Η Μεσόγειος να μετατραπεί σε κόμβο ΑΠΕ το όραμα των Υπουργών Ενέργειας του MED9

Οι Υπουργοί Ενέργειας του MED9 που συνεδρίασαν στη Λάρνακα, τόνισαν εκ νέου το φιλόδοξο όραμά τους για τη μετατροπή της περιοχής της Μεσογείου σε κόμβο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και διάδρομο ανάπτυξης πράσινης ενέργειας.

Σε κοινή δήλωσή τους μετά την Υπουργική Σύνοδο στη Λάρνακα, την οποία ανέγνωσε ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, οι Υπουργοί επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να υποστηρίξουν την προώθηση ενός βιώσιμου, ασφαλούς και ανθεκτικού μέλλοντος για την περιοχή της Μεσογείου ενώ διακήρυξαν την πρόθεσή τους να συνεχίσουν τη συνεργασία με σκοπό να τεθούν τα θεμέλια για την παροχή ασφαλούς και οικονομικά προσιτής καθαρής ενέργειας στην περιοχή.

Παράλληλα αποφάσισαν την δημιουργία συνεργιών μεταξύ των εθνικών διαδικασιών αδειοδότησης για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Επίσης, αποφάσισαν να εξετάσουν τη διεξαγωγή μιας νέας, επικαιροποιημένης και εμπεριστατωμένης μελέτης, προσαρμοσμένης στις απαιτήσεις της περιοχής και του ενεργειακού της οράματος, η οποία ενδεχομένως να χρηματοδοτηθεί από κράτη μέλη σε εθελοντική βάση.

Στις δηλώσεις τους, όλοι οι υπουργοί υπογράμμισαν την ανάγκη στενής συνεργασίας για να μετατραπεί η περιοχή σε έναν κόμβο πράσινης ενέργειας.

Ο Υπουργός Οικονομίας της Κροατίας, Άντε Σούσνιαρ, ανέφερε ότι οι χώρες του MED9 πρέπει να αποτελέσουν παράδειγμα βιωσιμότητας και να δημιουργήσουν ένα ελκυστικό περιβάλλον για τον ιδιωτικό τομέα, σημειώνοντας ότι μία από τις προκλήσεις είναι ο τουρισμός, που είναι σημαντικός τομέας για όλες τις οικονομίες της Μεσογείου.

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Κλίματος και Ενέργειας της Σλοβενίας, Μπόγιαν Κούμερ, δήλωσε ότι η χώρα του είναι υπερήφανο μέλος του MED9 από το 2021 και ότι η σημερινή υπουργική συνάντηση ήταν συνέχεια της συνάντησης της Βαλέτας στη Μάλτα. Η περιοχή της Μεσογείου βρίσκεται σε ιδανική θέση για να γίνει κόμβος πράσινης ενέργειας, σημείωσε.

Ο Γενικός Διευθυντής του Οργανισμού Ενέργειας της Ισπανίας, Χοάν Γκροιζάρντ, είπε ότι «θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι οι χώρες της Μεσογείου μπορούν και πρέπει να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των ευκαιριών στην καθαρή ενέργεια και την τεχνολογική ανάπτυξη».

Ο Πρέσβης της Ελλάδας, Ιωάννης Παπαμελετίου, ανέφερε ότι η Ελλάδα είναι μία από τις κορυφαίες χώρες στην Ευρώπη όσον αφορά το ρυθμό και την έκταση της ενεργειακής της μετάβασης. Ανέφερε ότι τα τελευταία τέσσερα χρόνια, η Ελλάδα έχει διπλασιάσει την ικανότητα παραγωγής ΑΠΕ και «αναμένουμε ότι αυτό θα διπλασιαστεί ξανά το 2027-2028».

