπει να κάνουν την αυτοκριτική τους και να αυτοελέγχονται σε ό,τι αφορά τις φιλοδοξίες τους, διότι στόχος δεν είναι να είσαι υποψήφιος, αλλά να έχεις και τις δυνατότητες να εκλεγείς, μία αναφορά που φωτογραφίζει τον Αβέρωφ Νεοφύτου, στον οποίο ωστόσο αποφεύγει να αναφερθεί ονομαστικά.

Ο Νίκος Αναστασιάδης αναφέρεται στις ευθύνες της σημερινής ηγεσίας του ΔΗΣΥ, λέγοντας ότι χρειάζεται σωστή διαχείριση και αξιοποίηση όλων των στελεχών, ενώ διαπιστώνει «μία συνέχιση του κλίματος που επικράτησε αμέσως μετά τις Προεδρικές Εκλογές και αυτό είναι πάρα πολύ ανησυχητικό, μάλιστα με ροπή διαρροών προς συγκεκριμένο χώρο».

Σε ό,τι αφορά το πολιτικό του παιδί και διάδοχό του στην Προεδρία, Νίκο Χριστοδουλίδη, η συμβουλή του είναι «λιγότερες δηλώσεις, μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, περισσότερη συλλογικότητα», ενώ φαίνεται να εγκρίνει τους χειρισμούς του.

Για Κυπριακό, ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας απορρίπτει τα όσα του καταλογίζονται για το Κραν Μοντανά και εξηγεί τη θέση του σε ό,τι αφορά το δημοψήφισμα του σχεδίου Ανάν, τονίζοντας πως δεν μετάνιωσε για το «ναι» αλλά, εκ των υστέρων, έχοντας βιώσει την Τουρκία, διερωτάται κατά πόσον θα εφαρμοζόταν και θα ήταν βιώσιμη η λύση. Παρουσιάζεται, μάλιστα, ενοχλημένος με τις επικρίσεις και τις κατηγορίες, επισημαίνοντας ότι «παρέλαβα μία χώρα καταχρεωμένη, παρέδωσα μία χώρα ευημερούσα και στο τέλος είναι ως να πέρασα για να πλουτίσω και όχι για να βοηθήσω την χώρα μου να πάει μπροστά».

Το «ναι» στο σχέδιο Ανάν και τα ερωτήματα για την εφαρμογή

Το 2004 είπατε «ναι» στο σχέδιο Ανάν. Το 2017 κατέρρευσαν οι συνομιλίες στο Κραν Μοντανά. Κάποιοι λένε ότι δεν αξιοποιήσατε την ευκαιρία, ότι σηκωθήκατε και φύγατε και ότι συντελέστηκε ένα «Έγκλημα στο Κραν Μοντανά»…

Απάντησα με ένα εκτεταμένο άρθρο πριν από λίγες ημέρες, το οποίο βασίζω αποκλειστικά και μόνο στα πρακτικά που τηρούνταν από τα Ηνωμένα Έθνη. Είδε το φως της δημοσιότητας, δεν διαψεύστηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη. Είναι τα ακριβή πρακτικά, εξ όσων είμαι σε θέση να γνωρίζω. Όχι μόνο μέσα από τα πρακτικά αλλά και τις δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου, ο οποίος, τόσο σε κυπριακή εφημερίδα όσο και στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση, είπε ότι όχι μόνο δεν υποχώρησα στα θέματα εγγυήσεων, αλλά αντιθέτως είναι στο μόνο σημείο που θα συμφωνήσω με την ε/κ πλευρά.

Στο άρθρο καταγράφω μέσα από τα πρακτικά και στα όσα κατ’ ιδίαν στις διμερείς συνομιλίες δήλωνε και δημόσια. Ότι δηλαδή η 6η του Ιούλη ήταν η τελική σύνοδος. Κάνει αναφορά στον κ. Έιντε ο οποίος έλεγε ότι δεν είναι η τελική και λέει οριστικά και αμετάκλητα ότι η παρούσα είναι η τελική. Το είπε στον Γενικό Γραμματέα, το είπε στην κ. Μογκερίνι, το επιβεβαιώνει ο Γενικός Γραμματέας, το επιβεβαιώνουν τα πρακτικά της νύχτας εκείνης όπως τηρήθηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη.

