Τα κεφάλαια που έκλεισαν για την παιδεία το 2024 και οι εκκρεμότητες για Μιχαηλίδου το 2025

Μία δύσκολη ήταν η χρονιά που φεύγει, όσον αφορά στον τομέα της παιδείας, καθώς παρά το γεγονός ότι παιδαγωγικά δεν παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα κρίσιμα ζητήματα, τα επιμέρους θέματα που αφορούσαν την εύρυθμη και ομαλή λειτουργία των σχολείων, είχαν θέσει το Υπουργείο Παιδείας στο επίκεντρο αρκετές φορές. Κλιματιστικά, βία και παραβατικότητα, υλικοτεχνικές εγκαταστάσεις, σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών ήταν λίγα από τα κεφάλαια που κλήθηκε να διαχειριστεί η Αθηνά Μιχαηλίδου και οι συνεργάτες της και αρκετά από αυτά παραμένουν ακόμη ανοιχτά, παρά τη λήψη συγκεκριμένων αποφάσεων.

Τους προηγούμενους μήνες το Υπουργείο Παιδείας, ουκ ολίγες φορές, κλήθηκε να απαντήσει σε διάφορα ζητήματα που αφορούσαν τα σχολεία. Απαλλαγμένο από σοβαρά εκπαιδευτικά ζητήματα, όπως ήταν οι εξετάσεις τετραμήνου, που ήταν ένα από τα πρώτα θέματα που είχε επιλύσει η Αθηνά Μιχαηλίδου, το Υπουργείο Παιδείας ξεκίνησε το 2024 αρκετά υποσχόμενο, έτοιμο να δώσει έμφαση σε αρκετά ζητήματα, καθώς επίσης και έτοιμο να εφαρμόσει το νέο σύστημα αξιολόγησης του μαθητή, που θα εφαρμοζόταν τον Μάιο.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, τα ανοιχτά μέτωπα δεν έλειψαν να έρθουν. Ένα από αυτά ήταν οι καταγγελίες για σεξουαλική παρενόχληση ακόμη και σε Δημοτικά Σχολεία, οι οποίες έγιναν εντός του Κοινοβουλίου. Η υπουργός Παιδείας κλήθηκε να απαντήσει σε σωρεία ερωτημάτων και με τη φειδώ που χρειαζόταν το συγκεκριμένο ζήτημα, κατάφερε να κατευνάσει τα πνεύματα και να βρει λύσεις, που από τη μία θα αντιμετώπιζαν το πρόβλημα στη ρίζα και από την άλλη θα υπήρχε παιδαγωγική προσέγγιση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πυρά Μιχαηλίδου για τις αντιδράσεις για εναλλακτικό σχολείο-«Δεν είμαστε όλοι ειδικοί για όλα»

Αυτό δεν ήταν άλλο από το κέντρο για παραβατικούς μαθητές. Ουσιαστικά, πρόκειται για ένα εναλλακτικό σχολείο, όπου θα φοιτούν οι μαθητές που παρουσιάζουν έντονη και ακραία παραβατική συμπεριφορά, ώστε να παρακολουθούνται από τους αρμόδιους και να λαμβάνουν βοήθεια. Σημειώνεται πως βάσει του σχεδιασμού του Υπουργείου Παιδείας, στο εν λόγω εναλλακτικό σχολείο, ο μαθητής θα παρακολουθεί το ίδιο πρόγραμμα με το γενικό σχολείο, καθώς μετά την φοίτησή του θα επιστρέψει πίσω στο σχολείο του. Ξεκαθαρίζεται πως ο κάθε μαθητής θα παρακολουθεί εξατομικευμένο πρόγραμμα.

