Η παρασκηνιακή μάχη των χαρτοφυλακίων στην Κομισιόν και οι διεκδικήσεις της Λευκωσίας

Σε εξέλιξη βρίσκεται το μεγάλο «παζάρι» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κατά το οποίο κατανέμονται οι ρόλοι του εκτελεστικού βραχίονα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επόμενη πενταετία. Τα κράτη μέλη έχουν μέχρι τα τέλη Αυγούστου να υποβάλουν τις εισηγήσεις τους ως προς τα πρόσωπα στην Πρόεδρο, Ούρσουλα φον ντερ Λέιεν, η οποία θα αποφασίσει ποιος παίρνει τι στο καμπινέ της.

Οι παρασκηνιακές μάχες, ωστόσο, έχουν ξεκινήσει από καιρό, καθώς η κάθε χώρα προσπαθεί να διασφαλίσει το καλύτερο δυνατό χαρτοφυλάκιο για αυτήν. Η Κύπρος αρχικά προσανατολιζόταν στην διεκδίκηση του χαρτοφυλακίου των Μεταφορών, λόγω του ρόλου του στη ναυτιλία. Ωστόσο η πρόθεση της Προέδρου της Επιτροπής να δημιουργήσει ένα νέο πορτφόλιο για την Μεσόγειο έστρεψε το ενδιαφέρον της Λευκωσίας προς εκείνη την κατεύθυνση, χωρίς να υπάρχουν διαβεβαιώσεις ότι όντως θα καταλήξει στα χέρια του Κώστα Καδή, που είναι το πρόσωπο που πρότεινε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Στο τραπέζι φαίνεται να υπάρχουν και άλλες επιλογές για την Κυπριακή Δημοκρατία και το τελικό αποτέλεσμα θα είναι απότοκο αυτού του «παζαριού», που γίνεται κυρίως ανάμεσα στις ισχυρές χώρες του μπλοκ.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως δεν είναι απαραίτητο όλες οι θέσεις στην Κομισιόν να ανανεώνονται, καθώς κάθε Πρόεδρος έχει το δικαίωμα να καταργήσει κάποιες και να δημιουργήσει καινούριες. Κατά την προηγούμενη πενταετία, η Ούρσουλα φον ντερ Λέιεν επέλεξε να δώσει έμφαση στη δημιουργία θεματικών τομέων, τα λεγόμενα clusters, ως ένα επιπλέον επίπεδο συντονισμού και ανάπτυξης πολιτικής.

Σε γενικές γραμμές, όσο πιο μεγάλη είναι μία χώρα ή όσο περισσότερη δύναμη και επιρροή έχει κατά τον δεδομένο χρόνο λόγω ειδικών συνθηκών, τόσο πιο σημαντικά χαρτοφυλάκια διεκδικεί και η κατανομή τους αποτελεί μια πράξη ισορροπίας για τον εκάστοτε Πρόεδρο, καθώς θα πρέπει να διασφαλίζει κάποια σχετική ισότητα. Στην εξίσωση, πέραν του μεγέθους και της επιρροής, μπαίνουν οι ευρωομάδες με τις οποίες συσχετίζονται οι υποψήφιοι, καθώς και το φύλο τους. Ο παίχτης κλειδί στη φετινή διαδικασία είναι η Ιταλίδα Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι.

Οι δύο «κορυφαίες δουλειές» στην ΕΕ έχουν ήδη αποφασιστεί, καθώς την Προεδρία ανέλαβε ήδη η Ούρσουλα φον ντερ Λέιεν, ενώ γυναίκα θα είναι και η επόμενη Ύπατη Εκπρόσωπος για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας, η πρώην Πρωθυπουργός της Εσθονίας Κάγια Κάλας. Από εκεί και πέρα, θεωρητικά όλα παίζονται. Με βάση τα στοιχεία που παρέχει στον διαδραστικό του χάρτη το Euractive, οι περισσότερες χώρες έχουν ήδη επιβεβαιώσει τους υποψηφίους τους και υπάρχει πλέον μια εικόνα ως προς τα χαρτοφυλάκια που επιθυμεί η κάθε χώρα:

Γερμανία: Έχει την Προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Ούρσουλα φον ντερ Λέιεν (EPP). Είναι η μοναδική περίπτωση που έχει ήδη λάβει επίσημη έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Εσθονία: Έχει υποψήφια την πρώην Πρωθυπουργό Κάγια Κάλας (Renew) και διεκδικεί το χαρτοφυλάκιο της Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας.

Φινλανδία: Η υποψήφια της είναι η Henna Virkkunen (EPP), η οποία υπήρξε βουλεύτρια, ευρωβουλεύτρια και υπουργός. Η χώρα διεκδικεί κάποιο πορτφόλιο που σχετίζεται με την ασφάλεια ή την ανθεκτικότητα, αλλά μπορεί να καταλήξει εκεί η Ενέργεια ή οι Μεταφορές.

Σουηδία: Η υπουργός Ευρώπης Jessika Roswell (EPP) είναι η εκλεκτή. Η χώρα ζητά τα χαρτοφυλάκια της Ενέργειας, της Δράσης για το Κλίμα και της Διεύρυνσης.

Λετονία: Μία τρίτη θητεία διεκδικεί ο νυν Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, που έχει υπό την ευθύνη του τον τομέα Μια Οικονομία στην Υπηρεσία των Ανθρώπων και το χαρτοφυλάκιο του Εμπορίου, Βάλντις Ντομπρόβσκις (EPP). Η χώρα θα ήθελε να διατηρήσει ρόλο στο κομμάτι της οικονομίας, πιθανόν με το πορτφόλιο της Εσωτερικής Αγοράς.

