Επιστολή Κύπρου και άλλων 18 Κρατών Μελών στην ΕΤΕπ για επενδύσεις στην αμυντική βιομηχανία

Την ενίσχυση των πολιτικών και των επενδύσεων για την αμυντική βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ άλλων μέσω της αύξησης των κονδυλίων αλλά και δανεισμού εκ μέρους της ΕΤΕπ, ζήτησαν με επιστολή τους προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων οι ηγέτες 19 κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου Χριστοδουλίδη εκ μέρους της Κύπρου.

Με την επιστολή, που απευθύνεται στην πρόεδρο της ΕΤΕπ, Νάντια Καλβίνο, καθώς και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και στον Πολωνό Πρωθυπουργό Ντόναλντ Τουσκ του οποίου η χώρα ασκεί την Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, οι 19 ηγέτες προτείνουν την επαναξιολόγηση του καταλόγου των δραστηριοτήτων και των τομέων που αποκλείονται από χρηματοδότηση από την ΕΤΕπ, την αύξηση του όγκου της χρηματοδότησης στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, και την εξέταση της επιλογής έκδοσης χρέους από την ΕΤΕπ για χρηματοδότηση στον τομέα της άμυνας.

Η επιστολή έρχεται μερικές ημέρες πριν την άτυπη σύνοδο κορυφής των ηγετών των κρατών μελών που συγκάλεσε για τη Δευτέρα, 3 Φεβρουαρίου, στο Μέγαρο Εγκμόντ στις Βρυξέλλες, ο Αντόνιο Κόστα, με αποκλειστικό αντικείμενο συζήτησης τα θέματα άμυνας.

Την επιστολή με ημερομηνία 30 Ιανουαρίου, 2025, υπογράφουν οι ηγέτες της Φινλανδίας, του Βελγίου, της Κροατίας, της Κύπρου, της Τσεχίας, της Δανίας, της Εσθονίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ελλάδας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, του Λουξεμβούργου, των Κάτω Χωρών, της Ρουμανίας, της Σλοβακίας, της Ισπανίας και της Σουηδίας.

Οι ηγέτες αναφέρουν στην επιστολή τους πως εν μέσω των προκλήσεων στον τομέα της ασφάλειας που αντιμετωπίζει η Ευρώπη, όπως ο πόλεμος της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, «είναι ζωτικής σημασίας να αναλάβουμε αποφασιστική δράση για την ενίσχυση της συνολικής αμυντικής ετοιμότητας και των δυνατοτήτων της Ευρώπης και της αμυντικής βιομηχανικής της βάσης», καθώς και για την ενίσχυση των ικανοτήτων της ΕΕ στην «αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, όπως η διασφάλιση κρίσιμων υποδομών».

Η ΕΤΕπ, σημειώνουν οι ηγέτες, έχει βασικό ρόλο «στην παροχή επενδυτικής χρηματοδότησης και στη μόχλευση της ιδιωτικής χρηματοδότησης στην ΕΕ» στο πλαίσιο του οικονομικού οικοσυστήματος για την ασφάλεια και την άμυνα.

«Με την επέκταση των χρηματοδοτικών μηχανισμών και την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων μέσων, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την επείγουσα ανάγκη ανάπτυξης της αμυντικής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης της Ευρώπης, διασφαλίζοντας ότι είναι σε θέση να ανταποκριθεί τόσο στις άμεσες όσο και στις μακροπρόθεσμες προκλήσεις» τονίζεται.

Οι 19 χώρες χαιρετίζουν τα όσα έχουν ήδη γίνει και την προσωπική δέσμευση της κ. Καλβίνο, και χαιρετίζουν ειδικότερα την τροποποίηση από την ΕΤΕπ των απαιτήσεων της για έργα διπλής χρήσης, τη δημιουργία νέας πιστωτικής γραμμής για τη χρηματοδότηση μικρομεσαίων επιχειρήσεων στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, καθώς και τη δημιουργία υπηρεσίας one-stop shop για χρηματοδοτήσεις στον συγκεκριμένο τομέα. Καταγράφουν επίσης ως θετική την απόφαση της ΕΤΕπ να αυξήσει τον δείκτη μόχλευσης της τράπεζας στο 290%.

