Με προεκτάσεις η απόφαση για πρόκληση θανατηφόρου από μέλος της ΥΚΑΝ-Σκιές για πλημμελή διερεύνηση

Προεκτάσεις δημιουργεί η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, σε σχέση με την πρόκληση θανατηφόρου δυστυχήματος από αστυνομικό της ΥΚΑΝ, τον Ιανουάριου του 2022, η οποία όχι μόνο ήρθε στο φως δύο χρόνια μετά, αλλά ο θάνατος του θύματος ουδέποτε ανακοινώθηκε από την Αστυνομία όπως γίνεται σε άλλες περιπτώσεις, ακόμα και αν παρέλθουν μήνες μετά το τροχαίο.

Τα όσα καταγράφονται στην απόφαση δημιουργούν σκιές ως προς τον τρόπο διερεύνησης του τροχαίου αλλά και σε σχέση με τα όσα αναφέρθηκαν από πλευράς αστυνομικών ενώπιον Δικαστηρίου. Και αυτό διότι, από την μια αφήνονται σκιές για παραλήψεις, ενώ από την άλλη, μέρος των μαρτυριών των αστυνομικών που κλήθηκαν να καταθέσεων ως μάρτυρες κατηγορίας, δεν έγιναν αποδεκτές από το Δικαστήριο, το οποίο μάλιστα σε κάποιες περιπτώσεις προέβη σε υποδείξεις.

Το ζητούμενο που προκύπτει από την απόφαση του Δικαστηρίου, δεν έχει να κάνει με την ενοχή ή την ποινή που επιβλήθηκε στον αστυνομικό, αλλά η προσοχή στρέφεται για άλλη μια φορά στην κατάληξη, αφού γίνεται λόγος είτε για ενέργειες που δεν έγιναν είτε για λάθη, σε μια υπόθεση που αφορά τον θάνατο ενός ανθρώπου, ενώ από την άλλη, το γεγονός πως δεν γίνεται αποδεκτή μαρτυρία αστυνομικών, έχει τη δική του σημασία. Και σημειώνεται, πως δεν είναι η πρώτη φορά που σε αποφάσεις Δικαστηρίων προκύπτουν ζητήματα σε βάρος μελών της Αστυνομίας που ενδεχομένως να κριθούν αναξιόπιστοι ή να διαπιστωθεί πως ενήργησαν με πλημμελή τρόπο, χωρίς βέβαια να υπάρχουν επιπτώσεις. Ενδεικτική είναι η πρόσφατη απόφαση Δικαστηρίου, που κατέληξε πως «δεν έχουμε πειστεί ότι λέει την αλήθεια» αστυνομικός, βασικός μάρτυρας κατηγορίας σε υπόθεση ναρκωτικών.

Και όλα αυτά, σε μια περίοδο που αποδείχθηκε 19 χρόνια μετά πως ο Θανάσης Νικολάου τελικά δεν αυτοκτόνησε, όπως επέμενε η Αστυνομία, αλλά δολοφονήθηκε, και που τελικά προέκυψε πλημμελή διερεύνηση για το ορφανό θανατηφόρο του 2012 με θύμα 17χρονο, υπόθεση για την οποία ο Αρχηγός της ίδιας της Αστυνομίας δήλωνε πως έγιναν οι έρευνες, μελετήθηκε ο φάκελος και δεν προκύπτει οτιδήποτε.

Στα αζήτητα το θανατηφόρο

Σε ό,τι αφορά το θανατηφόρο που προκλήθηκε από αστυνομικό της ΥΚΑΝ κατά τη διάρκεια επιχείρησης, παίρνοντας τα πράγματα από την αρχή, θα πρέπει να αναφερθεί πως αυτό σημειώθηκε στις 16 Ιανουαρίου του 2022. Η Αστυνομία είχε εκδώσει σχετική ανακοίνωση, χωρίς να γίνεται γνωστό η ιδιότητα του οδηγού που παρέσυρε τον πεζό που διασταύρωνε τον δρόμο, όπως δεν γίνεται σε άλλες περιπτώσεις. Αυτό όμως που δημιούργησε σκιές, είναι πως τρεις μήνες αργότερα, οπότε υπέκυψε το θύμα, η Αστυνομία δεν εξέδωσε επίσημη ενημέρωση όπως γίνεται σε αντίστοιχες περιπτώσεις, ακόμη και αν έχει παρέλθει ένας χρόνος και υπάρχουν διάφορα παραδείγματα. Μπορεί να πρόκειται για συγκυρίες, ωστόσο αυτές δεν παύουν να δημιουργού σκιές, λαμβάνοντας υπόψη και άλλες υποθέσεις.

