Ο αγώνας δρόμου για την πέμπτη θέση, το κυνήγι των ποσοστών και η επιρροή του Φειδία

Με στόχο την πέμπτη θέση της κατάταξης τρέχουν τα μικρότερα κόμματα τα τελευταία μέτρα της κούρσας των Ευρωεκλογών. Ένα από τα λίγα πράγματα που έχουν όντως ξεκαθαρίσει οι τάσεις που κατέγραφαν οι δημοσκοπήσεις μέχρι το περασμένο Σάββατο είναι πως οι πρώτες τέσσερις θέσεις θα καταληφθούν από τον ΔΗΣΥ, το ΑΚΕΛ, το ΔΗΚΟ και το ΕΛΑΜ, παρόλο που υπάρχουν ερωτήματα ως προς τη σειρά. Αυτό σημαίνει πως η υψηλότερη θέση που μπορούν να καταλάβουν τα υπόλοιπα κοινοβουλευτικά κόμματα ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ και Οικολόγοι, καθώς και το νεοσύστατο Βολτ, είναι η πέμπτη, η οποία υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποδειχθεί «χρυσή». Στο παιγνίδι της διεκδίκησής της μπήκε τις τελευταίες εβδομάδες και ο ανεξάρτητος υποψήφιος Φειδίας Παναγιώτου, ο οποίος αποτελεί μια πολύ καινούρια και διαφορετική απειλή για αυτά τα κόμματα.

Ο λόγος που η πέμπτη θέση αποτελεί στόχο είναι επειδή τα μαθηματικά επιτρέπουν στον πέμπτο να ελπίζει σε κατάληψη έδρας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτό δεν είναι εύκολο, καθώς προϋποθέτει να υπάρξει ταυτόχρονα απώλεια ποσοστών από τα πιο ψηλά βάθρα και επαρκώς ψηλά ποσοστά για το κόμμα που θα έρθει πέμπτο, ενώ παρουσιάζεται συνωστισμός για τη διεκδίκηση της θέσης. Όσο, όμως, υπάρχει ανοιχτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο, είναι ξεκάθαρο ότι τα κόμματα θα το κυνηγούν. Για αυτό τον λόγο έχουν όλα φουλάρει μηχανές τις τελευταίες ημέρες, εισπράττοντας ενθαρρυντικά μηνύματα.

Από της διεκδικητές της πέμπτης θέσης, η ΕΔΕΚ έχει σαφέστατα το μεγαλύτερο ιστορικό βάθος, καθώς είναι πολύ παλαιότερο κόμμα από τα υπόλοιπα. Αυτό σημαίνει πως διαθέτει παγιωμένη εκλογική βάση και πολύ καλή οργανωτική δομή, γεγονός που της επιτρέπει να ελπίζει ότι θα κόψει πρώτη το νήμα. Προηγείται, επίσης, σε καταγεγραμμένη δυναμική έναντι των υπολοίπων, καθώς στις Βουλευτικές Εκλογές του 2021 ήρθε πέμπτη, με ποσοστό 6,72%. Η ΕΔΕΚ έριξε βάρος στις Ευρωεκλογές, αισιοδοξώντας ότι θα μπορούσε να επαναλάβει το σενάριο του 2019, όταν καραδοκούσε το ΕΛΑΜ για την κατάληψη της έκτης έδρας και εκτοξεύτηκε από το 6,18% των Βουλευτικών του 2016 στο 10,58%. Το πολιτικό κλίμα, ωστόσο, ήταν πολύ διαφορετικό πέντε χρόνια πριν και έτσι η προσπάθεια αυτή είναι πιο περίπλοκη σήμερα.

Τα τελευταία χρόνια η ΕΔΕΚ πέρασε μια από τις χειρότερες περιόδους της ιστορίας της, καθώς μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αποστασιοποίηση πολλών στελεχών και μελών, οι οποίοι όχι απλώς δεν εργάζονται για την ΕΔΕΚ σε αυτές τις εκλογές, αλλά βρίσκονται σε εμπόλεμη κατάσταση μαζί της. Μάλιστα πολλά από αυτά τα μέλη έχουν οργανωθεί στην Κίνηση Αιχμή, η οποία συνεργάζεται στις Ευρωεκλογές με τους Οικολόγους, που φιλοξενούν στο ψηφοδέλτιό τους τον πρώην ΕΔΕΚίτη Πέτρο Χριστοδούλου.

