Καμπανάκι από Ελεγκτή σε ΟΚΥπΥ, αυξάνονται οι γιατροί και μειώνονται οι ασθενείς-«Υπομονή» η απάντηση

Καμπανάκι χτύπησε ο Γενικός Ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, ενώπιον της Βουλής, τονίζοντας πως την ώρα που μειώνονται οι ασθενείς, αυξάνεται ο αριθμός των γιατρών και των νοσηλευτών, καθώς και της Διοίκησης. Την ίδια ώρα, ο κ. Παπακωνσταντίνου χαρακτήρισε καταστροφικό για τον ΟΚΥπΥ τις συγκρούσεις που παρατηρούνται μεταξύ της Διοίκησης και των γιατρών, ενώ επεσήμανε την ανάγκη για επαρκέστερους ελέγχους, δίνοντας παραδείγματα νοσηλευτών που κάλυπταν ο ένας τον άλλο, αλλά δεν πήγαιναν δουλειά. Η απάντηση που έδωσε η Διοίκηση του ΟΚΥπΥ ήταν «υπομονή», αφού ο Οργανισμός δοκιμάζεται επί της ουσίας μετά την πανδημία.

Η Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής έθεσε προς συζήτηση την ειδική έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τον κανονιστικό και διαχειριστικό έλεγχο του ΟΚΥπΥ για το έτος που έληξε στις 31/12/2022. Ο Γενικός Ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, στην τοποθέτησή του επεσήμανε πως ως Υπηρεσία παρακολουθούν πως εξελίσσονται οι συστάσεις τους προς τον ΟΚΥπΥ, ενώ τόνισε πως η σημασία του Οργανισμού στο πλαίσιο του ΓεΣΥ είναι μεγάλη. Ο κ. Παπακωνσταντίνου επεσήμανε, δε, ότι η συνύπαρξη του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα είναι σημαντική.

Ο Γενικός Ελεγκτής σημείωσε πως ήταν ενδιαφέρον να δουν πώς ανταποκρίθηκε ο Οργανισμός την πρώτη χρονιά μετά την πανδημία. «Αναμέναμε ότι θα εντοπίσουμε κάποια πράγματα. Το έργο της διοίκησης είναι δύσκολος, είναι αρκετά μεγάλος οργανισμός, υπήρχε άλλη λογική και η προσαρμογή ήταν αναμενόμενο ότι θα ήταν δύσκολη. Η διαδικασία ελέγχου, μετά τις παρατηρήσεις μας, υπάρχει διάθεση για συμμόρφωση. Κάποια πράγματα έχουν εφαρμοστεί και άλλα είναι σε μία διαδικασία για να γίνουν και θα το ελέγξουμε. Η έκθεση αναφέρει αρκετά θέματα».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Υπάλληλοι καθυστερούν να μεταβούν στη δουλειά-Τι καταγράφει έκθεση της Ελεγκτικής για τον ΟΚΥΠΥ

Ο κ. Παπακωνσταντίνου, στη συνέχεια, τόνισε πως στο δικό του μυαλό υπάρχουν δύο κατηγορίες. Η πρώτη και πιο σημαντική είναι η οικονομική βιωσιμότητα του ΟΚΥπΥ και η δεύτερη η διοίκηση. Σημείωσε πως ο ΟΚΥπΥ έχει ελλείμματα και το 2022 και το 2023 και το 2024, με τους προϋπολογισμούς να δείχνουν πως κυμαίνεται από 50 έως 150 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

«Πρέπει να δοθεί έμφαση στο τι εστί έλλειμμα και τι πρέπει να κάνει ο ΟΚΥπΥ. Να αναφερθώ σε κάποιες δηλώσεις ότι υπήρχε πλεόνασμα 10 εκ. αφήνοντας έξω τις αναπτυξιακές δαπάνες. Πρέπει να το διασφαλίζουν αυτό. Ως Υπηρεσία απευθυνθήκαμε και στην Έφορο Κρατικών Ενισχύσεων για να δούμε αν είναι νόμιμες οι διαδικασίες στήριξης από το κράτος. Θεωρεί ότι οι δαπάνες που γίνονται εντός του σχεδίου του ΓεΣΥ δεν είναι κρατική ενίσχυση, εμείς όμως βάζουμε ένα ερωτηματικό σε αυτό. Είναι σεβαστή η άποψη της Εφόρου».

Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρθηκε σε ένα άλλο ανησυχητικό, όπως το χαρακτήρισε, περιστατικό που αφορά στο θέμα που προέκυψε με την επιστολή της Γενικής Διευθύντριας του Υπουργείου Υγείας, Χριστίνας Γιαννάκη προς τον ΟΚΥπΥ, με την οποία ζητούσε 1,3 δις ευρώ ως οφειλή προς το κράτος. «Από αυτό προκύπτει ότι περίπου στα 200 εκ. είναι δαπάνες που αναλαμβάνει το κράτος για μισθολόγιο. Ζητήσαμε ενημέρωση από τον ΟΚΥπΥ και ακόμη δεν πήραμε κάτι».

Στη συνέχεια, ο κ. Παπακωνσταντίνου υπέδειξε πως οι εξωνοσοκομειακοί ασθενείς μειώνονται, κάτι που σημαίνει ότι ο ΟΚΥπΥ και χάνει ένα μερίδιο αγοράς. «Ένα κομμάτι ήταν φυσιολογικό όταν εφαρμόστηκε το ΓεΣΥ. Στο ενδονοσοκομειακό πάει καλύτερα επειδή έχει τα ΤΑΕΠ και κάποια περιστατικά προκύπτουν από εκεί. Δυστυχώς, δεν έχει προχωρήσει το θέμα του νοσοκομειακού πανεπιστημίου. Μας ανησυχεί ότι ενώ η εργασία μειώνεται, ο αριθμός των γιατρών και νοσηλευτών αυξάνεται και αυξάνεται πολλαπλασίως ο αριθμός της διοίκησης και αυτό είναι μία συνταγή να χάνονται εισοδήματα. Χτυπά ένα καμπανάκι αυτό».

Ο Γενικός Ελεγκτής χαρακτήρισε καταστροφικό και το γεγονός ότι υπάρχουν συνεχώς αντιπαραθέσεις μεταξύ της διοίκησης και των γιατρών, ενώ έκανε αναφορά και στο θέμα των οικονομικών κινήτρων. Όπως εξήγησε, «όσον αφορά στη συμφωνία, τα κίνητρα τα δίνεις για συγκεκριμένους στόχους. Το 70% των κινήτρων που δίνονται είναι οριζόντια. Αυτό σημαίνει ότι απλώς με ένα μηχανισμό λεγόμενος κίνητρο αυξάνονται εισοδήματα όλων των γιατρών, χωρίς να υπάρχει σύνδεση με την επίδοσή τους. Οι γιατροί το θεωρούν πλέον κεκτημένο αυτό και έχουμε επιφυλάξεις για το θέμα των κινήτρων».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μαλλιά κουβάρια στην Επ. Υγείας-Η θέση του ελεγκτικού οίκου και η αντίδραση του ΟΚΥπΥ

Αναφερόμενος στη σύναψη μνημονίου μεταξύ Υπουργείου Υγείας και ΟΚΥπΥ, αφού αναγνωρίστηκε το πρόβλημα για οικονομική βιωσιμότητα του Οργανισμού, σημείωσε πως η άποψη της Υπηρεσίας είναι ότι δεν θεωρούν πως η συνεργασία μεταξύ τους έπρεπε να τονίζεται με τη μορφή μνημονίου συνεργασίας. Στη συνέχεια, ο κ. Παπακωνσταντίνου υπογράμμισε πως κάποια θέματα για τα οποία γίνεται έλεγχος προκύπτουν από καταγγελίες προς την Ελεγκτική Υπηρεσία. «Αυτό σημαίνει ότι ο ΟΚΥπΥ είναι στο στόχαστρο και πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικός. Σχεδόν όλα είναι στο φως. Πήραμε αρκετές καταγγελίες και τις στείλαμε στον ΟΚΥπΥ. Έγιναν διορθωτικές κινήσεις όμως χρειάζεται καλύτερη διαχείριση των περιστατικών και να είναι πιο προσεκτικοί».