Εκ των υστέρων εκφράσατε κάποιες αμφιβολίες για την ορθότητα της απόφασής να στηρίξετε το σχέδιο Ανάν. Σε τι οφείλεται αυτή η αλλαγή της πολιτικής σας θεώρησης στο Κυπριακό;

Δεν άλλαξε η πολιτική μου. Ήταν πάντα υπέρ της επίλυσης του Κυπριακού, στη βάση όπως έχει συμφωνηθεί, αρκεί να ήταν λειτουργική και βιώσιμη η λύση. Εκείνο το οποίο είπα για το 2004 δεν είναι ότι μετάνιωσα για την ψήφο υπέρ του δημοψηφίσματος αλλά ότι, εκ των υστέρων, ζώντας την Τουρκία, διερωτώμαι κατά πόσον είτε θα εφαρμόζετο, είτε θα υλοποιείτο, είτε θα ήταν βιώσιμη η λύση. Γνωρίζοντας πλέον τις τουρκικές προθέσεις, όπως εκδηλώθηκαν και με την αναθεωρητική πολιτική του κ. Ερντογάν και λαμβάνοντας υπόψιν και την πλειοψηφία του κυπριακού ελληνισμού, θεωρώ ότι έπρεπε να γίνουν τέτοιες κινήσεις που να βελτιωθεί το σχέδιο Ανάν κατά τρόπο που να μπορεί να γίνει αποδεκτό και από την πλειοψηφία του κυπριακού ελληνισμού.

Τα δύο κράτη, η «εσχάτη προδοσία» και ο μηδενισμός

Στην πορεία, για παράδειγμα το 2021 στη Γενεύη, επί δικής σας Προεδρίας, τέθηκαν για πρώτη φορά από τους Τούρκους στο τραπέζι τα δύο κράτη. Αισθάνεστε ότι έχετε ευθύνη για αυτή την εξέλιξη; Κάποιοι ισχυρίζονται ότι εσείς βάλατε πρώτος στο τραπέζι την ιδέα των δύο κρατών. Για παράδειγμα η πρότασή σας για αποκεντρωμένη ομοσπονδία, αποκλείεται να αποτέλεσε για την Τουρκία την αφορμή που έψαχνε για το ένα βήμα παραπέρα;

Θα είχατε απόλυτο δίκαιο αν για πρώτη φορά τίθετο το θέμα των δύο κρατών στη Γενεύη τον Απρίλη του 2021. Να υπενθυμίσω ότι το 1983, τις 15 του Νιόβρη, για πρώτη φορά ανακηρύχθηκε η «τδβκ», για την οποία εκδόθηκαν και σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών. Μάλιστα, στο έμβλημα του ψευδοκράτους αναφέρεται ως ιδρυτική χρονολογία το 1983.

Την ιδέα για αποκέντρωση εξουσιών την υπέβαλα τον Απρίλιο του 2010 στο Εθνικό Συμβούλιο, επί διακυβέρνησης του αειμνήστου Δημήτρη Χριστόφια. Και είχα την τόλμη να το πω, διότι βλέποντας ή μελετώντας την λειτουργική και βιώσιμη λύση, έβλεπα ότι η ισχυρή κεντρική κυβέρνηση, με τις αξιώσεις των Τουρκοκυπρίων, να θέλουν να παίρνουν μέρος ή να έχουν θετική ψήφο για κάθε απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου ή άλλου θεσμικού οργάνου, θα παρέλυε το κράτος από την επομένη, αν ληφθεί υπόψιν ο έλεγχος που ασκεί η Τουρκία με την παρουσία των εποίκων, των στρατευμάτων, την οικονομική εξάρτηση των Τουρκοκυπρίων. Συνεπώς αυτό το οποίο διέβλεπα και διέγνωσα ήταν ότι όσο λιγότερες εξουσίες στην κεντρική κυβέρνηση, τόσο πιο βιώσιμη και λειτουργική θα ήταν η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία. Όσο περισσότερη αυτονομία υπήρχε στα κρατίδια, τόσο λιγότερες πιθανότητες υπήρχαν να εκφράζουν ανησυχίες. Διότι στόχος μου ήταν να καταργηθούν και οι Συνθήκες Εγγύησης που εξέφραζαν επιφυλάξεις οι Τουρκοκύπριοι ότι μπορούσε η πλειοψηφία να τους επιβληθεί και ούτω καθ’ εξής. Αυτό ερμηνεύθηκε από τότε. Χαλαρή ομοσπονδία, συνομοσπονδία, ό,τι φανταστείτε.

