Καμπανάκι για το μεταναστευτικό οι νέες ροές-Το πρόβλημα της γεωγραφίας και η αναμονή της ΕΕ

Καμπανάκι έχει χτυπήσει στην Κυβέρνηση η μαζική έλευση μεταναστών στην Κύπρο κατά τη διάρκεια του τριημέρου της 1ης Απριλίου. Το πρωί της Τρίτης πραγματοποιήθηκε έκτακτη συνεδρία του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, κατά τη διάρκεια της οποίας οι επικεφαλής των εμπλεκόμενων υπηρεσιών αξιολόγησαν την κατάσταση και έλαβαν αποφάσεις για σχετικές ενέργειες.

Υπενθυμίζεται ότι στο νέο κύμα αφίξεων αρχικά εντοπίστηκαν πέντε βάρκες το μεσημέρι της Κυριακής, οι οποίες μετέφεραν συνολικά 271 πρόσωπα. Ακολούθως, νωρίς το απόγευμα της Δευτέρας, βρέθηκαν άλλα τρία πλοιάρια, στα οποία επέβαιναν συνολικά 137 άτομα. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, εντοπίστηκε ακόμη μία βάρκα στην οποία επέβαιναν 43 πρόσωπα και στις 2:30 τα ξημερώματα της Τρίτης άλλη μία, που μετέφερε 25 άτομα, ενώ χθες βράδυ έφθασαν άλλοι 263 μετανάστες που επέβαιναν σε δύο βάρκες. Έφτασαν, δηλαδή, στην Κύπρο, μέσα σε λιγότερο από 48 ώρες, 739 παράτυποι μετανάστες, οι οποίοι βάζουν τεράστια πίεση στις υποδομές φιλοξενίας, με τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο να δηλώνει πως «είμαστε στα όρια» και να επαναλαμβάνει ότι οι δυνατότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι συγκεκριμένες.

Η Κυβέρνηση αποφάσισε συγκεκριμένες ενέργειες οι οποίες δεν ανακοινώθηκαν. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί πως η Κυπριακή Δημοκρατία, πέραν από περιορισμένες υποδομές, έχει και περιορισμένη ευχέρεια κινήσεων, καθώς ενέργειες που ενδεχομένως να αποτελούσαν πιο μόνιμες λύσεις, πρέπει να αποφασιστούν σε επίπεδο ΕΕ. Για παράδειγμα, ολόκληρη η Συρία παραμένει αυτή τη στιγμή χαρακτηρισμένη ως εμπόλεμη ζώνη, παρόλο που δεν υπάρχουν σε εξέλιξη παντού εχθροπραξίες, με αποτέλεσμα όλοι οι μετανάστες που προέρχονται από τη γειτονική χώρα, όπως είναι και η συντριπτική πλειοψηφία των νέων αφίξεων, να δικαιούνται καθεστώς διεθνούς προστασίας.

Η Κυβέρνηση έχει θέσει το θέμα σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ζητώντας να χαρακτηρισθούν ως ασφαλείς κάποιες περιοχές, όμως, όπως παραδέχθηκε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, αυτή η συζήτηση δεν αναμένεται ότι θα καταλήξει πολύ σύντομα. «Εμείς θα συνεχίσουμε να το εγείρουμε και να το υπογραμμίζουμε σε επίπεδο ΕΕ». Και αναμένεται το επόμενο διάστημα να ενταθούν οι πιέσεις για αυτό το ζήτημα από πλευράς Λευκωσίας.

Πάντως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, εκμεταλλεύτηκε την παρουσία της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο για να ζητήσει εκ νέου στήριξη από το μπλοκ για αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, χαρακτηρίζοντας βαθιά ανησυχητικές τις αυξανόμενες ροές Σύρων από τον Λίβανο. «Καταλαβαίνω πλήρως τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Λίβανος, αλλά το να εξάγει μετανάστες στην Κύπρο δεν θα πρέπει να είναι η απάντηση και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό», τόνισε.

