Το πρώτο μεγάλο τεστ της νέας προσπάθειας στο Κυπριακό και τα ερωτήματα
06:00 - 20 Ιανουαρίου 2025
Καθοριστικός σταθμός στην πρωτοβουλία του ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για να αναθερμάνει τη διαδικασία στο Κυπριακό θεωρείται η σημερινή συνάντηση του Νίκου Χριστοδουλίδη με τον Ερσίν Τατάρ, με αντικείμενο συζήτησης τη διάνοιξη νέων σημείων διέλευσης. Πρόκειται για μία από τις δύο αποφάσεις που λήφθηκαν κατά την άτυπη τριμερή του Οκτωβρίου και που αποσκοπεί στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών, ενόψει του μεγάλου τεστ, που είναι η διευρυμένη συνάντηση για την ουσία του Κυπριακού, η οποία τοποθετείται χρονικά κάποια στιγμή στο πρώτο μισό της Άνοιξης.
Από την πρώτη στιγμή γινόταν λόγος για σημεία διέλευσης και όχι μόνο ένα οδόφραγμα. Ωστόσο ερώτημα αποτελεί η στάση που θα τηρήσει ο εγκάθετος της κατοχής ως προς το θέμα, καθώς όλο το προηγούμενο διάστημα παρουσιαζόταν ιδιαίτερα αρνητικός ως προς τη διάνοιξη άλλου οδοφράγματος πέραν από αυτό της Μιας Μηλιάς που προκρίνει, διότι θα εξυπηρετήσει τις διελεύσεις αρκετών Τουρκοκυπρίων που διακινούνται καθημερινά στη Λευκωσία και συνωστίζονται στο οδόφραγμα Αγίου Δομετίου. Ο Τατάρ δεν βλέπει τον λόγο για άνοιγμα σημείου διέλευσης που να εξυπηρετεί τους Ελληνοκυπρίους, για αυτό και, δημόσια τουλάχιστον, απέρριπτε και την πρόταση για το Πυρόι και την πρόταση για τα Κόκκινα, που θα εξυπηρετούν τους κατοίκους της Αθηένου και της περιοχής Τυλληρίας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Eποικοδομητική στάση» ε/κ πλευράς για τη συνάντηση Χριστοδουλίδη με Τατάρ-Στο επίκεντρο η διάνοιξη οδοφραγμάτων
Μάλιστα, ο εγκάθετος της κατοχής είχε φτάσει στο σημείο να χαρακτηρίσει τις προτάσεις του Προέδρου για διάνοιξη αυτών των οδοφραγμάτων «απαράδεκτες», ζητώντας του να παρουσιάσει άλλη πρόταση. Φαίνεται πως το βασικό του επιχείρημα είναι πως θα επηρεαστούν «στρατιωτικές ζώνες» του κατοχικού στρατού. Για να ξεπεράσει αυτό το εμπόδιο φαίνεται πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης προτίθεται να επιμείνει ιδιαίτερα στο Πυρόι, καθώς φαίνεται πως είναι πιο εύκολο να παρακαμφθούν τα σημεία που προκαλούν την υποτιθέμενη ανησυχία στον Τατάρ σε εκείνη την περιοχή, αν και η πρόταση της ελληνικής πλευράς εξακολουθεί να συμπεριλαμβάνει και τα δύο οδοφράγματα, χωρίς να φέρει ιδιαίτερη ένσταση για ταυτόχρονο άνοιγμα με τη Μια Μηλιά.
«Μεταβαίνουμε με πλήρη βούληση και εποικοδομητική στάση για να επιτευχθεί πρόοδος στη συνάντηση», δήλωσε την Κυριακή ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, ενόψει της συνάντησης της Δευτέρας. Γίνεται, ωστόσο, κατανοητό πως αυτή η εποικοδομητική διάθεση σταματά στις κόκκινες γραμμές, καθώς δεν επιτυγχάνεται κανένας στόχος απλώς και μόνο αν γίνει το χατίρι της τουρκικής πλευράς, αφού η ουσία των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης είναι να διευκολύνεται η επαφή μεταξύ των δύο κοινοτήτων και να βελτιώνεται το κλίμα. Ως εκ τούτου, αποτελεί ερώτημα αν η σημερινή συνάντηση θα οδηγηθεί σε ναυάγιο, εάν ο Τατάρ επιμείνει μόνο σε άνοιγμα της Μιας Μηλιάς και συνεχίζει να μπλοκάρει τις προτάσεις του Νίκου Χριστοδουλίδη.
