Γιατί είναι κρίσιμες οι δημοτικές εκλογές της Κυριακής στην Τουρκία-Η σημασία της Κωνσταντινούπολης

Κάποτε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει ότι όποιος κερδίσει την Κωνσταντινούπολη κερδίζει την Τουρκία.

Αν αυτό ισχύει, σήμερα, το διακύβευμα των δημοτικών εκλογών της Κυριακής είναι υψηλό. Σχεδόν ένα 24ωρο πριν ανοίξουν οι κάλπες στην Τουρκία και περίπου 60.000.000 πολίτες προσέλθουν σε αυτές, το CNBC αναλύει τη σημασία της ψηφοφορίας.

Όπως αναφέρει το αμερικανικό μέσο, πολιτικοί αναλυτές εικάζουν ότι μια νίκη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, θα τον καταστήσει επικρατέστερο υποψήφιο για την τουρκική προεδρία το 2028.

Να σημειωθεί ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει προαναγγείλει την αποχώρησή του από την πολιτική.

Αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που επιθυμεί ο Ερντογάν, αφού έχει, ήδη, δει το AKP να κατατροπώνεται από το CHP στις εκλογές του 2019 στην Κωνσταντινούπολη. Ο Ερντογάν εξοργίστηκε τόσο πολύ από το αποτέλεσμα, που προκήρυξε δεύτερες εκλογές, για να δει τον Ιμάμογλου να κερδίζει τον υποψήφιο δήμαρχο του κόμματος ΑΚP με ακόμη μεγαλύτερη διαφορά.

Σύμφωνα με το CNBC, μια νίκη της αντιπολίτευσης την Κυριακή θα μπορούσε να θέσει τη χώρα σε νέα κατεύθυνση, αποτελώντας μια σημαντική πρόκληση για τον Ερντογάν και το κόμμα ΑΚP, που κρατά την εξουσία επί δεκαετίες.

Ο ίδιος ο Ερντογάν έγινε γνωστός ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης τη δεκαετία του 1990, προτού κερδίσει αργότερα την προεδρία. Τώρα πιέζει έντονα για τον υποψήφιο δήμαρχο του κόμματός του, Μουράτ Κουρούμ.

«Η Κωνσταντινούπολη ξεχωρίζει ως ένα πολύ σημαντικό σημείο πολιτικής μάχης» δήλωσε στο CNBC ο Άρντα Τούντσα, οικονομολόγος του PolitikYol με έδρα την Κωνσταντινούπολη.

Η Τουρκία, ως ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός στο ΝΑΤΟ και ένα σημαντικό οικονομικό και πολιτικό σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, έχει αναδειχθεί σε παγκόσμιο παίκτη τα τελευταία χρόνια, διαδραματίζοντας εξέχοντες διαμεσολαβητικούς ρόλους σε συγκρούσεις όπως ο πόλεμος Ουκρανίας-Ρωσίας και διαμεσολαβώντας σε σημαντικές επενδυτικές και εμπορικές συμφωνίες με πλούσια αραβικά κράτη του Κόλπου.

«Πολλές χώρες στον κόσμο διοικούνται από υπουργικά συμβούλια, αλλά η Κωνσταντινούπολη -μεγαλύτερη από πολλές από αυτές τις χώρες- διοικείται από έναν δήμαρχο. Αυτό είναι περίεργο, αλλά δείχνει επίσης πόσο σημαντική είναι η νίκη στην Κωνσταντινούπολη», δήλωσε ο Τούντσα.

Η μάχη της κάλπης σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα κεντρίζουν το ενδιαφέρον στις εκλογές της Κυριακής, καθώς και τις δύο πόλεις κέρδισε η αντιπολίτευση το 2019.

«Οι τουρκικές δημοτικές εκλογές αποτελούν συχνά ένα πολιτικό βαρόμετρο ενόψει των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών που είναι προγραμματισμένες να διεξαχθούν το 2028» δήλωσε η Κρίστιν Ρόνζι, αναλύτρια για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στην RANE.

«Αν και το πρόγραμμα των υποψηφίων για τις δημοτικές εκλογές αντικατοπτρίζουν τοπικά ζητήματα που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή των Τούρκων πολιτών, οι δημοτικές εκλογές μπορούν να θέσουν τις βάσεις για τις επόμενες προεδρικές εκλογές», πρόσθεσε.

Ο Χακάν Αμντάς, ανώτερος σύμβουλος της Albright Stonebridge Group, περιέγραψε τις εκλογές ως «μια στιγμή καμπής, που ενδεχομένως να αναδιαμορφώσει τον πολιτικό χάρτη, να επηρεάσει την οικονομική πολιτική και να υπαγορεύσει την ποιότητα της αστικής ζωής».

«Το διακύβευμα είναι υψηλό, καθώς τα αποτελέσματα θα μπορούσαν είτε να εδραιώσουν την κυριαρχία του ΑΚΡ είτε να ανοίξουν το δρόμο για ένα πιο πλουραλιστικό πολιτικό τοπίο», δήλωσε.

Το κύριο πρόβλημα για την αντιπολίτευση είναι η ίδια η αντιπολίτευση

Παρά τα χρόνια οικονομικής αναταραχής, τον πληθωρισμό σε ποσοστό άνω του 65% και την τουρκική λίρα στην πιο αδύναμη τιμή της έναντι του δολαρίου, ο Τούντσα εκτιμά ότι το κόμμα ΑΚP του Ερντογάν, το οποίο είναι εδώ και καιρό κυρίαρχο σε εθνικό επίπεδο, θα κερδίσει την αναμέτρηση των δημοτικών εκλογών.