Θα κάνω αναφορά πάλι σε δηλώσεις του Τσαβούσογλου, όταν τον Νοέμβριο του 2018 μετέβη στην Άγκυρα ο κ. Άντρος Κυπριανού, συνοδευόμενος από δημοσιογράφο του Πολίτη. Έδωσε συνέντευξη στον Πολίτη. Όταν ερωτήθηκε κατά πόσον είχα κάνει ανάλογη εισήγηση για δύο κράτη, ο Τσαβούσογλου του απάντησε ότι ο Αναστασιάδης είπε δημόσια τι κατ’ ιδίαν μου είπε. Υπάρχει η συνέντευξη, είναι εκεί. Τι του είχα πει; Ότι είμαι υπέρ της αποκέντρωσης, δηλαδή υπέρ της ενίσχυσης της αυτονομίας στη διαχείριση των καθημερινών προβλημάτων για να μην έχουν έγνοια, για να μην έχουμε ούτε εμείς την ανησυχία της διάλυσης, ούτε εκείνοι την ανησυχία της επιβολής της πλειοψηφίας επί της μειοψηφίας. Αυτό και μόνο έχω πει και αυτό και μόνο ισχύει.

Ποιοι δημιούργησαν, κύριε Πρόεδρε, αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα γύρω από το πρόσωπό σας; Το 2004 σας πολεμούσαν οι λεγόμενοι «απορριπτικοί» και τα τελευταία χρόνια οι λεγόμενοι «υπερασπιστές της λύσης». Ποιοι και γιατί δημιουργούν αυτό το κλίμα;

Όταν βλέπετε κάποιους, πχ, να υποστηρίζουν ακόμη και γραπτώς σε βιβλίο, και αναφέρομαι στον κ. Δρουσιώτη, στο «Έγκλημα στο Κραν Μοντανά», που μου αποδίδει μάλιστα εσχάτη προδοσία και ισχυρίζεται ότι από την πρώτη ημέρα θα καταργούντο οι εγγυήσεις, ότι θα μειώνονταν τα στρατεύματα σε 650 όπως ήταν η ΤΟΥΡΔΥΚ το 1960, ενώ ο κ. Τσαβούσογλου όταν ερωτάται από τον Γενικό Γραμματέα λέει ότι αυτό το δεχθήκαμε το 2004, αλλά τώρα επειδή υπάρχει το Συριακό, υπάρχει η τρομοκρατία, υπάρχει το ενεργειακό, θα πρέπει να είναι πολύ μεγαλύτερος ο αριθμός, εάν στεγάζονται μάλιστα σε τουρκική βάση. Όταν αυτά λέγονται από τον κ. Τσαβούσογλου, όταν μέσα στην Εθνοσυνέλευση λέει ότι δεν δέχτηκε ποτέ -και να ξυπνήσουμε από το όνειρο- να καταργούντο οι εγγυήσεις, και αυτός ο κύριος επιμένει ή καθ’ υπαγόρευση ή εξ ακοής, δεν ήταν παρών, γιατί διερωτάστε γιατί με πολεμούν; Είναι μία ομάδα ανθρώπων οι οποίοι θα ήταν έτοιμοι να αποδεχθούν μία λεγόμενη λύση, ασχέτως αν την επομένη θα λειτουργούσε ή δεν θα λειτουργούσε.