Η ΔΗΠΑ είχε έρθει στις Βουλευτικές λίγο πίσω από την ΕΔΕΚ, εξασφαλίζοντας ποσοστό 6.10%, το οποίο είναι αρκετά πιο ψηλό από το 3,8% που πέτυχε στην πρώτη της επαφή με την κάλπη, στις Ευρωεκλογές του 2019, ενώ στις Προεδρικές Εκλογές υποστήριξε την υποψηφιότητα Νίκου Χριστοδουλίδη και βρίσκεται πλέον στην συμπολίτευση. Η παράταξη έχει, συνεπώς, μια συνεχώς ανοδική πορεία, την οποία επιθυμεί να συνεχίσει και στις διπλές εκλογές και παρά τα χαμηλά ποσοστά που κατέγραψε στις δημοσκοπήσεις, έχει ενδείξεις που την κάνουν να αισιοδοξεί πως θα επιτύχει την κατάληψη της πέμπτης θέσης.

Ο διακηρυγμένος της στόχος είναι το 7,5%, καθώς η ΔΗΠΑ θεωρεί πως είναι ο μαγικός αριθμός που ανοίγει τον δρόμο για κατάληψη έδρας αλλά πρόκειται για έναν δύσκολο στόχο. Ενδεχομένως, τελικά, να ήταν ικανοποιημένη με οποιοδήποτε ποσοστό πλησιάζει ή ξεπερνά το ποσοστό των Βουλευτικών, εάν τα μικρότερα κινηθούν σε χαμηλά ποσοστά και δεν ξεφύγει κάποιος ξεκάθαρα πιο μπροστά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει περιθώριο διεκδίκησης έδρας από τον πέμπτο.

Για το Κίνημα Οικολόγων οι Ευρωεκλογές είναι μακράν η χειρότερη εκλογική διαδικασία, καθώς συνηθίζει να καταγράφει περιορισμένα ποσοστά, ακόμη και κατόπιν συνεργασιών, αφού βρίσκεται αντιμέτωπο με τη λογική της χαμένης ψήφου. Οι φετινές εκλογές, ωστόσο, είναι διαφορετικές για όλους και οι Οικολόγοι ευελπιστούν ότι θα κινηθούν διαφορετικά και για αυτούς, με τους πιο αισιόδοξους να θεωρούν πως βρίσκονται στο παιγνίδι διεκδίκησης της πέμπτης θέσης. Στο κόμμα αντιλαμβάνονται ότι η περίοδος εσωστρέφειας που πέρασαν τους προηγούμενους μήνες έχει αφήσει κάποιες πληγές, όμως πιστεύουν ότι σε μεγάλο βαθμό επανήλθε η ομαλότητα και ακόμη και αν δεν τους βγουν οι συγκυρίες πάνω στις οποίες ποντάρουν, τουλάχιστον θα έχουν ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα.

Ο λόγος που οι Οικολόγοι θεωρούν ότι μπορούν να βλέπουν ψηλά αυτή τη φορά είναι τα πρόσωπα που φιλοξενούν στο ψηφοδέλτιό τους, που τους ανοίγουν προσβάσεις σε νέες δεξαμενές ψηφοφόρων. Δεν υπάρχει, ωστόσο, καμία μετρήσιμη ένδειξη μέχρι πού μπορούν να φτάσουν αυτές οι εισροές, αφού ούτε καν στις δημοσκοπήσεις δεν καταγραφόταν η Ένωσις Κυπρίων και η Κίνηση Αιχμή. Η παρουσία του Πέτρου Χριστοδούλου συνοδεύεται από κινητοποίηση έμπειρων πρώην στελεχών της ΕΔΕΚ, με δικούς τους κύκλους ψηφοφόρων, ενώ ο ίδιος αναμένεται να φέρει κόσμο από την Λάρνακα, την οποία έχει υπηρετήσει σε τοπικό επίπεδο, μια επαρχία που παραδοσιακά δυσκολεύει πάρα πολύ τους Οικολόγους. Ενδεχομένως ακόμα πιο μεγάλος γρίφος είναι ο Οζ Καραχάν, ο οποίος αναμένεται να φέρει στο κόμμα κομμάτι της τουρκοκυπριακής ψήφου αλλά δεν μπορεί να προβλεφθεί πόσο μεγάλο θα είναι αυτό, ενώ δεν υπάρχει εικόνα ούτε για το μέγεθος της ίδιας της προσέλευσης των Τ/κ, που αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από την προηγούμενη φορά αλλά δεν γνωρίζουμε μέχρι πού θα φτάσει. Ο ίδιος προσελκύει και Ε/κ που υπό κανονικές προϋποθέσεις δεν θεωρούνται ψηφοφόροι των Οικολόγων.

