ΒΙΝΤΕΟ: Συγκίνηση στην εκδήλωση εις μνήμη των ηρώων του 1974-«Γι' αυτούς τάφος έγινε η ματωμένη γη»

Η μάνα που έφυγε από τη ζωή, ενώ περίμενε καρτερικά πάνω από το τηλέφωνο, για να μάθει τι απέγινε το παλληκάρι της, που το έστειλε στην Κύπρο το μαύρο καλοκαίρι του 1974, για να πολεμήσει κατά των Τούρκων εισβολέων. Τα αδέλφια εδώ και πενήντα χρόνια ζουν με την προσμονή να λάβουν το μήνυμα ότι ο δικός τους ήρωας ταυτοποιήθηκε. Τα παιδιά και τα ανίψια που ακούνε μόνο το όνομα του ανθρώπου που δεν τον γνώρισαν ποτέ, όμως νιώθουν δέος και τιμή στο άκουσμά του, επειδή μεγάλωσαν ξέροντας πως πρόκειται για ένα ήρωα.

Αυτοί είναι οι συγγενείς των δεκαπέντε ΕΛΔΥΚάριων, που έπεσαν υπερασπιζόμενοι την Κύπρο έναντι των Τούρκων, τόσο κατά την Τουρκική Εισβολή του 1974, όσο και κατά τις ταραχές το 1963-1964. Οι συγγενείς των δεκαπέντε παλληκαριών, που το όνομά τους γράφτηκε με τα πιο χρυσά γράμματα στην ιστορία της Κύπρου και της Ελλάδας. Είναι οι συγγενείς εκείνων των μανάδων, που έφυγαν από τη ζωή με τον καημό ότι δεν έμαθαν νέα για τα παιδιά τους και για τη διακρίβωση της τύχης τους. Αυτή είναι η τραγωδία της Κύπρου, αυτά είναι τα ένδοξα παλληκάρια της ΕΛΔΥΚ, αυτή είναι η Ελληνίδα μάνα, αλλά και η κάθε μάνα που έχασε το παιδί της εκείνο το μαύρο καλοκαίρι του 1974.

Αυτοί οι δεκαπέντε ήρωες τιμήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης, στο γεμάτο Δημοτικό Θέατρο Λευκωσίας, στην παρουσία των συγγενών τους, που λίγες ώρες νωρίτερα είχαν κηδέψει τα οστά τους, σε μία σεμνή τελετή. Η εκδήλωση με τίτλο «Κανένας δεν ξεχνά, κανένας δεν ξεχνιέται», που πραγματοποιήθηκε από το γραφείο της Επικεφαλής για Ανθρωπιστικά Θέματα Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, Άννας Αριστοτέλους, σε συνεργασία με την ΟΕΛΜΕΚ, απέδιδε στο έπακρο τον τίτλο της. Κανένας δεν ξέχασε εκείνη την μαύρη τραγωδία του 1974, κανένας δεν ξέχασε τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για την πατρίδα. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, τιμήθηκαν και οι οκτώ πεσόντες και αγνοούμενοι καθηγητές της ΟΕΛΜΕΚ.

Την εκδήλωση άνοιξε η γνωστή Κύπρια τραγουδίστρια, Ευρυδίκη, η οποία εξιστόρησε τη δική της επαφή με την Τουρκική Εισβολή, αφού στα πρώτα χρόνια της ζωή της, τα καλοκαίρια τα έζησε στη Λάπηθο, από όπου κατάγεται ο πατέρας της. Η εκδήλωση ήταν υπό την αιγίδα του Προέδρου της Δημοκρατίας, ο οποίος ήταν κι εκείνος που τίμησε όσους συγγενείς των ηρώων κατάφεραν να ταξιδέψουν στην Κύπρο. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν υπουργοί, τέως υπουργοί, ο Έλληνας Πρέσβης, Ιωάννης Παπαμελετίου, εκπρόσωποι κομμάτων, εκπρόσωποι της ΕΛΔΥΚ και εκπρόσωποι της Εθνικής Φρουράς.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Η Κύπρος τίμησε τους ήρωες της ΕΛΔΥΚ-Ενταφιάστηκαν και επαναπατρίστηκαν οστά αγνοουμένων του 1974