Από εκεί και πέρα, στην εξίσωση μπαίνουν τα όσα καταγράφει η απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λάρνακας, που εκδόθηκε στις 31 Μάϊου 2024, τα οποία για άλλη μια φορά βάζουν γενικότερα την Αστυνομία στο στόχαστρο.

Στα πλαίσια της δικαστικής διαδικασίας, που το Δικαστήριο τονίζει πως η υπόθεση καταχωρήθηκε ένα χρόνο μετά την διάπραξη του αδικήματος, κλήθηκαν από την Κατηγορούσα Αρχή να καταθέσουν, αφού ο κατηγορούμενος απάντησε μη παραδοχή στην κατηγορία που αντιμετώπιζε, τέσσερις μάρτυρες κατηγορίας. Η σύζυγος και η κόρη του θύματος που βρίσκονταν στην σκηνή του τροχαίου, καθώς και άλλοι δύο αστυνομικοί, όπως επίσης και ο κατηγορούμενος, επίσης αστυνομικός.

Πρώτος αστυνομικός

Ο μάρτυρας κατηγορίας υπό αριθμόν 1, κατά τον ουσιώδη χρόνο υπηρετούσε στον Αστυνομικό Σταθμό Κοφίνου και ήταν ο εξεταστής του επίδικου τροχαίου δυστυχήματος.

Ο μάρτυρας αναφέρθηκε στα όσα του είπε ο κατηγορούμενος σε σχέση με τις συνθήκες του τροχαίου και στις ενέργειες τις οποίες προέβη, ενώ μεταξύ άλλων το Δικαστήριο κατέληξε πως «όταν ο μάρτυρας έφτασε στην σκηνή του δυστυχήματος, ο πεζός είχε ήδη μεταφερθεί στο νοσοκομείο και ο κατηγορούμενος είχε ήδη μετακινήσει το όχημα του από την τελική θέση του. Επίσης, δεν εντοπίστηκαν οποιαδήποτε στοιχεία που να υποδεικνύουν το σημείο σύγκρουσης, όπως ίχνη φρένων ή γδάρσιμο στο οδόστρωμα ή ίχνη σόλας παπουτσιού».

Το Δικαστήριο ανέφερε πως ο συγκεκριμένος μάρτυρας άφησε καλή εντύπωση, λέγοντας πως επισκέφθηκε την σκηνή του δυστυχήματος αμέσως μετά την επίδικη σύγκρουση και κατέγραψε την επί τόπου πραγματική μαρτυρία, «η οποία, όμως, ήταν φτωχή και ουδέτερη, καθώς δεν εντόπισε στοιχεία που να υποδεικνύουν το σημείο σύγκρουσης, την πορεία και ταχύτητα του οχήματος του κατηγορούμενου, την ακριβή πορεία του πεζού και κατά πόσο ο κατηγορούμενος εφάρμοσε τα φρένα του οχήματος του».

Περαιτέρω, το Δικαστήριο υπέδειξε πως όταν ο εν λόγω αστυνομικός κατέφθασε στην σκηνή, το μεν όχημα του κατηγορούμενου δεν βρισκόταν στην τελική θέση του, ο δε πεζός είχε ήδη μεταφερθεί στο νοσοκομείο», ενώ σημείωσε πως «η πραγματική μαρτυρία που παρουσίασε ο περιορίζεται ουσιαστικά στην απεικόνιση της σκηνής της σύγκρουσης, των διαστάσεων του δρόμου και την ορατότητα του κατηγορούμενου. Τα σημεία που κατέγραψε σε σχέση με την πορεία των ενεχόμενων προσώπων και το σημείο σύγκρουσης ήταν στην βάση λεχθέντων, κυρίως, από τον κατηγορούμενο και συνεπώς δεν συνιστούν πραγματική μαρτυρία, αλλά εξ ακοής μαρτυρία».

