Οι φωτογραφίες αναζητούμενων προσώπων και τα προβλήματα-«Η δημοσιοποίηση έχει κανονισμούς»

Σχεδόν καθημερινά στην σελίδα της Αστυνομίας δημοσιεύονται καταζητούμενα ή ελλείποντα πρόσωπα, τα οποία στη συνέχεια αναδημοσιεύονται σε ιστοσελίδες και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Από τη μία, η δημοσιοποίηση βοηθά στον εντοπισμό αυτών των προσώπων, είτε για να προσαχθούν ενώπιον της Αστυνομίας, αν καταζητούνται, είτε να επιστρέψουν στον χώρο διαμονής τους, αν είναι ελλείποντα. Από την άλλη, ανάμεσα στη δημοσιοποίηση και στον διασυρμό αυτών των προσώπων, υπάρχει μόνο μια λεπτή γραμμή και αυτό γιατί τα πρόσωπα και τα στοιχεία, των ανθρώπων αυτών τους γίνονται βορά στα χέρια οποιουδήποτε, έχοντας επιπτώσεις και στην προσωπική ζωή των καταζητούμενων ή ελλειπόντων προσώπων.

Αναφορικά με τα καταζητούμενα πρόσωπα, ενδεικτικό είναι το παράδειγμα ενός νεαρού, η φωτογραφία του οποίου δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα της Αστυνομίας στα καταζητούμενα πρόσωπα, την ίδια ώρα όμως που ο ίδιος δεν είχε αναζητηθεί και μετέβη για κατάθεση, όπως ο ίδιος μας κατήγγειλε, με την Αστυνομία μάλιστα να του απολογείται. Η δημοσιοποίηση της φωτογραφίας του συγκεκριμένου προσώπου, προφανώς και έγινε μετά από λάθος, ωστόσο, όπως μας ανέφερε, λόγω της δημοσιοποίησης το πρόσωπο αυτό είχε επιπτώσεις, ανάμεσα σε αυτές και να χάσει την δουλειά του. Σημειώνεται, πως για την εν λόγω υπόθεση που καταζητείτο, δεν προέκυψε οτιδήποτε σε βάρος του.

Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η δημοσιοποίηση της φωτογραφίας ενός ανθρώπου από την Αστυνομία, με τον τίτλο καταζητούμενος έχει δυο όψεις. Από την μια είναι μέσα στο πλαίσιο των ενεργειών των ανακριτικών αρχών για εντοπισμό και σύλληψη του ατόμου που φέρεται να παρανόμησε, από την άλλη όμως το πρόσωπο που απεικονίζεται, παρά το ότι ενδεχομένως να υπάρχουν υποψίες σε βάρος του, δεν σημαίνει ότι όντως διέπραξε αδίκημα. Άλλωστε το αρμόδιο όργανο να αποφασίσει αν κάποιος είναι ένοχος ή αθώος, είναι το Δικαστήριο. Παρ όλα αυτά η δημοσιοποίηση μιας φωτογραφίας, έχει επιπτώσεις στην προσωπική και κοινωνική ζωή του εκάστοτε προσώπου, ενώ πολλές φορές η κοινή γνώμη τον καταδικάζει με το που δημοσιευτεί η φωτογραφία του, η οποία ενδεχομένως να συνοδεύεται από διάφορα σχόλια. Πέραν όμως από τους ίδιους, επιπτώσεις έχει και ο περίγυρος τους, δηλαδή η οικογένεια και οι φίλοι του, ακόμα και τα παιδιά ενός ατόμου.

Αν θα δημοσιοποιηθεί ή όχι η φωτογραφία ενός προσώπου, καθορίζεται μέσα από τις αστυνομικές διατάξεις, οι οποίες μάλιστα πρόσφατα έχουν τροποποιηθεί και διευρυνθεί, ξεκαθαρίζοντας το πλαίσιο που διέπει την κάθε δημοσίευση, είτε αυτή αφορά καταζητούμενα πρόσωπα, είτε ελλείποντα πρόσωπα.

