Καταγγελίες για αποκοπές επιδομάτων σε τυφλούς-«Ζούμε σε μία καθολικά μη προσβάσιμη κοινωνία»

Σοβαρές καταγγελίες, αναφορικά με τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία στην Κύπρο, ακούστηκαν ενώπιον της Βουλής, με τους εμπλεκόμενους να κάνουν λόγο για προσπάθεια αποκοπής επιδομάτων από πλευράς Κυβέρνησης, καθώς και για μία κοινωνία που είναι καθολικά μη προσπάσιβη. Όλα αυτά υπογράμμισαν την ανάγκη για δημιουργία μίας εθνικής στρατηγικής για τα θέματα με αναπηρία, για να υπάρχει καταγραφή της εικόνας.

Το θέμα των καταγγελιών για τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τον τρόπο αντιμετώπισης των ατόμων με οπτική αναπηρία από τους οδηγούς, τέθηκε επί τάπητος ενώπιον της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, με τους εκπροσώπους των οργανώσεων να κάνουν λόγο για σοβαρά ζητήματα, που δυσχεραίνουν την καθημερινότητα των ατόμων με αναπηρία.

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Οργάνωσης Τυφλών, Χριστάκης Νικολαΐδης, στην τοποθέτησή του κατήγγειλε ότι καθημερινά υπάρχουν πολλά επεισόδια μισαναπηρισμού, από πλευράς Κυβέρνησης και υποστήριξε πως γίνεται μία προσπάθεια για αποκοπή του επιδόματος οπτικής αναπηρίας. Εξήγησε, δε, ότι αυτή η προσπάθεια γίνεται από το 2012 όταν έγινε μία μείωση του επιδόματος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Δεν τα βρίσκουν στο διαχωρισμό επιδομάτων αναπηρίας από το ΕΕΕ-Φωνάζουν οι οργανώσεις

«Το 2015 είχαμε αναφορές ότι η ΤΡΟΙΚΑ θα μας απέκοπτε τα επιδόματα, αλλά ήταν το Υπουργείο Οικονομικών. Αποτέλεσμα οι νέοι να μην λαμβάνουν χορηγία, ενώ όσοι λαμβάνουν να περνούν από αξιολογήσεις ξανά και ξανά, που είναι εξευτελιστικές. Είναι η πολιτική του κράτους μας που δεν αλλάζει, αλλά εμβαθύνονται ολοένα και περισσότερο».

Στη συνέχεια, έθεσε στο τραπέζι το ζήτημα επαναξιολόγησης του θέματος για παροχή επιδόματος προσωπικού βοηθού. «Οι τυφλοί να δηλώνουν πόσες ώρες χρειάζονται για βοηθό. Δεν λέμε να παίρνουν όσα λαμβάνουν στην ΕΕ. Ανάλογα με τα κριτήριά τους. Δεν πρέπει να αποφασίζει το κράτος, αλλά ο τυφλός. Θέτουμε και θέμα για την αγορά αυτοκινήτου, που είναι χαμηλή η υποστήριξη. Το κράτος πρέπει να μας πει τους λόγους. Η επαγγελματική κατάρτιση είναι ανύπαρκτη για τους τυφλούς. Προσπαθούμε με ευρωπαϊκά προγράμματα».

Αναφερόμενος στις καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, αναφορικά με τις διακρίσεις σε βάρος ατόμων με αναπηρία σε μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά και στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι τυφλοί στην καθημερινότητά τους, λόγω εμποδίων που θέτουν οι άνθρωποι, ο κ. Νικολαΐδης υπέδειξε ότι οι τυφλοί αποκλείονται από όλους τους χώρους.

«Το κράτος είναι υποχρεωμένο να προσφέρει προσβασιμότητα, επίσης εκείνος που ετοιμάζει τα έργα πρέπει να λαμβάνει πρόνοια για τους τυφλούς. Στις διαβάσεις πεζών, απενεργοποιούν τον ήχο, επειδή λαμβάνουν καταγγελίες. Τα σπάζουν, βγάζουν το μηχανισμό, κάποιοι κάνουν καταγγελίες στην Αστυνομία, επειδή ενοχλούν τους πελάτες. Το κράτος ενδιαφέρεται για τους εστιάτορες και τα κλείνουν. Εμείς είδαμε πολλές φορές τον αρμόδιο υπουργό και το επόμενο βήμα είναι να ενημερώσουμε την ΕΕ, επειδή δεν πάει άλλο. Η Επίτροπος Διοικήσεως είναι ενήμερη γι’ αυτά. Δεν λάβαμε καμία έκθεση».

