Η ταυτότητα του ΔΗΣΥ, τα ζητήματα που δεν έλυσε και το ΕΛΑΜ που καραδοκεί

Μπορεί ο ΔΗΣΥ να έγραψε στην επίσημη ανακοίνωσή του για το καταστατικό συνέδριο πως θεωρεί ότι «με τις εν λόγω αλλαγές έκλεισαν ανοιχτά κεφάλαια που πλήγωσαν την παράταξή μας για να προχωρήσουμε μπροστά ενωμένοι και αποφασισμένοι», αλλά είναι ξεκάθαρο, από τις δημόσιες τοποθετήσεις που ακολούθησαν, ότι παραμένουν ανοιχτά κεφάλαια που σχετίζονται και με τις Προεδρικές Εκλογές αλλά και το μέλλον και που εξακολουθούν να αποτελούν ανεπούλωτες πληγές.

Το Σάββατο ο ΔΗΣΥ έκανε δύο κινήσεις που σχετίζονται με τα όσα έγιναν στις Προεδρικές: Αποφάσισε τη διαγραφή των μελών του που συμμετέχουν στην Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη και άλλαξε την διαδικασία του υποψηφίου του κόμματος για την Προεδρία της Δημοκρατίας.

Η απόφαση για διαγραφές ήταν συμβολική, αφού ήταν εντελώς ετεροχρονισμένη. Ενδεχομένως να ήταν κατανοητή εάν γινόταν αμέσως μετά τον διορισμό αυτών των ανθρώπων. Όμως έγινε χρόνια μετά και έγινε καθαρά για να σταματήσει η μουρμούρα κάποιων που επανέφεραν το θέμα συνεχώς, μη αφήνοντας το κόμμα να πάρει ανάσα. Στην πραγματικότητα, ο λόγος που δεν έγιναν τότε οι διαγραφές, ήταν αφενός γιατί υπήρχε πολύ μεγάλο ρίσκο να διέγραφαν μεταφορικά και πολλούς απλούς Συναγερμικούς που ψήφισαν Νίκο Χριστοδουλίδη, αλλά και επειδή θεωρείται βέβαιο πως κάποιοι θα έθεταν θέμα και για αυτούς που στήριξαν Ανδρέα Μαυρογιάννη στον δεύτερο γύρο, καθοδηγώντας ψηφοφόρους του κόμματος στο ΑΚΕΛ.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει στην ορθότητα των διαγραφών η Αννίτα-«Ήρθη μια παραδοξότητα, ενισχύεται ο πολιτικός μας χώρος»

Όποια και να ήταν τα κίνητρα τότε, όμως, αποφασίστηκε ότι η κίνηση αυτή θα έπρεπε να γίνει τώρα, για να σταλεί το μήνυμα πως ο ΔΗΣΥ βρίσκεται καθαρά στην αντιπολίτευση, αν και θεωρητικά η ύπαρξη και μόνο ενός αριθμού Συναγερμικών στην Κυβέρνηση δεν θα έπρεπε να είναι σε θέση να προκαλέσει οποιαδήποτε αμφιβολία. Με αυτό τον τρόπο, πάντως, η ηγεσία ευελπιστεί ότι θα σταματήσει να ανοίγει συνεχώς η συζήτηση για αυτούς που έκαναν διαφορετικές επιλογές στις Προεδρικές Εκλογές και θα αφεθεί η παράταξη να κοιτάξει στο μέλλον, αν και επικρίνεται πως έδρασε ρεβανσιστικά.

