Οι συμβολισμοί της ευρωπαϊκής παρουσίας στη Γενεύη απέναντι στην τουρκική αδιαλλαξία

Εξαιρετικά σημαντική θεωρείται από κυβερνητικής πλευράς η συμμετοχή της ΕΕ στην διευρυμένη διάσκεψη της Γενεύης. Αν και, όπως γίνεται κατανοητό, καθώς δεν έχουν ακόμη αποφασιστεί οι λεπτομέρειες, η ΕΕ θα έχει ρόλο παρατηρητή, ο συμβολισμός από την παρουσία της θεωρείται αρκετά ισχυρός, καθώς στέλνει το μήνυμα ότι το Κυπριακό είναι ζήτημα ευρωπαϊκό και δεν μπορεί να αποσυνδέεται από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Συνιστά, ταυτόχρονα, υλοποίηση των Συμπερασμάτων, που καταγράφουν την προθυμία του μπλοκ να συμβάλει σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, η οποία θεωρείται πολύ σημαντική, καθώς σε επίπεδο Συμπερασμάτων γίνεται επίσης διασύνδεση μεταξύ του Κυπριακού και των ευρωτουρκικών.

Υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανακοίνωσε ότι η ΕΕ υπέβαλε αίτημα συμμετοχής στα ΗΕ κατά τη διάρκεια του απολογισμού του το βράδυ της Τετάρτης. Ακολούθως, το πρωί της Πέμπτης, υπήρξε σχετική επιβεβαίωση από εκπροσώπους της Κομισιόν. Ωστόσο δεν δόθηκαν περισσότερες πληροφορίες ούτε σε σχέση με το πρόσωπο που θα εκπροσωπήσει την ΕΕ, το οποίο ενδέχεται να προέρχεται από το Κολλέγιο των Επιτρόπων, ούτε σε σχέση με τον ακριβή ρόλο που θα διαδραματίσει στην πενταμερή.

Όποιος και αν είναι ο εκπρόσωπος της ΕΕ και όσο περιορισμένος και αν είναι ο ρόλος του, όμως, η παρουσία του ενισχύει αναπόφευκτα και τη θέση πως οτιδήποτε συζητείται θα πρέπει να κινείται εντός του ευρωπαϊκού κεκτημένου. Συνεπώς, η εν λόγω παρουσία στέλνει και το μήνυμα πως οποιεσδήποτε ιδέες κατατίθενται πρέπει να είναι πλήρως συμβατές με την ιδιότητα της Κύπρου ως κράτος-μέλος.

Πάντως η ΕΕ φρόντισε και στο ανώτατο επίπεδο να διατυπώσει προς την τουρκική πλευρά την παρουσία της αναφορικά με το Κυπριακό, αφού ήταν ένα από τα ζητήματα που συζήτησε με τον Ταγίπ Ερντογάν ο επικεφαλής της Πολωνικής Προεδρίας, Ντόναλντ Τουσκ, κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα. Όπως δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ο Πολωνός Πρωθυπουργός ενημέρωσε τον Νίκο Χριστοδουλίδη ότι μετέφερε στον Τούρκο Πρόεδρο τις θέσεις της ΕΕ και τις διεθνούς κοινότητας για εξεύρεση λύσης στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ. Είχε προηγηθεί, πριν από λίγες ημέρες, τηλεφωνική επικοινωνία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, με τον Ταγίπ Ερντογάν και, όπως ενημέρωσε ο ίδιος, είχε την ευκαιρία να του εκφράσει την πλήρη υποστήριξή του στις προσπάθειες του ΓΓ του ΟΗΕ για τις συνομιλίες επίλυσης του Κυπριακού.

Ενόσω, πάντως, λάμβαναν χώρα οι διεργασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο τις τελευταίες ώρες, ο Ερσίν Τατάρ μετέβη στην Άγκυρα για να λάβει γραμμή από τον Τούρκο Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο, επιβεβαιώνοντας για άλλη μία φορά ότι πάει στη Γενεύη με πρόθεση να δημιουργήσει εμπόδια και όχι προοπτικές για το Κυπριακό. Όπως δήλωσε, μεταξύ άλλων, κατά την πολυμερή θα εξηγήσει τις «πραγματικότητες στην Κύπρο», οι οποίες στο μυαλό του είναι πως μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία «με τη συνεργασία δύο κρατών, στη βάση της κυριαρχικής ισότητας και του ισότιμου διεθνούς καθεστώτος». Πρόκειται για την γνωστή, διχοτομική του θέση, η οποία κινείται εντελώς εκτός του πλαισίου.

Ο Πρόεδρος διεμήνυσε στη διακαναλική για άλλη μία φορά ότι δεν συζητά οτιδήποτε εκτός του πλαισίου και δεν μεταβαίνουμε στη Γενεύη για να τα βρούμε κάπου στη μέση, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία καταγράφεται στα ψηφίσματα του ΣΑ και, ως εκ τούτου, δεσμεύει και τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα. Ο Τατάρ γνωρίζει τα δεδομένα αυτά πάρα πολύ καλά, ωστόσο δεν διστάζει να τοποθετείται συνεχώς στην αντίπερα όχθη, αφού, σε αντίθεση με την ελληνική πλευρά, δεν έχει ως στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ούτε την επίτευξη προόδου στο Κυπριακό, αλλά να εμφανίζεται «διεκδικητικός» στο εσωτερικό κοινό των κατεχόμενων, ενόψει των παράνομων «προεδρικών εκλογών» του Οκτωβρίου.

Παρόλο που μας χωρίζουν μόλις μερικά εικοσιτετράωρα από την διευρυμένη συνάντηση, η απουσία ενδείξεων για την αλλαγή της τουρκικής στάσης καθιστά θολό το τοπίο ως προς τα επόμενα βήματα. Αν και ο στόχος παραμένει η επανέναρξη των συνομιλιών, πιο ρεαλιστικό εξακολουθεί να θεωρείται να καθοριστεί ένας οδικός χάρτης που θα δίνει συνέχεια στη διαδικασία, ώστε σε μεταγενέστερο στάδιο να καταστεί εφικτή η επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.