Σε φθίνουσα πορεία η τηλεόραση για την ενημέρωση των νέων, επιλέγουν Social Media-Διαφορετικές προτεραιότητες
Άντρια Δημητρίου 07:47 - 23 Φεβρουαρίου 2025

Σημαντική είναι η στροφή που έχουν κάνει οι νέοι από τα παραδοσιακά Μέσα Ενημέρωσης, αφού όπως διαπιστώνεται και με την νέα έρευνα του Ευροβαρόμετρου, επιδιώκουν να ενημερωθούν από τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Η αλλαγή αυτή, μπορεί να μην είναι νέο δεδομένο, ωστόσο παρατηρείται, χρόνο με τον χρόνο, η αύξηση της προτίμησης των νέων από 18 ετών με 30, στα Social Media, καθώς όπως έχουν πλέον διαμορφωθεί οι αλγόριθμοί τους, είναι ευκολότερο να ενημερωθούν άμεσα για τα θέματα που τους ενδιαφέρει, παρά να απευθυνθούν σε παραδοσιακά μέσα, όπως η τηλεόραση, η οποία διαφαίνεται ότι έχει πλέον μπει σε μία φθίνουσα πορεία.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι οι νέοι στην Κύπρο δεν δείχνουν τόσο πολύ ενδιαφέρον στα θέματα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής, εν αντιθέσει με τους νέους στην Ευρώπη. Επικεντρώνονται περισσότερο σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την κοινωνική προστασία, την πρόνοια, την υγειονομική περίθαλψη, το κόστος διαβίωσης, την οικονομική κατάσταση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Αναλύοντας τα δεδομένα της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου, η Επίκουρη Καθηγήτρια στο Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Επικοινωνίας του Πανεπιστημίου Frederick, Δρ Ήβη Λάμπρου, ανέφερε στον REPORTER πως η στροφή των νέων από την τηλεόραση στο YouTube για την ενημέρωσή τους, παρατηρείται σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες και μπορεί να μην είναι κάτι καινούργιο, ωστόσο αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η τηλεόραση, ως μέσο στον 21ο αιώνα, φαίνεται ότι δεν έχει αντιληφθεί την δύναμη της διάδρασης και εξακολουθεί να είναι μονοσήμαντο, ενώ το οποιονδήποτε άλλο Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης έχει μεγαλύτερο χώρο για αυτή.
Όπως εξήγησε, «το YouTube όπως και όλα τα Social Media, ανταποκρίνονται σε έναν αλγόριθμο που εκφράζει, κάθε στιγμή, την επιθυμία του χρήστη, δεν αλλάζει, οπότε παραμένει εγκλωβισμένος σε αυτό που του αρέσει, με αποτέλεσμα να είναι πολύ πιο εύκολο να το παρακολουθήσει, ενώ την ίδια ώρα παρέχει ειδήσεις και infotainment σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι ένα δελτίο ειδήσεων».
Παράλληλα η Δρ Λάμπρου, επισήμανε πως η απόκλιση που παρατηρείται στα δεδομένα του Ευρωβαρόμετρου, ανάμεσα στην τηλεόραση και Social Media, η οποία είναι σημαντική, ωστόσο σημαντικός παράγοντας είναι και ο αριθμός των χωρών που συμμετέχουν στην έρευνα, αφού είναι μικρός.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωβαρόμετρου, το Facebook παραμένει κορυφαία πλατφόρμα στην Κύπρο, ωστόσο έρχεται τέταρτη στην προτίμηση των νέων. Η Δρ Λάμπρου επισήμανε πως πλέον οι Κύπριοι νέοι το χρησιμοποιούν για την συμμετοχή τους σε ομάδες, οι οποίες μέχρι ενός βαθμού, μπορούν να τους παρέχουν συγκεκριμένη ενημέρωση. «Η δική μου εμπειρία λέει ότι οι νέοι παρακολουθούν πρώτα το TikTok, μετά το Instagram και στο Facebook δεν μπαίνουν καν ή απλά μπαίνουν στο Messenger, χρησιμοποιούν στοιχεία του Facebook και μπαίνουν σε ομάδες. Δεν είναι τυχαίο ότι οι χρήστες του Facebook, κατά μέσο όρο, είναι οι θεατές των κεντρικών δελτίων ειδήσεων της τηλεόρασης και είναι άτομα πέραν των 50 ετών», σημείωσε.
Ενημερώνονται από τα Social Media οι νέοι
Με δεδομένο ότι οι νέοι πλέον χρησιμοποιούν κατά πλειοψηφία τα Social Media για την ενημέρωσή τους, η Δρ Λάμπρου εξήγησε πως η στροφή μακριά από τα παραδοσιακά ή ακόμα και τα ψηφιακά μέσα ενημέρωσης, έχει να κάνει με την ταχύτητα, την δυνατότητα τεχνολογίας, και η ύπαρξη των έξυπνων κινητό, διότι είναι πολύ πιο εύκολη η ανάγνωση των ειδήσεων, σύμφωνα και με τις προτιμήσεις που θα προτείνει ο αλγόριθμος, παρά να πρέπει να μπουν σε μία ιστοσελίδα ή να πρέπει να ανοίξουν την τηλεόραση για να δουν οτιδήποτε. «Δηλαδή, είναι θέμα ευκολίας, χρήσης της τεχνολογίας και αμεσότητας και ταχύτητας, αφού πλέον τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν την δυνατότητα να βγάλουν την οποιανδήποτε είδηση μέσω ενός short story άμεσα, αφού ακόμα και στις ιστοσελίδες, παρά το γεγονός ότι μπορούν να τις δουν μέσω των κινητών τους, χρειάζεται περισσότερος κόπος εύρεσης μιας είδησης αν σου κάνει θα πατήσεις».