Σε αυτή την ομάδα βρίσκονται και άτομα του κόμματος που ηγηθήκατε τόσα χρόνια…

Δεν είναι όλοι κακόπιστοι. Υπάρχουν και οι άνθρωποι, όπως και εγώ, που θέλουμε, που επιδιώκουμε τη λύση. Βεβαίως υποστήριξα και εργάστηκα για την λύση. Ποιος έφερε για πρώτη φορά το θέμα της κατάργησης των εγγυήσεων; Ποιος έφερε για πρώτη φορά την Ευρώπη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με πραγματική παρουσία του ίδιου του Γιούνκερ, τότε Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, και της κ. Μογκερίνι, που ήταν Ύπατη Εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική; Ποιος βελτίωσε σημαντικότατα αρνητικές πρόνοιες του σχεδίου Ανάν; Αυτή ήταν η επιδίωξή μου.

Συνεπώς αυτά που λέγονται και γράφονται για το Κραν Μοντανά είναι από μία ομάδα, διότι δεν είναι όλοι που θέλουν λύση που έχουν το πάθος να με κατηγορούν ότι διέπραξα εσχάτη προδοσία ή ότι έφυγα από το τραπέζι των συνομιλιών όταν άλλα λένε τα πρακτικά των Ηνωμένων Εθνών.

Πιθανότατα να υπάρχουν και από τον ΔΗΣΥ. Ε, και; Θα λαμβάνω υπόψιν όσους, λόγω της παραπληροφόρησης, παρασύρονται και υποστηρίζουν την άλφα ή βήτα θεωρία; Το θέμα είναι τα γεγονότα τι λένε.

Ύστερα από 43 χρόνια έχω ακούσει τόσα πολλά που δεν εκπλήττομαι πού μπορεί να μας οδηγήσει ο λαϊκισμός, ο μηδενισμός. Παρέλαβα μία χώρα καταχρεωμένη, παρέδωσα μία χώρα ευημερούσα και στο τέλος είναι ως να πέρασα για να πλουτίσω και όχι για να βοηθήσω την χώρα μου να πάει μπροστά.

Η απαισιοδοξία για το Κυπριακό και οι χειρισμοί Χριστοδουλίδη

Αναφερθήκατε στις διαπιστώσεις που κάνατε για την Τουρκία. Τώρα βρίσκεται σε εξέλιξη μια νέα προσπάθεια για το Κυπριακό. Πόσο αισιόδοξος είσαστε ότι η Άγκυρα δύναται να επανέλθει στο τραπέζι και να συζητήσει το Κυπριακό εντός του συμφωνημένου πλαισίου;

Δεν είμαι όσο αισιόδοξος μπορεί να είναι κάποιοι άλλοι. Λυπούμαι που το λέω. Πρέπει να υπενθυμίσω ότι μεταξύ 2017 και 2019, είχαμε τον διορισμό της κ. Τζέιν Χολ Λουτ, διότι ακούω ότι τάχα δεν υπήρξε κινητικότητα για το Κυπριακό. Υπήρξε, γιατί απέτυχε δεν λεν. Η κ. Λουτ ήταν για σχεδόν δύο χρόνια. Καταλήξαμε με την κ. Λουτ και τον κ. Ακιντζί ποια θα έπρεπε να ήταν η βάση επανέναρξης των συνομιλιών, η οποία θα ήταν η συμφωνία του 2011 με τον κ. Έρογλου, οι συγκλίσεις και το πλαίσιο του Γενικού Γραμματέα. Τότε το απέρριψε η Τουρκία, διότι είπε δεν ήταν παρούσα.

Αυτό ήταν τον Σεπτέμβρη του 2019. Τον Νοέμβριο του 2019 κληθήκαμε από τον Γενικό Γραμματέα στο Βερολίνο, συμφωνήσαμε και πάλι τα ίδια, υπήρξε η σχετική ανακοίνωση, και εκεί που ο κ. Ακιντζί είπε είναι τα τρία βασικά που συμφωνούμε, αυτά θα αποτελέσουν τη βάση της διαπραγμάτευσης, αλλά μετά τις εκλογές στα κατεχόμενα, οι οποίες θα λάμβαναν χώρα το 2020. Αλλά δυστυχώς τότε φάνηκε ότι οι οδηγίες που είχε ήταν ναι, να δεχτείς, αλλά οι συνομιλίες ξεκινούν μετά τις «εκλογές».

