Κάθε δύο χρόνια σεισμός 5 Ρίχτερ στην Κύπρο-Οι τρεις «κόκκινες» περιοχές και οι μεγαλύτερες δονήσεις

Ο μεγάλος σεισμός μεγέθους 4,9 Ρίχτερ, που σημειώθηκε μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα της Τετάρτης, στην Κύπρο, με επίκεντρο την Πάφο, ευτυχώς δεν επέφερε οποιουσδήποτε τραυματισμούς ή ζημιές σε περιουσίες, ωστόσο προκάλεσε έντονη ανησυχία στους πολίτες, λόγω του μεγέθους του, αφού έγινε αισθητός σχεδόν σε ολόκληρο το νησί.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Καταγράφηκαν δυο μετασεισμοί μετά τον κύριο σεισμό των 4,9 Ρίχτερ

Το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, θέλοντας να καθησυχάσει τον κόσμο, τόνισε ότι τα τελευταία τριάντα χρόνια σημειώθηκαν οκτώ σεισμοί που κυμαίνονταν στα ίδια επίπεδα με τον σεισμό της Τετάρτης κι ως εκ τούτου δεν συντρέχουν ιδιαίτεροι λόγοι ανησυχίας από τους πολίτες.

Εξάλλου, η περιοχή όπου σημειώθηκε ο σεισμός, είναι ένας από τα τρία μεγάλα ρήγματα που είναι καταγεγραμμένα στην Κύπρο και θεωρείται αναμενόμενο πως κατά καιρούς θα προκύπτουν σεισμοί στην συγκεκριμένη περιοχή, ενώ τα άλλα δύο ρήγματα, εντοπίζονται στις περιοχές της Λεμεσού και του Παραλιμνίου.

Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, η χώρα μας βρίσκεται στη σεισμογόνο ζώνη των Άλπεων-Ιμαλαΐων, μέσα στην οποία εκδηλώνεται το 15% των σεισμών παγκοσμίως. Η σεισμικότητα της Κύπρου αποδίδεται κατά κύριο λόγο στο «Κυπριακό Τόξο», όπως ονομάζεται, που αποτελεί το τεκτονικό όριο μεταξύ της Αφρικανικής και Ευρασιατικής λιθοσφαιρικής πλάκας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.

Η Αφρικανική πλάκα κινείται βόρεια προς την πλάκα της Ευρασίας με αποτέλεσμα τη σύγκρουση των δυο πλακών και την κατάδυση της Αφρικανικής πλάκας κάτω από τη μικροπλάκα της Ανατολίας, τμήμα της Ευρασιατικής πλάκας όπου βρίσκεται και η Κύπρος.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αισθητός σε όλη την Κύπρο ο σεισμός-Παρακολουθείται το φαινόμενο

Το «Κυπριακό τόξο», ουσιαστικά χωρίζεται κατά κύριο λόγο σε τρία τμήματα, με το δυτικό του τμήμα να βρίσκεται στον Ακάμα και να παρουσιάζει την εντονότερη δραστηριότητα με σεισμούς ενδιάμεσου βάθους μέχρι 130km.

Το κεντρικό τμήμα εμφανίζεται νότια της Κύπρου και παρουσιάζει επίσης έντονη σεισμικότητα, κυρίως με επιφανειακούς σεισμούς, ενώ το τρίτο, που είναι το ανατολικό τμήμα του τόξου και ορίζεται ως «το Ρήγμα της Λατάκιας», αποτελεί ένα αριστερόστροφο ρήγμα ολίσθησης και παρουσιάζει χαμηλή σεισμικότητα με απουσία σεισμών ενδιάμεσου βάθους, πιθανόν λόγω μη-ενεργής καταβύθισης.

Μάλιστα, η πιο έντονη σεισμικότητα της Κύπρου παρατηρείται στο κεντρικό-δυτικό μέρος του «Κυπριακού Τόξου» και σε χερσαία ρήγματα στη Πάφο, Λεμεσό και Λάρνακα.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Τμήματος, τα τελευταία εκατό χρόνια σημειώθηκαν πενήντα σεισμοί άνω των 5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που επαναλαμβάνονται κάθε δύο χρόνια κατά μέσο όρο. Σεισμοί μέχρι 5,5 Ρίχτερ σημειώθηκαν 17, με επαναληψιμότητα κάθε έξι χρόνια.