Από την πλευρά της, η Ρομπέρτα Μέτσολα είπε ότι σύντομα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα ψηφίσει επί του σχετικού, άνευ προηγουμένου νομοθετικού πακέτου, κάτι που αποτελεί αίτημα των Ευρωπαίων πολιτών, περιλαμβανομένων των Κυπρίων, από το 2019. «Είναι ένα σύνολο νομοθετημάτων για τη μετανάστευση που εστιάζουν επίσης στο γεγονός ότι δεν μπορούν να είναι οι έμποροι και οι λαθρέμποροι που αποφασίζουν ποιος θα εισέλθει στην ΕΕ», εξήγησε ακολούθως, κατά τη συνάντησή της με την Πρόεδρο της Βουλής.

Υπενθυμίζεται ότι στο πακέτο αυτό περιλαμβάνεται κανονισμός για τον έλεγχο διαλογής στα σύνορα με ενιαίους κανόνες για ταυτοποίηση, κανονισμός για κοινή βάση δεδομένων για τον εντοπισμό μη επιτρεπόμενων μετακινήσεων και κανονισμός για τις διαδικασίες ασύλου, που εξασφαλίζουν ταχύτερες και αποτελεσματικότερες διαδικασίες για το άσυλο, τις επιστροφές και τα σύνορα. Υπάρχει, επίσης, κανονισμός για τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης, βάσει του οποίου θα δημιουργηθεί μηχανισμός αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών και κανονισμός για τις καταστάσεις κρίσης και ανωτέρας βίας, που εξασφαλίζει την ετοιμότητα της ΕΕ.

Το θέμα έθιξε προς την κ. Μέτσολα και η Πρόεδρος της Βουλής, τονίζοντας την επείγουσα ανάγκη η ΕΕ να επανεξετάσει το ειδικό καθεστώς που ισχύει για τους Σύρους πρόσφυγες και να συμβάλει άμεσα με απτές λύσεις στην άμβλυνση του προβλήματος. «Η Κύπρος έχει ξεπεράσει τις δυνατότητές της εδώ και καιρό και δεν αντέχει άλλο αυτούς τους ρυθμούς μεταναστευτικών ροών, βρίσκεται σε δύσκολη θέση και αναζητά αλληλεγγύη και άμεση βοήθεια από τους εταίρους της», υπογράμμισε η Αννίτα Δημητρίου, σημειώνοντας ότι συζήτησαν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση και προέτρεψε για ακριβείς και άμεσες αποφάσεις το συντομότερο δυνατό.

Στο επίκεντρο ο Λίβανος

Η Κύπρος δέχεται αυτές τις αυξημένες ροές, επειδή είναι το πλησιέστερο ευρωπαϊκό κράτος στις ακτές του Λιβάνου. Αυτό σημαίνει πως το ταξίδι προς τις κυπριακές ακτές διαρκεί μόλις μερικές ώρες, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές ακτές και προτιμάται από τους διακινητές. Ταυτόχρονα, φαίνεται να είναι αρκετά πιο φθηνή επιλογή για τα θύματά τους, καθώς κοστίζει περίπου τρεις με τέσσερις χιλιάδες ευρώ, ποσό που πολλαπλασιάζεται όταν προορισμός είναι τα παράλια της ηπειρωτικής Ευρώπης. Η μαζική ροή των τελευταίων ημερών οφείλεται στον καλό καιρό που επικρατεί, ο οποίος καθιστά το ταξίδι πιο εύκολο και πιο ασφαλές. Και όσο συνεχίζει να είναι ήρεμη η θάλασσα δεν αποκλείεται να συνεχίσουν να καταγράφονται νέες αφίξεις.

Οι διπλωματικές ενέργειες στρέφονται προς τον Λίβανο, που είναι το σημείο εκκίνησης, σε μία προσπάθεια να τεθεί η κατάσταση υπό έλεγχο. «Με τον Λίβανο βρισκόμαστε ήδη σε επαφή, θα γίνουν και νέες επαφές με τις Αρχές της χώρας για να μπορέσουν να ανακόψουν και αυτές τις υψηλές μεταναστευτικές ροές που παρατηρούνται τις τελευταίες μέρες», ανέφερε ο κ. Λετυμπιώτης. Γίνεται, ωστόσο, κατανοητό ότι η πολιτική κατάσταση που επικρατεί στη χώρα, σε συνδυασμό με τα πολλαπλά δίκτυα διακινητών που λειτουργούν, καθιστούν το έργο ακόμη πιο δύσκολο.