Τα 19 κράτη μέλη ζητούν ωστόσο ισχυρότερο ρόλο για την ΕΤΕπ, καταθέτοντας τρεις προτάσεις.

Πρώτον, οι ηγέτες ζητούν την επανεκτίμηση του καταλόγου των εξαιρούμενων δραστηριοτήτων όσον αφορά τον δανεισμό της βιομηχανίας ασφάλειας και άμυνας. «Η ορολογία και το περιεχόμενο των εξαιρούμενων δραστηριοτήτων θα πρέπει να καθοριστούν με μεγαλύτερη ακρίβεια και να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο το πεδίο εφαρμογής τους, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τις νέες πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ» σημειώνουν οι ηγέτες, προσθέτοντας πως αυτό θα πρέπει να γίνει με τρόπο που να διασφαλίζει τις δραστηριότητες και τη χρηματοοικονομική θέση της ΕΤΕπ.

Δεύτερον, προτείνουν την προσαρμογή της δανειοδοτικής πολιτικής ώστε να αυξηθεί ο όγκος της διαθέσιμης χρηματοδότησης στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας. «Αυτή η μεγαλύτερη έμφαση στην ασφάλεια και την άμυνα, για παράδειγμα με την αύξηση του διαθέσιμου επενδυτικού όγκου της Στρατηγικής Πρωτοβουλίας για την Ευρωπαϊκή Ασφάλεια, θα πρέπει να διαφυλάξει την αποτελεσματική χρηματοδότηση των άλλων στρατηγικών προτεραιοτήτων της ΕΤΕπ» επισημαίνεται.

Τρίτον, καλούν την ΕΤΕπ να εξετάσει το ενδεχόμενο έκδοσης ειδικού και δεσμευμένου χρέους για χρηματοδότηση που θα διατίθεται ειδικά στη χρηματοδότηση έργων ασφάλειας και άμυνας, καθώς «θα μπορούσε να ενισχύσει τη διαφάνεια και να παράσχει σαφήνεια, καθώς και τη δυνατότητα επιλογής για τους επενδυτές».

Όπως τονίζεται ωστόσο, η λύση αυτή «θα πρέπει να εξεταστεί σε συνεννόηση με τις χρηματοπιστωτικές αγορές και τους οίκους αξιολόγησης», με δέουσα προσοχή «στη διασφάλιση της πλέον αποτελεσματικής και οικονομικά αποδοτικής χρηματοδότησης των έργων ασφάλειας και άμυνας, καθώς και στις πιθανές επιπτώσεις στο κόστος χρηματοδότησης των υφιστάμενων ομολόγων της ΕΤΕπ».

Γενικότερα, τα 19 κράτη μέλη θεωρούν πως η περαιτέρω βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση της ΕΤΕπ και η επιτάχυνση των επενδύσεων σε θέματα ασφάλειας και άμυνας στην ΕΕ «μπορεί να κινητοποιήσει την ιδιωτική χρηματοδότηση και να έχει στείλει ισχυρά μηνύματα όσον αφορά άλλους επενδυτές και φορείς της αγοράς».

Οι μεγάλες αλλαγές στο ευρωπαϊκό περιβάλλον ασφάλειας, το οποίο όπως τονίζεται επηρεάζει με διάφορους τρόπους όλα τα κράτη μέλη, «απαιτεί την ενίσχυση της αμυντικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ΕΕ», και για αυτό η ΕΤΕπ χρειάζεται «να διαδραματίσει ισχυρότερο ρόλο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επείγουσες επενδυτικές ανάγκες της ΕΕ».

Πηγή: ΚΥΠΕ