Τι σημαίνει για το Κυπριακό η εκεχειρία Τουρκίας και Κούρδων-«Θα έχει ένα πρόβλημα λιγότερο»
14:36 - 01 Μαρτίου 2025

Ενισχυμένη αναμένεται ότι θα βγει η Τουρκία εφόσον ευοδωθεί η διευθέτηση του Κουρδικού προβλήματος, μετά και την έκκληση του Κούρδου ηγέτη Αμπντουλάχ Οτσαλάν προς το PKK να παραδώσει τα όπλα, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο Διεθνολόγος Πέτρος Ζαρούνας. Ο ίδιος εξήγησε ότι σε μία τέτοια περίπτωση το Κουρδικό λύνεται κατά το 80% με όρους που ευνοούν την Τουρκία και εξέφρασε την άποψη ότι αυτό δεν ευνοεί τις προσπάθειες στο Κυπριακό.
Όπως εξήγησε, πίσω από την έκκληση που απηύθυνε ο Οτσαλάν, βρίσκονται οι ενέργειες στις οποίες προχώρησε η τουρκική κυβέρνηση, κατόπιν συμφωνίας Ερντογάν – Μπαχτσελί τον περασμένο Οκτώβριο.
«Τον Οκτώβριο είχαν γίνει δηλώσεις από τον Μπαχτσελί και έπεσε η ιδέα ότι ο Οτσαλάν θα πρέπει να προχωρήσει σε μία δημόσια έκκληση για να κατατεθούν τα όπλα και να επιλυθεί ειρηνικά οποιοδήποτε πρόβλημα σε σχέση με την κουρδική κοινότητα στην Τουρκία», είπε ο κ. Ζαρούνας, σημειώνοντας ότι ακολούθως δόθηκαν άδειες από πλευράς τουρκικής κυβέρνησης και αντιπροσωπείες επισκέφθηκαν τον Οτσαλάν στο Ιμραλί στην Τουρκία , όπου είναι φυλακισμένος εδώ και 25-26 χρόνια.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η πρώτη αντίδραση του Ερντογάν μετά την εκεχειρία του PKK-«Ξεκινά η εποχή της Τουρκίας χωρίς τρομοκρατία»
Εξήγησε ότι ο Οτσαλάν απηύθυνε έκκληση να κατατεθούν τα όπλα προτρέποντας σε μεταρρυθμίσεις για την ικανοποίηση των κουρδικών αιτημάτων στο πλαίσιο του τουρκικού κράτους και του δημοκρατικού διαλόγου. Σημείωσε, ακόμα, ότι η έκκληση Οτσαλάν έτυχε θετικής υποδοχής από το DEM, το κουρδικό κόμμα, από τις κουρδικές οργανώσεις στο Ιράκ και στη Συρία, αλλά και από κουρδικές κοινότητες είτε στην Ευρώπη, είτε στις ΗΠΑ.
Σε ερώτηση ως για το αν πιέστηκε ο Οτσαλάν να προχωρήσει σε μία τέτοια έκκληση, ο κ. Ζαρούνας εξήγησε ότι το PKK έχει χάσει τον πόλεμο σε στρατιωτικό επίπεδο, και ότι υπάρχει και η ιδεολογική παραδοχή ότι οι ιδέες που εκπροσωπούσε ο Οτσαλάν είναι εκτός εποχής πλέον. «Από αυτή την άποψη, νομίζω ότι συνειδητά και με τη θέλησή του ο κ. Οτσαλάν επέλεξε να κάνει την έκκληση», σημείωσε.
Όσον αφορά τους λόγους που η Τουρκία επέλεξε να προχωρήσει σε αυτή την κατεύθυνση, ο κ. Ζαρούνας ανέφερε ότι υπάρχει εσωτερικός και εξωτερικός λόγος. Ο εσωτερικός λόγος σχετίζεται με την κάθοδο του κ. Ερντογάν στις επόμενες εκλογές. «Αυτό για να γίνει, χρειάζονται οι ψήφοι της κουρδικής κοινότητας, είτε για να αλλάξει το Σύνταγμα, ώστε να μπορεί να διεκδικήσει ακόμα μία θητεία, είτε για να κηρυχθούν πρόωρες εκλογές, στην οποία περίπτωση ο νυν πρόεδρος δικαιούται να διεκδικήσει εκ νέου το αξίωμα, ανεξαρτήτως ορίου θητειών», εξήγησε.
Ο εξωτερικός λόγος αφορά τα νέα δεδομένα στη Συρία, μετά την εκδίωξη Άσαντ. Στη Συρία παραμένουν αυτόνομοι κουρδικοί πληθυσμοί, ενώ παράλληλα το Ισραήλ δρα ανταγωνιστικά προς τις επιδιώξεις της Τουρκίας στην χώρα και ενδέχεται να χρησιμοποιήσει τους Κούρδους για να αποδυναμώσει τη θέση της Τουρκίας στην περιοχή, ακόμα και με ενδεχόμενο να δημιουργήσει προβλήματα και στο εσωτερικό της Τουρκίας. «Λειτουργώντας προληπτικά ο Ερντογάν, επιδιώκει να αποσβέσει το ενδεχόμενο μία τρίτη δύναμη να αξιοποιήσει το ζήτημα εις βάρος της χώρας του», είπε ο κ. Ζαρούνας.
