Κλείνει ανοικτά μέτωπα και αναλαμβάνει την ευθύνη των αλλαγών ο Πρόεδρος

Περίοδος που κλείνει μέτωπα, ή έστω που κάνει τα πρώτα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, φαίνεται να είναι αυτή που διανύουμε για τον Νίκο Χριστοδουλίδη. Σε μία χρονική στιγμή που βαδίζει προς τον δεύτερο χρόνο της διακυβέρνησής του, φαίνεται να αναγνωρίζει πως δεν μπορεί πλέον να διαιωνίζει καταστάσεις που αποτελούν εμπόδιο για εφαρμογή του οράματός του και που δημιουργούν πολιτικές εντάσεις, που μπορούν να δυσκολέψουν την εφαρμογή του κυβερνητικού προγράμματος. Αυτή είναι, άλλωστε, η περίοδος που προσφέρεται για πολλή δουλειά σε ό,τι αφορά το νομοθετικό έργο, ούσα νεκρή εκλογικά και, ως εκ τούτου, η Κυβέρνηση θα πρέπει να επιδιώκει την καλύτερη δυνατή συνεργασία με το υπόλοιπο πολιτικό σύστημα.

Πολλές προβληματικές καταστάσεις η διακυβέρνηση Χριστοδουλίδη τις κληρονόμησε, δεν τις δημιούργησε, αλλά αντανακλούν αρνητικά σε αυτήν. Ένα ξεκάθαρο παράδειγμα ήταν το γεγονός πως η Αστυνομία έδειχνε να βρίσκεται σε αποσύνθεση. Αυτή η εικόνα ξεκίνησε επί διακυβέρνησης Αναστασιάδη και μάλιστα ο Πρόεδρος και η τότε Υπουργός Δικαιοσύνης πήραν το βάπτισμα του πυρός πολύ νωρίς, όταν τις πρώτες μέρες της νέας Κυβέρνησης, οπαδοί προκάλεσαν ανενόχλητοι μεγάλες ζημιές πέριξ του σταδίου «Τάσσος Παπαδόπουλος-Ελευθερία», με την Αστυνομία να παρουσιάζεται παντελώς αδύναμη να ανταποκριθεί και να επιβάλει την τάξη.

Η Κυβέρνηση ελέγχεται για το γεγονός πως επέτρεψε στις αστοχίες να συνεχίζονται και να διογκώνονται, αφού για πολλούς ήταν ξεκάθαρο πως έπρεπε να γίνουν ενέργειες πολύ νωρίτερα. Η απόδραση του «Κομμωτή», ωστόσο, ήταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι και έκανε τον Πρόεδρο να πάρει μία απόφαση, που έπρεπε να είχε πάρει καιρό πριν, καρατομώντας την ηγεσία της Αστυνομίας, που δεν έδειχνε καμία προθυμία όλο το προηγούμενο διάστημα να διορθώσει καταστάσεις, παρά τις ευκαιρίες που είχε ο τέως Αρχηγός. Ως εκ τούτου, αποφάσισε ότι η λύση για να ανταποκριθεί η Δύναμη στην αποστολή της, ήταν να αναλάβουν νέα πρόσωπα στην ηγεσία, τα οποία προφανώς έδωσαν στον κ. Χριστοδουλίδη τις ανάλογες διαβεβαιώσεις για την πρόθεσή τους να προχωρήσουν στις απαραίτητες τομές, ώστε να ανακάμψει η Αστυνομία, να ξανακερδίσει το κύρος της και να καταστεί πιο αποτελεσματική.

Ένα άλλο πρόβλημα που κληρονόμησε ο Πρόεδρος και είχε παρόμοια πορεία, ήταν αυτό των Κεντρικών Φυλακών, που πλέον έχουν τον τρίτο Αναπληρωτή Διευθυντή τους, από την περίοδο που αποχώρησε η Άννα Αριστοτέλους, μετά το σκάνδαλο με τον Μιχάλη Κατσουνωτό. Παρά την παρέλαση αστυνομικών από την καυτή καρέκλα, η κατάσταση δείχνει όλο και να χειροτερεύει, ενώ πλέον δείχνει να βρίσκεται εκτός ελέγχου. Οι δεσμοφύλακες που αντί να προσέχουν τον κρατούμενο έτρωγαν σούβλα ήταν σύμπτωμα της παθογένειας, η οποία εκδηλώνεται από την εποχή που επέστρεψε η Αστυνομία στις Φυλακές.