Ο πρόεδρος της Οργάνωσης Τυφλών τόνισε, κλείνοντας, πως η Κύπρος είναι τελευταία χώρα, ανάμεσα στα κράτη μέλη της ΕΕ, για τις δημόσιες συγκοινωνίες για τους τυφλούς. «Παρέχουν επίδομα για ταξί στους τυφλούς σε άλλες χώρες της ΕΕ, όπως και στην Αγγλία. Στην Κύπρο, οι ίδιοι οι οδηγοί ταξί αρνούνται να μπουν σε αυτή τη διαδικασία. Εμείς το συζητήσαμε το 2010 αυτό και μετά, όμως ακόμη δεν λάβαμε απαντήσεις με κανένα. Δεν προχωρούμε και μας εμπαίζει το κράτος».

Από πλευράς της, η πρόεδρος της ΚΥΣΟΑ, Θέμις Ανθοπούλου, στη δική της τοποθέτηση, υπέδειξε πως «γενικά ζούμε σε μία καθολικά μη προσβάσιμη κοινωνία, όσον αφορά στα άτομα με αναπηρίες. Δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί τις δυσκολίες για τα άτομα με οπτική αναπηρία, αν περπατήσει στους δρόμους, που τα πεζοδρόμια είναι συνεχώς κατειλημμένα. Δεν έχουμε κουλτούρα συμπερίληψης».

Η κα. Ανθοπούλου πρόσθεσε, δε, ότι ως Ομοσπονδία που εκπροσωπεί όλες τις οργανώσεις για άτομα με αναπηρία, είχαν ζητήσει μία συνάντηση με τον υπουργό Μεταφορών, ο οποίος είναι και ο καθ’ ύλη αρμόδιος για τα θέματα που καταγγέλλουν, ώστε να διαμαρτυρηθούν έντονα. «Είναι σοβαρά τα προβλήματα που έχουμε. Ένα άτομο με αμαξίδιο δεν μπορεί να περάσει από το πεζοδρόμιο, όταν είναι γεμάτο οχήματα. Το άρθρο 9 του Συντάγματος κατοχυρώνει το δικαίωμα κάθε πολίτη στην αξιοπρεπή διαβίωση και αυτό αποστερείται από τα άτομα με αναπηρία, επειδή είναι ελλειπέστατη η κρατική υποστήριξη. Υπάρχει πολύς κόσμος που είναι στο περιθώριο και δεν λαμβάνει καμία στήριξη».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Προθεσμία μέχρι την 21η Ιανουαρίου για κατάθεση του νομοσχεδίου επιδοματικής πολιτικής για ΑμεΑ

Κληθείσα να σχολιάσει την αναφορά του κ. Νικολαΐδη, περί προσπάθειας για αποκοπή του επιδόματος στα άτομα με οπτική αναπηρία, η κα. Ανθοπούλου τόνισε πως το κίνημα αναπήρων δεν θα συναινέσει να αποκοπεί οποιοδήποτε επίδομα, την ώρα μάλιστα που γίνονται συζητήσεις και προσπάθειες για να θεσπιστεί μία ενιαία νομοθεσία. «Όταν εφαρμοστεί η ενιαία νομοθεσία πρέπει να υπάρχουν περισσότερα επιδόματα. Είναι εξωφρενικό να μιλούμε για κάτι τέτοιο. Αυτή τη στιγμή δεν έχουμε ξεκινήσει την συζήτηση για τα επιδόματα. Συζητούμε για το θέμα των υπηρεσιών. Δεν άνοιξε το θέμα για τα επιδόματα. Όσον αφορά στα παιδιά, κάθε χρόνο υποβάλλουμε παράπονα στο Υπουργείο Παιδείας, για το θέμα των συνοδών. Θα θέσουμε και τα παράπονά μας στην υπουργό Παιδείας».

Η τοποθέτηση του γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως

Η λειτουργός του γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Νάσια Διονυσίου, επεσήμανε πως όσα είχαν αναφερθεί κατά τη διάρκεια της συζήτησης είναι γνωστά και μέσα από τις δημόσιες καταγγελίες των οργανώσεων, όσο και από προσωπικά παράπονα που δέχθηκαν ως γραφείο. «Αυτό που χρειάζεται είναι μία ολιστική πολιτική για τα θέματα με αναπηρία, η οποία απουσιάζει. Πρέπει να βλέπουμε μία συστημική προσπάθεια προστασίας και πρόληψης ζητημάτων για να μην υπάρχουν διακρίσεις στα άτομα με αναπηρία. Τα προβλήματα είναι γνωστά».