Το Δικαστήριο ανέφερε πως ο μάρτυρας ήταν ειλικρινής και επεξηγηματικός στις απαντήσεις του και ως εκ τούτου αποδέχθηκε μέρος της πραγματικής του μαρτυρίας, ενώ απέρριψε τα όσα κατέγραψε, στην βάση των ισχυρισμών του κατηγορούμενου που παρέσυρε τον πεζό.

Όπως προκύπτει από την απόφαση, ο αστυνομικός, σε σχέση με την τοποθέτηση της χωμάτινης εισόδου επί σχεδιαγραφήματος που ετοιμάστηκε, παραδέχθηκε ότι δεν πήρε σχετικές μετρήσεις, ενώ το Δικαστήριο διαπίστωσε διαφοροποιήσεις σε ότι αφορά την περιοχή/σημείο της σύγκρουσης.

«Στην κατάθεση του ημερ. 14.09.2023, Τεκμήριο 1, ανέφερε ότι το σημείο «Χ» αφορά ''περιοχή σύγκρουσης'' - και όχι ''σημείο σύγκρουσης'' - η οποία του υποδείχθηκε από τον κατηγορούμενο. Στο ευρετήριο του Τεκμηρίου 2, το οποίο ετοίμασε την ημέρα του δυστυχήματος, κατέγραψε το εξής ''Χ: Σημείο Συγκρούσεως. Περιοχή που υποδείχθηκε από οδηγό ΡΧΧΧΧ''. Στο συμμετρικό σχεδιαγράφημα, Τεκμήριο 3, το οποίο ετοίμασε μεταγενέστερα, κατέγραψε το σημείο «Χ» ως ''Περιοχή Σύγκρουσης - Υποδείχθηκε από οδηγό ΡΧΧΧ''. Το Δικαστήριο εύλογα διερωτάται γιατί ο μάρτυρας δεν αποτύπωσε την περιοχή σύγκρουσης και το εύρος αυτής επί των σχεδιαγραφημάτων, αλλά επέλεξε να την αποτυπώσει ως σημείο, από το οποίο μάλιστα μέτρησε και την ακριβή απόσταση από την άκρη του δρόμου. Επίσης, στις φωτογραφίες υπ' αριθμούς 1, 2 και 6 του Τεκμηρίου 6, τις οποίες έλαβε κατά την ημέρα του δυστυχήματος, απεικονίζουν τον συνάδελφο του να υποδεικνύει με το δάκτυλο του συγκεκριμένο σημείο επί του οδοστρώματος, το οποίο είναι αυτό που είχε υποδείξει ο κατηγορούμενος στον μάρτυρα και όχι κάποια ευρύτερη περιοχή».

Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο δεν αποδέχθηκε το μέρος της μαρτυρίας του εξεταστή σε σχέση με την περιοχή σύγκρουσης και το εύρος αυτής, καθώς όπως υπέδειξε, δεν στηρίζεται ούτε στην πραγματική μαρτυρία, ούτε σε εξ ακοής μαρτυρία του κατηγορούμενου.

Καταληκτικά, σε ότι αφορά τον εν λόγω μάρτυρα, το Δικαστήριο δεν αποδέχθηκε ούτε τη θέση του, ότι ο πεζός διασταύρωσε διαγώνια τον δρόμο. Και αυτό διότι, όπως σημείωσε, «ουδεμία πραγματική ή άλλη μαρτυρία υπάρχει περί τούτου. Η θέση του μάρτυρα αποτελεί απλή εικασία, αφού η μοναδική μαρτυρία που είχε για την πορεία του πεζού ήταν αυτή του κατηγορούμενου, ο οποίος δεν ανέφερε για διαγώνια διασταύρωση του δρόμου από τον πεζό».

Δεύτερος αστυνομικός

Ο δεύτερος μάρτυρας κατηγορίας, ήταν ο υπεύθυνος του κλάδου εξέτασης και αναπαράστασης τροχαίων δυστυχημάτων στο Αρχηγείο Αστυνομίας, ο οποίος κατέχει προσόντα εμπειρογνώμονα για την διερεύνηση, ενώ είχε επισκεφθεί και επιθεωρήσει το σημείο του δυστυχήματος, το επίδικο όχημα και τις φωτογραφίες και καταθέσεις που έλαβε ο προηγούμενος αστυνομικός. Επιβεβαίωσε την θέση του εξεταστή, ότι είναι πολύ δύσκολο να καθοριστεί με βεβαιότητα οποιοδήποτε σημείο σύγκρουσης λόγω έλλειψης στοιχείων, ενώ δεν εντόπισε στοιχεία που να μπορούν να διαφωτίσουν ως προς την ταχύτητα με την οποία οδηγούσε ο κατηγορούμενος.