Θεωρείτε ότι οι χειρισμοί του Προέδρου της Δημοκρατίας προς αυτή την κατεύθυνση είναι οι σωστοί; Είναι αυτοί που θα κάνατε κι εσείς;

Ναι, πιστεύω ότι ακολουθεί μία πολιτική ή καταβάλλει προσπάθειες όσον μπορεί να βρουν απήχηση, για επανέναρξη των συνομιλιών. Το εάν θα το επιτύχει ή όχι δεν εξαρτάται από τον ίδιο, για να λέμε τα πράματα με το όνομά τους. Εξαρτάται από τη βούληση και την απόφαση της Τουρκίας.

Θα μπορούσε να υπήρχε συγκυβέρνηση με τον ΔΗΣΥ

Σε ό,τι αφορά τον Νίκο Χριστοδουλίδη, υπάρχει η αίσθηση ότι στην εξωτερική πολιτική πάει καλά και ότι στο εσωτερικό μέτωπο δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες που δημιούργησε προεκλογικά. Ποια είναι η δική σας άποψη, όχι μόνο ως τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας και πολιτικός πατέρας του Νίκου Χριστοδουλίδη, αλλά και ως πολίτης;

Στην εξωτερική πολιτική ακολουθεί την ίδια ακριβώς πολιτική που είχε χαράξει η δική μου Κυβέρνηση, επαναπροσανατολισμού της εξωτερικής πολιτικής. Οι τριμερείς είχαν ξεκινήσει επί των ημερών μου, με το Ισραήλ και η Αμερική επί των ημερών της προηγούμενης Κυβέρνησης. Ο ίδιος ήταν Υπουργός Εξωτερικών, συνεπώς εκφραστής της πολιτικής του Προέδρου της Δημοκρατίας και συνεχίζει σήμερα με την ίδια και ακόμη καλύτερη επιτυχία την οποία είχαμε χαράξει, των προηγούμενων χρόνων.

Όσον αφορά την άποψη των πολιτών, κατά καιρούς όλοι οι Πρόεδροι περνούν την ίδια κρίση και κριτική, συνεπώς δεν θα ήθελα να σχολιάσω τι ο λαός πιστεύει. Εκείνο που θα ήθελα να συμβουλεύσω είναι πού ο Πρόεδρος πρέπει να επικεντρώσει την προσοχή του, ώστε να διορθώσει ή να βελτιώσει την αντίληψη που δημιούργησε στην κοινή γνώμη. Λιγότερες δηλώσεις, μεγαλύτερη αποφασιστικότητα, περισσότερη συλλογικότητα.

Ίσως με τον ΔΗΣΥ στην συγκυβέρνηση τα πράγματα να ήταν σαφώς καλύτερα; Ίσως να είναι λάθος που ο ΔΗΣΥ δεν συμμετέχει στην Κυβέρνηση;

Αυτά ήταν αποφάσεις που ελήφθησαν, δυστυχώς, σε ώρες που το συναίσθημα υπερίσχυε της λογικής. Θα μπορούσε τότε να υπήρχε μία συγκυβέρνηση και ο ρόλος του ΔΗΣΥ να ήταν καταλυτικός όσον αφορά κάποια μειονεκτήματα που παρουσιάζονται στη διακυβέρνηση του τόπου.

Ισχύει το «ποτέ δεν είναι αργά» στην συγκεκριμένη περίπτωση;

Δεν εμπλέκομαι πλέον στον βαθμό που κάποιοι θέλουν να μου λένε ότι ποδηγετώ το κόμμα και συνεπώς είναι τα συλλογικά όργανα του κόμματος που αποφασίζουν. Εγώ σέβομαι ό,τι αποφασίζουν. Εάν ζητηθεί η συμβουλή μου την δίνω.