Οι δεκαπέντε ήρωες της ΕΛΔΥΚ και οι οκτώ ήρως της ΟΕΛΜΕΚ

Κανένας μας δεν ξεχνά

-τον Κρατημένο Αναστάσιο,

-τον Αναλυτή Γεώργιο,

-τον Κωνσταντίνο Τσιτιρίδη,

-τον Ηλιόπουλο Παναγιώτη,

-τον Τούλη Ηλία,

-τον Μαρτζάκλη Γεώργιο,

-τον Τσαγκαλίδη Κωνσταντίνο,

-τον Ηλιόπουλο Ιωάννη,

-τον Χριστόπουλο Αλέξιο,

-τον Ξανθόπουλο Αθανάσιο,

-τον Κουκουλάρη Χρίστο,

-τον Μπινάκη Γεώργιο,

-τον Μπουρέκα Ασημάκη,

-τον Χίο Φράγκο,

-τον Σαρλιάν Χαράλαμπο.

Οι μάχες στο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ

Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ στην περιοχή του Γερόλακκου μαγνήτισε από την πρώτη στιγμή την προσοχή των Τούρκων εισβολέων και ειδικότερα των πολεμικών βομβαρδιστικών αεροπλάνων. Εντός του στρατοπέδου σήμανε συναγερμός και οι Ελλαδίτες στρατιώτες, αφού συγκροτήθηκαν σε λόχους, μετέβησαν στους προκαθορισμένους τόπους ακροβολισμού. Στο στρατόπεδο παρέμεινε δύναμη πυρός, για να το υπερασπιστεί σε περίπτωση τουρκικών επιθέσεων.

Οι τουρκικές επιθέσεις ήταν πρωτοφανείς, τόσο σε συχνότητα όσο και σε σφοδρότητα. Τα ηρωικά παλληκάρια της ΕΛΔΥΚ με αυταπάρνηση δεν έκαναν ούτε βήμα πίσω. Διατήρησαν τη θέση τους και παρά τα καταιγιστικά πυρά, υπερασπίστηκαν το σπίτι τους. Σε αυτή την πρώτη μάχη, που διήρκησε από τις 20 μέχρι τις 22 Ιουλίου, βγήκαν νικητές, αρνούμενοι να παραδοθούν στους εισβολείς, μετρώντας, ωστόσο, απώλειες.

Ανάμεσα στους νεκρούς στις επικές μάχες της ΕΛΔΥΚ στην πρώτη φάση της τουρκικής εισβολής ήταν ο Συνταγματάρχης (ΠΖ) Μπινάκης Γεώργιος, ο Έφεδρος Ανθυπασπιστής (ΠΖ) Χριστόπουλος Αλέξιος και ο Έφεδρος Ανθυπασπιστής (ΤΧ) Ξανθόπουλος Αθανάσιος.

Η δεύτερη φάση της εισβολής, τον Αύγουστο του 1974 αποτέλεσε την κορύφωση της προσπάθειας των εισβολέων να καταλάβουν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Αυτός ήταν και ο λόγος που συγκέντρωσαν τεράστια δύναμη πυρός γύρω από το στρατόπεδο. Όλμοι, τανκς, αεροπλάνα, πυροβολικό, χιλιάδες άνδρες πεζικού, όλοι έλαβαν ως αποστολή την κατάληψη του στρατοπέδου.

