Τα τύμπανα πολέμου στη Μέση Ανατολή, η κομβική θέση της Κύπρου και τα πιθανά χτυπήματα

Με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί μοιάζει και πάλι η Μέση Ανατολή, μετά το χτύπημα της Χεσμπολάχ στην περιοχή των υψωμάτων Γκολάν, κατά το οποίο σκοτώθηκαν δώδεκα παιδιά, με αποτέλεσμα το Ισραήλ να βρίσκεται με το δάκτυλο στην σκανδάλη για αντίποινα σε βάρος της παραστρατιωτικής οργάνωσης και του Λιβάνου. Το βράδυ της Τρίτης υπήρξε στοχευμένη πυραυλική επίθεση στη Βηρυτό, ωστόσο δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσον ο κύκλος των αντιποίνων έχει ολοκληρωθεί ή θα ακολουθήσουν και νέα πλήγματα. Η έκρυθμη κατάσταση που επικρατεί δεν αφήνει αδιάφορη την Κύπρο, η οποία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις που προκύπτουν στο Μεσανατολικό.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Αδειάζει από ξένους υπηκόους ο Λίβανος, σε ετοιμότητα η Κύπρος-Απειλεί με αντίποινα τη Χεζμπολάχ ο Νετανιάχου

Με δεδομένο ότι η χώρα μας βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από έναν ενδεχόμενο νέο πόλεμο-αναλόγως της στάσης που θα τηρήσει το Ισραήλ- ελλοχεύει πάντοτε ο κίνδυνος για πιθανά χτυπήματα σε στόχους ισραηλινών συμφερόντων από τη Χεσμπολάχ, ώστε να σταλεί μήνυμα στους Ισραηλινούς πως κινδυνεύουν σε οποιοδήποτε χώρο κι όχι μόνο εντός της χώρας τους.

Νωπές είναι εξάλλου οι μνήμες από τις απειλές του ηγέτη της Χεσμπολάχ, Χασάν Νασράλα, κατά της Κύπρου, πριν από περίπου ένα μήνα, αλλά και οι απειλές του Ερντογάν σε βάρος του Ισραήλ για πιθανή εισβολή, αναλόγως της στάσης που θα τηρήσει απέναντι στον Λίβανο. Όλες αυτές οι εξελίξεις που προέκυψαν το τελευταίο διάστημα δείχνουν ότι η κατάσταση είναι πέρα για πέρα έκρυθμη γύρω από την Κύπρο, που μπορεί να βρίσκεται στον χάρτη μιας πιθανής πολεμικής αντιπαράθεσης που ολοένα και κλιμακώνεται.

Μιλώντας στον REPORTER, ο Διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών, Χρήστος Ιακώβου, ξεκαθάρισε ότι τη δεδομένη στιγμή και με βάση τις εξελίξεις που υπάρχουν, είναι έντονο το ενδεχόμενο εισβολής στον Λίβανο από το Ισραήλ, αφού τους τελευταίους μήνες, συντηρείται ένα πλαίσιο σταθερής κλιμάκωσης μεταξύ των δύο πλευρών.

«Η κρίση αυτή επηρεάζει την Κύπρο ως εξής: Είναι η πρώτη φορά που μετά τις εξεφρασμένες απειλές του Χασάν Νασράλα κατά της Κύπρου, θεωρώ πολύ πιθανό σε μια παρατεταμένη κρίση μεταξύ Ισραήλ και Χεσμπολαχ, να κτυπηθούν ισραηλινοί στόχοι στην Κύπρο», τόνισε ο κ. Ιακώβου, ο οποίος υπέδειξε ότι αυτοί οι στόχοι ενδεχομένως να είναι είτε επιχειρηματίες, είτε επιχειρήσεις.

Ωστόσο, ξεκαθάρισε πως δεν θεωρεί ότι η Χεσμπολάχ θα κτυπήσει την Κύπρο ως χώρα, διότι αυτό δεν είναι ορθολογικό, καθότι με μια τέτοια κίνηση «θα στρέψει την διεθνή κοινή γνώμη εναντίον της. Απλώς θα κάνει κτυπήματα, για να δείξει ότι μπορεί να διευρύνει το πεδίο δράσης της και πως μπορεί να χτυπήσει το Ισραήλ ανά τον κόσμο».

Ο κ. Ιακώβου επισήμανε ακόμα ότι το γεγονός πως η Κύπρος, που διατηρεί στενές σχέσεις με το Ισραήλ, είναι ένα πεδίο στο οποίο μπορεί να εντοπίσουν στόχους για να πλήξουν ισραηλινά συμφέροντα. «Αυτό δεν είναι πρωτόγνωρό, διότι από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1990 υπήρξαν πάρα πολλές τρομοκρατικές επιθέσεις στην Κύπρο, οι οποίες έγιναν είτε μεταξύ παλαιστινιακών οργανώσεων, είτε παλαιστινιακές οργανώσεις χτύπησαν ισραηλινούς στόχους, είτε Ισραηλινοί χτύπησαν παλαιστιανικούς στόχους. Επομένως η Κύπρος υπήρξε πεδίο δράσης και πεδίο ξεκαθαρίσματος λογαριασμών στο πλαίσιο της αντιπαράθεσης και πιστεύω ότι δεν μπορεί να εξαιρεθεί ούτε αυτή τη φορά».