Κι ενώ το Υπουργείο Παιδείας είχε κάνει τον προγραμματισμό, για το πρόγραμμα που θα παρείχε στους μαθητές, όταν έπρεπε το εναλλακτικό κέντρο φοίτησης να λάβει σάρκα και οστά, αντιμετώπισε στο διάβα του στατικά εμπόδια. Μετά από συμβουλές ειδικών σχολικών ψυχολόγων, η σχολική εφορία Λευκωσίας είχε υποδείξει όπως ένα υποστατικό που βρίσκεται δίπλα από το Παγκύπριο Γυμνάσιο, στο κέντρο της Λευκωσίας, ήταν ένας κατάλληλος χώρος για να μετατραπεί στο εν λόγω σχολείο.

Ωστόσο, οι κινήσεις του Υπουργείου Παιδείας να εφαρμόσει το εν λόγω κέντρο δίπλα από ένα ιστορικό σχολείο της πόλης, φαίνεται ότι δεν είχε αρέσει σε κάποιους, με αποτέλεσμα να επικρατήσει μία ένταση και να υπάρχουν φωνές από πλευράς καθηγητών, οι οποίοι ζητούσαν όπως το σχολείο δεν λειτουργήσει δίπλα από το Παγκύπριο. Μάλιστα, οι αντιδράσεις είχαν δημιουργήσει μία αρνητική εικόνα γύρω από τις προσπάθειες που κατέβαλε το Υπουργείο Παιδείας, ωστόσο με ψυχραιμία, το Υπουργείο Παιδείας αποφάσισε όπως αναζητήσει νέο χώρο για να χτίσει το σχολείο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Πού εστιάζουν οι πέντε πυλώνες της Εθνικής Στρατηγικής για βία στα σχολεία-Στο επίκεντρο γονείς και μαθητές

Στο μεταξύ, ανάμεσα στα μέτρα που έχει λάβει το Υπουργείο Παιδείας, όσον αφορά στην αντιμετώπιση του προβλήματος για τη βία και παραβατικότητα στα σχολεία, ήταν και η τοποθέτηση καμερών σε σχολεία που κρίθηκαν υψηλού κινδύνου, καθώς επίσης και η αύξηση φρούρησης και περιπολιών.

Κλιματιστικά και υλικοτεχνικές υποδομές

Στο μεταξύ, το Υπουργείο Παιδείας κλήθηκε να απαντήσει και στις έντονες αντιδράσεις που υπήρξαν, αναφορικά με το μείζον θέμα για εγκατάσταση κλιματιστικών στα σχολεία. Ένα θέμα που ταλανίζει τον τομέα της παιδείας για αρκετές δεκαετίες και που μέχρι το περασμένο καλοκαίρι, δεν είχε παρθεί οποιαδήποτε απόφαση από πλευράς εκάστοτε Κυβέρνησης. Ωστόσο, με οδηγίες της υπουργού Παιδείας καταρτίστηκε ένα πλάνο, βάσει του οποίου θα αποφασιζόταν σε ποια σχολεία κρινόταν επείγον να τοποθετηθούν κλιματιστικά. Σημειώνεται πως στις αρχές Ιουνίου, όταν χτύπησαν και τα πρώτα 40αρια, το Υπουργείο Παιδείας είχε αποφασίσει όπως κάποιες ώρες τα σχολεία δεν θα λειτουργούσαν, για να μην προκληθεί ζήτημα με την ασφάλεια των μαθητών.

Το Υπουργείο Παιδείας, αφού είχε κάνει πρώτα εκτίμηση όλων των σχολείων, σε συνεργασία με τις σχολικές εφορίες σε κάθε επαρχία, αποφάσισαν τα πρώτα 50 σχολεία, που αποτελούσαν την πρώτη φάση του σχεδιασμού και στη συνέχεια προχώρησαν στην εγκατάσταση. Είναι κοινώς αποδεκτό ότι δεν μπορούσαν να εγκατασταθούν κλιματιστικά από τη μία μέρα στην άλλη σε όλες τις σχολικές μονάδες παγκυπρίως, καθώς υπήρχαν σχολεία που έπρεπε να αναβαθμιστούν ενεργειακά, για να προχωρήσει το σχέδιο. Σημειώνεται πως η εν λόγω προσπάθεια θα συνεχιστεί και την ερχόμενη χρονιά, μέχρις ότου εγκατασταθούν κλιματιστικά σε όλες τις μονάδες που απαιτείται.