Οι μαρτυρίες από το στρατόπεδο είναι φοβερές. Το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ μετατράπηκε σε νέες Θερμοπύλες. Στις Θερμοπύλες της Λευκωσίας έδωσαν την ύστατη μάχη, γνωρίζοντας ότι ο θάνατος ήταν αναπόφευκτος. Δεν δείλιασαν, δεν υποχώρησαν, στάθηκαν με ανδρεία, ανταποκρινόμενοι στην αρχέγονη επιταγή: «Ή ταν ή επί τας.» Ανήμερα της Παναγίας κι ενώ οι Τούρκοι κατάφεραν να σπάσουν τις γραμμές της Εθνικής Φρουράς, περικύκλωσαν το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ και άρχισαν την επίθεση. Μια επίθεση όμως που κατέληξε στη μεγαλύτερη ήττα των εισβολέων κατά τη διάρκεια της εισβολής με τεράστιες απώλειες.

Οι ηρωικές μάχες των ΕΛΔΥΚάριων έχουν γραφτεί με χρυσά γράμματα στην ιστορία για να θυμίζουν, πρώτον, ότι η Ελλάδα και η ελληνική ψυχή ήταν και είναι εδώ και, δεύτερον, επιβεβαίωσαν αυτό που πολύ παραστατικά περιέγραψε κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο ο Winston Churchill, ότι στο εξής δεν θα λέμε ότι οι Έλληνες πολεμούν σαν ήρωες, αλλά ότι οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες.

Η επόμενη ημέρα βρήκε τους ήρωες του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ με λίγα πολεμοφόδια να αναμένουν, μέσα στις δύσκολες συνθήκες του πολέμου, τη νέα τουρκική επίθεση. Η αντίσταση των ΕΛΔΥΚάριων κέντρισε την προσοχή και των Τούρκων επιτελών, που έδωσαν οδηγίες για νέα, ακόμα πιο ευρεία επίθεση.

Οι άνδρες της ΕΛΔΥΚ, παρόλες τις επιθέσεις με ρουκέτες και βόμβες από τα τουρκικά πολεμικά αεροπλάνα, τους όλμους και βολές από άλλα βαρέα όπλα, με πρωτοφανές σθένος και αυτοπεποίθηση έλαβαν θέσεις μάχης εντός και πέριξ του στρατοπέδου τους, πιστοί στον ιερό όρκο και έτοιμοι να υπερασπιστούν όλα τα εθνικά ιδεώδη και την ελευθερία της Κυπριακής Δημοκρατίας και του μεγαλείου του Ελληνικού Έθνους.

Η επική μάχη της ΕΛΔΥΚ, δαφνοστεφανωμένη, συνεχίστηκε μέχρι που αποκόπηκε κάθε δυνατότητα ανεφοδιασμού των ανδρών της ΕΛΔΥΚ.

Στις 16 Αυγούστου, οι αποκομμένοι ήρωες της ΕΛΔΥΚ ένιωσαν τις ανάσες των Τούρκων στρατιωτών, οι οποίοι πανηγύρισαν ως πορθητές του κάστρου της ΕΛΔΥΚ με την είσοδο τους στο στρατόπεδο. Γι’ αυτό δεν απέφυγαν τις γνωστές βαρβαρότητες, τις οποίες φρόντισαν να καταγράψουν και σε φωτογραφίες, οι οποίες μας θυμίζουν την Άλωση της Πόλης στις 29 Μαΐου 1453.

Στη διάρκεια αυτών των επικών μαχών χάθηκαν τα ίχνη των Εφέδρων Ανθυπασπιστών Κρατημένου Αναστάσιου του Κωνσταντίνου, Αναλυτή Γεώργιου του Βασιλείου, Τσιτιρίδη Κωνσταντίνου του Ιωάννη και Παναγιώτη Ηλιόπουλου του Αγγελή. Μικρά οστά των τεσσάρων ηρώων ταυτοποιήθηκαν πρόσφατα και γι’ αυτό μεταβήκαμε στην Ελλάδα, για να ενημερώσουμε τις οικογένειές τους.