Σε ερώτηση για το εάν πέρα από την απόσβεση κινδύνου, εξασφαλίζει και μελλοντικούς συνεργάτες ή και συμμάχους ο Ερντογάν με την κίνηση αυτή, ο κ. Ζαρούνας εξέφρασε τη θέση ότι «αυτό είναι λίγο μακριά», σημειώνοντας ότι θα πρέπει να τα βρει η Τουρκία και με τους Κούρδους της Συρίας. «Η επίλυση του Κουρδικού στην Τουρκία, θα υποβοηθήσει, αν επιτευχθεί, και την εξομάλυνση των σχέσεων της Τουρκίας με τους Κούρδους της Συρίας, αλλά και τους σχέσεις της Τουρκίας με τις ΗΠΑ», είπε.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Εισακούστηκε ο Οτσαλάν-Κηρύσσει εκεχειρία με την Τουρκία το PKK
Δεδομένου ότι το PKK έχει ζητήσει ασφαλιστικές δικλείδες για να προχωρήσει στην κατεύθυνση που το καλεί ο Οτσαλάν, ο κ. Ζαρούνας ανέφερε ότι υπάρχουν κάποια βήματα που πρέπει να γίνουν από πλευράς τουρκικής κυβέρνησης. Εξέφρασε παράλληλα την πεποίθηση ότι το κίνητρο που έχει ο Ερντογάν είναι ικανό για να επιτρέψει τέτοιες ενέργειες να προχωρήσουν.
Το PKK, το οποίο έχει χαιρετίσει την έκκληση Οτσαλάν, έχει αναγνωρίσει ότι πρέπει να προχωρήσει με ειρηνική επίλυση των κουρδικών προβλημάτων στην Τουρκία και έχει εξαγγείλει κατάπαυση του πυρός, αναμένει από την τουρκική κυβέρνηση αντίστοιχη απόφαση για κατάπαυση του πυρός, καθώς επίσης και ενέργειες εκδημοκρατισμού από πλευράς της τουρκικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης και της επιστροφής των Κούρδων δημάρχων στις θέσεις τους. Στο μεταξύ, η Τουρκία έχει ήδη εξαγγείλει κονδύλι 14 εκ. για την ανάπτυξη των περιοχών όπου κατοικούν Κούρδοι.
Σε ερώτηση γιατί διαφέρει αυτή η έκκληση εκδημοκρατισμού από άλλες που έχουν απευθύνει πολλοί, μεταξύ των οποίων και η ΕΕ, στην Τουρκία στο παρελθόν, ο κ. Ζαρούνας εξήγησε ότι τώρα υπάρχουν νέα δεδομένα στη Συρία, τα οποία η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να λάβει υπόψη.
«Επίσης, η Τουρκία έχει αντιληφθεί κάτι πολύ μεγαλύτερο, ότι δηλαδή το κουρδικό πρόβλημα αποτελεί ένα βαρίδι για τους δικούς της ευρύτερους σχεδιασμούς», πρόσθεσε. «Πράγματι, αυτό φθείρει το τουρκικό κράτος, εξαντλεί τους πόρους του και κρατάει πίσω την Τουρκία από το να πάρει τον διεθνή ρόλο που αξιώνει», σημείωσε.
«Είναι μία δύσκολη πορεία, υπάρχουν πολλοί παράγοντες, αλλά νομίζω πως η συγκυρία είναι τέτοια που μπορεί να βοηθήσει όλες τις πλευρές να πετύχουν τους στόχους τους, που αυτή τη στιγμή είναι κοινοί, με την έννοια ότι υπηρετούνται τα συμφέρονται και των δύο πλευρών», είπε ο κ. Ζαρούνας.
Σε ερώτηση για τις προεκτάσεις που θα έχει μια τέτοια διευθέτηση του Κουρδικού για την Κύπρο, ο κ. Ζαρούνας εξέφρασε την πεποίθηση ότι δεν είναι μια ιδιαίτερα ευνοϊκή εξέλιξη για τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού.
Εξήγησε ότι η Τουρκία θα έχει ένα πρόβλημα λιγότερο στα χέρια της και θα μπορέσει να συγκεντρωθεί στις υπόλοιπες εκκρεμότητές της, μεταξύ των οποίων και το Κυπριακό. «Υπάρχει όλος αυτός ο σχεδιασμός για την «γαλάζια πατρίδα» και οι αναθεωρητικές τάσεις της Τουρκίας ενδεχομένως να ενισχυθούν, αφού η Τουρκία θα έχει γλιτώσει από το βαρίδι του Κουρδικού», είπε.
Σημείωσε, εξάλλου, ότι από η διευθέτηση αυτή συνεπάγεται ενίσχυση της Τουρκίας. «Εφόσον εμείς έχουμε ανοιχτά θέματα με την Τουρκία, δεν είναι μία ευνοϊκή εξέλιξη», είπε. Πρόσθεσε ότι θα μπορούσε κάποιος να κάνει ενδεχομένως μία άλλη ανάλυση, ότι δηλαδή εφόσον λύνεται ένα τέτοιο θέμα, ενδεχομένως να λυθεί και το Κυπριακό, επεσήμανε όμως ότι το Κουρδικό λύνεται κατά το 80% με όρους που ευνοούν την Τουρκία.
«Κρίσιμο είναι να διαφανεί πως θα εξελιχθεί η κατάσταση στη Συρία, το οποίο επηρεάζει και εμάς, αν δηλαδή οι Κούρδοι θα έχουν ρόλο στη συριακή κυβέρνηση και αν θα διατηρήσουν την αυτονομία των περιοχών τους», κατέληξε, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να ακολουθούμε τις εξελίξεις στο Κουρδικό.
Πηγή: ΚΥΠΕ