Πέραν από το θέμα των κλιματιστικών, ένα άλλο ανοιχτό μέτωπο που κλήθηκε να διαχειριστεί η Αθηνά Μιχαηλίδου, εντός του 2024, ήταν και το ζήτημα των υλικοτεχνικών υποδομών. Υπήρξαν αρκετές αναφορές για σχολεία που είχαν επικίνδυνα σημεία, ενώ φωτογραφίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, για σχολική μονάδα που αποτελούσε κίνδυνο για τους μαθητές, είχαν προκαλέσει έντονη ανησυχία. Στο μεταξύ, μέχρι και πρόσφατα, η αρμόδια Επιτροπή της Βουλής είχε θέσει προς συζήτηση το εν λόγω θέμα και όπως είχαν αναφέρει οι βουλευτές, σε αρκετά σχολεία υπήρχε θέμα ασφαλείας, αφού οι γυάλινες πόρτες δεν είχαν καλυφθεί σωστά.

Οι προσπάθειες του Υπουργείου Παιδείας για την υλικοτεχνική αναβάθμιση των σχολείων συνεχίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς, καθώς στόχος είναι οι σχολικές μονάδες να ανταποκρίνονται στις ανάγκες των μαθητών. Μάλιστα, στα πλάνα του Υπουργείου Παιδείας είναι και ανεγέρσεις νέων κτιρίων εντός των υφιστάμενων μονάδων, καθώς και καινούργιες μονάδες.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ανοίγει ξανά η συζήτηση για το Εθνικό Σχέδιο Παιδείας-Στέλνει πολυσέλιδο υπόμνημα σε ΠτΔ ο Μυλωνάς

Απαγόρευση κινητών σε Δημοτική και Μέση Εκπαίδευση

Μία από τις μεγαλύτερες αλλαγές που έχει πετύχει το Υπουργείο Παιδείας είναι οι αλλαγές στους κανονισμούς λειτουργίας των σχολείων Δημοτικής και Μέσης Εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα, το Υπουργείο Παιδείας είχε προωθήσει στη Βουλή νομοσχέδια, που προνοούσαν όπως απαγορευτεί η μεταφορά των κινητών τηλεφώνων στα Δημοτικά σχολεία, καθώς επίσης και την απαγόρευση της χρήσης των κινητών κατά τη διάρκεια της σχολικής ημέρας στα σχολεία της Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής Εκπαίδευσης.

Το νομοσχέδιο για τα Δημοτικά Σχολεία είχε περάσει σχεδόν αμέσως, καθώς κανείς δεν έφερε αντιδράσεις, ωστόσο στη Μέση Εκπαίδευση, η εικόνα ήταν διαφορετική. Συγκεκριμένα, παρά το ότι το Υπουργείο είχε καταθέσει τους κανονισμούς με τη μορφή του κατεπείγοντος για να ψηφιστούν εντός του καλοκαιριού και να εφαρμοστούν με την επιστροφή στα σχολεία, εντούτοις η πρώτη συζήτηση στη Βουλή προκάλεσε διάφορα ζητήματα, καθώς προέκυψαν αντιδράσεις από εμπλεκόμενους φορείς, όπως οι μαθητές που είχαν ταχθεί ενάντια στο εν λόγω νομοσχέδιο, καθώς και από τους καθηγητές που ζητούσαν όπως απαγορευτεί πλήρως η μεταφορά των κινητών στα σχολεία.