Στις ίδιες μάχες έπεσαν ηρωικά μαχόμενοι και οι Έφεδροι Ανθυπασπιστές Μαρτζάκλης Γεώργιος του Απόστολου και Ηλιόπουλος Ιωάννης του Σταύρου, καθώς επίσης, όπως διαφάνηκε από τις μετέπειτα ταυτοποιήσεις, οι Έφεδροι Ανθυπασπιστές Κουκουλάρης Χρήστος του Κωνσταντίνου και Μπουρέκας Ασημάκης του Μενέλαου.

Ο εντοπισμός των ΕΛΔΥΚάριων

Μετά το τέλος των πολεμικών επιχειρήσεων, μετά από συνεννόηση με τα Ηνωμένα Έθνη, η Εθνική Φρουρά προχώρησε σε περισυλλογή των πεσόντων από τον Άγιο Δομέτιο μέχρι το ηρωικό στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Κάτω από τα βλοσυρά βλέμματα και τις κάννες των εισβολέων, η διαδικασία περισυλλογής δεν έγινε με τον ενδεικνυόμενο τρόπο, ενώ ακολούθησε άτακτη ταφή τους στη Λακατάμεια. Λίγα χρόνια αργότερα, μετά από εκταφές που έγιναν το 1979 μέχρι το 1981, έγιναν λάθη στην παραλαβή λειψάνων. Όσα εξ αυτών δεν παραλήφθηκαν, μεταφέρθηκαν στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας και δυστυχώς εμποτίστηκαν με χημικές ουσίες.

Το 1999, όταν ξεκίνησαν οι εκταφές στο Κοιμητήριο της Λακατάμειας, πραγματοποιήθηκαν εξετάσεις ταυτοποίησης και εκεί ταυτοποιήθηκαν τα οστά των ηρώων Χρίστου Κουκουλάρη και Ασημάκη Μπουρέκα. Το 2009 ταυτοποιήθηκαν τα οστά του Γεώργιου Μαρτζάκλη, που έκτοτε παρέμειναν στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο.

Τα οστά των ηρώων Αναστάσιου Κρατημένου, Γεώργιου Αναλυτή, Κωνσταντίνου Τσιτιρίδη, Παναγιώτη Ηλιόπουλου και Γεώργιου Μαρτζάκλη, ως επίσης και επιπρόσθετα ταυτοποιηθέντα οστά του Ιωάννη Ηλιόπουλου και Αλέξιου Χριστόπουλου, επαναπατρίστηκαν για να ταφούν με όλες τις πρέπουσες τιμές, ενώ στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας ενταφιάστηκαν σήμερα με τις πρέπουσες τιμές τα οστά του Αθανάσιου Ξανθόπουλου, Χρίστου Κουκουλάρη, Γεώργιου Μπινάκη και Ασημάκη Μπουρέκα.

Μαζί με τους ήρωες της ΕΛΔΥΚ επαναπατρίστηκε στην Ελλάδα, για να ταφούν με τις πρέπουσες τιμές τα οστά του ήρωα Τούλη Ηλία, ο οποίος συμμετείχε σε μια από τις πιο ριψοκίνδυνες αποστολές των Ελλαδιτών Καταδρομών κατά την τουρκική εισβολή. Ο Ανθυπασπιστής Καταδρομών Τούλης Ηλίας επέβαινε σε ένα από τα μεταγωγικά αεροσκάφη Νοράτλας της επιχείρησης Νίκης, το οποίο κτυπήθηκε από φίλια πυρά στις 22 Ιουλίου.