Οι διαφορετικές επιλογές, ωστόσο, είχαν κίνητρο και αυτό το κίνητρο δεν συζητήθηκε ποτέ εις βάθος στον ΔΗΣΥ. Όχι τόσο οι επιλογές εκείνων που στην συνέχεια κατέλαβαν θέσεις και αξιώματα αλλά οι επιλογές των απλών Συναγερμικών ψηφοφόρων, που απέρριψαν την κομματική επιλογή. Από την τότε εποχή αρκετά ήταν τα στελέχη που θεωρούσαν ότι έπρεπε να μελετηθούν πολύ περισσότερο τα βαθύτερα αίτια που έσπρωξαν αυτούς τους ανθρώπους σε μία υποψηφιότητα που θεωρείτο «αποστασία» για το κόμμα τους, αλλά τα πράγματα ήρθαν έτσι, με την παραίτηση Αβέρωφ Νεοφύτου και την προκήρυξη εκλογών για την προεδρία, που η παράταξη ακολούθησε διαφορετική διαδικασία. Υπήρχαν, μεν, συμπεράσματα, αλλά δεν συζητήθηκαν εξαντλητικά όλες οι πτυχές.

Η σημαντικότερη απόφαση του καταστατικού συνεδρίου σχετίζεται με ένα από αυτά τα συμπεράσματα. Ότι η ηγεσία και τα συλλογικά όργανα του ΔΗΣΥ είχαν χάσει την επαφή με τον απλό Συναγερμικό και δεν γνώριζαν πώς αισθανόταν πραγματικά για την υποψηφιότητα Αβέρωφ Νεοφύτου. Για αυτό και πλέον ο υποψήφιος του κόμματος για την Προεδρία της Δημοκρατίας θα επιλέγεται απευθείας από τα 50,000 μέλη του κόμματος, για να μην μαθαίνει η Πινδάρου από τις δημοσκοπήσεις και την κάλπη τι πιστεύουν τα ίδια της τα μέλη.

Αυτή η καταστατική αλλαγή, όμως, συνιστά ανταπόκριση στην αντίδραση που καταγράφηκε τότε μόνο σε κάποιο βαθμό. Διότι μπορεί ένα σημαντικό μέρος των Συναγερμικών που ψήφισε Νίκο Χριστοδουλίδη από τον πρώτο γύρο να το έκανε επειδή προτιμούσε τον νυν Πρόεδρο της Δημοκρατίας από τον πρόεδρο του κόμματός του καθαρά σε επίπεδο προσώπων, αλλά ένα άλλο μέρος αυτής της μάζας απέρριπτε το ίδιο το κόμμα, την στάση που τηρούσε έναντι της βάσης του και τις πολιτικές του.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Οι ετεροχρονισμένες διαγραφές, ο ενισχυμένος ρόλος της βάσης και τα βαθύτερα προβλήματα του ΔΗΣΥ

Επί της ουσίας φαίνεται πως πολλοί Συναγερμικοί το 2023 θεωρούσαν ότι το κόμμα κινήθηκε προς πολύ πιο φιλελεύθερες λογικές την τελευταία δεκαετία και ότι η Κυβέρνηση Αναστασιάδη δεν είχε ως πρώτη προτεραιότητα τον απλό κόσμο της λαϊκής Δεξιάς. Αισθάνονταν, επίσης, ότι η Πινδάρου δεν ενδιαφερόταν ιδιαίτερα για αυτούς και τα προβλήματά τους και δεν έκανε επαρκή βήματα προσέγγισης. Είτε είναι δίκαιη η κριτική αυτή, είτε άδικη, η κεντροδεξιά προσέγγιση του Νίκου Χριστοδουλίδη αποδείχθηκε για αυτά τα πρόσωπα πιο δελεαστική και αν δεν έκανε ο μηχανισμός του ΔΗΣΥ άθλο για να μεταπείσει και να ξυπνήσει τον κομματικό πατριωτισμό, ενδεχομένως η μάζα αυτή των ψηφοφόρων να ήταν πολύ μεγαλύτερη από όσους όντως διαχώρισαν τη θέση τους στην κάλπη του πρώτου γύρου.

