Η ορκωμοσία Τραμπ, η πρώτη ομιλία και η εξέλιξη μιας παράδοσης αιώνων

Η ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ τη Δευτέρα στην Προεδρία των ΗΠΑ σηματοδοτεί και την επίσημη μετάβαση εξουσίας από τη διακυβέρνηση Μπάιντεν στη δική του και την αλλαγή εποχής για την αμερικανική πολιτική.

Η μέρα θα ξεκινήσει με την λειτουργία, στην εκκλησία St John, και ακολούθως με τσάι στον Λευκό Οίκο. Στις 12:00 το μεσημέρι, τοπική ώρα, ο Ντόναλντ Τραμπ και ο Αντιπρόεδρός του, JD Vance, θα ορκιστούν επίσημα και θα ακολουθήσει ο επίσημος αποχαιρετισμός από τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και την Αντιπρόεδρο Κάμαλα Χάρις.

Η ορκωμοσία, πάντως, δεν γινόταν πάντοτε στο Καπιτώλιο. Ο πρώτος Αμερικανός Πρόεδρος, George Washington, ορκίστηκε σε ένα μπαλκόνι που έβλεπε στην Wall Street και ακολούθως μπήκε στην αίθουσα της Γερουσίας για την ομιλία του. Στη δεύτερη θητεία του ορκίστηκε στην Philadelphia, όπου είχε μεταφερθεί προσωρινά η Κυβέρνηση. Η νυν παράδοση ξεκίνησε ως έχει το 1801, όταν η βάση της αμερικανικής Κυβέρνησης μεταφέρθηκε στην Ουάσιγκτον και έκτοτε σχεδόν πάντοτε αυτή ήταν η διαδικασία, με κύριες εξαιρέσεις τους Αντιπροέδρους που ορκίστηκαν κατόπιν του θανάτου του Προέδρου σε μη εορταστικά πλαίσια.

Ακολούθως, ο Τραμπ θα μεταβεί στο Προεδρικό Δωμάτιο στο Καπιτώλιο, όπου συνηθίζεται να υπογράφονται οι υποψηφιότητες. Αυτή θεωρείται και η πρώτη επίσημη πράξη ενός νέου Προέδρου στις ΗΠΑ, που, στην παρουσία συνεργατών του και μελών του Κογκρέσου, υπογράφει υποψηφιότητες για τη διοίκησή του και ορισμένες φορές μνημόνια και διακηρύξεις, καθώς και προεδρικά διατάγματα. Οι εκτιμήσεις των διεθνών ΜΜΕ είναι ότι ο Τραμπ μπορεί να βάλει ακόμη και 100 υπογραφές, στη βάση της προετοιμασίας που γίνεται από την ομάδα του, ενδεχομένως και για κάποια αμφιλεγόμενα ζητήματα.

Η παράδοση αυτή ξεκίνησε το 1981, επί προεδρίας Ρόναλντ Ρίγκαν, όπως αναφέρει η Μικτή Επιτροπή του Κογκρέσου, ενώ παλαιότερα οι υποψηφιότητες υποβάλλονταν γραπτώς στη Γερουσία. Το Προεδρικό Δωμάτιο χτίστηκε τη δεκαετία του 1850, σε μια εποχή που οι θητείες του Προέδρου και των νομοθετικών Σωμάτων ολοκληρώνονταν ταυτόχρονα και συχνά έπρεπε οι Πρόεδροι να βρίσκονται όλη τη νύχτα εκεί για να υπογραφούν νομοθεσίες της τελευταίας στιγμής. Οι δύο θητείες διαχωρίστηκαν το 1933, ώστε το νέο Κογκρέσο να ξεκινά στις 3 Ιανουαρίου και η νέα προεδρική θητεία στις 20. Πλέον το Προεδρικό Δωμάτιο χρησιμοποιείται κυρίως για συμβολικούς λόγους.