Μπορεί και ο δεύτερος αστυνομικός να έκανε καλή εντύπωση στο Δικαστήριο, όπως ανέφερε, ωστόσο υπέδειξε πως «για την έκθεση του έλαβε ως δεδομένα τα όσα αναφέρθηκαν από τον κατηγορούμενο σε σχέση με το σημείο σύγκρουσης, την ταχύτητα του και την πορεία των εμπλεκόμενων προσώπων. Σε σχέση, όμως, με την πορεία του πεζού, ο μάρτυρας έλαβε ως δεδομένο ότι αυτός διασταύρωσε 6,40 μέτρα διαγώνια από την αρχή της χωμάτινης εισόδου προς το σημείο «Χ» που υπέδειξε ο κατηγορούμενος, ενώ δεν υπάρχει σχετική μαρτυρία προς τούτο».

Αναπαράσταση με θαμώνα από τον καφενέ

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελεί και ο τρόπος με τον οποίο έγινε η αναπαράσταση από τον εμπειρογνώμονα του Αρχηγείου Αστυνομίας. Όπως αναφέρεται στην απόφαση, ο μάρτυρας βρήκε κάποιον 70χρονο από το καφενείου του χωριού Ψευδά, ενώ παραδέχθηκε ότι η επιλογή προσώπου για την αναπαράσταση του δυστυχήματος έγινε χωρίς να λάβει υπόψιν το βάρος και το ύψος του πεζού, τα οποία είναι ικανά να διαφοροποιήσουν τον χρόνο κάλυψης της απόστασης.

Ως εκ τούτου, το Δικαστήριο σημείωσε πως «οι μόνες παράμετροι και χαρακτηριστικά που έλαβε υπόψιν, είναι η ηλικία και η απουσία κινητικών προβλημάτων. Ως εκ τούτου, οι μετρήσεις και υπολογισμοί του μάρτυρα κατηγορίας 2 σε σχέση με τον χρόνο που χρειάστηκε ο πεζός να διανύσει την απόσταση από την είσοδο του στον δρόμο μέχρι το σημείο σύγκρουσης δεν είναι αποδεκτοί για τον λόγο ότι βασίζονται σε ανύπαρκτα ή αβέβαια δεδομένα. Κατ' επέκταση τούτου, δεν είναι αποδεκτοί και οι υπολογισμοί του σε σχέση με την απόσταση που είχε ο Κατηγορούμενος από τον πεζό όταν ο τελευταίος εισήλθε εντός του δρόμου και συνακόλουθα τον χρόνο που είχε ο κατηγορούμενος για να σταματήσει το όχημα του».

Κούνησε το δάκτυλο το Δικαστήριο

Ο υπεύθυνος του κλάδου εξέτασης και αναπαράστασης τροχαίων δυστυχημάτων στο Αρχηγείο Αστυνομίας, είχε εκφράσει την άποψη πως στον κατηγορούμενο θα πρέπει να επιβληθεί ποινή για αμελή οδήγηση.

Κάτι, που δεν φαίνεται να άρεσε στο Δικαστήριο, το οποίο στην απόφαση του ανέφερε: «Για σκοπούς πληρότητας το Δικαστήριο διασαφηνίζει ότι το έσχατο συμπέρασμα, στο οποίο προβαίνει ο μάρτυρας κατηγορίας στην έκθεση του, ήτοι ότι ο Κατηγορούμενος ήταν αμελής βάσει του άρθρου 8 του Ν.86/1972, αγνοείται και δεν λαμβάνεται υπόψιν. Οι μάρτυρες, συμπεριλαμβανομένων και των πραγματογνωμόνων, δεν πρέπει να προβαίνουν σε έσχατο συμπέρασμα, καθώς η διακρίβωση των γεγονότων και η τελική ετυμηγορία είναι έργο του Δικαστηρίου και όχι των μαρτύρων».