Στη δήλωση που έκανε μετά το πέρας του συνεδρίου, ο Ιωνάς Νικολάου ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «είναι πρόδηλο ότι ο Δημοκρατικός Συναγερμός αποφάσισε κλείνοντας τα ζητήματα που πλήγωσαν την παράταξη να διαγράψει τα μέλη του που μετέχουν σε μια Κυβέρνηση που έχει την ίδια πολιτική ιδεολογία και την οποία στήριξε η συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων του. Προτίμησε τις διαγραφές αντί να εξηγήσει στους παραδοσιακούς Συναγερμικούς ψηφοφόρους τους λόγους για τους οποίους απομακρύνθηκαν από το κόμμα και που τους οδήγησαν σε άλλες επιλογές». Ακόμη πιο έντονος ήταν ο Πρόδρομος Προδρόμου, παραπέμποντας ευθέως σε αυτά που, κατά την άποψή του, απομακρύνουν τους Συναγερμικούς από το κόμμα και κατ’ επέκταση από τις επιλογές του. «Κάποτε ήταν κόμμα εθνικό. Τώρα πιο πολύ φαντάζει ‘παραδαλό’», έγραψε μεταξύ άλλων, αναφέροντας πως «παρασυρμένος από σειρήνες ξενέρωτων ‘μοντερνισμών’ έχασε τη ρότα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Παρέμβαση Ιωνά για τις διαγραφές υπουργών από το ΔΗΣΥ-«Προωθείται επικίνδυνο πολιτικό ξεκαθάρισμα»

Περαιτέρω, ο κ. Προδρόμου κατηγόρησε τον ΔΗΣΥ πως δεν παράγει πολιτική που να εμπνέει, τονίζοντας πως άλλου είδους συνέλευση χρειαζόταν, ώστε να βγάζει οξυγόνο και όχι «θητείες, καρεκλοθεσίες, διαγραφές και διάφορα ‘διοικητικά’ που αφήνουν τους (ήδη επιφυλακτικούς) πολίτες παντελώς αδιάφορους». Η πραγματικότητα είναι ότι ποτέ δεν έγινε μία σοβαρή πολιτική συζήτηση, σε αυτό το επίπεδο τουλάχιστον, σε ό,τι αφορά τις θέσεις της παράταξης ευρύτερα και κατά πόσον όντως είναι συμβατές με αυτές των ψηφοφόρων της. Πέραν του αιώνιου προβλήματος με το Κυπριακό, που υπάρχει ξεκάθαρη διάσταση απόψεων μεταξύ των εκάστοτε ηγεσιών και της βάσης, όπως διαφάνηκε επί σχεδίου Ανάν, φαίνεται ότι μία μερίδα των Συναγερμικών διαφωνούν με το κόμμα και σε άλλα ζητήματα και δεν το θεωρούν πλέον ελκυστική επιλογή.

Ο κ. Προδρόμου αναφέρθηκε εμμέσως στη μετακίνηση ψηφοφόρων προς το ΕΛΑΜ, λέγοντας πως «φαίνεται, λοιπόν, να συνεχίζει κι ο ΔΗΣΥ την πτωτική πορεία, όπως και τα άλλα κόμματα (πλην ενός- γιατί άραγε;)». Και αυτό που προσελκύει Συναγερμικές, τουλάχιστον, ψήφους προς το ΕΛΑΜ (καθώς το κόμμα καταφέρνει να μαγνητίζει ψηφοφόρους σχεδόν από παντού, για αυτό και είναι η μοναδική πολιτική δύναμη με αυξητική τάση) είναι πως πολλοί μέχρι πρότινος ψηφοφόροι του ΔΗΣΥ θεωρούν πως εκπροσωπεί καλύτερα τις θέσεις της Δεξιάς από ό,τι η παραδοσιακή παράταξη του χώρου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Και ο Πρόδρομος στην επίθεση κατά ΔΗΣΥ-«Κάποτε ήταν κόμμα εθνικό, τώρα πιο πολύ φαντάζει παρδαλό»