Ιρλανδία: Ο Υπουργός Οικονομικών Michael McGrath (Renew) είναι ο υποψήφιος της χώρας, που διεκδικεί επίσης ρόλο στο κομμάτι της οικονομίας. Ιδανικά θα ήθελε τις Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες ή την Ενέργεια, αλλά ενδεχομένως τελικά να πάρει το Εμπόριο.

Ολλανδία: Η ακροδεξιά Κυβέρνηση επέλεξε να προτείνει εκ νέου τον απερχόμενο Επίτροπο για το Κλίμα, Βοπκε Χούκστρα (EPP) παρά να επιλέξει δικό της πρόσωπο. Επιθυμεί κάποιο πορτφόλιο στον οικονομικό τομέα.

Πολωνία: Ο επικεφαλής της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της χώρας στην ΕΕ Piotr Serafin αποτελεί την επιλογή της. Η Βαρσοβία ζητά Αντιπροεδρία και θα ήθελε ενδεχομένως το χαρτοφυλάκιο του Προϋπολογισμού και Διοίκησης ή της Γειτονίας και Διεύρυνσης.

Γαλλία: Δεύτερη θητεία διεκδικεί ο Επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς Τιερί Μπρετόν (Renew). Αυτή τη φορά η χώρα επιθυμεί ένα μεγάλο χαρτοφυλάκιο, που να σχετίζεται με την στρατηγική κυριαρχία, τη βιομηχανία ή την οικονομία.

Τσεχία: Ο Υπουργός Εμπορίου και Βιομηχανίας, Jozef Sikela, είναι ο εκλεκτός της Πράγας. Η χώρα, η οποία δεν έχει αναλάβει ποτέ σημαντικό πορτφόλιο, ζητά είτε την Ενέργεια, είτε ένα από τα οικονομικά.

Ισπανία: Υποψήφια είναι η Υπουργός Ενέργειας Teresa Ribera (Socialist). Η Μαδρίτη ζητά είτε την Ενέργεια, είτε τη Δράση για το Κλίμα.

Σλοβακία: Η χώρα θα διατηρήσει στην Κομισιόν τον Εκτελεστικό Αντιπρόεδρο Μάρος Σέφτσοβιτς, υπεύθυνο για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τις Διοργανικές Σχέσεις και Διεύρυνση Προοπτικών. Αυτή τη φορά επιθυμεί κάποιο από τα οικονομικά χαρτοφυλάκια.

Ελλάδα: Ο εκλεκτός της Αθήνας είναι ο Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας (EPP). Η Ελλάδα ζητά Αντιπροεδρία και ένα σημαντικό χαρτοφυλάκιο, που να σχετίζεται είτε με τα οικονομικά, είτε με τη Διεύρυνση, τη Μετανάστευση ή τη Μεσόγειο.

Ουγγαρία: Εισηγήθηκε ξανά τον Επίτροπο Γειτονίας και Διεύρυνσης Όλιβερ Βάρχεϊ (Patriots). Η Βουδαπέστη, παρά τις ιδιαίτερα τεταμένες σχέσεις της με την ΕΕ, ζητά και πάλι τη Διεύρυνση. Εναλλακτικά θα ήθελε τη Μεσόγειο ή τις Διεθνείς Εταιρικές Σχέσεις.

Αυστρία: Τον Υπουργό Οικονομικών της, Magnus Brunner (EPP) πρότεινε η Αυστρία, η οποία επιθυμεί να αναλάβει το χαρτοφυλάκιο Απασχόλησης και Κοινωνικών Δικαιωμάτων ή αυτό της Ανταγωνιστικότητας.

Σλοβενία: Δεν έγιναν γνωστές οι επιθυμίες της, ωστόσο ο εκλεκτός θα είναι ο Tomaz Vesel (Renew) πρώην πρόεδρος του Ελεγκτικού Δικαστηρίου της χώρας.

Κροατία: Δεύτερη θητεία διεκδικεί η Αντιπρόεδρος Ντούμπραβκα Σούιτσα, Επίτροπος Δημοκρατίας και Δημογραφίας. Αυτή τη φορά το Ζάγκρεμπ ζητά τη Γεωργία.

Κύπρος: Η τελευταία χώρα που δήλωσε τον εκλεκτό της είναι η Κύπρος, με τον πρώην Υπουργό Κώστα Καδή. Το Euractive αναφέρει ότι η Λευκωσία ήθελε αρχικά τις Μεταφορές, αλλά πλέον θέλει ένα ισχυρό περιβαλλοντικό χαρτοφυλάκιο. Παραδόξως, δεν αναφέρεται στη Μεσόγειο, παρά τη δημόσια έκφρασης επιθυμίας από την Κυβέρνηση.

Οι υπόλοιπες χώρες ακόμη δεν έχουν υποβάλει στην Πρόεδρο της Κομισιόν τις επιλογές τους. Το Euractive παραθέτει τα επικρατέστερα ονόματα που θα προωθήσουν, καθώς και τα χαρτοφυλάκια που διεκδικούν:

• Ιταλία: Ανταγωνιστικότητα, Συνοχή και Μεταρρυθμίσεις, Χρηματοπιστωτικές Υπηρεσίες, Γεωργία, Άμυνα ή Μετανάστευση
• Δανία: Δράση για το Κλίμα ή Εμπόριο
• Βέλγιο: Ανταγωνιστικότητα ή Υγεία
• Ρουμανία: Οικονομικό πορτφόλιο ή Διεύρυνση
• Πορτογαλία: Συνοχή και Μεταρρυθμίσεις ή Γεωργία
• Βουλγαρία: Δεν έχει ξεκαθαρίσει
• Λιθουανία: Άμυνα ή Διεύρυνση