Όσον αφορά στο θέμα των αμοιβών, ο Γενικός Ελεγκτής επεσήμανε πως διαπιστώθηκε μία ελαφρότητα στον τρόπο που αλλάζουν και αναφέρθηκε σε περίπτωση που προκηρύχθηκε θέση για διευθυντή πρωτοβάθμιας στον ΟΚΥπΥ και τα προσόντα που απαιτούντο έπρεπε να είναι είτε το μεταπτυχιακό του χρηματοοικονομικά, είτε οικονομικά και αποκλείστηκε να είναι γιατρός. «Έγινε καταγγελία, εμείς το είχαμε αναφέρει και έγινε διορθωτική κίνηση και μπήκε μεταπτυχιακό γι’ αυτό. Το λέω ως παράδειγμα. Σε άλλη περίπτωση, δύο νοσηλευτές, ο ένας κάλυπτε τον άλλο και έκαναν δεύτερη δουλειά. Μας προβληματίζει πώς έτυχε διαχείρισης η υπόθεση, που για την άποψή μας έπεσε στα μαλακά. Οι συνέπειες ήταν να χάσουν δύο ετήσιες προσαυξήσεις. Αυτό είναι μήνυμα προς το προσωπικό ότι αν στέλνουμε μήνυμα χαλαρότητας δημιουργείται κουλτούρα ότι μπορεί να το κάνουν κι άλλοι αυτό».

Η παρέμβαση του Υπουργείου Υγείας

Από πλευράς του Υπουργείου Υγείας, η Γενική Διευθύντρια, Χριστίνα Γιαννάκη, στην τοποθέτησή της, το πρώτο που επεσήμανε ήταν το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε με τον ΟΚΥπΥ, τονίζοντας πως αυτό ήταν λόγω της αναγνώρισης της αδυναμίας του Οργανισμού για οικονομική αυτονόμηση μέχρι τις 31 Μαΐου 2024 και λήφθηκε παράταση μέχρι τις 31 Μαΐου 2025. Η κα. Γιαννάκη υποστήριξε πως το μνημόνιο συνεργασίας υπογράφηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2024 κατόπιν έγκρισης και εξουσιοδότησης του Υπουργικού και ενσωματώνει το σχέδιο δράσης για την οικονομική και διοικητική αυτονόμηση του ΟΚΥπΥ ως αναπόσπαστο μέρος του.

«Το σχέδιο δράσης περιλαμβάνει αναλυτική καταγραφή δράσεων και υποδράσεων ανά άξονα, που είναι το στάδιο της υλοποίησης, οι εμπλεκόμενοι φορείς, ρίσκα και κίνδυνοι μη επίτευξης και μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων, το εκτιμώμενο ετήσιο ποσό βελτίωσης, καθώς και αναμενόμενες ημερομηνίες έναρξης και ολοκλήρωσης. Ο χρονικός ορίζοντας πλήρους υλοποίησή του επεκτείνεται μέχρι το τέλος του 2026. Για σκοπούς παρακολούθησης των δράσεων έχει συσταθεί ομάδα εργασίας, η οποία υπέβαλε έκθεση προόδου το πρώτο εξάμηνο του 2024 και εάν διαπιστωθεί ότι το σχέδιο δεν τηρείται και τα διορθωτικά μέτρα δεν επαναφέρουν τον ΟΚΥπΥ σε τροχιά υλοποίησης του στόχου της εξάλειψης των ελλειμάτων, θα πρέπει να τεθεί έγκαιρα θέμα αναζήτησης ευθυνών».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Βγήκε άσπρος καπνός-Τα βρήκαν τελικά γιατροί και ΟΚΥπΥ για το ποσό των οικονομικών κριτηρίων