Με τα προβλήματα να αυξάνονται, οι κρατούμενοι «υποδέχθηκαν» άλλο έναν Αναπληρωτή, τον Κωνσταντίνο Κωνσταντινίδη, με επεισόδια, τα οποία σχετίζονται με τα παράπονα που υπάρχουν για την σίτιση στο σωφρονιστικό ίδρυμα, δείχνοντας πόσο δύσκολο έργο θα έχει μπροστά του. Για αυτό και οι Κεντρικές Φυλακές, παρά την αλλαγή, συνεχίζουν να παραμένουν ανοιχτό μέτωπο που αναμένεται να συνεχίσει να παράγει προβλήματα για την Κυβέρνηση, καθώς από παγκόσμιο πρότυπο που ήταν, μετατράπηκαν σε μία κατάσταση που δείχνει να βρίσκεται εκτός ελέγχου. Για να κλείσει πραγματικά αυτό το μέτωπο, θα πρέπει να βρεθεί μία μόνιμη λύση, η οποία, όπως έδειξαν οι τελευταίοι μήνες, δεν θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει προσωρινές αποσπάσεις αστυνομικών.

Ανοιχτά μέτωπα έχει ο Νίκος Χριστοδουλίδης και στο πεδίο των θεσμών. Αν και η παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη και ο διορισμός του Ανδρέα Παπακωνσταντίνου στο τιμόνι της Ελεγκτικής Υπηρεσίας έκλεισε από μόνη της την τεράστια αντιπαράθεση με τη Νομική Υπηρεσία, το ευρύτερο θεσμικό ζήτημα εξακολουθεί να παραμένει ανοιχτό. Δεν υπάρχει καμία ομοιομορφία ανάμεσα στους ανεξάρτητους θεσμούς του κράτους, δεν υπάρχουν τα απαραίτητα αντίβαρα στην εξουσία που έχουν και η απουσία ενός σύγχρονου πλαισίου, στην πραγματικότητα διευκολύνει τις διάφορες συγκρούσεις που προκύπτουν κατά καιρούς.

Η Κυβέρνηση δείχνει να το αναγνωρίζει αυτό, για αυτό και προώθησε το πλέγμα νομοσχεδίων για εκσυγχρονισμό της Νομικής και της Ελεγκτικής Υπηρεσίας σε πρώτο χρόνο. Στην περίπτωση της Ελεγκτικής, εφόσον υπερψηφιστούν τα νομοσχέδια, στην ουσία οι αρμοδιότητες θα μοιράζονται πλέον ανάμεσα σε μία ομάδα προσώπων. Στην περίπτωση της Νομικής Υπηρεσίας θα επιτευχθεί διαχωρισμός εξουσιών και θα πάψει το ίδιο πρόσωπο (και κατ’ επέκταση η ίδια Υπηρεσία) να είναι και ο δημόσιος κατήγορος και ο νομικός σύμβουλος του κράτους. Ωστόσο, με βάση τις μέχρι στιγμής διαθέσιμες πληροφορίες, οι νέες ρυθμίσεις δεν αντιμετωπίζουν το άλλο μείζον πολιτικό ζήτημα, αυτό του ανέλεγκτου, το οποίο θεωρείται πλήρως παρωχημένο και δεν εξυπηρετεί τις σύγχρονες ανάγκες για διαφάνεια και λογοδοσία.

Η Κυβέρνηση θα πρέπει να φροντίσει ότι όλες αυτές οι αλλαγές που έγιναν ή προωθούνται το τελευταίο διάστημα, οι οποίες εμπίπτουν στο ευρύτερο κομμάτι της ασφάλειας, της δημόσιας τάξης, της Δικαιοσύνης και της διαφάνειας, δεν ήταν απλά «πατσιαρίσματα», αλλά ουσιαστικές κινήσεις που θα αποφέρουν αποτέλεσμα. Αλλιώς, με τις επιλογές πλέον να της ανήκουν, της ανήκει και η ευθύνη εάν δεν επέλθουν οι αναμενόμενες βελτιώσεις.