Τα αιώνια προβλήματα, η διαχρονική αδιαφορία και τα μερίδια ευθύνης

Τα αιώνια προβλήματα είναι ένα φαινόμενο πολύ κυπριακό και που εμφανίζεται σε πάρα πολλές μορφές και σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας. Είναι προβλήματα που όλοι ξέρουν ότι υπάρχουν και που κανένας δεν αναλαμβάνει δράση για να τα επιλύσει. Τα αφήνουν απλώς εκεί, να αιωρούνται ή βάζουν ένα τσιρότο για λίγο. Μια σταθερή παρουσία στη ζωή μας, με την οποία εκπαιδευόμαστε να συνυπάρχουμε και στην οποία το κράτος, σε όλο του το εύρος και σε βάθος χρόνου, απαντά με δικαιολογίες αντί για λύσεις.

Δεν είναι πάντα σαφές αν τα αιώνια προβλήματα είναι δείγματα ανικανότητας των εκάστοτε κυβερνώντων/του συστήματος ευρύτερα ή απλώς αδιαφορίας. Είναι, όμως, ισχυρές ενδείξεις για το γεγονός πως η υπεύθυνη στάση στην Κύπρο θεωρείται προαιρετική. Το αιώνιο πρόβλημα είναι γνωστό -κάποιες φορές για δεκαετίες- αλλά κανείς δεν θέλει να το λύσει εκτός αν πραγματικά πρέπει, επειδή μπορεί να κληροδοτηθεί στους επόμενους, όπως κληρονομήθηκε από τους προηγούμενους. Μάλιστα, ακόμη και όταν επιδεικνύεται βούληση για επίλυση, συχνά καθίσταται αντικείμενο μικροπολιτικής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η χώρα του «ως πάρατζει», οι ενέργειες κατόπιν επικρίσεων και η ατιμωρησία

Δεν έχει σημασία αν ταλαιπωρείται ο κόσμος, δεν έχει σημασία πόσες καταγγελίες γίνονται. Δεν έχει σημασία πόσο τα αναδεικνύουν τα ΜΜΕ, δεν έχει σημασία αν κάποιοι βρίσκονται σε απόγνωση. Δεν έχει σημασία αν οι συζητήσεις είναι ατέρμονες. Ενόσω δεν πεθαίνει κανένας, το αιώνιο πρόβλημα μπορεί να παραμείνει αιώνιο πρόβλημα. Ενίοτε ακόμα και αν πεθανει…

Οι αερόσακοι Takata είναι ένα τέτοιο αιώνιο πρόβλημα. Τι κι αν έχασαν εξαιτίας τους τη ζωή τους δυο νέα παιδιά; Τι και αν άλλοι άνθρωποι φαίνεται να έχουν υποστεί τραυματισμούς; Τι και αν λειτουργούν ως κινητές βόμβες στους κυπριακούς δρόμους; Το κράτος δεν βιάζεται να βρει λύσεις. Όπως δεν βιαζόταν ούτε στο παρελθόν (τα πρώτα προβλήματα προέκυψαν τη δεκαετία του 1990). Δυσκολεύεται, λέει. Είναι ευθύνη άλλων, λέει. Σκέφτεται, λέει. Και ας δεν είναι απλώς ζήτημα ταλαιπωρίας, αλλά ζήτημα ζωής και θανάτου. Από την στιγμή που το πρόβλημα είναι αιώνιο, θα βρεθεί κάποια λύση αυτόν τον αιώνα.

Αιώνιο είναι και το πρόβλημα των μη κατάλληλων συνθηκών και των ανεπαρκών εγκαταστάσεων στα σχολεία μας. Ακούμε τις φωνές για χρόνια και χρόνια. Και μόλις τώρα ξεκίνησαν να εγκαθιστούν κλιματιστικά, ώστε να μπορούν οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί να… αναπνέουν την ώρα του μαθήματος. Μέχρι πολύ πρόσφατα, δεν θεωρείτο απαραίτητη προϋπόθεση για την μάθηση αυτό και έτσι θα μπορούσε το πρόβλημα να λυθεί κάποια στιγμή αυτόν τον αιώνα, από κάποιους άλλους.

