Η ανάγκη δημιουργίας βιώσιμου πλαισίου για αντιμετώπιση της οικονομίας και προστασίας δανειοληπτών

Η προστασία των δανειοληπτών δεν εξαρτάται μόνο από την νομική συμμόρφωση αλλά και από την κοινωνική ευαισθησία των τραπεζών και των εταιρειών Εξαγοράς και Διαχείρισης Πιστώσεων (ΑΠΙ), δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ), Κώστας Μελάς, προσθέτοντας ότι ενώ τα ΑΠΙ τηρούν την Οδηγία και τον Κώδικα της ΚΤΚ, "η πρακτική εφαρμογή τους μπορεί να είναι αμφιλεγόμενη».

Ταυτόχρονα, ο κ. Μελάς εξέφρασε την ανάγκη δημιουργίας ενός βιώσιμου πλαισίου για την αντιμετώπιση της οικονομίας, όπως και για την αποφυγή περαιτέρω οικονομικών αποσταθεροποιήσεων.

Συγκεκριμένα, ο κ. Μελάς ανέφερε ότι «αναμφισβήτητο είναι το γεγονός ότι οι δανειολήπτες σήμερα βρίσκονται σε πολύ καλύτερη κατάσταση από ότι ήταν κατά τα προηγούμενα δύο με τρία χρόνια».

«Οι τράπεζες, Εταιρείες Εξαγοράς και Διαχείρισης Πιστώσεων στην πλειονότητα άλλαξαν κάπως νοοτροπία και αντιμετωπίζουν πλέον τους δανειολήπτες με διάθεση να βρουν λύσεις βιώσιμης αναδιάρθρωσης σύμφωνα με την Οδηγία και τον Κώδικα συμπεριφοράς της ΚΤΚ, με απώτερο στόχο  να αποφεύγονται οι εκποιήσεις, όσο το δυνατόν περισσότερο», πρόσθεσε.

Αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο του ΣΥΠΡΟΔΑΤ, «στο γεγονός ότι αποδέχονται το υπαρκτό πρόβλημα δυσκολίας των δανειοληπτών να συμμορφωθούν με το πλαίσιο πληρωμής των δόσεών τους, σύμφωνα με τις δανειακές τους συμβάσεις».

Ο κ. Μελάς ανέφερε ότι από τα μέσα του 2022 η συνεχής αύξηση των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ( ΕΚΤ ) για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός έχει οδηγήσει σε υψηλότερο κόστος την αποπληρωμή των δόσεων των δανείων τους.

Πέρα τούτου, συνέχισε, η θέση των δανειοληπτών σήμερα έγινε δυσκολότερη εξαιτίας της ακρίβειας.

«Οι αυξήσεις στις τιμές των βασικών προϊόντων και υπηρεσιών μειώνουν το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών, ενώ η επιβάρυνση από τις δόσεις των δανείων γίνεται όλο και μεγαλύτερη», πρόσθεσε.

Αυτό τους αναγκάζει, σύμφωνα με τον κ. Μελά, να αξιολογούν τις οικογενειακές τους ανάγκες, δίνοντας προτεραιότητα στις ανάγκες διαβίωσης αυτών και των οικογενειών τους.

Στο σημείο αυτό, ο κ. Μελάς είπε ότι σε προηγούμενα χρόνια οι ειδικοί παρατήρησαν έντονο το φαινόμενο του «οικονομισμού» , δηλαδή την υποταγή της πολιτικής στην οικονομία, όπως εξήγησε.

Ανέφερε, επίσης, ότι οι ανάγκες της κοινωνίας παραμερίστηκαν και «δόθηκε προτεραιότητα, στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας των τραπεζών», ενώ «με την πάροδο του χρόνου, και αφού οι Τράπεζες επιβίωσαν, το φαινόμενο του ‘οικονομισμού’ υποχώρησε έναντι της βιωσιμότητας και της συνοχής της κοινωνίας, δηλαδή των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων».