Έχει προηγηθεί η απαραίτητη προεργασία, με συγκεκριμένες προτάσεις και θέσεις και ευελπιστούμε αυτές να συζητηθούν με την ίδια ειλικρινή και θετική με τη δική μας διάθεση, ανέφερε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης αλλά, τουλάχιστον από τα όσα έχουν ειπωθεί δημόσια, θα πρέπει να μεταβούμε στη συνάντηση κρατώντας μικρό καλάθι. Θα πρέπει, βέβαια, να σημειωθεί ότι ο Τατάρ συχνά πυκνά το προηγούμενο διάστημα αναδιπλώθηκε από διάφορες τοποθετήσεις που έκανε, κατ’ εντολή της Άγκυρας, η οποία σε αυτή τη φάση φαίνεται να επιδιώκει να υπάρχει κινητικότητα στο Κυπριακό, ιδιαίτερα εάν αυτή δεν οδηγεί σε ουσιαστικό πρόοδο και, ως εκ τούτου, δεν έχει κανένα πραγματικό κόστος.
Στις τελευταίες του δηλώσεις πάντως για το θέμα, ο Ερσίν Τατάρ είπε πως «δεν τίθεται θέμα να εγκρίνουμε τράνζιτ διελεύσεις», προσθέτοντας ότι «αυτό δεν έχει κανένα όφελος για εμάς». Αυτό είναι αρκούντως ενδεικτικό και της διάθεσής του, η οποία είναι η αποκόμιση οφελών για τους Τουρκοκυπρίους και όχι να λειτουργήσει η διάνοιξη σημείων διέλευσης ως μια θετική βάση για τον επόμενο και πιο καθοριστικό σταθμό, αυτό της συζήτησης για τα επόμενα βήματα. Άλλωστε, όσο πλησιάζουν οι παράνομες «προεδρικές εκλογές» ο Τατάρ όλο και περισσότερο αναμένεται να λειτουργεί με «προεκλογική» ατζέντα, θέλοντας να παρουσιάσει στους ψηφοφόρους του έργο αλλά και σκληρή στάση. Ερωτηθείς, πάντως, αν θα είναι υποψήφιος, παρέπεμψε στις αποφάσεις του UBP, αν και ανέφερε πως «το φυσιολογικό είναι να είμαι υποψήφιός του».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Επιμένει με το ίδιο τροπάριο ο Τατάρ για άνοιγμα του οδοφράγματος στη Μια Μηλιά
Πάντως, τις προηγούμενες ημέρες, ο Νίκος Χριστοδουλίδης φρόντισε να στείλει το μήνυμα πως και η δική μας πλευρά έχει κόκκινες γραμμές και ευαισθησίες, ενώ από πλευράς του, ο κ. Λετυμπιώτης ανέφερε εάν η άλλη πλευρά επιμένει σε άνοιγμα μόνο του οδοφράγματος της Μιας Μηλιάς, δεν μπορεί να υπάρξει συζήτηση, εξού και προξενείται το ερώτημα αν θα υπάρχει, τελικά, αντικείμενο συζήτησης κατά τη σημερινή συνάντηση ή θα εξελιχθεί σε δύο παράλληλους μονολόγους.
Σημειώνεται ότι η συνάντηση έχει προγραμματιστεί για τις 10:30 το πρωί, στην οικία του Ειδικού Αντιπροσώπου του ΓΓ του ΟΗΕ, η οποία βρίσκεται στο αεροδρόμιο Λευκωσίας.