Μάλιστα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επικοινώνησε αργά το απόγευμα χθες με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ζητώντας να παρέμβει η ίδια προς τις Αρχές του Λιβάνου, καθώς δεν μπορεί να δίδεται σημαντική οικονομική βοήθεια από την ΕΕ και να έχουμε τέτοιου είδους φαινόμενα. Ιδιαίτερα, μάλιστα, από τη στιγμή που πρόθεση του μπλοκ είναι να βοηθήσει ακόμη περισσότερο τη γειτονική μας χώρα, θα πρέπει και ο Λίβανος να φροντίσει να μην επιτρέπει να φεύγουν μετανάστες και να έρχονται στην Κύπρο.

«Είμαστε σε μια κατάσταση κρίσης στο μεταναστευτικό. Έγινε σημαντικότατη δουλειά εσωτερικά, για πρώτη φορά φτάσαμε να απελαύνονται περισσότεροι από αυτούς που έρχονται, και μιλώ για παράνομους και παράτυπους μετανάστες, δεν μιλώ για αυτούς που χρήζουν διεθνούς προστασίας, αλλά η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να συνεχίσει με αυτή την κατάσταση», τόνισε, προσθέτοντας πως εσωτερικά έχουν γίνει όσα έπρεπε να γίνουν έτσι ώστε να ελεγχθεί η κατάσταση και το πρόβλημα που προκύπτει είναι εξωτερικά με αυτές τις συμπεριφορές, για αυτό και ζήτησε, όπως σημείωσε, την προσωπική παρέμβαση της Προέδρου της Επιτροπής.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Ζήτησε τη συνδρομή της Ούρσουλας για μεταναστευτικές ροές από Λίβανο ο ΠτΔ-«Είμαστε σε κατάσταση κρίσης»

Παράλληλα, ο κ. Χριστοδουλίδης προειδοποίησε ότι μπορεί να φτάσουμε στο σημείο που θα πρέπει να λάβουμε μέτρα που δεν είναι αρεστά. «Ενδεχομένως να ληφθούν εσωτερικά και κάποιες αποφάσεις που δεν θα είναι αρεστές, αλλά θα είναι μεταβατικής φύσεως αποφάσεις, για να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε σε σημαντικό βαθμό την κρίση που βιώνουμε αυτή τη στιγμή», είπε. «Άρα ζητώ και την κατανόηση αν προκύψει και ανάγκη να λάβουμε και κάποιες αποφάσεις σε μεταβατική περίοδο που δεν θα είναι αρεστές αλλά θα είναι μακροπρόθεσμα ωφέλιμες για αντιμετώπιση του μεταναστευτικού», πρόσθεσε, επιλέγοντας να μη δημοσιοποιήσει προς το παρόν τις σκέψεις που γίνονται.

Από πλευράς κυπριακών Αρχών, καταβάλλεται τους τελευταίους μήνες έντονη προσπάθεια για εντοπισμό και τιμωρία των διακινητών, με αποτέλεσμα να καταγράφονται συλλήψεις και καταδίκες, κάτι που αναμένεται να συνεχιστεί. Η πολιτική αυτή εμπίπτει στην ευρύτερη προσπάθεια που κατέβαλε η Κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, η οποία οδήγησε σε αισθητή βελτίωση των αριθμών το τελευταίο διάστημα. Σε ό,τι αφορά τις νέες αφίξεις, η Αστυνομία έχει περάσει χειροπέδες σε εννέα συνολικά άτομα, που φέρονται ως πλοηγοί των πλοιαρίων, εκ των οποίων ο ένας είναι μάλιστα ανήλικος. Ωστόσο, οι Αρχές φαίνεται να είναι αντιμέτωπες με πολλά κυκλώματα, με το χρηματικό δέλεαρ να είναι γι’ αυτούς πολύ ισχυρό.

Στόχος της Κυβέρνησης είναι να μην μεταβληθεί η ανατροπή που είχε επιτευχθεί τους προηγούμενους μήνες στο μεταναστευτικό, όπως δήλωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, καθώς για πρώτη φορά οι αναχωρήσεις ήταν περισσότερες από τις αφίξεις. Γι’ αυτό και οι εξελίξεις θα συνεχίσουν να παρακολουθούνται στενά και θα γίνεται συνεχής συντονισμός ενεργειών μεταξύ των αρμόδιων Υπουργείων και άλλων υπηρεσιών, που είναι επιφορτισμένα με διάφορες πτυχές του ζητήματος της μετανάστευσης.