Κακή εντύπωση ο κατηγορούμενος

Σε ό,τι αφορά την ενόρκως μαρτυρία του αστυνομικού που κατηγορείτο για το θανατηφόρο, το Δικαστήριο ανέφερε πως «δεν έκαμε καλή εντύπωση», λέγοντας περαιτέρω πως «απαντούσε με νευρικότητα κατά την αντεξέταση και δεν έδωσε πειστικές εξηγήσεις».

Επιπρόσθετα, υπέδειξε πως σε αρκετά σημεία απέφευγε να απαντήσει ευθέως στις υποβολές που του έγιναν, εξηγώντας πως: «Ενώ ήταν η αρχική θέση του ότι οδηγούσε με 50ΧΑΩ κατά τον επίδικο χρόνο, δεν θυμόταν πότε είχε δει τον μιλιοδείκτη του οχήματος του πριν το δυστύχημα και δεν μπορούσε να το καθορίσει ούτε χρονικά ούτε σε απόσταση από το δυστύχημα. Σε σχέση με το σημείο «Χ» που υπέδειξε στον μάρτυρας κατηγορίας 1 και σημειώθηκε στο Τεκμήριο 2, το οποίο και υπέγραψε συμφωνώντας με αυτό, ο κατηγορούμενος προσπάθησε να το αναιρέσει στην αντεξέταση του, αναφέροντας ότι την δεδομένη στιγμή ήταν συναισθηματικά φορτισμένος και δεν έλεγξε αν το σημείο που υπέδειξε επί τόπου ήταν σωστό με εκείνο που τοποθέτησε ο μάρτυρας 1 επί του Τεκμηρίου 2. Στην αντεξέταση του, ανέφερε ότι δεν υπέδειξε σημείο, αλλά περιοχή σύγκρουσης, και το σημείο που έγινε η σύγκρουση είναι στο κέντρο του δρόμου. Γιατί, όμως, υπέδειξε αμέσως μετά το δυστύχημα το σημείο «Χ» εντός της αντίθετης λωρίδας; Γιατί δεν υπέδειξε μια ευρύτερη περιοχή που να καλύπτει και το κέντρο του δρόμου; Αν δε θεωρηθεί περιοχή σύγκρουσης με κέντρο το σημείο αυτό σημαίνει ότι η σύγκρουση θα μπορούσε να ήταν ακόμα δεξιότερα προς το δεξί παγκέτο του δρόμου, κάτι το οποίο δεν φαίνεται να προκύπτει από την όλη μαρτυρία του κατηγορούμενου. Αντίθετα, η προσπάθεια του κατηγορούμενου ήταν να ανασκευάσει την αρχική θέση και υπόδειξη του προκειμένου να «μετακινήσει» το σημείο «Χ» που ο ίδιος είχε υποδείξει προς το κέντρο του δρόμου. Επιπρόσθετα, ο κατηγορούμενος δεν μπορούσε να καθορίσει ποιο μέρος του σώματος του πεζού συγκρούστηκε το όχημα του ή ποιο μέρος του οχήματος του συγκρούστηκε με τον πεζό».

Το Δικαστήριο δεν αποδέχθηκε την μαρτυρία του, κρίνοντας την ως αναξιόπιστη.

Τι κατέθεσαν μάνα και κόρη

Την δική τους μαρτυρία έδωσαν η σύζυγος και η κόρη του θύματος, οι οποίες μετά το τροχαίο προσέτρεξαν στο σημείο.

Η σύζυγος του θύματος, τρίτη μάρτυρας κατηγορίας, ανέφερε πως ο σύζυγος της είπε στην κόρη της, ενώ βρισκόταν στο έδαφος, «έτρεχε, έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα, πονάω το πόδι μου πάρα πολύ».