Μετά από έντονες διαβουλεύσεις, τόσο εντός της Βουλής όσο και παρασκηνιακά, το Υπουργείο Παιδείας κατέληξε όπως η μεταφορά τους θα επιτρεπόταν, καθώς αρκετοί μαθητές μετά το τελευταίο κουδούνι της ημέρας δεν επιστρέφουν στο σπίτι τους, λόγω φροντιστηρίων ή άλλων δραστηριοτήτων. Έτσι, η Ολομέλεια ενέκρινε τους νέους κανονισμούς και πλέον στα σχολεία απαγορεύεται η χρήση των κινητών, ακόμη και στα διαλείμματα, με τις ποινές που προνοούνται να φτάνουν μέχρι και την αποβολή.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ικανοποίηση ΥΠΑΝ για απαγόρευση χρήσης κινητών-Προχωρεί στον εξωραϊσμό του σχολικού περιβάλλοντος

Επέκταση της Προδημοτικής

Ένα άλλο κεφάλαιο που έκλεισε κατά το 2024 το Υπουργείο Παιδείας ήταν και αυτό της υποχρεωτικής προς τα κάτω επέκτασης της Προδημοτικής, για το οποίο έγινε προσπάθεια από τον τέως υπουργό Παιδείας, ωστόσο ο νόμος που είχε ψηφιστεί κρίθηκε αντισυνταγματικός. Η Αθηνά Μιχαηλίδου παρουσίασε στη Βουλή ένα νομοσχέδιο που ικανοποιούσε όλους τους φορείς, το οποίο τελικά υπερψηφίστηκε και η νομοθεσία προνοεί ότι μέχρι και το 2030 θα φοιτούν στα νηπιαγωγεία παιδιά από 4 ετών.

Πάντως, κατά τη διάρκεια της συζήτησης υπήρξαν φωνές από το σύνδεσμο των ιδιωτικών νηπιαγωγείων, που απασχολούσε αυτά τα παιδιά, καθώς εξέφρασαν φόβους ότι δεν θα λάβουν στήριξη από πλευράς Κυβέρνησης και θα οδηγηθούν αρκετές μονάδες στο κλείσιμο. Εντούτοις, το Υπουργείο Παιδείας κατεύνασε τις ανησυχίες, τονίζοντας πως το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας τρέχει ειδικό σχέδιο για τη στήριξη των ιδιωτικών νηπιαγωγείων.

Μετάβαση στην ενιαία εκπαίδευση

Στο μεταξύ, το Υπουργείο Παιδείας έχει αρχίσει και τις διαδικασίες για την μετάβαση από την ειδική στην ενιαία εκπαίδευση, με την πρώτη φάση της προσπάθειας να έχει ήδη τεθεί σε ισχύ. Ουσιαστικά, με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς ο αριθμός των σχολικών συνοδών είχε αυξηθεί, ενώ οι επιμορφώσεις τους άρχισαν από τον Σεπτέμβριο και όχι από το Δεκέμβριο όπως τις προηγούμενες χρονιές.

Αυτή τη στιγμή, το Υπουργείο Παιδείας έχει αρχίσει τις διαδικασίες για την αλλαγή της νομοθεσίας. Μία μεγαλεπίβολη πράξη, ωστόσο αναγκαία, καθώς πρέπει να αλλάξουν αρκετά στο νομικό πλαίσιο, για τους μαθητές που βίωσαν την περιθωριοποίηση, λόγω της άρνησης κάποιων εκπαιδευτικών να τους παραχωρήσει διευκολύνσεις. Βάσει του σχεδιασμού του Υπουργείου Παιδείας το εν λόγω κεφάλαιο κρίνεται ίσως και το πιο δύσκολο, καθώς πρέπει να ενσωματωθούν στη νέα νομοθεσία, με κάποιο τρόπο, οι εισηγήσεις που κατέθεσαν οι εταίροι του Υπουργείου και να δημιουργηθεί ένα κείμενο που να ικανοποιεί όλες τις πλευρές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Σωρεία προβλημάτων στα ειδικά σχολεία, φωνάζουν οι γονείς-Ζητούν απαντήσεις από το ΥΠΑΝ

Ίδρυση ξένων πανεπιστημίων

Μία από τις τελευταίες επιτυχίες του Υπουργείου Παιδείας για το 2024 ήταν και η ψήφιση του νομοσχεδίου για την ίδρυση και λειτουργία των παραρτημάτων των ξένων πανεπιστημίων στην Κύπρο. Μία συζήτηση που είχε ξεκινήσει το περασμένο καλοκαίρι, καθώς το Υπουργείο Παιδείας επιθυμούσε να τεθούν αυστηρά κριτήρια για τον έλεγχο των ξένων πανεπιστημίων.