Η στήριξη στον Χριστοδουλίδη και το δίλημμα του ΑΚΕΛ

Εκ των υστέρων, γνωρίζοντας την εσωστρέφεια στην οποία βυθίστηκε ο ΔΗΣΥ και αυτή την εικόνα που εκπέμπει σήμερα, μετανιώσατε για αυτήν την σιωπηλή στήριξη στον Νίκο Χριστοδουλίδη, την οποία σας καταλόγιζαν;

Είχα ξεκαθαρίσει κατά τη συνάντηση των τριών, Αβέρωφ Νεοφύτου, Νίκου Χριστοδουλίδη και εμού, όταν προσπαθούσα να ξεπεραστούν τα προβλήματα εξαιτίας των τάσεων που έβλεπα, ότι και οι δύο είχαν την πρόθεση να διεκδικήσουν την Προεδρία, και είχα πει στον κ. Χριστοδουλίδη ότι θέλω να είμαι σαφής, δεν πρόκειται να παρεκκλίνω της γραμμής του κόμματος αν θα είναι ο Αβέρωφ και εσύ υποψήφιοι. Θέλω να είμαι καθαρός. Εξού και υπέβαλε την παραίτησή του όταν αποφάσισε να διεκδικήσει την Προεδρία.

Μέχρι και τον πρώτο γύρο, η θέση μου ήταν σαφέστατη, ότι στήριζα την απόφαση του κόμματός μου ο κ. Νεοφύτου να ήταν εκείνος ο οποίος θα έπρεπε να εκλεγεί. Μεταξύ πρώτης και δευτέρας, το δίλημμα ήταν εντελώς διαφορετικό: Εάν και κατά πόσο θα επανερχόταν το ΑΚΕΛ στην εξουσία, εν γνώσει μου τι παρέλαβα. Και οι δύο ήταν συνεργάτες μου. Και ο κ. Μαυρογιάννης, ένας έντιμος και καθώς πρέπει, καθόλα ικανός πολίτης, αλλά και ο Νίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος ήταν επίσης από τους στενότερους των συνεργατών μου κατά τη διακυβέρνηση. Και υποστήριξα, κατά τη δεύτερη Κυριακή, με τηλεφωνήματα, με παρότρυνση φίλων, παραγόντων κτλ, την υποστήριξη του κ. Χριστοδουλίδη. Συνεπώς, έπραξα εκείνο που, κατά την άποψή μου, θα ωφελούσε τον τόπο.

Σας ενοχλεί ότι κάποιοι στο κόμμα έκαναν ακριβώς το ίδιο για τον υποψήφιο του ΑΚΕΛ;

Δεν με ενοχλεί, ήταν ελεύθεροι να αποφασίσουν. Η συμφωνία με τον κ. Νεοφύτου μεταξύ πρώτης και δευτέρας ήταν ότι δεν θα πρέπει να τοποθετηθούμε, να αφήσουμε ελεύθερους τους οπαδούς μας, χωρίς να πιέζουμε ή να παροτρύνουμε. Δεν θέλω να αναφέρομαι σε στιγμές στενάχωρες και για το κόμμα και για τον ίδιο. Έχω μιλήσει προηγουμένως ότι το συναίσθημα επικράτησε της πολιτικής.

«Πολιτικά ανώριμοι όσοι κάνουν σκέψεις για το 2028 από τώρα»

Οι Προεδρικές του 2028 πλησιάζουν. Πώς θα γίνει ξανά ο ΔΗΣΥ κόμμα εξουσίας;

Έχω την εντύπωση ότι απέχουν πάρα πολύ ακόμη και όσοι κάνουν τώρα σκέψεις για το 2028 είναι πολιτικά ανώριμοι. Ο χρόνος είναι το σημαντικότερο. Πρέπει να συνειδητοποιήσουν όλοι ότι πρέπει να κάνουν αυτοκριτική ή να αυτοελέγχονται όσον αφορά και τις φιλοδοξίες και τις δυνατότητες ή πιθανότητες επιτυχίας του εγχειρήματος. Δεν είναι ο στόχος να είσαι υποψήφιος. Ο στόχος θα πρέπει να είναι να είσαι υποψήφιος αλλά να έχεις και τις δυνατότητες να εκλεγείς.