Μετά από αυτή τη διαδικασία, ο νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ θα παρακαθίσει σε ειδικό γεύμα της Μικτής Επιτροπής του Κογκρέσου. Θα ακολουθήσει η προεδρική παρέλαση, από το Καπιτώλιο στον Λευκό Οίκο, κατά μήκος της λεωφόρου Pennsylvania. Η παρέλαση αυτή, στα πρώτα χρόνια ύπαρξης των ΗΠΑ, ήταν στην ουσία η πομπή που συνόδευε τον Πρόεδρο, δηλαδή ο στρατός, οι μπάντες, οι νέοι Υπουργοί, αξιωματούχοι και η οικογένεια και οι φίλοι του. Άρχισε να λαμβάνει μορφή παρέλασης το 1873, όταν ο Ulysses S. Grant επιθεώρησε τα στρατεύματα από μία εξέδρα μπροστά από τον Λευκό Οίκο. Η πρώτη επίσημη παρέλαση έγινε το 1881. Πάντως πλέον οι νέοι Πρόεδροι δεν μεταβαίνουν στην ορκωμοσία τους με άμαξα αλλά με αυτοκίνητο. Ωστόσο, ο Thomas Jefferson και ο Andrew Jackson προτίμησαν να πάνε περπατώντας.

Στη συνέχεια, ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος θα μεταβεί στο Οβάλ Γραφείο για να υπογράψει τα απαραίτητα έγγραφα, ολοκληρώνοντας έτσι την τελετή, ενώ το βράδυ θα παρουσιαστεί σε τρεις εκδηλώσεις, το «Commander-in-Chief Ball», το «Liberty Inaugural Ball» και το «Starlight Ball».

Η προσοχή, βεβαίως, του πλανήτη δεν είναι στραμμένη και τόσο πολύ στις συμβολικές πράξεις στους τετραήμερους εορτασμούς -στους οποίους θα συμμετέχουν οι τραγουδιστές της country Carrie Underwood και Lee Greenwood, ο τραγουδιστής όπερας Christopher Macchio, το συγκρότημα The Village People και άλλοι τραγουδιστές και συγκροτήματα- αλλά σε όσα θα πει ο Ντόναλντ Τραμπ στην πρώτη του ομιλία ως Πρόεδρος των ΗΠΑ.

Πρόκειται για άλλη μία παράδοση που χρονολογείται, καθώς την ξεκίνησε ο ίδιος ο Washington το 1789. Ο πρώτος Πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε, μάλιστα, και την πιο μικρή ομιλία στην ιστορία, καθώς, αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά του στη δεύτερη του θητεία, είπε μόλις 135 λέξεις πριν να επαναλάβει τον όρκο του. Το αντίθετο ρεκόρ ανήκει στον William Henry Harrison, του οποίου η ομιλία, το 1841, ήταν μεγέθους 8,445 λέξεων. Μάλιστα, η ορκωμοσία του έγινε σε μια ιδιαίτερα κρύα μέρα που έβρεχε και πολλοί πίστευαν ότι η πνευμονία από την οποία πέθανε ένα μήνα μετά ήταν αποτέλεσμα της μεγάλης έκθεσής του στον κακό καιρό την ημέρα εκείνη. Σημειώνεται πως, ο John Adams, είχε καταφέρει να συμπεριλάβει μία πρόταση 737 λέξεων στη δική του ομιλία, η οποία κατά τα άλλα ήταν πιο φυσιολογικού μεγέθους.

Οι περισσότεροι Προέδροι διαχρονικά αξιοποιούσαν αυτή την ομιλία για να αναλύσουν το όραμά τους για τις ΗΠΑ και να θέσουν τους στόχους της θητείας τους. Κάποιες ατάκες, μάλιστα, έχουν μείνει στην ιστορία, όπως το «δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτε, εκτός από τον ίδιο τον φόβο» του Franklin D. Roosevelt και το «να ρωτάτε όχι τι μπορεί να κάνει για εσάς η πατρίδα σας αλλά τι μπορείτε να κάνετε εσείς για την πατρίδα σας» του John F. Kennedy.

Δεν γνωρίζουμε ακόμη αν θα περιλαμβάνει κάποια ατάκα που θα μείνει στην ιστορία η ομιλία του Τραμπ, αλλά οι αναλυτές προσπαθούν να μαντέψουν πού θα κινηθεί. «Νομίζω ότι δεν απασχολεί τον Τραμπ η συμφιλίωση. Θέλει αυτή να είναι η κορύφωση του κινήματος MAGA. Η ομιλία του θα είναι το αποκορύφωμα του τετραετούς του αγώνα για να εκλεγεί», δήλωσε στην DW ο Cayce Myers, ειδικός σε θέματα πολιτικής επικοινωνίας στο Virginia Tech. Θεωρεί πως αυτή θα είναι μια ευκαιρία για τον Τραμπ να παρουσιάσει την νέα του προσέγγιση, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στον κόσμο. Ο Myers αναμένει επίσης πολλές αναφορές στη δύναμη.