Η τουρκοκυπριακή ψήφος αναμένεται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο και στα ποσοστά του Volt. Το κόμμα δεν έχει ξαναμετρηθεί στην κάλπη και, ως εκ τούτου, η εικόνα που υπάρχει για αυτό είναι καθαρά δημοσκοπική. Στο ψηφοδέλτιο του Volt υπάρχει Τουρκοκύπριος, ο Χουλουσί Κιλίμ, ο οποίος δεν είναι φιλοξενούμενος αλλά ηγετικό στέλεχος, αφού το κόμμα επέλεξε από την αρχή να έχει δικοινοτικό χαρακτήρα και, ως εκ τούτου, αναμένεται να λάβει μερίδιο από την τουρκοκυπριακή ψήφο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι επαφές με την τ/κ κοινότητα έχουν και άλλοι υποψήφιοι, για αυτό και θεωρείται σημαντικός παράγοντας στα ποσοστά του.

Από εκεί και πέρα, το όνομα «κράχτης» στο ψηφοδέλτιο του Volt είναι ο Μακάριος Δρουσιώτης, ο οποίος έχει απασχολήσει αρκετά την επικαιρότητα το τελευταίο διάστημα με την συγγραφική του δράση και ιδιαίτερα τις καταγγελίες του για τη διαφθορά, ένα ζήτημα στο οποίο το κόμμα ποντάρει. Το κατά πόσον είναι σε θέση να διεκδικήσει την πέμπτη θέση μόνο η κάλπη μπορεί να το απαντήσει, ωστόσο το κόμμα θέτει ψηλούς στόχους, καθώς επιδιώκει να πατήσει γερά στον κομματικό χάρτη του τόπου.

Οι υπόλοιποι συνδυασμοί που ρίχθηκαν στην μάχη των Ευρωεκλογών αναμένεται να καταγράψουν μικρά ποσοστά και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θα βρίσκονται στη μάχη της διεκδίκησης της πέμπτης θέσης. Υπάρχει, όμως, μια ξεκάθαρη εξαίρεση: Ο ανεξάρτητος υποψήφιος Φειδίας Παναγιώτου. Πρόκειται για μία ιδιάζουσα περίπτωση, καθώς παρά το γεγονός ότι μέχρι πριν από λίγο καιρό δεν είχε καμία σχέση με την πολιτική, σε επίπεδο δημοσκοπήσεων έχει καταφέρει να καταγράψει νούμερα που ξεπερνούν κάποια από τα πιο πάνω κόμματα. Ουδείς γνωρίζει αν αυτή η εικόνα θα επαληθευτεί και στην κάλπη, ενώ δεν υπάρχει κάποιο ανάλογο προηγούμενο, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέτρο σύγκρισης.

Ο κ. Παναγιώτου, ο οποίος είναι και ένας εκ των νεαρότερων υποψηφίων, φαίνεται να καταφέρνει να προσελκύει ψήφο διαμαρτυρίας, ενώ ταυτόχρονα διαθέτει μια τεράστια πλατφόρμα στα social media στην οποία συνεχίζει να αποτείνεται, καθώς είναι επαγγελματίας influencer. Το ερώτημα είναι μέχρι πού μπορεί να φτάσει αυτή του η επιρροή στις Ευρωεκλογές και η μόνη που έχει την απάντηση είναι η κάλπη. Είναι σαφές ότι αν όντως καταφέρει να ξεπεράσει κάποια κόμματα, θα τους δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα, ενώ αν ο ίδιος επιτύχει να εκτοξευθεί στην πέμπτη θέση, ισχύουν και για τον Φειδία οι πιθανότητες κατάληψης έδρας που ισχύουν και για τις πολιτικές δυνάμεις.