Κάνοντας ειδική αναφορά στα ζητήματα της εκπαίδευσης, η κα. Διονυσίου σημείωσε πως από το 2017 γίνεται συζήτηση για να υπάρξει νέα νομοθεσία στην εκπαίδευση, για μετάβαση από την ειδική στην ενιαία εκπαίδευση.

«Οι εκπαιδευτικοί δεν συμπεριλαμβάνουν τα παιδιά με αναπηρία, το ίδιο και τα παιδιά. Είχαμε καταγγελίες ότι τα λεωφορεία που κουβαλούσαν τα παιδιά σε σχολικές εκδρομές, δεν ήταν κατάλληλα ή τα εστιατόρια δεν ήταν προσβάσιμα. Πρέπει να είναι ολιστικός ο τρόπος αντιμετώπισης των θεμάτων. Το θέμα των συνοδών, έχουμε συστάσεις ότι το κράτος πρέπει να προνοεί συνοδούς και για τα απογεύματα και για τα ιδιωτικά σχολεία. Τα ιδιωτικά σχολεία δεν θέλουν να επωμιστούν το βάρος, το κράτος λέει ότι είναι αρμόδιο για τη δημόσια εκπαίδευση και υπάρχει κενό. Υπάρχει σχετική νομοθεσία. Τώρα έχουμε συζήτηση για κάλυψη συνοδών για τα κρατικά απογευματινά προγράμματα. Βλέπουμε κενά και καθυστερήσεις για την παροχή συνοδών ή ότι δύο παιδιά μοιράζονται συνοδούς, υπάρχουν συνεχείς συζητήσεις».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Κραυγή απόγνωσης από οργανώσεις ΑμεΑ για επιδόματα-«Υπάρχουν άνθρωποι εγκλωβισμένοι στο σπίτι»

Αναφερόμενη στο θέμα των επιδομάτων, η λειτουργός του γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως σημείωσε πως το κόστος ζωής ανεβαίνει, όμως τα επιδόματα δεν αναθεωρούνται. «Για το θέμα της διακίνησης, μας υποβλήθηκε παράπονο από την ΚΥΣΟΑ ότι υπάρχει πρόβλημα για τις εφαρμογές που αφορούν τα λεωφορεία και η αναβάθμιση της προκάλεσε πολλά προβλήματα στα άτομα με οπτική αναπηρία. Εμείς στείλαμε τρεις επιστολές στο Υπουργείο Μεταφορών και δεν λάβαμε απάντηση».

Ένα άλλο ζήτημα, για το οποίο το γραφείο της Επιτρόπου είχε αποφασίσει να προβεί σε αυτεπάγγελτη παρέμβαση, αφορά στην παρουσία σκύλων οδηγών, για τα άτομα με οπτική αναπηρία. «Θέλουμε να μάθουμε αν υπάρχει σχετική νομοθεσία και να πούμε πως όταν ένα άτομο που ενδεχομένως να έχει σκύλο οδηγό, να μην του επιτρέπεται η είσοδος σε εστιατόρια, καφετέριες ή κλειστά υποστατικά. Εμείς δεν ξέρουμε πως γίνεται η εκπαίδευση κλπ. Θέλουμε να μάθουμε τι γίνεται».

Η τοποθέτηση των Υπουργείων

Στη συνεδρία της Επιτροπής, παρούσα ήταν και η ανώτερη λειτουργός του Τμήματος Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, Βασιλική Φραγκάκη, η οποία εκπροσωπούσε το Υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας και τόνισε πως οι σχεδιασμοί τους αφορούν στην επέκταση των υπηρεσιών στα άτομα με αναπηρίες. «Γίνεται μία συζήτηση για να παρέχονται κι άλλες υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρίες και είμαστε σε συνεννόηση με την ΚΥΣΟΑ. Αυτό το νομοσχέδιο, με το νέο χρόνο, θα το φέρουμε στη Βουλή. Δεν έχουμε συζητήσει για τους σκύλους οδηγούς».

Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στο επίδομα διακίνησης, για τα άτομα με οπτική αναπηρία, τονίζοντας πως «το επίδομα για τους τυφλούς υπόκειται σε αναπροσαρμογή και αυξάνεται. Έχουμε 1,500 και πλέον λήπτες για επίδομα διακίνησης. 75 ευρώ σε εκείνους που δεν εργάζονται και 150 για εκείνους που εργάζονται ή σπουδάζουν. Αφορούν τα έξοδα διακίνησης και ο καθένας αποφασίζει πώς θα το εξαντλήσει, είναι ΕΦΑΠΑΞ αυτό το ποσό».

Από πλευράς του, ο γενικός επιθεωρητής Δημοτικής Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, Ανδρέας Θεοδωρίδης, επεσήμανε πως «τα πράγματα δεν είναι ιδανικά και θα μπορούσαν να είναι καλύτερα. Εκείνο που λέμε ως Υπουργείο είναι ότι προσπαθούμε πολύ να επιλύσουμε τα προβλήματα. Γίνονται πολλές προσπάθειες για επίλυση των προβλημάτων. Με εισήγηση ΥΠΑΝ ενεπλάκησε το Υπουργείο Υγείας για τα παιδιά 0-3 που μπαίνουν στην εκπαίδευση. Υπάρχει μία διυπουργική επιτροπή η οποία μελετά τις εισηγήσεις μας για το θέμα παροχής στήριξης στα παιδιά με οπτική αναπηρία και τις οικογένειές τους. Σε ό,τι αφορά στους συνοδούς, κάθε χρόνο έχουμε μία αύξηση για 100 συνοδούς κάθε χρόνο για να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες που υπάρχουν».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Έκοψαν εισιτήριο σε AμεΑ με Ευρωπαϊκή Κάρτα σε εκδήλωση-«Έλλειψη σαφήνειας ως προς την πολιτική που εφαρμόζεται»

Η τοποθέτηση της Διευθύντριας της Σχολής Τυφλών

Τελευταία το λόγο πήρε η διευθύντρια της Σχολής Τυφλών, Πελαγία Καρπασίτη, δεδομένου ότι πρόκειται για τη σχολική μονάδα που παρέχει τις απαραίτητες υπηρεσίες στα άτομα με οπτική αναπηρία. Όπως ανέφερε στην τοποθέτησή της, θέλησε να αναφερθεί στις υπηρεσίες που παρέχει η Σχολή Τυφλών. «Παρέχει υπηρεσίες σε όλα τα άτομα με οπτική αναπηρία, από τη γέννηση μέχρι βαθιά ενηλικίωση. Στηρίζει τους μαθητές στα γενικά σχολεία, είναι περίπου 220. Εκεί που υπάρχει ανάγκη, επειδή γίνεται ιεράρχηση, οι περιπτώσεις των παιδιών μπαίνουν πρώτοι στον κατάλογο προτεραιοτήτων μας. Εμείς δεν ακολουθούμε επιδοματική πολιτική, αλλά βλέπουμε και παιδιά με σοβαρές απώλειες αλλά δεν εμπίπτουν στην επιδοματική πολιτική και θεωρούμε υποχρέωσή μας να τα στηρίξουμε. Γράφονται τα βιβλία για τα τυφλά παιδιά στη σχολή τυφλών».

Στη συνέχεια, η κα. Καρπασίτη σημείωσε πως το απόγευμα φοιτούν λίγα παιδιά στη Σχολή, καθώς τα περισσότερα είναι στα γενικά σχολεία και πηγαίνουν εκεί λειτουργοί της Σχολής Τυφλών. «Το απόγευμα, αν το επιτρέπει η γεωγραφική τους θέση, έρχονται στη Σχολή και τους παρέχουμε πρόγραμμα. Εμείς παρέχουμε στήριξη και σε ενήλικες. Αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να έχουν στήριξη».

Καταλήγοντας, η κα. Καρπασίτη επεσήμανε πως ως Σχολή, καλύπτουν τα οδοιπορικά των ατόμων για να μεταφερθούν στη Λευωκσία. «Τους μένει η ταλαιπωρία του δρομολογίου αν έρχονται από μακριά. Έχουμε έλλειψη ειδικών εκπαιδευτικών για άτομα με αναπηρία. Έχουν μείνει πέντε. Έχουμε πει ότι πρέπει να βρούμε τους πόρους και θα επιλέξουμε σκόπιμα εκπαιδευτικούς από διάφορες περιφέρειες για να παρέχουν υπηρεσίες σε τοπικό επίπεδο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η Σχολή που έγινε καταφύγιο για τα τυφλά άτομα από το 1929… «Έχουμε εκπαιδευόμενο 100 χρόνων»