Στη συνέχεια, η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας αναφέρθηκε στα επιμέρους σημεία της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. Αναφερόμενη στο θέμα της επισκεψιμότητας στους γιατρούς, η κα. Γιαννάκη υπέδειξε ότι διαπιστώθηκε μείωση στην επισκεψιμότητα μεταξύ των ετών 2018-2023 τόσο στους εξωτερικούς, όσο και στους εσωτερικούς ασθενείς. «Σε πολλές συνεδρίες του Διοικητικού Συμβουλίου τόνιζα την ανάγκη λήψης μέτρων, διατήρησης των ασθενών σε όλα τα επίπεδα. Είχα ζητήσει την άμεση σύσταση ομάδας για μελέτη των προβλημάτων στην εξωνοσοκομειακή και τη λήψη βελτιωτικών ενεργειών. Είχα επισημάνει ότι η συμφωνία για απογευματινά ιατρεία αποτελούσε μία προοπτική και με την εφαρμογή των σχετικών ελέγχων, το πρόγραμμα αυτό θα μπορούσε να είναι προσοδοφόρο για τον Οργανισμό.

Αναφερόμενη στα οικονομικά στοιχεία, η κα. Γιαννάκη σημείωσε πως η μειωμένη επισκεψιμότητα είχε άμεσο αντίκτυπο στην πορεία των εσόδων μέχρι σήμερα και τόνισε πως τα συνολικά έσοδα του Οργανισμού παρουσιάζουν μείωση κατά 7% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2024 και αύξηση κατά 9% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Αυτοί οι αριθμοί μεταφράζονται σε 31,07 εκ, ευρώ το 2024 και 31,66 εκ. ευρώ το 2023 και τα αποτελέσματα του εξαμήνου παρουσιάζουν έλλειμμα 49,36 εκ. ευρώ. «Ως εκ τούτου, τονίζεται η σημαντικότητα του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων για σκοπούς καθορισμού του πραγματικού ελλείματος του Οργανισμού, το οποίο με βάση τη νομοθεσία, καλύπτεται από το κράτος».

Στη συνέχεια, η Χριστίνα Γιαννάκη αναφέρθηκε στο θέμα για υπηρεσιακά ταξίδια στο εξωτερικό, τονίζοντας πως υποβλήθηκε στο ΔΣ ένα προσχέδιο που συζητήθηκε σε πολλές συνεδρίες και εγκρίθηκε στο τέλος μία ενιαία διαδικασία ως «Διαδικασία Καταβολής Επιδομάτων Άλλων Αποδεκτών Εξόδων για Υπηρεσιακά Ταξίδια στο εξωτερικό» και η κα. Γιαννάκη επεσήμανε πως ο Οργανισμός οφείλει να εφαρμόζει τις διαδικασίες που εγκρίνει το ΔΣ.

«Ως Υπουργείο Υγείας στηρίζουμε τον ΟΚΥπΥ και θα πρέπει να λέμε την αλήθεια. Τα δημόσια νοσηλευτήρια στηρίχθηκαν αρκετά για να μπορούν να στέκονται. Όμως, για να μπορούν να στέκονται, θα πρέπει να λαμβάνουν στήριξη. Τον Ιούνιο εγκαινιάστηκε το Κέντρο τραύματος. Ήμασταν η μόνη χώρα της ΕΕ που δεν είχε κέντρο τραύματος. Οι φίλοι μας εδώ μπορεί να θυμώνουν, όμως δεν μπορούμε ως Υπουργείο Υγείας να μην σχολιάζουμε την έκθεση. Είναι εργαλείο για όλους. Είναι δημόσιο χρήμα και ελέγχεται και πρέπει να λέμε πώς ξοδεύεται και με ποιο τρόπο. Πρέπει να ακούμε την έκθεση της Ελεγκτικής και να τα λαμβάνουμε υπόψη, επειδή μόνο έτσι μπορούμε να πάμε μπροστά», κατέληξε η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τα έργα εκατομμυρίων που αναβαθμίζουν την ποιότητα υγείας, τα ανοικτά κεφάλαια και οι στόχοι του Υπουργείου

Η απάντηση του ΟΚΥπΥ

Στην τοποθέτησή του, ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΟΚΥπΥ, Μαρίνος Καλλής, υπέδειξε πως έχουν προχωρήσει σε διορθωτικές κινήσεις, βασιζόμενοι στις υποδείξεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας. «Ως οργανισμός άρχισε να δουλεύει μετά την πανδημία, εκεί μπορέσαμε να κάνουμε αλλαγές. Αν γίνει σύγκριση θα το δείτε. Πρέπει να κάνετε υπομονή, είναι τεράστιος οργανισμός, πρέπει να το δούμε με αυτό τον φακό. Εμείς προσπαθούμε να αλλάξουμε την κουλτούρα και νοοτροπία».