Γιατί ο ΔΗΣΥ αποτυγχάνει να κάνει εκλογικές συνεργασίες; Η τελευταία φορά ήταν το 2013 που κερδίσατε εσείς τις Προεδρικές.

Δεν θεωρώ ότι δόθηκε η ευκαιρία για να γίνουν συνεργασίες και απέτυχαν να γίνουν. Μην ξεχνάτε ότι στο παρελθόν ήμασταν το μαύρο πρόβατο, απομονωμένοι κτλ. Από τις Προεδρικές του 2013 και μετά δεν δόθηκε η δυνατότητα ή μάλλον η συγκυρία για να επιτραπεί να υπάρξουν συνεργασίες. Πιστεύω, όμως, ότι όμορες πολιτικές δυνάμεις θα πρέπει να συνεργάζονται εάν αυτόνομα δεν μπορούν να αναδείξουν την επόμενη εξουσία. Αρκεί να υπάρχει κοινό πρόγραμμα.

Ποιες θεωρείτε όμορες πολιτικές δυνάμεις;

Όσες των δυνάμεων είναι του δημοκρατικού τόξου.

Και το ΑΚΕΛ είναι μέρος του δημοκρατικού τόξου.

Είναι δεδηλωμένη η θέση ότι έχει σημαντικές διαφορές από τον ΔΗΣΥ. Ενδεχόμενα η πολιτική όσον αφορά τη λύση του Κυπριακού να βρίσκεται σε μία κοινή συντεταγμένη αλλά όσον αφορά τα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης υπάρχουν βασικές ιδεολογικές διαφορές.

Η ανησυχία για τον ΔΗΣΥ, το παράδειγμα του 2003 και η διαχείριση

Ανησυχείτε για το κόμμα σας; Όταν ήσασταν πρόεδρος εσείς κατέγραφε 34%. Στις τελευταίες Βουλευτικές έπεσε στο 28%. Οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν πολύ ελπιδοφόρα εικόνα για παρακάτω.

Δεν θα ήμουν ειλικρινής αν έλεγα ότι δεν ανησυχώ. Διαπιστώνω, δυστυχώς, μία συνέχιση του κλίματος που επικράτησε αμέσως μετά τις Προεδρικές Εκλογές και αυτό είναι πάρα πολύ ανησυχητικό, μάλιστα με ροπή διαρροών προς συγκεκριμένο χώρο.

Ποιος είναι ο λόγος; Ξεκίνησε μια πτωτική πορεία, ποτέ δεν έγινε πραγματική ενδοσκόπηση για να δουν τι πραγματικά φταίει και έχουν αυτές τις διαρροές προς το ΕΛΑΜ, ποια είναι η δική σας ανάγνωση; Γιατί δεν καταφέρνει ο ΔΗΣΥ να συγκρατήσει τις διαρροές του;

Επαναλαμβάνω ότι δυστυχώς, σαν αποτέλεσμα του κλίματος που επικράτησε μετά τις Προεδρικές Εκλογές, δεν υπήρξαν οι ανάλογες κινήσεις για να ξεπεραστούν οι πληγές, να επουλωθούν, και να υπάρξει μία κατανόηση ότι δεν κερδίζεις πάντοτε τις εκλογές.