Κληθείς να αναφέρει αν υπάρχει πιθανότητα για επιστράτευση στην Κύπρο, σε έναν ενδεχόμενο πόλεμο, τόνισε πως δεν υπάρχει τέτοια πιθανότητα. «Απλώς θα υπάρχουν αυξημένα μέτρα από πλευράς μηχανισμών ασφαλείας της Κυπριακής Δημοκρατίας, περισσότερη συνεργασία με τη Europol και μπορεί να υπάρξει και αυξημένη δραστηριότητα μυστικών υπηρεσιών στην Κύπρο για αποτροπή κτυπήματος εναντίον του Ισραήλ».

Σημείωσε ακόμα ότι «υπήρξαν στο παρελθόν κίνδυνοι που αποτράπηκαν και από την Αστυνομία, χωρίς τη βοήθεια μυστικών υπηρεσιών διότι ανέπτυξαν μηχανισμούς, αλλά πάντοτε η συμβολή ξένων μυστικών υπηρεσιών είναι καθοριστικής σημασίας, διότι έχουν πρόσβαση σε αυτές τις οργανώσεις και μπορούν να συλλέγουν πληροφορίες, που εμείς δεν έχουμε την δυνατότητα να το κάνουμε».

Πάντως, η Κύπρος βρίσκεται σε ετοιμότητα σε μια πιθανότητα ανάγκης για εκκένωση του Λιβάνου, αφού όπως δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών, Κωνσταντίνος Κόμπος, «η Κυπριακή Δημοκρατία έθεσε σε λειτουργία μηχανισμό αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για πιθανή εκκένωση αμάχων από τον περασμένο Οκτώβριο. Έχουμε καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο θα λειτουργήσει το σύστημα, αν χρειαστεί».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:«Πιθανή εισβολή του Ισραήλ στον Λίβανο θα νομιμοποιήσει περαιτέρω τη Χεζμπολλάχ»

Τα επεισόδια που οδήγησαν στην κρίση

Την ίδια ώρα, σε ό,τι αφορά στην περίπτωση πολεμικής σύρραξης ανάμεσα σε Ισραήλ και Χεσμπολάχ, ο κ. Ιακώβου ανέφερε ότι τους τελευταίους μήνες υπήρξε ένα πλαίσιο σταθερής κλιμάκωσης μεταξύ των δύο πλευρών, με την Χεσμπολάχ να καθοδηγείται από το Ιράν, στην προσπάθεια της να δείξει αλληλεγγύη στη Χαμάς.

Από την άλλη, είπε ο κ. Ιακώβου, «το Ισραήλ στοχεύει να θέσει όρια στη Χεσμπολάχ, με τα οποία να επιβραδύνει την στρατιωτική ικανότητά της να διαπερνά τα σύνορα του Ισραήλ και να πλήττει την ασφάλειά του, υπονομεύοντας την προσπάθειά του να καταστρέψει τη Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας».

Αναλύοντας τα δεδομένα, ανέφερε ότι από τον πόλεμο και την κρίση μεταξύ Ισραήλ και Χεσμπολάχ το 2006, αμφότερες οι πλευρές εφάρμοσαν ένα δόγμα λογικής αποτροπής μεταξύ τους και περιορίζονταν μόνο σε συμβολικές συγκρούσεις ή κινήσεις αντιποίνων στα υψώματα Γκολάν. «Αυτό συνέβαινε διότι και από πλευράς Ισραήλ, αλλά και από πλευράς Χεσμπολάχ, μετά την κρίση του 2006 είχαν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι εκείνος ο αδιέξοδος πόλεμος είχε προκαλέσει κόστος και οικονομικό και στρατιωτικό και στις δύο πλευρές».

Σήμερα ωστόσο, τα πράγματα έχουν αλλάξει, αφού «υπάρχει μια ζώνη ασφαλείας του ΟΗΕ στον Νότιο Λίβανο, το οποίο ελέγχει η προσωρινή δύναμη του ΟΗΕ, βάσει του ψηφίσματος 1701 του 2006, το οποίο δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Κι αυτό διότι η Χεσμπολάχ έχει τη δυνατότητα να έχει ελευθερία στρατιωτικής δράσης στο νότιο τμήμα της χώρας, καθότι είναι η μοναδική ένοπλη δύναμη στο Λίβανο αυτή τη στιγμή. Πέραν από τις κρατικές ένοπλες δυνάμεις, η Χεσμπολάχ είναι η μόνη ένοπλη ομάδα μετά τη συμφωνία του 1989, που της δίνει τη δυνατότητα να ελίσσεται».