Αμφιλεγόμενη η πρακτική εφαρμογή του Κώδικα της ΚΤΚ 

Ωστόσο, ο Πρόεδρος του ΣΥΠΡΟΔΑΤ είπε στο ΚΥΠΕ ότι «ενώ τα ΑΠΙ τηρούν την Οδηγία και τον Κώδικα της ΚΤΚ, η πρακτική εφαρμογή τους μπορεί να είναι αμφιλεγόμενη, καθώς σε πολλές περιπτώσεις οι δανειολήπτες αισθάνονται ότι δεν λαμβάνουν επαρκή στήριξη ή ότι οι λύσεις που προτείνονται από τις τράπεζες είναι περιορισμένες και δυσβάσταχτες και οπωσδήποτε μη βιώσιμες». 

«Έτσι η προστασία των δανειοληπτών δεν εξαρτάται μόνο από την  νομική συμμόρφωση αλλά και από την κοινωνική ευαισθησία των ΑΠΙ», πρόσθεσε.

Είπε, ακόμη, ότι αυτή «η πίεση που βιώνουν οι δανειολήπτες σήμερα, σε συνδυασμό με την έλλειψη ουσιαστικής στήριξης από το κράτος , έπεισαν τους πάντες ότι είναι άμεση η ανάγκη δημιουργίας ενός βιώσιμου πλαισίου για την αντιμετώπιση της οικονομίας σήμερα όπως και για την αποφυγή περαιτέρω οικονομικών αποσταθεροποιήσεων».

Αναφερόμενος στις προσπάθειες του ΣΥΠΡΟΔΑΤ για στήριξη των δανειοληπτών, ο κ. Μελάς είπε ότι αυτές «ήταν συνεχείς και εντάθηκαν το 2024»,  με επαφές με τα ΑΠΙ και τις αρμόδιες αρχές, με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απασχολούν τους δανειολήπτες.

Πρόσθεσε ότι βασικοί άξονες των συζητήσεων ήταν τα δανειστικά επιτόκια, οι εγκλωβισμένοι αγοραστές, η προστασία της πρώτης κατοικίας , οι εκποιήσεις και οι αναδιαρθρώσεις δανείων, ενώ συζητήθηκαν επίσης, θέματα που «παρουσιάστηκαν διαχρονικά και συνεχίζουν να παρουσιάζονται σε διαπραγματεύσεις που γίνονται για βιώσιμες αναδιαρθρώσεις, αναστολές πλειστηριασμών, καθώς και προβλήματα που προέκυψαν σε θέματα υπερχρεώσεων».

Ανέφερε επίσης ότι στις συναντήσεις, χαρακτηριστική και εποικοδομητική ήταν η συνάντηση με τον Διοικητή της ΚΤΚ κατά την οποία «το μήνυμα που μας δόθηκε ήταν ότι όλοι θέλουν να βοηθήσουν τους δανειολήπτες, αφού συζητήθηκαν πρακτικές λύσεις για τις αναδιαρθρώσεις δανείων, με τις δύο πλευρές να συμφωνούν ότι αυτές προσφέρουν μεγαλύτερα οφέλη τόσο για τα ΑΠΙ όσο και για τους δανειολήπτες, καθώς συμβάλλουν στην αποφυγή των αρνητικών συνεπειών των εκποιήσεων».

«Εγκλωβισμένοι» αγοραστές

Σε σχέση με το θέμα των «εγκλωβισμένων» αγοραστών ακινήτων, ο κ. Μελάς είπε στο ΚΥΠΕ ότι ο αριθμός τους ξεπερνά τους 9.000 δανειολήπτες και είναι ένα θέμα το οποίο συζητείται στην Βουλή και αναμένεται η κατάθεση νομοσχεδίου από την Κυβέρνηση για να λύσει επιτελώς αυτό το καυτό θέμα.

Αναφορικά με τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και τις καταχρηστικές ρήτρες, ο κ. Μελάς είπε ότι η  Επιτροπή συζήτησε πρόταση νόμου του Βουλευτή Σταύρου Παπαδούρη που τονίζει ότι η ευρωπαϊκή οδηγία 93/13 αποτελεί τη βάση για την αντιμετώπιση του ζητήματος.

«Η οδηγία  εξακολουθεί να ισχύει και είναι υποχρεωτική για όλους η εφαρμογή της υπερισχύει δε οποιουδήποτε άλλου νόμου της Κυπριακής Δημοκρατίας» και «ορίζει ότι καταχρηστικές ρήτρες πρέπει να αφαιρούνται, με τη σύμβαση να παραμένει σε ισχύ ή να τερματίζεται εάν δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς αυτές», κατέληξε.

Πηγή: ΚΥΠΕ