Να υπενθυμίσω ότι απέναντι στον Γλαύκο Κληρίδη κατέβηκε ο Αλέκος Μαρκίδης, ο οποίος ήταν και η αιτία γιατί έχασε τις εκλογές από τον πρώτο γύρο μάλιστα. Αν θυμάστε, ύστερα από προσπάθειες του Αναστασιάδη, υποψήφιος πρόεδρος χρίστηκε ο κ. Γιαννάκης Ομήρου. Στην συμφωνία, όμως, υπήρχε ότι σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων θα αποσύρετο προς όφελος του κ. Κληρίδη. Αυτή ήταν η μεταξύ μας συμφωνία. Εκείνο που δεν ήθελε ο κ. Ομήρου τότε και το έθετε ως όρο, ήταν ότι δεν θα δεχόταν να υποστηρίξει άλλον από τον ΔΗΣΥ, όπως πχ τον κ. Μαρκίδη. Με την εξαγγελία της υποψηφιότητας του κ. Μαρκίδη, την ίδια ώρα ο κ. Ομήρου δήλωσε ότι αποδεσμεύεται από την όποια συμφωνία και τελικά συντάχθηκε με την υποψηφιότητα του αειμνήστου Παπαδόπουλου, με αποτέλεσμα ο Γλαύκος Κληρίδης να χάσει τις εκλογές από τον πρώτο γύρο, αποστερώντας του το δικαίωμα να υπογράψει το μεγαλύτερο επίτευγμα μετά την ανεξαρτησία, δηλαδή την ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τότε πρόεδρος του κόμματος ήταν ο Αναστασιάδης. Παρά το γεγονός ότι κάποιοι, ηγετικά στελέχη του κόμματος, υποστήριξαν την υποψηφιότητα του κ. Μαρκίδη, έδωσε άφεση αμαρτιών, κάλεσε τους πάντες να ενταχθούν στο κόμμα, με αποτέλεσμα να παραμείνουμε ενωμένοι παρά την πικρία που επικράτησε σαν αποτέλεσμα της απώλειας των εκλογών. Αργότερα, η ίδια ομάδα αποχώρησε από τον ΔΗΣΥ, υποστηρίζοντας το «όχι», κατ’ αντίθεση με την απόφαση του κόμματος. Και πάλι, μετά το δημοψήφισμα, στις Ευρωεκλογές που ήταν σε 35 μέρες, ο ΔΗΣΥ ήρθε πρώτο κόμμα. Γενικότερα πρέπει να ξεπερνούμε τα όποια συναισθήματα και στόχος να είναι όχι η επιβίωση του ηγέτη, αλλά η επιβίωση της παράταξης.

Σήμερα ποιος έχει την ευθύνη να το κάνει αυτό το πράγμα;

Την ευθύνη την έχει η ηγεσία του κόμματος και όσοι θέλουν να παίζουν ηγετικό ρόλο στα δρώμενα της παράταξης.

Οι τάσεις φυγής από τον ΔΗΣΥ υπήρχαν και πριν τις Προεδρικές Εκλογές. Φαίνεται ότι το κόμμα σταμάτησε να εκφράζει μία μερίδα των ψηφοφόρων του ιδεολογικά και συναισθηματικά. Υπάρχουν άτομα που πάνε στο ΕΛΑΜ για αυτούς τους λόγους.

Δεν θέλω να πιστεύω ότι έτσι αισθάνονται. Ο ΔΗΣΥ δεν έχει παρεκκλίνει από τις αρχές του. Συνεπώς θεωρώ ότι αυτό που χρειάζεται είναι σωστή, συλλογική διαχείριση, αξιοποίηση όλων των στελεχών της παράταξης. Βεβαίως επιβάλλεται να γίνεται ανανέωση, αλλά να μην παραγνωρίζονται καταξιωμένα στελέχη, τα οποία θεωρούν ότι περιθωριοποιήθηκαν.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:

• Νίκος Αναστασιάδης: Με έστησαν σε λαϊκό δικαστήριο, να μην πω τι έγινε επί Μιλόσεβιτς και στο Μαρί-«Η λάσπη ξηραίνεται»
• Νίκος Αναστασιάδης: Οι αμαρτίες Πανίκου Δημητριάδη, γιατί είπα «δεσμεύομαι» και το δυστύχημα για τον συκοφάντη
• Παραδοχή Αναστασιάδη: Εξετέθη με το επενδυτικό πρόγραμμα η Κύπρος-Τι ξεκαθαρίζει για δικηγορικό γραφείο και Σεϋχέλλες