Τρυπάνι στην κυπριακή ΑΟΖ, ενώ οι Τούρκοι προσπαθούν να δημιουργήσουν νέα τετελεσμένα

Αν και οι Τούρκοι κάνουν σχεδιασμούς για ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, στους οποίους συμπεριφέρονται λες και η Κύπρος δεν υπάρχει, η Κυπριακή Δημοκρατία υπάρχει, διαθέτει αναγνωρισμένη ΑΟΖ και ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε αυτήν. Αυτό επιβεβαιώνεται μέσα από την ανακοίνωση της Κυβέρνησης για νέες γεωτρήσεις στις αρχές του 2025 και την σχετική Navtex που εκδόθηκε.

Τα τελευταία χρόνια η γεωτρητική δραστηριότητα στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη έχει ρίξει ρυθμούς λόγω διαφόρων διεθνών παραγόντων, όπως πχ η πανδημία, και σε κοινωνικό επίπεδο είναι ξεκάθαρο πως δεν υπάρχει ο ίδιος ενθουσιασμός που υπήρχε στο παρελθόν αναφορικά με τις προοπτικές χρησιμοποίησης του κυπριακού φυσικού αερίου. Αυτό οφείλεται αφενός στην επιβράδυνση και την μη έναρξη εξορύξεων και αφετέρου στις αλλαγές στην προσέγγιση γύρω από τους υδρογονάνθρακες, σε διεθνές και κυρίως ευρωπαϊκό επίπεδο. Για αυτό και οι πολίτες επενδύουν και οι ίδιοι στις ΑΠΕ, μη αναμένοντας πως σύντομα θα έχουμε φθηνότερο ρεύμα από τους δικούς μας φυσικούς πόρους.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Βάζουν τρυπάνι σε «Ηλέκτρα» και «Πήγασο»-Το πλάνο της Κυβέρνησης για τις γεωτρήσεις του 2025

Παρά το γεγονός πως δεν υπήρξε αισθητή κινητικότητα για τον απλό κόσμο, οι κυβερνητικές ενέργειες και ο προγραμματισμός για την κυπριακή ΑΟΖ ουδέποτε σταμάτησαν. Απόδειξη τούτου είναι πως ανακοινώθηκε πως στα μέσα Ιανουαρίου θα πραγματοποιήσει γεώτρηση η κοινοπραξία της ExxonMobil και της Qatar Energy στον στόχο «Ηλέκτρα» του τεμαχίου 5. Ακολούθως, το γεωτρύπανο θα μετακινηθεί στον στόχο «Πήγασος» του θαλάσσιου τεμαχίου 10, το οποίο είναι διαφορετικός στόχος από τον «Γλαύκο», και ως εκ τούτου είναι νέα γεώτρηση και όχι επιβεβαιωτική.

Υπενθυμίζεται ότι, της ανακοίνωσης είχε προηγηθεί συνάντηση εκπροσώπων της κοινοπραξίας τον Νοέμβριο με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Ενέργειας, με τον Αντιπρόεδρο της ExxonMobil, που έχει και τη διαχείριση, Τζον Άρντιλ, να δηλώνει ότι οι δύο νέες γεωτρήσεις στα τεμάχια 5 και 10, προς αναζήτηση νέων πόρων φυσικού αερίου, γίνονται για να υποστηριχθεί η ταχεία ανάπτυξη τόσο για την ξηρά, όσο και για την οικιακή παροχή αερίου και ενδεχομένως για υγροποιημένο φυσικό αέριο. Ανέφερε πως θα γνωρίζουμε ποιοι πόροι υπάρχουν γύρω στα μέσα του 2025 και τότε θα εξεταστούν διαφορετικές επιλογές ανάπτυξης και απορρόφησης.

Γίνεται, ταυτόχρονα, κατανοητό πως τα ευρήματα στον «Πήγασο» επηρεάζουν την ανάπτυξη του «Γλαύκος», αφού θα μπορούσε να γίνει παράλληλα, ενώ θα μπορούσε να διασυνδεθεί και με τον «Κρόνο», όπως μέσα από συνέργειες, όπως είχε αναφέρει τότε ο Γιώργος Παπαναστασίου.

«Αυτά που βλέπουμε σε γεωολογικές δομές στο ‘Ηλέκτρα’ είναι αισιόδοξα», δήλωσε την Πέμπτη ο Υπουργός Ενέργειας, διευκρινίζοντας ότι αν δεν τρυπήσεις, δεν μπορείς να ξέρεις αν αυτή η αισιοδοξία θα γίνει πραγματικότητα. Πρόσθεσε ότι διάφορα άρθρα τον τελευταίο καιρό «μιλούν για μια δομή η οποία, όπως φαίνεται, γεωλογικά, μπορεί να έχει μεταξύ 10 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών και 30 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών φυσικού αερίου», σχολιάζοντας ότι είναι μεγάλο κοίτασμα εάν αυτό επιβεβαιωθεί.