Σεισμοί που έφθαναν μέχρι έξι Ρίχτερ, ήταν μόλις έξι, με τον μέσο όρο να είναι ένας κάθε 17 χρόνια, ενώ μεγάλοι σεισμοί άνω των 6,5 Ρίχτερ ήταν μόλις δύο με τον μέσο όρο να είναι κάθε 52 έτη. Τέλος, όσοι είναι άνω των 7 Ρίχτερ, υπολογίζονται να συμβαίνουν μία 0,7 φορές κάθε 153 χρόνια.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Προκάλεσε αναστάτωση στους πολίτες η σεισμική δόνηση στην περιοχή της Πάφου-Καμία αναφορά για ζημιές

Ο σεισμός που προκάλεσε τσουνάμι

Ο φονικότερος σεισμός στη σύγχρονη ιστορία της Κύπρου, καταγράφηκε στην επαρχία Πάφου, στις 10 Σεπτεμβρίου του 1953 και ήταν μεγέθους 6,1 στην κλίμακα Ρίχτερ.

Συνολικά 40 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, 100 τραυματίστηκαν και 4000 έμειναν άστεγοι. Επηρεάστηκαν πάνω από 150 χωριά, με τις περισσότερες ζημιές να προκαλούνται από κατολισθήσεις.

Μέσα σε δευτερόλεπτα καταστράφηκαν 1,600 σπίτια, ενώ άλλα 10,000 υποστατικά και δημόσια κτήρια έπαθαν διάφορες ζημιές. Πέντε χωριά (Στρουμπί, Κιδάσι, Λαπηθιού, Αξύλου, Φασούλα) μετατράπηκαν σε ερείπια και άλλα 105 είχαν μικρότερες ζημιές.

Οι ανθρώπινες απώλειες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες, εάν εκείνη την ώρα δεν βρίσκονταν στα χωράφια, πολλοί αγρότες. Πέραν από την Πάφο, σημαντικές ζημιές καταγράφηκαν και στη Λεμεσό. Μάλιστα ένα μικρό τσουνάμι επηρέασε τις ακτές της Πάφου.

Βίντεο ντοκουμέντο του British Pathe καταγράφει τις ζημιές και την αγωνία των κατοίκων να βρουν επιζώντες μέσα από τα ερείπια.

Ο σεισμός με τα περισσότερα θύματα

Ο σεισμός με τα περισσότερα θύματα όλων των εποχών, σημειώθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1753 και μετατράπηκε σε εθνική τραγωδία. Ο σεισμός είχε ως επίκεντρο την Αμμόχωστο και από αυτόν έχασαν τη ζωή τους 200 άνθρωποι.

Ο μεγαλύτερος σε μέγεθος σεισμός

Ο μεγαλύτερος σε μέγεθος σεισμός στην Κύπρο, για τον οποίο υπάρχουν ενόργανες καταγραφές είναι αυτός της 9ης Οκτωβρίου 1996, μεγέθους 6,8 της κλίμακας Ρίχτερ, με επίκεντρο θαλάσσιο χώρο, περίπου 50 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πάφου. Ο σεισμός αυτός δεν προκάλεσε εκτεταμένες ζημιές, ούτε απώλειες ανθρωπίνων ζωών.

Ο πιο καταστροφικός σεισμός

Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης, ο πιο καταστροφικός σεισμός που έπληξε την Κύπρο κατά τα τελευταία 2000 χρόνια, ήταν πιθανώς αυτός του 76μ.Χ. ο οποίος ισοπέδωσε τη Σαλαμίνα, το Κίτιο και την Πάφο.