Το όνομα του τοποθετήθηκε στους ήρωες, οι οποίοι με αυταπάρνηση και πρωτοφανή ηρωισμό συμμετείχαν σε μια αποστολή με τεράστιους κινδύνους. Τα οστά του ταυτοποιήθηκαν το 2005 και 2009 και έκτοτε παρέμειναν στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Στην Ελλάδα επαναπατρίστηκαν για να ταφούν στη γενέθλια γη και τα οστά του Έφεδρου Ανθυπολοχαγού Κωνσταντίνου Τσαγκαλίδη, ο οποίος τραυματίστηκε θανάσιμα τον Απρίλιο του 1965 εντός του στρατοπέδου της ΕΛΔΥΚ. Ο Τσαγκαλίδης τάφηκε στο κοιμητήριο Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης και ταυτοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2017 μετά από ανασκαφή. Ο σκελετός είναι ολοκληρωμένος και έκτοτε παρέμεινε στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Σήμερα πραγματοποιήθηκε η εξόδιος ακολουθία και αύριο θα επαναπατριστεί στην Ελλάδα.

Επιπλέον, με απόφαση της Προεδρίας, τα οστά του Στρατιώτη Χαράλαμπου Σαρλιάν, ο οποίος σκοτώθηκε από έκρηξη τορπίλων μπακαλόρ στον Άγιο Νικόλαο Κακοπετριάς τον Ιούλιο του 1964, τάφηκαν σήμερα με τις πρέπουσες τιμές στο Στρατιωτικό Κοιμητήριο Τύμβου Μακεδονίτισσας με ευθύνη της Προεδρίας της Δημοκρατίας, αφού, παρά τις προσπάθειες των Ελληνικών Αρχών, έχουμε ενημερωθεί από το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ελλάδας ότι δεν εντοπίστηκε οποιοσδήποτε εν ζωή συγγενής του.

Η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, στη δική του ομιλία, ανέφερε πως «παρουσία συγγενών αγνοουμένων και πεσόντων, και ιδιαιτέρως των αδελφών μας εξ Ελλάδος, εκφράζουμε την απεριόριστη ευγνωμοσύνη μας τόσο στους ανθρώπους που τιμούμε σήμερα, όσο και σε κάθε έναν άνθρωπο που επέδειξε απαράμιλλη αυταπάρνηση, θυσιάζοντας την ίδια του τη ζωή για την πατρίδα μας».

Την ίδια στιγμή, συνέχισε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, με αφορμή την εκδήλωση που, «ενώνουμε για ακόμη μία φορά τη φωνή μας διατρανώνοντας την κοινή μας βούληση για δικαίωση του αγώνα τους μέσα από τον τερματισμό της σημερινής απαράδεκτης κατάστασης πραγμάτων, την απελευθέρωση και επανένωση του τόπου μας. Ο Ιούλιος του 1974, συνδεδεμένος με τα τραγικά γεγονότα του προδοτικού πραξικοπήματος και της τουρκικής εισβολής, έχει σημαδέψει την Ιστορία του πολύπαθου νησιού μας».

Είναι σε αυτές τις δύσκολες στιγμές για την προάσπιση της αξιοπρέπειας της πατρίδας μας, υπέδειξε ο Νίκος Χριστοδουλίδης, «τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της εδαφικής της ακεραιότητας, την επιβίωση του Κυπριακού Ελληνισμού σε αυτόν τον τόπο που οι Ελλαδίτες αδελφοί μας αγωνίστηκαν, όπως και σε προηγούμενες δοκιμασίες, πλάι πλάι με τους Έλληνες Κύπριους, σφραγίζοντας με το αίμα τους για ακόμη μία φορά τους ακατάλυτους μεταξύ τους δεσμούς. Και μία από τις τραγικότερες σε ανθρώπινους όρους πτυχές της τουρκικής εισβολής αποτελεί το ανθρωπιστικό ζήτημα της αδιευκρίνιστης τύχης των αγνοουμένων μας».

Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπέδειξε πως είναι «ένα δράμα, το οποίο εξακολουθούν να διέρχονται οι συγγενείς τους, στους οποίους εκφράζουμε την αλληλεγγύη και την αμέριστη συμπαράστασή μας. Μια τραγωδία που βίωσαν και βιώνουν επίσης δεκάδες άλλες οικογένειες αγνοουμένων και πεσόντων κατά τη διάρκεια της τουρκοανταρσίας. Ως Πολιτεία, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, θέλω, κοιτάζοντάς σας να σας υποσχεθώ ότι μέχρι και τη διακρίβωση της τύχης και του τελευταίου αγνοουμένου θα συνεχίσουμε την προσπάθεια, θέτοντας το θέμα ως ύψιστη προτεραιότητα. Και θέλω να αναγνωρίσω μια πραγματικότητα απόψε, ότι ήταν και χάριν της δικής σας προσπάθειας, των συγγενών των αγνοουμένων –όταν κάποιοι είχαν «κλείσει» το θέμα–, επιμονής και αγωνιστικότητας που πετύχαμε μέχρι στιγμής την εκταφή και τη διακρίβωση μέρους των περιπτώσεων από τον αρχικό αριθμό των 1619 αγνοουμένων μας».

Αναφερόμενος στους συγγενείς των ΕΛΔΥΚάριων και των καθηγητών, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θέλησε να τους διαβεβαιώσει πως «για εμάς η υπόθεση του θανάτου των αγνοουμένων μας ως λύση του προβλήματος δεν είναι αποδεκτή. Αντιβαίνει στις ανθρωπιστικές αρχές και το νόμιμο δικαίωμα, το ανθρώπινο δικαίωμα κάθε μάνας, κάθε πατέρα, κάθε συζύγου και κάθε παιδιού να πληροφορηθεί για την τύχη των αγαπημένων του προσώπων».

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έκανε ιδιαίτερη μνεία στην ιστορία ενός εκ των ηρώων, του Χαράλαμπου Σαρλιάν, ο μοναδικός ήρωας που δεν έχει εν ζωή κάποιο συγγενή για να τον κηδεύσει.

«Είναι τραγικό, αλλά είναι και ενδεικτικό του τι φέρνει η πάροδος του χρόνου. Ο στρατιώτης Σαρλιάν Χαράλαμπος, που έχασε τη ζωή του στα γεγονότα του 1963-‘64 και τα οστά του ταυτοποιήθηκαν πρόσφατα, δεν έχει σήμερα κανένα συγγενή εν ζωή. Τα οστά του εκτάφηκαν στις 14 Απριλίου 2017 και μετά από ανθρωπολογικές εξετάσεις και τη διερεύνηση των γεγονότων, εξήχθη το συμπέρασμα ότι ανήκουν στον Σαρλιάν Χαράλαμπο. Για το γεγονός ενημερώθηκαν οι ελληνικές Αρχές, με την παράκληση να ενημερωθούν οι συγγενείς του. Έκτοτε, ο σκελετός του ολοκληρωμένος παρέμεινε στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παρά τις προσπάθειες των ελληνικών Αρχών, έχουμε ενημερωθεί από το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ελλάδας ότι δεν εντοπίστηκε οποιοσδήποτε εν ζωή συγγενής του και ως εκ τούτου –ήταν το ελάχιστο που μπορούσαμε να κάνουμε– αποφασίσαμε τα οστά του να ταφούν με τις πρέπουσες τιμές και με ευθύνη της Προεδρίας της Δημοκρατίας. Η ταφή των νεκρών μαχητών, εξάλλου, αποτελεί για εμάς, για όλους τους Έλληνες ιερό χρέος και υπέρτατο καθήκον».