Είναι καλά γνωστόν πως στην Πινδάρου συνυπάρχουν εκπρόσωποι της λαϊκής Δεξιάς και της πιο φιλελεύθερης Δεξιάς, όμως αποτελεί ένα ερώτημα εάν αισθάνονται ότι έχουν θέση αυτοί που ασπάζονται την πιο συντηρητική (για κάποιους παραδοσιακή) αντίληψη της Δεξιάς, ιδιαίτερα σε μία περίοδο που αυτή βρίσκεται σε άνοδο, έχοντας ενισχυθεί τόσο από την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ, όσο και από τα άλματα σε ευρωπαϊκές χώρες. Σε κάποιο βαθμό, στη νέα κατάσταση πραγμάτων του ΔΗΣΥ, προσπαθούσε να συγκρατήσει με τις παρεμβάσεις του αυτό το κοινό ο Μάριος Πελεκάνος, ο οποίος, ωστόσο, μετά τον κάκιστο -όπως αποδείχθηκε- υπολογισμό να μείνει εκτός ψηφοδελτίου των Ευρωεκλογών, προσχώρησε στο ΕΛΑΜ, με αποτέλεσμα να μην υπάρχουν στην πρώτη γραμμή του ΔΗΣΥ πρόσωπα που να μιλούν την ίδια γλώσσα με αυτή την πτέρυγα.

Για κάποιους το γεγονός αυτό μπορεί να είναι θετικό. Να δείχνει, δηλαδή, ότι η παράταξη εξελίσσεται και μετασχηματίζεται σύμφωνα με τα σημεία των καιρών, καθώς κάποιες από τις πιο συντηρητικές θέσεις της Δεξιάς δεν ταιριάζουν με την πολιτική ορθότητα της εποχής μας και συχνά αποκαλούνται ακραίες. Την ίδια στιγμή, όμως, αυτό σημαίνει πως μία μερίδα ψηφοφόρων όλο και αισθάνονται ξένα σώματα στον ΔΗΣΥ, θεωρώντας ότι το κόμμα έχει απωλέσει την ιδεολογία και την ταυτότητά του και κινείται σε μία πιο απολιτίκ λογική. Οι ψηφοφόροι αυτοί βλέπουν το ΕΛΑΜ να προτάσσει τις θέσεις της Εκκλησίας, να τάσσεται ανοιχτά κατά της «woke agenda» και φυσικά να έχει στο Κυπριακό θέσεις πολύ πιο συμβατές με τις δικές τους, με αποτέλεσμα να διερωτώνται γιατί να παραμένουν πιστοί στο κόμμα τους.

Αυτή η άβολη συζήτηση δεν έχει γίνει και δεν είναι βέβαιο αν θα γίνει ποτέ. Η Αννίτα Δημητρίου έκανε λόγο για καταστατικές αλλαγές που ενισχύουν την βαρύτητα του λόγου της βάσης. Ερωτηθείσα σχετικά με ζητήματα στα οποία ενδεχομένως η βάση μπορεί να διαφωνεί με την πολιτική του κόμματος, η κ. Δημητρίου ανέφερε ότι «εμείς δεν θέλουμε να έχουμε φυλακισμένους εγκεφάλους. Θέλουμε να έχουμε ελεύθερα στελέχη και μέλη που να λένε την άποψή τους και αυτή η άποψη να ακούγεται». «Να έχουμε μια καθαρή εικόνα για το τι συμβαίνει εκεί έξω. Εμείς να αναλάβουμε ευθύνες και αποφάσεις για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν την ετυμηγορία των μελών μας και των συμπολιτών μας», πρόσθεσε, χωρίς, όμως, να υπάρχει κάποια ξεκάθαρη πορεία προς αυτή την κατεύθυνση, πέραν της δημιουργίας εργαλείων μεγαλύτερης εκπροσώπησης της βάσης. Και χωρίς ξεκάθαρη πορεία, ίσως να χάσουν κι άλλους ψηφοφόρους στον δρόμο.