Ανέφερε επίσης ότι η διείσδυση των ΑΠΕ στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας έχει φτάσει το 57% και αναμένεται να φτάσει σχεδόν το 87% μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Αυτή η επιταχυνόμενη μετάβαση δεν έγινε τυχαία, υπογράμμισε, αλλά οφείλεται σε συνεχείς και συστηματικές προσπάθειες. Είπε ότι η Ελλάδα έχει θέσει έναν φιλόδοξο στόχο να ενσωματώσει έως και 2 GW υπεράκτιας αιολικής ενέργειας στις ανάγκες της σε ηλεκτρισμό έως το 2030, επεκτείνοντας στη συνέχεια τη δυναμικότητα παραγωγής στα 10 GW μέχρι το 2040 και στα 17 GW μέχρι το 2050. Η υπεράκτια αιολική ενέργεια του Αιγαίου, είπε, είναι από τις καλύτερες στην ΕΕ και υπάρχει μεγάλο περιθώριο για συνεργασία και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών προς όφελος όλων.

Επίσης υπογράμμισε τα οφέλη των διαπεριφερειακών διασυνδέσεων ηλεκτρικής ενέργειας, που θα αποτελέσουν τις κύριες προϋποθέσεις για την επιτυχία της ενεργειακής μετάβασης της Μεσογείου και την αμοιβαία ενίσχυση της ενεργειακής μας ασφάλειας.

Η Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Αναγέννησης της Μάλτας, Μίριαμ Ντάλι, δήλωσε ότι οι Υπουργοί Ενέργειας του MED9 μπορούν να συνεχίσουν με συνδυασμένες προσπάθειες να καταστήσουν τη Μεσόγειο έναν ενεργειακό κόμβο. Πρόσθεσε επίσης ότι η ενέργεια είναι το θέμα στο οποίο μπορούν να καινοτομήσουν από κοινού για να εξασφαλίσουν ειρήνη και σταθερότητα καθώς και να διασφαλίσουν την ευημερία. Για να το πετύχουμε αυτό, πρέπει να συνεχίσουμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «έχουμε φιλόδοξους στόχους», είπε.

Η Υφυπουργός Ενέργειας της Πορτογαλίας, Μαρία Ζοάο Περέιρα, δήλωσε ότι είναι πολύ σημαντικό οι Υπουργοί Ενέργειας να διατηρούν τη συνεργασία για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που έχουν μπροστά τους. Πρόσθεσε ότι έως το 2030 οι ΑΠΕ πρέπει να ξεπερνούν το 50% στη χώρα, προσθέτοντας ότι «πρέπει να ενισχύσουμε τις υποδομές για να αξιοποιήσουμε όλο το διαθέσιμο δυναμικό».

Η Πρέσβης της Ιταλίας στη Λευκωσία, Φεντερίκα Φεράρι Μπράβο, ανέφερε ότι η χώρα της είναι ένα υπερήφανο μέλος του MED9 και ιδιαίτερα αφοσιωμένη στην πράσινη ενεργειακή μετάβαση.

Πρόσθεσε ότι η περιοχή είναι γεμάτη δυνατότητες και προκλήσεις, και είναι καλό για τις χώρες της Μεσογείου να είναι ενωμένες για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που έρχονται, προκειμένου να επιτύχουν προσιτή ενέργεια, η οποία είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την ειρήνη.

Ο Πρώτος Σύμβουλος της Γαλλικής Πρεσβείας στη Λευκωσία, Ζουλιέν Ντερούφ, δήλωσε ότι η χώρα του είναι ιδιαίτερα δεσμευμένη και θέλει να επικεντρωθεί σε πιο συγκεκριμένα έργα, τα οποία θα βελτιώσουν τη διασυνδεσιμότητα. Επίσης, είπε ότι θα πρέπει να βελτιωθούν οι διαδικασίες για να ανταποκριθούν στις προκλήσεις των υπεράκτιων ενεργειακών πόρων.

Στην κοινή διακήρυξη, οι Υπουργοί επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους να υποστηρίξουν την προώθηση ενός βιώσιμου, ασφαλούς και ανθεκτικού μέλλοντος για την περιοχή της Μεσογείου, είπαν ότι η «συγκεκριμένη δράση συνάδει με τους στόχους που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά στην κλιματική ουδετερότητα. Λαμβάνοντας υπόψη το ξεχωριστό δυναμικό Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και τις κλιματικές προκλήσεις που χαρακτηρίζουν την περιοχή μας, διακηρύσσουμε την πρόθεσή μας να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας με σκοπό να τεθούν τα θεμέλια για την παροχή ασφαλούς και οικονομικά προσιτής καθαρής ενέργειας στην περιοχή».

