Κατασκευασμένο στις ΗΠΑ το μοιραίο ελικόπτερο του Ραϊσί-Tα σενάρια απόκτησής του

Αμερικανικής κατασκευής, Bell 212, ήταν το ελικόπτερο που συνετρίβη, ενώ μετέφερε τον Ιρανό πρόεδρο, Εμπραχίμ Ραϊσί. Το αεροσκάφος αυτό είναι μία ευρέως χρησιμοποιούμενη πολιτική έκδοση του στρατιωτικού ελικοπτέρου Huey της εποχής του Βιετνάμ, που χρησιμοποιείται από τις ένοπλες δυνάμεις και επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο.

Σύμφωνα με την Washington Post, το μοντέλο είναι ένα δίπτερο δικινητήριο μεσαίο ελικόπτερο με δύο πτερύγια και έως 15 θέσεις, το οποίο πέταξε για πρώτη φορά το 1968, σύμφωνα με το Skybrary, μια βάση δεδομένων αεροπορίας.

«Τεχνική βλάβη»

Οι αρχές του Ιράν έχουν δώσει ελάχιστες πληροφορίες για τις συνθήκες της συντριβής που προκάλεσε τον θάνατο του προέδρου Εμπραχίμ Ραΐσι και άλλων οκτώ ατόμων, αλλά την απέδωσαν σε «τεχνική βλάβη».

Ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν είχαν καμία συμμετοχή» στη συντριβή και ότι το Πεντάγωνο δεν έχει καμία εικόνα για την αιτία.

Η αδυναμία συντήρησης και η ανακοίνωση της Bell Helicopter

Παρά τις κακές σχέσεις μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσινγκτον, η ιρανική πολεμική αεροπορία διατηρεί πέντε από αυτά τα αεροσκάφη αμερικανικού σχεδιασμού για τη μοίρα VIP, συμπεριλαμβανομένου αυτού που ενεπλάκη στη συντριβή του προέδρου, σύμφωνα με το Scramble, έναν ολλανδικό ιστότοπο αεροπορίας.

Ορισμένα μπορεί να είναι δεκαετιών – στοιχεία από την Cirium, μια εταιρεία αεροπορικών αναλύσεων, δείχνουν ότι η μέση ηλικία των 15 αεροσκαφών Bell 212 που είναι εγγεγραμμένα στο Ιράν ήταν 35 ετών – με τη συντήρησή τους να περιπλέκεται από τις διεθνείς κυρώσεις στο Ιράν.

Η Bell Helicopter, σήμερα Bell Textron, η οποία ανέπτυξε το ελικόπτερο τη δεκαετία του 1960, δήλωσε ότι έχει ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με την κατάσταση του ελικοπτέρου. «Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε ότι η Bell δεν διεξάγει επιχειρηματικές δραστηριότητες στο Ιράν ούτε υποστηρίζει το στόλο ελικοπτέρων του και δεν έχουμε γνώση για την ενεργή κατάσταση του ελικοπτέρου που εμπλέκεται σε αυτό το ατύχημα», ανέφερε η Bell σε δήλωσή της προς την The Post τη Δευτέρα.

Πώς το Ιράν απέκτησε το ελικόπτερο

Σχετικά με τον τρόπο απόκτησης του ελικοπτέρου από το Ιράν, υπάρχουν δύο σενάρια:

Σύμφωνα με το πρώτο, ιδιοκτήτρια του ελικοπτέρου είναι η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία της Σαουδικής Αραβίας Saudi Aramco, η οποία στα πλαίσια της ανανέωσης του στόλου της το πούλησε σε Αμερικανό έμπορο αεροσκαφών το 2011, που με τη σειρά του το πούλησε μέσω τρίτου στο Ιράν.

Από την άλλη, το δεύτερο σενάριο θέλει τον στόλο των 10 ελικοπτέρων να αποκτήθηκε, κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 1990, πάντα παρακάμπτοντας τις κυρώσεις μέσω τρίτων προσώπων και εταιρειών, απευθείας από το Ιράν.

Πώς συνετρίβη το ελικόπτερο του Ιρανού προέδρου

Το ελικόπτερο συνετρίβη την Κυριακή εν μέσω πυκνής ομίχλης στο ορεινό έδαφος της επαρχίας του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν του Ιράν. Δεκάδες ομάδες έρευνας εργάστηκαν μέχρι τη νύχτα, παλεύοντας μέσα στο δύσβατο τοπίο για να φτάσουν στον τόπο του συμβάντος- η είδηση ότι το σημείο είχε βρεθεί και ότι και οι εννέα επιβαίνοντες ήταν νεκροί ήρθε περισσότερες από 12 ώρες μετά την πρώτη είδηση της εξαφάνισης του ελικοπτέρου. Δεν υπήρξαν ενδείξεις για εγκληματική ενέργεια.

Ο Τζον Κοξ, ένας Αμερικανός ειδικός σε θέματα συντριβής, δήλωσε ότι οι ερευνητές είναι πιθανό να εστιάσουν επίσης στις κακές καιρικές συνθήκες και την κακή ορατότητα που αναφέρθηκαν κατά τη στιγμή της συντριβής.