Έναν χρόνο πριν, τον Μάιο του 2023, συγκροτήθηκε συνασπισμός αντιπολίτευσης προκειμένου να εκδιώξει τον Ερντογάν από την προεδρία, αλλά απέτυχε. Το αποτέλεσμα ήταν μια μεγάλη ήττα και απογοήτευση για την αντιπολίτευση, της οποίας ηγείτο το CHP του Ιμάμογλου.

«Παρόλο που το ΑΚΡ κυβερνά τη χώρα πολύ άσχημα και οι οικονομικές συνθήκες της Τουρκίας έχουν επιδεινωθεί, το ΑΚΡ θα είναι και πάλι ο νικητής των επερχόμενων εκλογών», υποστήριξε ο Τούντσα.

Η Ρόνζι, από την πλευρά της, χαρακτηρίζει αμφίρροπη τη μάχη στην Τουρκία. «Τα στοιχεία των δημοσκοπήσεων για την κούρσα των δημάρχων στην Κωνσταντινούπολη έχουν δείξει μια αμφίρροπη κούρσα», μεταξύ των δύο επικρατέστερων δημάρχων, είπε.

Η αντιπολίτευση είναι πλέον πιο κατακερματισμένη από ό,τι ήταν πριν, πράγμα που σημαίνει ότι οι ψήφοι στους υποψηφίους της αντιπολίτευσης θα μπορούσαν να μοιραστούν.

Παρ' όλα αυτά, είπε, «τα δημοσκοπικά δεδομένα σε ορισμένες από τις βασικές κούρσες δείχνουν ότι το CHP έχει σημαντική υποστήριξη σε αυτούς τους δήμους. Εάν οι υποψήφιοι του CHP κερδίσουν σε σημαντικές κούρσες, θα δείξουν ότι μπορούν να ξεπεράσουν τον πολιτικό κατακερματισμό μεταξύ των κομμάτων της αντιπολίτευσης».

Αυτοί οι υποψήφιοι τότε «πιθανότατα θα τοποθετηθούν ως δυνητικοί υποψήφιοι πρόεδροι ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2028 λόγω της ικανότητάς τους να κερδίσουν τη λαϊκή υποστήριξη και να ενώσουν τους ψηφοφόρους της αντιπολίτευσης», πρόσθεσε.

Το βλέμμα των αναλυτών στις δημοτικές εκλογές της Τουρκίας -Αναμένουν τα επόμενα βήματα Ερντογάν μετά το αποτέλεσμα

Αναλυτές παρακολουθούν με προσοχή τα αποτελέσματα των εκλογών προκειμένου να δουν πώς θα υπαγορεύσουν τις επόμενες κινήσεις του Ερντογάν και αν ένας ήδη άνισος πολιτικός χώρος θα γίνει ακόμη λιγότερο δημοκρατικός.

Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Freedom House, στην έκθεση του 2023 Freedom in the World για την Τουρκία, περιέγραψε τον Ερντογάν και το κόμμα του ως «όλο και πιο αυταρχικούς τα τελευταία χρόνια, εδραιώνοντας σημαντική εξουσία μέσω συνταγματικών αλλαγών και φυλακίζοντας αντιπάλους και επικριτές».

«Η εμβάθυνση της οικονομικής κρίσης και οι επικείμενες εκλογές έχουν δώσει στην κυβέρνηση νέα κίνητρα για την καταστολή των διαφωνιών και τον περιορισμό του δημόσιου λόγου», αναφέρει η έκθεση.

Το CNBC επικοινώνησε με το Γραφείο της τουρκικής Προεδρίας για σχόλια.

Ο Ακμπάς σχολιάζει ότι καθοριστική είναι η σημασία στο πλευρό του Ερντογάν και του κόμματος των μέσων ενημέρωσης.

«Η κυβέρνηση ασκεί επιρροή στο 90% περίπου των μέσων ενημέρωσης. Αυτή η κυριαρχία γέρνει τη δημόσια συζήτηση υπέρ της, αφήνοντας την αντιπολίτευση να αγωνίζεται να επικοινωνήσει με τους ψηφοφόρους μέσω των κυρίαρχων μέσων», είπε, προσθέτοντας ότι οι τουρκικοί νόμοι «επιτρέπουν πλέον τη φυλάκιση δημοσιογράφων και χρηστών των social media για έως και τρία χρόνια για την κοινοποίηση "ψευδών" ή "παραπλανητικών" πληροφοριών. Αυτό απειλεί τον δημοκρατικό ακρογωνιαίο λίθο της ελεύθερης ενημέρωσης και συζήτησης».

Για τον Soner Cagaptay, διευθυντή του Τουρκικού Ερευνητικού Προγράμματος στο Ινστιτούτο της Ουάσιγκτον, μια ήττα του κόμματος του Ερντογάν μπορεί απλώς να σκληρύνει αυτές τις τάσεις αντί να τις αποδυναμώσει.

«Αν η παράταξη του προέδρου πάρει πίσω την Κωνσταντινούπολη από την αντιπολίτευση στις 31 Μαρτίου, μπορεί να αισθάνεται αρκετά άνετα ώστε να επικεντρωθεί σε πιο θετικά βήματα για την οικοδόμηση της κληρονομιάς», έγραψε σε άρθρο του για think tank. «Αλλά μια ήττα θα μπορούσε να οδηγήσει τον Ερντογάν να διπλασιάσει τις εθνικιστικές και λαϊκιστικές πολιτικές στο εσωτερικό και στο εξωτερικό».

Πηγή: CNBC