Ανοίγει τα χαρτιά του στους πολιτικούς αρχηγούς ο Πρόεδρος για τις εξελίξεις στο Κυπριακό
06:00 - 05 Ιουλίου 2024
Σε ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών για τις εξελίξεις στο Κυπριακό προβαίνει στις 10.00 το πρωί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανακοίνωσε την σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου αμέσως μετά από την τελευταία του συνάντηση με την προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ του ΟΗΕ, στις Βρυξέλλες την περασμένη εβδομάδα. Έκτοτε κρατά τα χαρτιά του κλειστά, ως προς το τι αναμένεται στο Κυπριακό, ενόψει της σημερινής συζήτησης με τα κόμματα.
Οι ενδείξεις των προηγούμενων ημερών, πάντως, δεν ήταν θετικές. Σε αντίθεση με τον Πρόεδρο, που προτίμησε να γίνει μια ολοκληρωμένη ενημέρωση, ο Ερσίν Τατάρ προέβη δηλώσεις μετά από τη δική του συνάντηση με την Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, στις οποίες δεν άφηνε ιδιαίτερα περιθώρια αισιοδοξίας για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Αντιθέτως, πήγε στη συνάντηση με δική του ατζέντα, η οποία είναι ενδεικτική των προτεραιοτήτων του.
Επί της ουσίας ο Τατάρ προέταξε εκ νέου στη συζήτηση τα αιτήματα του για τα 3D (τρία άλφα στα Ελληνικά), δηλαδή το απευθείας εμπόριο, τις απευθείας πτήσεις και τις απευθείας επαφές στο εξωτερικό, αξιώσεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές, καθώς καταπατούν τις αρχές της λύσης του Κυπριακού, στους οποίους περιλαμβάνεται η μία κυριαρχία και η μία διεθνής προσωπικότητα, ενώ παραπέμπουν σε αναγνώριση του ψευδοκράτους. Μάλιστα προσπάθησε να στείλει το μήνυμα πως κάνει και υποχωρήσεις, λέγοντας ότι «δεν είπαμε ότι η ‘τδβκ’ πρέπει να αναγνωριστεί, αλλά ότι τα αιτήματα για απευθείας εμπόριο, πτήσεις και επαφές με τη διεθνή κοινότητα, τα οποία αποκαλούμε 3D, είναι απαραίτητα».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απάντησε στα «μινιμαλιστικά» αιτήματα Τατάρ, υποδεικνύοντας ότι «το απευθείας εμπόριο, οι απευθείας πτήσεις και οι απευθείας επαφές είναι το ίδιο με την κυριαρχική ισότητα, το ίδιο με τα δύο κράτη. Είναι η ίδια προσέγγιση με διαφορετικά ονόματα». Τόνισε πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό.
Θα πρέπει, πάντως, να σημειωθεί ότι τις προηγούμενες ημέρες κυκλοφορούσαν φήμες ότι η κ. Ολγκίν θα προέβαινε σε προτάσεις, οι οποίες εκφεύγουν της συμφωνημένης βάσης της λύσης, με την Κυβέρνηση να διαμηνύει ότι «δεν υπάρχει καμία πρόνοια, καμία περίπτωση αλλαγής του συμφωνημένου πλαισίου. Σε αυτό το συμφωνημένο πλαίσιο παραμένει προσηλωμένη διαχρονικά η πλευρά μας».
Η προσωπική απεσταλμένη του ΓΓ αναμένεται να υποβάλει την έκθεσή της στον Αντόνιο Γκουτέρες στις 10 Ιουλίου, ενώ εναπόκειται στον ίδιο, στη βάση της πληροφόρησης που θα έχει, να αποφασίσει ποια θα είναι τα επόμενα βήματα στο Κυπριακό. Η εικόνα που υπάρχει στη Νέα Υόρκη, πάντως, είναι άκρως απογοητευτική, με τον Ρώσο Μόνιμο Αντιπρόσωπο, Βασίλι Νεμπένζια, ο οποίος προεδρεύει του Συμβουλίου Ασφαλείας τον μήνα Ιούλιο, να δηλώνει ότι η κ. Ολγκίν μιλούσε με τις δύο πλευρές στην Κύπρο «μόνο για να διαπιστώσει ότι τα μέρη απέχουν πολύ από τη συμβιβαστική λύση που ίσως βρεθεί». Πρόσθεσε, μάλιστα, πως η τελευταία ευκαιρία που είχαμε ήταν στο Κραν Μονανά, η οποία δυστυχώς χάθηκε.
Η ελληνική πλευρά προκρίνει το σενάριο συνέχισης της αποστολής της κ. Ολγκίν, ωστόσο η τουρκική θεωρεί ότι το έργο της ολοκληρώνεται με την υποβολή της έκθεσής της, αφού επαναλαμβάνει πως δεν υπάρχει κοινό έδαφος, επειδή ο Πρόεδρος αρνείται τις απαράδεκτες τουρκικές αξιώσεις. Η τελική απόφαση ανήκει στον Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος θα πρέπει να κρίνει εάν όντως υπάρχουν περιθώρια για επανέναρξη των συνομιλιών και αν υπάρχει τρόπος ο ίδιος να δώσει ώθηση στη διαδικασία, για παράδειγμα μέσα από τη διευθέτηση μίας κοινής συνάντησης. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είναι πολύ θετικός ως προς ένα τέτοιο ενδεχόμενο, αλλά ο Ερσίν Τατάρ μέχρι στιγμής αρνείτο κατηγορηματικά να συναινέσει σε συνάντηση με πολιτικό υπόβαθρο.
Πάντως στην προκαταρτική έκθεσή του για τις Καλές Υπηρεσίες, ο κ. Γκουτέρες επεσήμανε ότι «μόνο η ειλικρινής πρόοδος προς την επίτευξη συναίνεσης για το σημείο έναρξης των διαπραγματεύσεων, που θα οδηγήσουν σε μια κοινά αποδεκτή διευθέτηση, θα καθησυχάσει τόσο τους Κύπριους όσο και τη διεθνή κοινότητα ότι ένα ειρηνικό και κοινό μέλλον στο νησί παραμένει πραγματικά εφικτό». Δεν αναφέρθηκε, ωστόσο, εκτενώς ούτε στην αποστολή της Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ, ούτε και στις σκέψεις του αναφορικά με την επέκταση της και τα επόμενα βήματα.
Την Πέμπτη κυκλοφόρησε και η έκθεση για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Αναμένεται πως θα γίνει συζήτηση και για αυτό το έγγραφο, ιδιαίτερα από την στιγμή που επιμερίζεται και στα δύο μέρη ευθύνη για παραβιάσεις και στρατιωτικοποίηση της νεκρής ζώνης, όπως άλλωστε προϊδέασε ο Κόλιν Στιούαρτ κατά τις παρεμβάσεις του τις προηγούμενες ημέρες. Αναφορά γίνεται και στο ζήτημα του μεταναστευτικού και της παραμονής ατόμων εντός της νεκρής ζώνης, ένα θέμα για το οποίο υπάρχει ξεκάθαρη διαφωνία ως προς τον χειρισμό μεταξύ της Κυβέρνησης και του Ειδικού Αντιπροσώπου. Σημειώνεται ότι ο Κόλιν Στιούαρτ, για την στάση του οποίου εξέφρασαν δυσαρέσκεια και κάποια κόμματα, θα προβεί σε ενημέρωση του Συμβουλίου Ασφαλείας την ερχόμενη εβδομάδα.