Παρομοίως εδώ και χρόνια ακούμε για επιθέσεις που δέχεται το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό στα νοσοκομεία μας και κυρίως στα ΤΑΕΠ. Οι άνθρωποι που αγωνίζονται να σώσουν ζωές, αντιμετωπίζοντας τα πλέον έκτακτα περιστατικά, κάθε λίγο και λιγάκι γίνονται στόχος βίαιων πολιτών, ατόμων υπό την επήρεια ουσιών κτλ. Πριν ένα μήνα, υπήρξε επίθεση με μαχαίρι κατά του προσωπικού ΤΑΕΠ, αυτή την εβδομάδα κάποιος επιτέθηκε και τραυμάτισε νοσηλεύτρια. Αυτά τα πράγματα γίνονται χρόνια και χρόνια, σχεδόν αιώνια. Και σχεδόν αιώνια το κράτος αδυνατεί να βρει τις λύσεις, ώστε αυτοί οι επαγγελματίες υγείας να ασκούν απρόσκοπτα τα καθήκοντά τους, χωρίς να τίθεται σε κίνδυνο η σωματική τους ακεραιότητα.

Οι πρόσφατες τραγωδίες, όταν την ίδια νύχτα έχασαν τη ζωή τους στην άσφαλτο τέσσερεις νέοι άνθρωποι, ανέδειξαν για άλλη μία φορά, με τον πιο τραγικό τρόπο που υπήρχε, την απουσία οδικής παιδείας και συνείδησης. Την ευκολία με την οποία γίνονται θανάσιμα λάθη στους δρόμους, την ευκολία που κάποιοι θεωρούν πως οι νόμοι και οι κανονισμοί είναι για τους άλλους. Και ανάμεσα στον οδυρμό ακούμε ξανά υποσχέσεις και σχεδιασμούς και μέτρα. Πως κάποτε στο μέλλον, ίσως καλλιεργήσουμε οδική συνείδηση. Πως κάποτε στο μέλλον ίσως τα πράγματα να βελτιωθούν. Προς το παρόν, θα ντύνονται οικογένειες στα μαύρα, γιατί έτσι κι αλλιώς τα τροχαία είναι ένα αιώνιο πρόβλημα, που υφίστατο από πάντα. Ούτε καλύτερες υποδομές χρειάζονται, ούτε πιο δημιουργική σκέψη. Το πολύ πολύ να κάνουν καμιά αύξηση των ποινών για να εισπράττει το κράτος στην αιωνιότητα.

Υπάρχουν πολλά αιώνια προβλήματα. Άλλα μικρά, άλλα μεγάλα. Κάποια, μάλιστα, τοποθετούνται χρονικά στην ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο τρόπος που η δημόσια υπηρεσία μεταχειρίζεται τους πολίτες είναι ένα κλασικό παράδειγμα, το οποίο κανένας δεν κατάφερε να διορθώσει πραγματικά, με αποτέλεσμα συχνά η επαφή με το δημόσιο να μετατρέπεται σε εφιάλτη και η Επίτροπος Διοικήσεως να επικρίνει την στάση, την αδιαφορία και τις καθυστερήσεις σε κάθε της έκθεση.

Κάποια αιώνια προβλήματα προκαλούν μόνο ταλαιπωρία. Άλλα, όμως, είναι επικίνδυνα για την υγεία και την σωματική ακεραιότητα των πολιτών. Και για αυτά δεν υπάρχουν δικαιολογίες, για τέως και πρώην και για δυσκολίες. Υπάρχει μόνο η βούληση να επιλυθούν ή η επιλογή της συνέχισης της αδιαφορίας και της παραγωγής δικαιολογιών. Και ολόκληρο το πολιτικό σύστημα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, έχει μερίδιο είτε στη δημιουργία, είτε στην συντήρησή τους. Και έχει και την ευθύνη να τα επιλύσει.