Η πρώτη παρουσίαση της πρότασης του Υπουργείου Παιδείας δεν έπεισε τους βουλευτές και όχι μόνο αυτό. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ακούστηκαν αναφορές περί προχειρότητας και κάλεσαν την υπουργό Παιδείας να παρουσιάσει την στρατηγική για την ανώτερη εκπαίδευση. Πράγμα που έγινε με την επιστροφή στα έδρανα το Σεπτέμβριο, όταν και ξεκίνησε η συζήτηση. Σημειώνεται πως από τον Σεπτέμβριο και μέχρι το Δεκέμβριο, η υπουργός Παιδείας παρέστη σε όσες περισσότερες συνεδρίες μπορούσε για το συγκεκριμένο θέμα.

Παρά τις έντονες συζητήσεις για το θέμα και τις διαφωνίες που εξέφρασαν διάφοροι φορείς, τελικά η Ολομέλεια της Βουλής ενέκρινε το νομοσχέδιο στην τελευταία συνεδρία της, κατά την οποία παράχθηκε νομοθετικό έργο.

Σχέδιο αξιολόγησης εκπαιδευτικών

Λίγο πριν το 2024 μας αποχαιρετήσει, το Υπουργείο Παιδείας βρέθηκε αντιμέτωπο με μία κρίση, που ουσιαστικά είναι άνευ ουσίας, καθώς η ΟΕΛΜΕΚ αποφάσισε όπως ανοίξει μέτωπο, χρησιμοποιώντας ως επιχειρήματα ζητήματα τα οποία ήταν ανοιχτά και κανείς δεν είχε ανακοινώσει ότι έχουν κλείσει, με το σχέδιο αξιολόγησης των εκπαιδευτικών να είναι το μεγαλύτερο ζήτημα.

Συγκεκριμένα, την ώρα που το Υπουργείο Παιδείας είχε ανακοινώσει στους εταίρους του ότι θα είχαν συναντήσεις για να τεθούν στο τραπέζι οι εισηγήσεις για το σχέδιο αξιολόγησης, η οργάνωση των καθηγητών αποφάσισε να απέχει από αυτή, επικαλούμενη ότι το Υπουργείο δεν είχε αποστείλει την τελική πρόταση. Μία πρόταση που θα καταρτιστεί σε κατοπινό στάδιο, όταν ολοκληρωθούν οι διαβουλεύσεις με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Παρά το γεγονός ότι η ΟΕΛΜΕΚ είχε εξαπολύσει συνεχιζόμενη επίθεση κατά του Υπουργείου Παιδείας, από πλευράς της, η Αθηνά Μιχαηλίδου θέλησε να κρατήσει τους τόνους χαμηλούς και δεν απάντησε σε κανένα σημείο που είχαν προβάλει οι καθηγητές. Με αυτό τον τρόπο, η υπουργός έδειξε την πρόθεσή της να επιλύσει τις όποιες διαφορές με διάλογο και όχι δημόσια αντιπαράθεση.

Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι το Υπουργείο Παιδείας αναμένεται να βουτήξει στα βαθιά από τις πρώτες μέρες του 2025, καθώς η προσπάθεια για να βελτιωθεί η εκπαίδευση, καθώς και να αναβαθμιστούν οι σχολικές μονάδες, είναι μία διαδικασία που δεν σταματά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Μία κρίση άνευ ουσίας που βάζει την παιδεία σε επικίνδυνα μονοπάτια