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης επεσήμανε, δε, ότι «πενήντα χρόνια είναι πολλά. Πάρα πολλά. Μια ολόκληρη γενιά, η δική μας γενιά, αυτή των παιδιών του πολέμου γεννήθηκε και μεγάλωσε στην προσφυγιά, στην κατοχή, στην ωμή πραγματικότητα μιας Κύπρου διαιρεμένης. Τα παιδιά του πολέμου, που χώθηκαν στην αγκαλιά της μάνας τους τις τραγικές εκείνες μέρες του 1974, που έπαιζαν και μάθαιναν γράμματα στα αντίσκηνα, απέκτησαν πλέον δικά τους παιδιά, με την πατρίδα όμως ακόμα διαιρεμένη και νιώθοντας ακόμα αδικαίωτα και προδομένα. Την ίδια στιγμή, μια άλλη γενιά, αυτή των δικών μας παππούδων, των δικών μας γιαγιάδων, έφυγε χωρίς να ταφεί στα δικά της εδάφη, με ανεκπλήρωτη την επιθυμία και τον πόθο του γυρισμού».

«Πενήντα χρόνια η μάνα δεν άλλαξε τηλέφωνο»

Η Επικεφαλής για Ανθρωπιστικά θέματα Αγνοουμένων και Εγκλωβισμένων, Άννα Αριστοτέλους, στη δική της ομιλία, αναφέρθηκε στις επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα, στις οικίες των Ελλαδιτών πεσόντων και αγνοουμένων, για να ενημερώσουν, πρόσωπο με πρόσωπο, τις οικογένειες των ΕΛΔΥΚάριων που έδωσαν τη ζωή τους στην Κύπρο για την τύχη των αγαπημένων τους, των δικών τους ανθρώπων.

Σε μια από αυτές τις επισκέψεις τους, η αδελφή του ήρωα Κωνσταντίνου Τσιτιρίδη εξήγησε πως η μητέρα τους για πενήντα χρόνια ζητούσε από την οικογένεια της να μην αλλάξει τον αριθμό του τηλεφώνου, όσα χρόνια κι αν περάσουν, γιατί μια μέρα τους είπε θα χτυπήσει από την Κύπρο και θα έχουν νέα για τον γιο της. Αυτό το τηλεφώνημα από την Υπηρεσία έγινε. Κι έγινε μετά από μισό αιώνα, ωστόσο η ίδια δεν ήταν εκεί για να το απαντήσει. Έφυγε με τον ίδιο καημό που εκατοντάδες Κύπριες και Ελλαδίτισσες μάνες έφυγαν από τη ζωή. Να μάθουν νέα για τα παλληκάρια τους, για τη διακρίβωση της τύχης τους. Η οικογένεια του ήρωα, ωστόσο, είναι εδώ μαζί μας, όπως και άλλες οικογένειες ηρώων μας από την Ελλάδα.

«Είναι με ιδιαίτερη εκτίμηση που καλωσορίζουμε στην Κύπρο τις οικογένειες των ηρώων της ΕΛΔΥΚ. Στο πρόσωπο τους θα μνημονεύσουμε τη θυσία των δικών τους ανθρώπων και θα τιμήσουμε τις οικογένειές τους, που εδώ και μισό αιώνα βίωσαν και βιώνουν τον πόνο της απώλειας. Ταυτόχρονα, στην εκδήλωση θα τιμηθεί η θυσία των οκτώ ηρώων αγνοούμενων καθηγητών, από τους οποίους ταυτοποιήθηκαν οι τρεις, οι συγγενείς των οποίων είναι επίσης μαζί μας».

Η συγκίνηση είναι διπλή όταν καλείσαι να μιλήσεις για τους ήρωες της ΕΛΔΥΚ, επεσήμανε η κα. Αριστοτέλους. Διατηρούν μια ξεχωριστή θέση στο Πάνθεον των ηρώων του ελληνισμού, συγκαταλέγονται στους ήρωες που συνειδητά θυσίασαν τη ζωή τους. Για αυτούς τους λίγους, τους ξεχωριστούς, δεν έχει σημασία πού θα είναι ο τάφος τους.