Ο Ραΐσι επέστρεφε από εμφάνιση με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίεφ για τα εγκαίνια του κοινού έργου του φράγματος Qiz Qalasi όταν το ελικόπτερο κατέπεσε στην επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν του Ιράν.

«Το ορεινό έδαφος και ο κακός καιρός δεν είναι ποτέ ένας καλός συνδυασμός για μια πτήση με ελικόπτερο», δήλωσε ο Jeff Guzzetti, πρώην ομοσπονδιακός ερευνητής δυστυχημάτων. Περιέγραψε το Bell 212 ως «ανθεκτικό».

Πάνω από 400 ατυχήματα έγιναν με το Bell 212

Μια βάση δεδομένων που τηρείται από το Flight Safety Foundation απαριθμεί περίπου 430 ατυχήματα με Bell 212 από το 1972, συμπεριλαμβανομένης της συντριβής του ελικοπτέρου του Ιρανού προέδρου, με 162 από αυτά – λίγο κάτω από το 40% – να συνεπάγονται θανάτους. Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχουν 443 αεροσκάφη Bell 212 σε υπηρεσία από 144 διαφορετικούς φορείς εκμετάλλευσης και η μέση ηλικία τους είναι 42 ετών, σύμφωνα με το Cirium.

Το τελευταίο θανατηφόρο περιστατικό που αφορούσε ένα Bell 212 σημειώθηκε τον Σεπτέμβριο, όταν ένα ελικόπτερο σε εκπαιδευτική πτήση συνετρίβη στα ανοικτά των ακτών των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, σύμφωνα με το Ίδρυμα Ασφάλειας Πτήσεων.

Συνήθως, οι ερευνητές δυστυχημάτων στο εξωτερικό ζητούν την εμπειρογνωμοσύνη των ξένων κατασκευαστών αεροσκαφών για να βοηθήσουν τις έρευνές τους, στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που εποπτεύεται από τον Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας του ΟΗΕ. Δεν είναι σαφές αν το Ιράν θα ζητήσει αυτή τη βοήθεια, αλλά, όπως δήλωσε ο Κοξ, «θα ήταν καλύτερα αν συμμετείχαν αεροσκάφη της Bell για να βοηθήσουν τους Ιρανούς».

Πού επέρριψαν την ευθύνη της συντριβής οι Ιρανοί

Οι ιρανικές αρχές επέρριψαν την ευθύνη για τη συντριβή στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στον αμερικανικό αεροπορικό εξοπλισμό. Ο Cox δήλωσε ότι θα ήταν πιθανώς δύσκολο να λειτουργήσει το ελικόπτερο Bell μέσα στο Ιράν χωρίς μια τρίτη πηγή ανταλλακτικών ή κανιβαλισμό αεροσκαφών για ανταλλακτικά.

Το Ιράν αντιμετωπίζει αμερικανικές κυρώσεις από το 1979. Τα μέτρα έχουν διευρυνθεί και εμβαθύνει με την πάροδο των ετών και έχουν συμπληρωθεί από ευρωπαϊκές και κυρώσεις του ΟΗΕ, επηρεάζοντας αρνητικά τον ιρανικό αεροπορικό τομέα και άλλες βιομηχανίες.

«Υπήρξαν φορές που το Ιράν ήταν σε θέση να εισάγει «νόμιμα» ολόκληρα αεροσκάφη και τα ανταλλακτικά τους από δυτικές χώρες», δήλωσε ο Farzan Sabet, ανώτερος ερευνητικός συνεργάτης στο Geneva Graduate Institute.

«Ειδικά από τότε που οι κυρώσεις και οι έλεγχοι των εξαγωγών έχουν ενταθεί την τελευταία μιάμιση δεκαετία, [το Ιράν] είχε όλο και περισσότερο πρόβλημα να το κάνει αυτό», με εξαίρεση μια σύντομη περίοδο κατά τη διάρκεια της εφαρμογής της πυρηνικής συμφωνίας για το Ιράν πριν από την αποχώρηση των Ηνωμένων Πολιτειών υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.

Οι κυρώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών εμποδίζουν όχι μόνο τα αεροσκάφη αμερικανικής κατασκευής που μπορούν να πωληθούν στο Ιράν, αλλά και «αεροσκάφη που χρησιμοποιούν εξελιγμένα αμερικανικά εξαρτήματα», πρόσθεσε Σαμπέτ. Οι κυρώσεις καθιστούν επίσης πολύ πιο δύσκολες τις διεθνείς συναλλαγές που αφορούν τον τομέα της πολιτικής αεροπορίας και τον στόλο του Ιράν.

Το βίντεο δείχνει τις τελευταίες στιγμές του Ιρανού προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί πριν χάσει τη ζωή του λόγω της πτώσης του ελικοπτέρου στις 19 Μαϊου 2024.

Πηγή: In