Όπως είπε, «πρόσεξε εκεί στο σημείο δύο-τρεις άνδρες που έλεγαν ''έτρεχε, έτρεχε, το είδαμε και πριν που μας προσπέρασε με ιλιγγιώδη ταχύτητα''. Ο ένας από αυτούς, φώναξε ''τον μετακινήσατε τον άνθρωπο, τον σπρώξατε και είναι στο καπό τα γυαλιά του!''. Ο οδηγός του επίδικου οχήματος και ο φίλος του άρχισαν να τσακώνονται με το ανωτέρω πρόσωπο και ένα άλλο πρόσωπο, το οποίο προσπαθούσε να βγάλει φωτογραφίες. Ακολούθως, ήρθε ασθενοφόρο, το οποίο παρέλαβε τον σύζυγο της για να τον μεταφέρει στο Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας. Η ίδια ζητούσε από τον κατηγορούμενο να της πει τα πλήρη στοιχεία του, αλλά αυτός αρνείτο να της τα δώσει και της ανέφερε ότι είναι αστυνομικός και ιδιοκτήτης του οχήματος είναι η Κυπριακή Δημοκρατία και να μην ανησυχεί».

Ακολούθως, όπως ισχυρίστηκε, ο κατηγορούμενος της απολογήθηκε και πως είδε τον σύζυγο της να διασταυρώνει στην μέση του δρόμου, με τον ίδιο να θεωρεί ότι θα σταματήσει, αλλά δεν μπόρεσε να κάνει κάτι.

Μάλιστα, ανέφερε πως το πρόσωπο που ανέφερε πως έτρεχαν και που προσπαθούσε να βγάλει φωτογραφίες, είπε στην κόρη της πως «το όχημα μαζί με ένα άλλο αυτοκίνητο σαν να έκαναν κόντρα και τον προσπέρασαν με ιλιγγιώδη ταχύτητα λίγα δευτερόλεπτα πριν την σύγκρουση. Επίσης της είπε ότι ο κατηγορούμενος και ο οδηγός του άλλου οχήματος μετακίνησαν τον σύζυγο της και θα το μαρτυρούσε στην Αστυνομία. Την επόμενη και μεθεπόμενη ημέρα του επίδικου δυστυχήματος, επικοινώνησε τηλεφωνικώς με το ανωτέρω πρόσωπο, το οποίο της ανέφερε ότι δέχθηκε απειλές, αλλά δεν ανέφερε από ποιους και στην συνέχεια δεν της απαντούσε το τηλέφωνο ή το είχε απενεργοποιημένο».

Από την πλευρά της, η θυγατέρα του θύματος ανέφερε μεταξύ άλλων, πως «παρατήρησε δύο άνδρες να σέρνουν και μετακινούν τον πατέρα της από την μέση του δρόμου προς την άκρη του δρόμου». Όταν έφτασε στο σημείο που βρισκόταν ο πατέρας της, γονάτισε δίπλα του και τον ρώτησε τι έγινε και αυτός της ανέφερε επανειλημμένα «έτρεχαν, έκαναν ράλι, έτρεχαν». Μετά της ανέφερε ότι πονούσε πολύ στο κάτω μέρος του δεξιού ποδιού του και το ένιωθε σαν να είχε σπάσει και έκλαιγε από τον πόνο, ενώ προσπαθούσε να το μετακινήσει.

Όπως υποστήριξε, πρόσεξε κάποιους άνδρες γύρω από τον πατέρα της, με τους οποίους μίλησε η μητέρα της, αλλά όχι η ίδια. «Ο οδηγός του επίδικου οχήματος και ένας φίλος του άρχισαν να τσακώνονται με ένα άλλο πρόσωπο, το οποίο άρχισε να βγάζει φωτογραφίες. Σε κάποιο σημείο, κάποιος από αυτούς της είπε να μην ξεχάσει τα γυαλιά του πατέρα της, τα οποία βρίσκονταν πάνω στο καπό του επίδικου οχήματος. Μετά αντιλήφθηκε ότι το επίδικο όχημα μετακινήθηκε από το σημείο που έγινε το ατύχημα και ήταν στην άκρη του δρόμου. Ο οδηγός του επίδικου οχήματος προσπαθούσε να την προσεγγίσει για να της απολογηθεί, αλλά αυτή δεν του μιλούσε και του έλεγε ότι έτρεχε».

Το Δικαστήριο ανέφερε πως τόσο η σύζυγος, όσο και η θυγατέρα, ήταν συναισθηματικά φορτισμένες, ωστόσο αποδέχθηκε τις μαρτυρίες τους, πλην την εξ ακοής μαρτυρία.