«Φτάνει εμείς ως Πολιτεία, αλλά και ως πολίτες, να φροντίζουμε ώστε η μνήμη τους να παραμένει άσβεστη. Αυτό, άλλωστε, μας προστάζει η Ιστορία μας, αυτό μας δίδαξαν οι πρόγονοί μας. “Ανδρών γὰρ ἐπιφανών πᾶσα γῆ τάφος”. Γι’ αυτούς τους ήρωές μας, για μισό αιώνα, τάφος έγινε η ματωμένη κυπριακή γη».

Οι έντεκα από τους 15 τιμώμενους ήρωες έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής, υπερασπιζόμενοι τα πάτρια εδάφη στο τιμημένο στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 1974. Το στρατόπεδο που μετατράπηκε σε θυσιαστήριο ηρωομαρτύρων.

«Με τον ενταφιασμό των λειψάνων των 15 ηρώων κλείνουμε ανοιχτές πληγές μιας εκκρεμότητας που καθυστέρησε μισό αιώνα. Σε συνεννόηση με το Γενικό Επιτελείο Στρατού της Ελλάδος θεωρούμε καθήκον μας έναντι των ηρώων και των συγγενών τους να προχωρήσουμε στην ταυτοποίηση, στην ενημέρωση των συγγενών, καθώς και στον ενταφιασμό των οστών, που για χρόνια βρίσκονται στο Ανθρωπολογικό Εργαστήριο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να ταφούν με τις πρέπουσες τιμές».

Οι οκτώ ήρωες καθηγητές του 1974

Οι οκτώ ήρωες καθηγητές, εκ των οποίων οι πέντε αγνοούνται ακόμη και οι τρεις έχουν ταυτοποιηθεί είναι:

-Γεώργιος Μιχαήλ,

-Χρίστος Καϊζερ,

-Χριστόδουλος Καουτζάνης,

-Παπατρύφωνος Ανδρέας,

-Μουστακάς Κακουλλή,

-Μιχαήλ Σωτήριος,

-Χατζηδημήτρη Παύλος,

-Πογιατζής Γεώργιος.

Ομιλία στην εκδήλωση απεύθυνε και ο Πρόεδρος της ΟΕΛΜΕΚ Δημήτρης Ταλιαδώρος, ο οποίος ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως στην εκδήλωση τιμούμε επίσης «οκτώ Έλληνες Κύπριους καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης που το πικρό Καλοκαίρι του 1974 άφησαν τις αίθουσες διδασκαλίας και έσπευσαν στο κάλεσμα της πατρίδας για να υπερασπιστούν την κυπριακή ελευθερία».

Πρόσθεσε ότι τα οστά των τριών, εξ αυτών, έχουν ταυτοποιηθεί και τα ονόματα τους έχουν καταγραφεί πλέον στον κατάλογο των ηρωικώς πεσόντων», ενώ «οι άλλοι πέντε παραμένουν ακόμη στον οδυνηρό κατάλογο των αγνοουμένων της τουρκικής εισβολής».

Ο κ. Ταλιαδώρος ευχήθηκε να λήξει σύντομα το δράμα αυτών των οικογενειών αλλά και όλων των άλλων οικογενειών των αγνοουμένων, ενώ ανέφερε πως «είναι η πρώτη φορά όλα αυτά τα 50 χρόνια που η κυπριακή πολιτεία εκπροσωπούμενη από τον ανώτατο άρχοντα της τιμά τους πεσόντες και αγνοούμενους καθηγητές Μέσης Εκπαίδευσης οι οποίοι πρόσφεραν ό,τι πιο πολύτιμο είχαν, την ίδια την ζωή τους».

Τιμήθηκε η Ευρυδίκη

Η Ευρυδίκη, που άνοιξε την εκδήλωση, τραγούδησε αφιλοκερδώς στην και τιμήθηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Επικεφαλής για Ανθρωπιστικά θέματα αγνοουμένων και εγκλωβισμένων.

Στην εκδήλωση συμμετείχε και η χορωδία της ΟΕΛΜΕΚ.