Την ίδια στιγμή, φαίνεται να προχωρούν οι διαδικασίες και σε ό,τι αφορά τα επιβεβαιωμένα κοιτάσματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, καθώς το Υπουργείο Ενέργειας βρίσκεται σε αναμονή για το σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγής του «Κρόνου» από την ENI και την Total. Αναμένεται, επίσης, να απαντήσει στην κοινοπραξία της Chevron με την Shell και την New Med Energy, κατά πόσον είναι αποδεκτό το σχέδιο ανάπτυξης και παραγωγής της «Αφροδίτης». Μέχρι στιγμής, ενώπιον της Κυβέρνησης τέθηκε μόνο το προκαταρτικό σχέδιο και το ολοκληρωμένο θα δοθεί στις αρχές Ιανουαρίου.

«Είναι πολλές οι εξελίξεις και είναι αποτέλεσμα της δουλειάς μα και του ότι βάλαμε το νερό στο αυλάκια από την πρώτη μέρα που αναλάβαμε», δήλωσε ο κ. Παπαναστασίου, ο οποίος, ωστόσο, δεν είναι ο μοναδικός Υπουργός που έχει στραμμένο το βλέμμα στην ΑΟΖ μας αυτές τις μέρες, καθώς οι τουρκικές ενέργειες σε σχέση με την Συρία, αναπόφευκτα απασχολούν και το Υπουργείο Εξωτερικών.

Αυτό ήταν, βεβαίως, μια κίνηση που αναμενόταν, για αυτό και Αθήνα και Λευκωσία έδρασαν προειδοποιητικά, κατά τη διάρκεια του πρόσφατου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Υπενθυμίζεται ότι, όπως δήλωσε ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας, Κυριάκος Μητσοτάκης, τόσο ο ίδιος, όσο και ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ενημέρωσαν τους ομολόγους τους για τη φημολογία που ήδη υπήρχε ότι μπορεί να καθοριστεί κάποιου είδους ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, η οποία να παραγνωρίζει τα αναμφισβήτητα κυριαρχικά δικαιώματα της Κύπρου. Επί της ουσίας, αυτό που φαίνεται να επιχειρείται, είναι διασύνδεση και αυτών των προσπαθειών με τα ευρωτουρκικά, όπως και του Κυπριακού, ώστε να διασφαλιστεί ότι η Τουρκία θα αποφύγει νέες αυθαίρετες ενέργειες, όπως έκανε στην περίπτωση της Λιβύης, εκμεταλλευόμενη την ρευστή κατάσταση που επικρατεί στη Συρία και τις σχέσεις που έχει αναπτύξει με τη νέα κατάσταση πραγμάτων.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, πάντως, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος τόνισε πως παρακολουθούν στενά την κατάσταση. «Οποιαδήποτε απόπειρα αμφισβήτησης, επηρεασμού ή παραγνώρισης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου και η Κυπριακή Δημοκρατία θα λάβει όλα τα διαθέσιμα μέτρα σε διεθνές και ευρωπαϊκό επίπεδο», διαβεβαίωσε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης.

Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί, πως πέραν των δηλώσεων και των δημοσιευμάτων στα ΜΜΕ, δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή κάτι πιο συγκεκριμένο σε ό,τι αφορά όχι τις προθέσεις της Τουρκίας, που είναι ξεκάθαρες, αλλά την ανταπόκριση από πλευράς Σύρων. Η χώρα καλά καλά δεν έχει αυτή τη στιγμή Κυβέρνηση με πλήρεις εξουσίες, αλλά μια μεταβατική κατάσταση, και αυτή ενδεχομένως να μην έχει ως προτεραιότητα κινήσεις που αναπόφευκτα θα προκαλέσουν αντιδράσεις, ενώ αναζητά διεθνή νομιμοποίηση. Ταυτόχρονα, η Συρία αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και, ως εκ τούτου, και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ασχέτως αν η Άγκυρα κάνει σχεδιασμούς θεωρώντας την εκλειπούσα.

Η Δαμασκός προφανώς και προσβλέπει σε ευρωπαϊκή βοήθεια για ανοικοδόμηση της χώρας μετά από έναν πολυετή εμφύλιο και δεν θα ήταν σοφό να επιλέξει να κάνει «πρεμιέρα» στη διεθνή διπλωματία με παραβίαση του Δικαίου της Θάλασσας και αμφισβήτηση των δικαιωμάτων των κρατών-μελών της ΕΕ. Αποτελεί, ωστόσο, ερώτημα αν οι προερχόμενοι από τρομοκρατικές οργανώσεις νέοι της ηγέτες, έχουν πλήρη αντίληψη αυτών των δεδομένων.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

• Η Τουρκία επιχειρεί υφαρπαγή της ΑΟΖ, με ανταλλάγματα στη Συρία-Παραστάσεις Λευκωσίας σε Δαμασκό
• Δεσμεύει με Navtex το οικόπεδο 5 της ΑΟΖ η Κύπρος-Διεξάγονται γεωτρήσεις
• Τρίβει τα χέρια του για τις προαναγγελίες των Τούρκων στην ΑΟΖ ο Τατάρ-Συνεχίζει το τροπάρι για τα δύο κράτη
• Απαντά για τη συμφωνία Τουρκίας-Συρίας το Προεδρικό-«Θα πρέπει να βασίζεται στο Διεθνές δίκαιο»