Μιλώντας στον REPORTER, η Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, Ειρήνη Λοïζίδου Νικολαΐδου, σημείωσε, πως επιτρέπεται οποιαδήποτε δημοσίευση, αρκεί να εξυπηρετείται το ανακριτικό έργο, ενώ προ ημερών στάλθηκε δεσμευτική οδηγία προς την Αστυνομία, η οποία προνοεί μεταξύ άλλων, πως όταν εντοπιστεί το πρόσωπο, η φωτογραφία θα πρέπει να κατεβαίνει από την σελίδα της Αστυνομίας, αλλά και από τα ΜΜΕ.

Παράλληλα, όπως σημείωσε η κα. Λοïζίδου, «για να δημοσιευτεί μια φωτογραφία καταζητούμενου προσώπου, σημαίνει ότι υπάρχει ένταλμα εναντίον του ή στοιχεία που τον εμπλέκουν σε κάποιο αδίκημα», σημειώνοντας ότι υπάρχει νομική βάση για το τι δημοσιεύεται και πως δεν μπορεί να δημοσιευτεί η φωτογραφία οποιουδήποτε, χωρίς ουσιαστικό λόγο.

Εξάλλου, μεγάλη συζήτηση γίνεται και για την δημοσιοποίηση φωτογραφιών ανήλικων, τα οποία κατά κύριο λόγο δηλώνονται ως ελλείποντα. Στην πλειονότητα τους, τα παιδιά που δηλώνονται κατά καιρούς ως ελλείποντα έχουν ένα κοινό παρανομοστή. Πρόκειται για παιδιά που διαμένουν σε στέγες και βρίσκονται υπό την κηδεμονία των Υπηρεσιών Κοινωνικής Πρόνοιας. Πίσω από κάθε παιδί όμως, υπάρχει και μια τραυματισμένη ψυχή αλλά και μια δύσκολη ιστορία.

Μια περίπτωση, που συχνά πυκνά δημοσιεύεται στα ελλείποντα πρόσωπα της Αστυνομίας, το παιδί αυτό, φεύγει από τον χώρο διαμονής του και πηγαίνει στην μητέρα του, μέχρι να εντοπιστεί και να επιστρέψει. Ωστόσο, στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί, η φωτογραφία του παιδιού δημοσιοποιείται και αναπαράγεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Το γεγονός, πάντως, ότι τα πλείστα παιδιά που ελλείπουν διαμένουν σε δομές, αυτό είναι κάτι που πρέπει να προβληματίσει και ασφαλώς δείχνει και την αδυναμία του συστήματος να προστατέψει τα παιδιά αυτά, των οποίων η παιδική και εφηβική τους ηλικία δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα. Σίγουρα, το τελευταίο πράγματα που θα βοηθούσε τα παιδιά αυτά, είναι να γίνονται δέκτες χλευαστικών σχολείων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όταν η φωτογραφία τους δημοσιεύεσαι κατ' επανάληψη.

Όσον αφορά την οδηγία της Επιτρόπου Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων που αφορά στους ανήλικους, αυτή καλεί ρητά την Αστυνομία να αφαιρεί τη σχετική ανάρτησή της, όταν ένα παιδί ανευρίσκεται και δεν υφίσταται πλέον λόγος να συνεχίζει η δημοσίευση του ονόματος και της φωτογραφίας του και παράλληλα καλεί τα ΜΜΕ να διαγράφουν τα στοιχεία του παιδιού.

Παράλληλα, από την πλευρά της Επίτροπος Προστασίας του Παιδιού, επεσήμανε στον REPORTER, «ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος που να μπορεί να βοηθήσει στην ανεύρεση ενός παιδιού», ωστόσο κάλεσε τους πολίτες να επιδεικνύουν σεβασμό στα ανήλικα παιδιά και να μην σχολιάζουν ή να αναδημοσιεύουν τις φωτογραφίες τους.

Σίγουρα, η δημοσίευση των φωτογραφιών, βοηθά το έργο εντοπισμού των προσώπων, ωστόσο, δημιουργεί προβλήματα κοινωνικά στα εικονιζόμενα πρόσωπα και ίσως θα πρέπει οι αρμόδιες αρχές να βρουν την ισορροπία για το πότε δημοσιεύεται μια φωτογραφία, κυρίως ενός ανήλικου παιδιού.