Όπως αναφέρεται, είναι δύσκολο όμως να γίνει σύγκριση των σεισμών των αρχαίων εποχών με τους πρόσφατους λόγω έλλειψης ποσοτικών δεδομένων (καταγραφών), των πολύ διαφορετικών χαρακτηριστικών του δομημένου περιβάλλοντος και της έντονης υποκειμενικότητας που χαρακτηρίζει τις ιστορικές μαρτυρίες.

Ο σεισμός με τους δύο νεκρούς στην Πάφο

Καταστροφικός ήταν ο σεισμός μεγέθους 5,7 στην κλίμακα Ρίχτερ, που σημειώθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1995 στην επαρχία Πάφου, που στοίχισε τη ζωή σε δύο άτομα.

Aπό τα φονικά Ρίχτερ, κατέρρευσαν σπίτια στα χωριά Πάνω Αρόδες και Μηλιού. Ζημιές προκλήθηκαν επίσης στα χωριά Περιστερώνα, Στενή, Γιαλιά, Αργάκα, Πωμός, Πύργος, Λεύκα, Νέο Χωριό Ακάμα, Λατσί και Πόλη Χρυσοχούς.

Τα ρίχτερ που προκάλεσαν πανικό

Στις 11 Αυγούστου 1999, η Κύπρος αναστατώνεται μετά από ισχυρό σεισμό μεγέθους 5,6 ρίχτερ, με επίκεντρο το χωριό Γεράσα Λεμεσού, ο οποίος έγινε έντονα αισθητός σε όλο το νησί.

Προκάλεσε ζημιές σε κτίρια στη Λεμεσό και σε χωριά στο βόρειο μέρος της επαρχίας. 40 άτομα τραυματίστηκαν ελαφρά, κυρίως λόγω του πανικού που προκλήθηκε. Μεγάλος αριθμός μετασεισμών συνεχίστηκε για πολλούς μήνες.

Τα 15’ που έσεισαν την Ανατολική Μεσόγειο και το τσουνάμι

Ως πολύ ισχυρός χαρακτηρίζεται ο σεισμός που εκδηλώθηκε στις 20 Ιανουαρίου 1941 και έγινε αισθητός σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο.

Έχει καταγραφεί ως ένας από τους μεγαλύτερους σεισμούς που σημειώθηκαν στην Κύπρο. Από τον σεισμό, προκλήθηκαν σημαντικές καταστροφές στην επαρχία Αμμοχώστου, ενώ τραυματίστηκαν 24 άνθρωποι. Επίσης σκοτώθηκαν αρκετά ζώα και κατέρρευσαν σπίτια σε Παραλίμνι και Αμμόχωστο. Δημιούργησε επίσης ένα μικρό τσουνάμι που έπληξε τις ακτές του Ισραήλ.

Όπως καταγράφηκε από τον Τύπο της εποχής, στο Παραλίμνι που δέχθηκε το πιο σημαντικό πλήγμα, μέσα σε 15 δευτερόλεπτα κατέρρευσαν πλήρως 37 σπίτια, ενώ σχεδόν 150 σπίτια κατέρρευσαν μερικώς και 500 κάτοικοι έμειναν άστεγοι.

Σημειώνεται ότι ο πιο μεγάλος σεισμός που καταγράφηκε ποτέ, ήταν αυτός στη Χιλή του 1960, μεγέθους 9,5 στην κλίμακα Ρίχτερ. Συνοδεύτηκε από ένα καταστροφικό τσουνάμι μέγιστου ύψους 25 μέτρων που έπληξε ολόκληρο τον Ειρηνικό Ωκεανό και σκόρπισε το θάνατο μέχρι και την Ιαπωνία.

Ο σεισμός του 2022

Ο πιο πρόσφατος, μεγάλος σεισμός που καταγράφηκε, ήταν αυτός που καταγράφηκε στις 11 Ιανουαρίου 2022, μεγέθους 6,1 Ρίχτερ, ο οποίος είχε το επίκεντρο του 50 χιλιόμετρα δυτικά με βορειοδυτικά της Πόλης Χρυσοχούς και εστιακό βάθος 25 χιλιόμετρα.

Από τον συγκεκριμένο σεισμό, δεν υπήρξαν οποιεσδήποτε ζημιές ή τραυματισμοί.