Κατά την συνάντηση, οι Υπουργοί ανασκόπησαν τις εργασίες που πραγματοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια του 2024, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Εργασίας του 2024, συμπεριλαμβανομένων της σύστασης της Καθοδηγητικής Επιτροπής MED9 για την Ενέργεια, η οποία περιλαμβάνει υψηλόβαθμους εκπροσώπους από όλες τις χώρες μέλη καθώς και τις προσπάθειες της Καθοδηγητικής Επιτροπής για την Ενέργεια να αποκτήσει πρόσβαση σε υφιστάμενες μελέτες που εξετάζουν την ανταλλαγή (ενέργειας) στην περιοχή και είχαν ανατεθεί από τη Γενική Διεύθυνση Γειτονίας και Διαπραγματεύσεων για τη Διεύρυνση (DG-NEAR) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Στη βάση των πιο πάνω, αποφάσισαν όπως τονίσουν «εκ νέου το φιλόδοξο όραμά μας για τη μετατροπή της περιοχής της Μεσογείου σε κόμβο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και διάδρομο ανάπτυξης πράσινης ενέργειας. Η υλοποίηση αυτού του οράματος, η οποία απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από τα μέλη της MED9, θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για την περιοχή, συμπεριλαμβανομένων της οικονομικής ανάπτυξης, της δημιουργίας ευκαιριών απασχόλησης, της περαιτέρω ενσωμάτωσης κρατών μελών της ΕΕ στην εσωτερική αγορά και της ενίσχυσης της ενεργειακής ασφάλειας της Ένωσης και της περιοχής».

Επιπλέον, οι δράσεις αυτές μπορούν να βοηθήσουν ορισμένα από τα μέλη της MED9 να επιτύχουν τους εθνικούς τους στόχους για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, οι οποίοι έχουν τεθεί από την ΕΕ, καθώς και να συμβάλουν στην επαναβιομηχανοποίησή τους μέσω των ανταγωνιστικών τιμών των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, σημειώνεται στην διακήρυξη.

Παράλληλα, αποφάσισαν να εξετάσουν «τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ των εθνικών διαδικασιών αδειοδότησης για έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας». Προτείνουν επίσης την ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης και προσαρμοσμένης αξιολόγησης (των υφιστάμενων αναλύσεων και μελετών), εστιάζοντας στις συγκεκριμένες ευκαιρίες και στις προκλήσεις που συνδέονται με τη δημιουργία ενός μεσογειακού κόμβου πράσινης ενέργειας» και καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεργαστεί στενά μαζί τους για τη διενέργεια αυτής της αξιολόγησης, με την επιφύλαξη της διαθεσιμότητας πόρων.

Παράλληλα θα εξετάσουν τη διεξαγωγή μιας νέας, επικαιροποιημένης και εμπεριστατωμένης μελέτης, προσαρμοσμένης στις απαιτήσεις της περιοχής και του ενεργειακού της οράματος, η οποία ενδεχομένως να χρηματοδοτηθεί από κράτη μέλη σε εθελοντική βάση. Ως εκ τούτου, ζητούν την υποστήριξη και την εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ενδεχόμενη διεξαγωγή της νέας μελέτης, η οποία αναμένεται να κτίσει πάνω στα πορίσματα των υφιστάμενων εκθέσεων. Η μελέτη αυτή θα παρέχει μια ισχυρή βάση για τεκμηριωμένη λήψη αποφάσεων και για συγκεκριμένη δράση με στόχο την επίτευξη του κοινού μας οράματος για ένα βιώσιμο και ασφαλές ενεργειακό μέλλον στην περιοχή της Μεσογείου, αναφέρουν.

Τέλος συμφώνησαν στην πραγματοποίηση ετήσιας συνάντησης της Καθοδηγητικής Επιτροπής για την Ενέργεια, η οποία θα εστιάζει στον σχεδιασμό της μελλοντικής πορείας των δραστηριοτήτων των MED9.

Πηγή: ΚΥΠΕ