Εκτιμά ακόμη πως το Ισραήλ θεωρεί ότι πλέον η κρίση στη Γάζα συμπληρώνει τον κύκλο της και με τον ολοκληρωτικό πόλεμο που έκανε, οι υποδομές της Χαμάς έχουν πληγεί σε τέτοιο βαθμό, που θα κάνει πολύ καιρό να επανεμφανιστεί ως απειλή ασφάλειας κατά του Ισραήλ. «Τώρα όμως, θεωρεί το Ισραήλ ότι από τη στιγμή που έπληξε τη στρατιωτική δυνατότητα της Χαμάς, το Ιράν θα κινηθεί με μία αιφνιδιαστική κίνηση εναντίον του, με τη Χεσμπολάχ. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψιν ότι η Χαμάς έχει αρχίσει να δημιουργεί, με καθοδήγηση του Ιράν, βάση στο Νότιο Λίβανο, μαζί με την Χεσμπολάχ και αυτό δίνει περαιτέρω κίνητρα στο Ισραήλ να αναλάβει δράση, διότι η επόμενη απειλή κατά της ασφάλειας του θα έρθει από τον Νότιο Λίβανο».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ:Έτοιμο το σχέδιο «Εστία» για απομάκρυνση πολιτών από τον Λίβανο-Σε εγρήγορση το ΥΠΕΞ

Η αφορμή που έψαχνε το Ισραήλ για να χτυπήσει

Οι κινήσεις στην σκακιέρα από πλευράς Χεσμπολάχ-Χαμάς-Ιράν φαίνεται ότι οδηγούν το Ισραήλ να χτυπήσει την παραστρατιωτική οργάνωση, ώστε να αποτρέψει την πιθανή αύξηση της δύναμής της, που θα δημιουργήσει μεγαλύτερο κίνδυνο για την ασφάλεια του κράτους του Ισραήλ.

«Όλα αυτά καθιστούν πολύ πιθανόν το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής επιχείρησης στον Νότιο Λίβανο, που δεν θα πάρει τη μορφή της εισβολής του 1982, αλλά θα είναι στοχευμένα αεροπορικά χτυπήματα και θα πλήξουν και τις υποδομές της Χεσμπολάχ, αλλά και υποδομές του ίδιου του Λιβάνου, που θα του προκαλέσουν σοβαρό οικονομικό κόστος», είπε ο διευθυντής του Κυπριακού Κέντρου Μελετών.

Και συνέχισε λέγοντας πως αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο που η οικονομία είναι εύθραστη, ώστε να στρέψει την κοινωνία του Λιβάνου εναντίον της Χεσμπολάχ. «Η σημερινή σύνθεση της ισραηλινής κυβέρνησης, ευνοεί αυτό το ενδεχόμενο, γιατί μετά το πρόσφατο χτύπημα της Χεσμπολάχ, πήρε την αφορμή για να προβεί στα χτυπήματα.

Στην ανάλυσή του, ο κ. Ιακώβου επισήμανε ακόμα μια σημαντική παράμετρο στη διένεξη, η οποία πρέπει να ληφθεί υπόψιν. «Στη νέα μορφή που έχει λάβει η αραβοισραηλινή αντιπαράθεση από τη δεκαετία του 1970 και εντεύθεν, στο Μεσανατολικό δεν υπάρχουν διακρατικές συγκρούσεις π.χ. Ισραήλ-Αίγυπτος ή Ισραήλ-Ιορδανία, Ισραήλ-Συρία, αλλά έχουμε συγκρούσεις του Ισραήλ με μη κρατικές οργανώσεις, οι οποίες χρησιμοποιούνται από διάφορα μουσουλμανικά κράτη για να πλήξουν την ασφάλεια του Ισραήλ. Αυτό είναι και το πλεονέκτημα του Ισραήλ, που δεν έχει νομικά κωλύματα και νομικούς περιορισμούς που είχε στο παρελθόν για να διεξάγει πόλεμο. Έτσι με μια εύκολη αφορμή μπορεί να ξεκινήσει στρατιωτικές επιχειρήσεις προκειμένου να αφοπλίσει ή να καταστρέψει στρατιωτικές υποδομές αυτών των οργανώσεων».

Καταληκτικά, τόνισε πως κατά την άποψή του, «θεωρούν (σ.σ. το Ισραήλ) ότι πρέπει οριστικά ή σε βάθος χρόνου να πλήξουν και τη Χεσμπολάχ μετά τη Χαμάς, διότι η επόμενη σίγουρη απειλή θα είναι από τη Χεσμπολάχ».