Ο κ. Καλλής επεσήμανε πως ο ΟΚΥπΥ καλείται να λειτουργήσει σε ανταγωνιστικό περιβάλλον και τα εισοδήματα έχουν πίεση. «Το 2022 και το 2021 πληρώναμε σε εισπράξεις περισσότερα χρήματα, από ό,τι σήμερα. Πρέπει να είμαστε ευέλικτοι. Είναι σημαντικό για μας να ενδυναμώσουμε την κουλτούρα ελέγχου. Έχουμε αυξήσει τα άτομα στον εσωτερικό έλεγχο και θεωρούμε ότι δουλεύει κοντά με τον εξωτερικό έλεγχο και σύντομα θα έρθει να ελέγξει τους λογαριασμούς, που είναι κάτι που δεν έγινε ξανά στο παρελθόν. Γύρω στο 80% των εξόδων είναι το κόστος προσωπικού και είναι στην πλειοψηφία δημόσιοι υπάλληλοι και είναι εκτός ελέγχου του ΟΚΥπΥ».

Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο Γενικός Εκτελεστικός Διευθυντής του ΟΚΥπΥ, Κύπρος Σταυρινίδης, ο οποίος με τη σειρά του επεσήμανε ότι με τη δημιουργία του ΟΚΥπΥ, πάρθηκαν κάποιες αποφάσεις για την αποζημίωση των ιατρικών λειτουργών, οπότε δεν μπορεί να χρεωθεί στον ΟΚΥπΥ ότι είναι σπάταλος για την οικονομική ενίσχυση των γιατρών. Σε ερώτηση του προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου και βουλευτή του ΔΗΚΟ, Ζαχαρία Κουλία, για το ποιος έδωσε την οδηγία να αυξηθεί το επίδομα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις γιατρών, ο κ. Σταυρινίδης θέλησε να εξηγήσει πώς συνυπολογίζεται ο μισθός των γιατρών.

«Ο μισθός των γιατρών είναι με βάση κάποιων πυλώνων. Ο ένας είναι ο βασικός του μισθός, ο δεύτερος είναι οι εφημερίες τους. Πρέπει να αποζημιωθούν. Ο τρίτος πυλώνας αφορά τα κίνητρα. Τα κίνητρα δόθηκαν μετά από μία συμφωνία το 2020 και την οποία θα δούμε και θα επαναξιολογήσουμε τώρα. Αυτή είναι η εξήγηση. Το κάθε επίδομα εξηγείται. Με τη δημιουργία του ΓεΣΥ μπήκε ο ΟΚΥπΥ σε ένα ανταγωνιστικό περιβάλλον, έφευγαν οι γιατροί και έπρεπε ο ΟΚΥπΥ να αναθεωρήσει τον τρόπο αποζημίωσης των γιατρών. Δεν έχω ενώπιον μου την απόφαση για την αύξηση».

Η Επικεφαλής της μονάδας εσωτερικού ελέγχου του ΟΚΥπΥ, Αννίτα Ρίτερ, ανέφερε όταν πήρε το λόγο, ότι ανέλαβε τον Μάιο του 2023 και είχε εντοπίσει μία μειωμένη κουλτούρα ελέγχου. «Με τους ελέγχους και τις υποδείξεις μας υπάρχει σωστή ανταπόκριση από τη Διεύθυνση και πρόθεση να τα υλοποιήσουν. Έχει αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για την αυτονόμηση. Εμείς είχαμε υποβάλει έκθεση στη Διοίκηση, η οποία έχει συζητηθεί».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Καρδιογράφημα το μέτωπο της Υγείας κατά το 2024-Η αλλαγή σκυτάλης, οι κρίσεις και τα έργα εκατομμυρίων