Ταυτόχρονα, τόνισε πως από τη στιγμή που τα έξυπνα κινητά έχουν μπει στη ζωή μας από τα μέσα του 2000, ουσιαστικά έχει ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για τα υπόλοιπα μέσα. «Ότι μπορεί να εμφανιστεί στην οθόνη του smartphone, γίνεται πιο εύκολα αποδεκτό από ότι χρειάζεται πλέον κόπο να μπουμε. Εδώ έρχεται το Youtube να πάρει τη θέση, όχι της τηλεόρασης, αλλά του ραδιοφώνου μέσα στο αυτοκίνητο. Πλέον υπάρχει το Spotify και το YouTube που μπορούμε να τα ακούσουμε μέσα στο αυτοκίνητο».
Απάθεια των νέων στην Κύπρο για το περιβάλλον
Σε ό,τι αφορά το γεγονός ότι παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά ενδιαφέροντος από τους νέους στην Κύπρο για ζητήματα που έχουν να κάνουν με το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, η Δρ Λάμπρου επισήμανε πως αυτό οφείλεται στην παιδεία μας και στις πράξεις της Πολιτείας, αφού πλέον ασχολούνται με ζητήματα τα οποία έχουν εκτεθεί ή τους επηρεάζουν προσωπικά.
Εξήγησε πως δεν έχουν βρεθεί ακόμα τρόποι ώστε να προωθούνται τα σοβαρά θέματα της κλιματικής αλλαγής από τις κυβερνήσεις ή απλά προμοτάρουν με εξαιρετικά βαρετό τρόπο, με αποτέλεσμα οι νεαροί να μην ασχολούνται. «Η ευαισθητοποίηση σε τέτοια θέματα δεν μπορεί να καλλιεργηθεί από τη μία μέρα στην άλλη στους νέους. Η ευαισθητοποίηση για την κλιματική αλλαγή ξεκινάει από ότι δεν βγάζω το λάστιχο του νερού σε περίοδος που η Κύπρος έχει λειψυδρία, από το ότι δεν πετάμε το αποτσίγαρό μας κάτω ως γονείς, από το γεγονός ότι τα σχολεία έχουν δέντρα στην αυλή και όχι μόνο τσιμέντα».
Ανησυχία για «αντικατάσταση» των δημοσιογράφων από το AI
Ερωτηθείσα για το γεγονός ότι, κατά καιρούς εκφράζονται έντονες ανησυχίες λόγω των μεγάλων ρυθμών ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία πλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την παραγωγή ειδήσεων, η Δρ Λάμπρου επισήμανε πως υπάρχουν πολλά παραδείγματα μεγάλων Μέσων Ενημέρωσης τα οποία εφάρμοσαν ήδη το AI, ώστε να καταφέρουν να οργανώσουν ορισμένους τομείς των ειδήσεων, ωστόσο ο ρόλος του δημοσιογράφου είναι να ψάξει σε βάθος ένα θέμα, να δώσει την ανθρώπινη διάστασης, τις συνθήκες και τις συνδέσεις, πράγματα τα οποία η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να εφαρμόσει, αν δεν τροφοδοτηθεί με πληροφορίες.
Θεωρεί δεδομένο να υπάρχει μέχρι ενός βαθμού φόβος, αφού τα Μέσα είναι, όπως είπε, «επιχειρήσεις και αν μπορεί μία μηχανή να δημιουργήσει κάτι με λιγότερο κόστος, τότε θα το προτιμήσουν». Ωστόσο, σημείωσε ότι αυτή η πτυχή είναι εντελώς διαφορετική από το να προσπαθήσει η τεχνητή νοημοσύνη, να κάνει τον ρόλο του δημοσιογράφου αχρείαστο. «Δεν μπορεί να μας στερήσει τη δημιουργικότητά μας, αντιθέτως μπορεί να μας κάνει να ασχολούμαστε περισσότερο με την ανάπτυξη άλλων δεξιοτήτων και με την εμβάθυνση, εάν την χειριστούμε σωστά», τόνισε.
Ήδη, όπως επισήμανε η Δρ Λάμπρου, το BBC έχει χρησιμοποιήσει την τεχνητή νοημοσύνη για την παραγωγή ειδήσεων, ενώ τόνισε πως αν η τηλεόραση δεν μεταμορφωθεί και δεν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί, θα παραμείνει σε μία φθίνουσα πορεία, όπως οι εφημερίδες σήμερα. Το αντίθετο ωστόσο ισχύει για τις ιστοσελίδες, καθώς όπως τόνισε, εν αντιθέσει με την τηλεόραση, ήδη βρίσκονται στο άυλο περιβάλλον του διαδικτύου, οπότε είναι πολύ πιο εύκολο να αλλάξουν.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
