Ξαναζωντάνεψε η συζήτηση για το Κυπριακό στο εσωτερικό μέτωπο-Το ΑΚΕΛ, η ΕΔΕΚ και οι διαφωνίες
06:00 - 22 Ιανουαρίου 2025
Αντιδράσεις στο εσωτερικό μέτωπο έχει προκαλέσει η πρόταση οκτώ σημείων του Προέδρου της Δημοκρατίας προς τον Ερσίν Τατάρ και κυρίως η «take it or leave it» φύση της. Οι φωνές για αυτό το θέμα προέρχονται από την αντιπολίτευση και δη το ΑΚΕΛ, που θεωρεί λανθασμένους τους χειρισμούς του Προέδρου, ενώ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος έδωσε διευκρινίσεις για τη δήλωση που είχε κάνει τη Δευτέρα ο Νίκος Χριστοδουλίδης, καθώς είπε πως η λογική «όλα ή τίποτα» αφορά τα τέσσερα σημεία που σχετίζονται με τα οδοφράγματα και όχι την ολότητα της πρότασης.
Ουσιαστικά, μετά από πολύ καιρό, άνοιξε και πάλι συζήτηση για το Κυπριακό στο εσωτερικό, μία συζήτηση που έγινε πολύ λίγο κατά τη διάρκεια της Προεδρίας Χριστοδουλίδη, κυρίως επειδή δεν υπήρχαν ιδιαίτερα μεγάλες εξελίξεις, που να δικαιολογούν πολλές αντιπαραθέσεις. Όπως αποδείχθηκε και το καλοκαίρι, όμως, όταν υπάρχει κάποιου είδους κινητικότητα, υπάρχουν και σημεία διαφωνίας ή αντιπαράθεσης, τα οποία έρχονται στην επιφάνεια. Και όσο προχωρούν τα πράγματα αναμένεται πως τέτοιες συζητήσεις θα πυκνώνουν.
Το ΑΚΕΛ έκανε λόγο για αντιφάσεις που φανερώνουν «τουλάχιστον προχειρότητα και επιπολαιότητα», ενώ διατύπωσε τη θέση πως η τακτική του «όλα ή τίποτα» δυσχεραίνει τη συζήτηση, εκφράζοντας τον φόβο να αφήσει την ε/κ πλευρά ανεπανόρθωτα εκτεθειμένη.
Επί της ουσίας, μετά από μία μακρά περίοδο χωρίς ιδιαίτερα έντονες συζητήσεις στο εσωτερικό για το Κυπριακό, πέραν από κάποιες σύντομες «εξάρσεις», αποτελεί πεδίο αντιπαραθέσεων μεταξύ Κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Το γεγονός αυτό φαίνεται να ενοχλεί την Κυβέρνηση, με τον Κωνσταντίνο Λετυμπιώτη να ζητά υπευθυνότητα και να υποδεικνύει πως «η περίοδος που διανύουμε δεν προσφέρεται ούτε για πολιτική εκμετάλλευση ούτε για διαστρέβλωση των πραγματικών γεγονότων προς ικανοποίηση κομματικών σκοπιμοτήτων».
Τόνισε, δε, πως «οι αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό μέτωπο, αυτή την ώρα, και η διαπραγμάτευση μεταξύ μας, όχι μόνο δεν προσφέρει οτιδήποτε αλλά πλήττει και τις προσπάθειες που καταβάλλει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας». «Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, απαντώντας χθες σε σχετικές ερωτήσεις για την αρχή της αμοιβαιότητας που πρέπει να διέπει τη διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης, έθεσε τη διάσταση της μη επιλεκτικής υιοθέτησης μεμονωμένων σημείων διέλευσης, λαμβάνοντας υπόψη και τα δικαιολογημένα αιτήματα των κοινωνιών της Αθηένου, του Πύργου Τηλλυρίας και των ευρύτερων περιοχών που προφανώς το ΑΚΕΛ δεν λαμβάνει υπόψη», είπε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος.
Το ΑΚΕΛ επανήλθε, ζητώντας από τον κ. Λετυμπιώτη να απαντήσει αν «ισχύει αυτό που είπε χθες ο κ. Χριστοδουλίδης, ότι δηλαδή τα 8 σημεία των προτάσεών του είναι πακέτο «όλα ή τίποτα»; Ναι ή όχι; Τα υπόλοιπα είναι εκ του περισσού, αν όχι εκ του πονηρού».
Υπενθυμίζεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανακοίνωσε το πακέτο του, επιστρέφοντας από το αεροδρόμιο Λευκωσίας στο Προεδρικό Μέγαρο. Ανέφερε πως πρόκειται για συγκεκριμένες προτάσεις, υπό μορφή πακέτου, «το οποίο φυσικά δεν ήταν για να επιλέγονται μόνο κάποιες από αυτές, αλλά προϋποθέτει να είναι προς όφελος του συνόλου του κυπριακού λαού». Ερωτηθείς αν αυτό το πακέτο είναι «ή όλα ή τίποτα», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε ότι «είναι ένα πακέτο που, ναι, έχει αυτή τη διάσταση».
Κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης της Τρίτης, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, κληθείς να δώσει διευκρινίσεις, είπε ότι «η διάσταση αυτή της ομαδοποίησης της αποδοχής της δέσμης των προτάσεων που υπέβαλε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρεται ως προς την πτυχή κυρίως των σημείων διέλευσης. Όλες οι προτάσεις που έχουν υποβληθεί χθες πρέπει να περιέχουν την πτυχή της αμοιβαιότητας και αυτό είναι κάτι απόλυτα κατανοητό ως προς τη θετική ουσιαστική εξέλιξη».
Ερωτηθείς τι θα γίνει στην περίπτωση που η τουρκοκυπριακή πλευρά δεχθεί κάποια σημεία από τη δέσμη προτάσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «όλα τα σημεία και η κάθε θετική εξέλιξη που πρέπει να υπάρξει σε αυτή τη συζήτηση πρέπει να περιέχουν την πτυχή της αμοιβαιότητας. Τα τέσσερα σημεία που αφορούν τα σημεία διέλευσης θα πρέπει να τύχουν αποδοχής ως τέσσερα σημεία διέλευσης γιατί με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται η πτυχή της αμοιβαιότητας», τόνισε, εξηγώντας ότι τα άλλα τέσσερα σημεία εκ των πραγμάτων και εξ ορισμού διασφαλίζουν την αμοιβαιότητα.
Σε ερώτηση αν τα σημεία διέλευσης αφορούν στη ουσία ένα σημείο διέλευσης και τρία περάσματα, ο Εκπρόσωπος είπε ότι «οι πρακτικές διευθετήσεις αυτών των τεσσάρων σημείων είναι ζητήματα που θα συζητηθούν στη δεύτερη συνάντηση». Πρόσθεσε ότι «είναι γνωστό, έχουμε υποβάλει τις δυο προτάσεις για Αθηένου-Πυρόι και για το σημείο των Κοκκίνων, για τη Μια Μηλιά, όπως επίσης και ένα σημείο που θα εξυπηρετεί την κοινότητα στη Λουρουντζίνα».
Επί της ουσίας, η αντίδραση αυτή σχετίζεται και με το γεγονός πως δεν υπήρχε ενημέρωση προς τα κόμματα, τα οποία ζητούν συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου ώστε να ακούσουν επίσημες τοποθετήσεις και να απαντηθούν οι απορίες τους. Πέραν του ΑΚΕΛ, ενημέρωση ζήτησαν και δύο κόμματα της συμπολίτευσης, το ΔΗΚΟ και η ΔΗΠΑ.
Παρά την ενόχληση που εξέφρασε η Κυβέρνηση, που ανέμενε την συμπαράσταση όλων στην προσπάθεια του Νίκου Χριστοδουλίδη, το γεγονός πως φωνάζει ένα κόμμα της αντιπολίτευσης, παρά το μέγεθός του, είναι ενδεχομένως μικρότερο πρόβλημα από ό,τι αν οι αντιδράσεις για το πακέτο του Προέδρου προέρχονταν από την συμπολίτευση. Το ΔΗΚΟ, ωστόσο, είχε αναφέρει στη δική του ανακοίνωση πως «πολύ σωστά ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι το πακέτο των οκτώ σημείων που πρότεινε, είτε θα γίνει αποδεκτό είτε θα απορριφθεί στην ολότητά του και όχι επιλεκτικά». Η ΔΗΠΑ από την πλευρά της ανέφερε πως η κατάθεση του πακέτου αποτελεί ένδειξη της καλής θέλησης της πλευράς μας, «αν και η όποια κατάληξη του θέματος δεν πρέπει να αποτελεί πρωτεύων εργαλείο αξιοποίησης ή και προϋπόθεση για την μετέπειτα πορεία των προσπαθειών επιστροφής στις συνομιλίες».
Σαφέστατη είναι, βεβαίως, η διάσταση απόψεων με την ΕΔΕΚ, η οποία ωστόσο δεν αφορά τους χειρισμούς του Προέδρου ως προς το πακέτο, αλλά τη διαχρονική διαφωνία του κόμματος σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των οδοφραγμάτων. Η ΕΔΕΚ δήλωσε πως ο Πρόεδρος δεν πρέπει να συμμετάσχει σε νέα συνάντηση με τον Τατάρ από την στιγμή που δεν συζητά καμία από τις προτάσεις για διάνοιξη διόδων στο Πυρόι και στα Κόκκινα, για να διευκολυνθεί κάπως η καθημερινότητα των κατοίκων που ζουν στην Αθηένου, την Τηλλυρία και την Πόλη Χρυσοχούς.
«Η αδιαλλαξία του κατοχικού εκπροσώπου είναι εξοργιστική και η πλευρά μας δεν πρέπει να επιτρέψει τη συνέχιση μιας διαδικασίας, η οποία δίνει την ευκαιρία στην Τουρκία να κεφαλαιοποιήσει πολιτικά οφέλη, εφόσον αποενοχοποιείται, αλλά και οικονομικά οφέλη για την οικονομία του ψευδοκράτους», υπέδειξαν οι Σοσιαλιστές, τονίζοντας ότι διαφωνούν με τη διάνοιξη νέων διόδων επειδή περιθωριοποιείται η συζήτηση της ουσίας του Κυπριακού, κανονικοποιείται η κατοχή, αποενοχοποιείται η τουρκική πλευρά και ενισχύεται το ψευδοκράτος. Η ΕΔΕΚ υπενθύμισε και τη θέση της υπέρ του κλεισίματος των οδοφραγμάτων σε Λήδρας και Δερύνεια.