Το ορόσημο των Χριστουγέννων και τα τρία επίπεδα των εκλογών για τα κόμματα
06:00 - 25 Νοεμβρίου 2023
Αρκετά πιθανόν είναι να υπάρξει εικόνα, σε ό,τι αφορά τα ψηφοδέλτια για τα Δημοτικά και Κοινοτικά Συμβούλια και τις Σχολικές Εφορείες, μέσα στον επόμενο ένα μήνα. Αν και τα κόμματα κινούνται με διαφορετικές ταχύτητες και κάποιοι έχουν προχωρήσει πολύ περισσότερο από τους άλλους, φαίνεται ότι το άτυπο ορόσημο των διακοπών των Χριστουγέννων είναι αρκετά ρεαλιστικό για αρκετές πολιτικές δυνάμεις.
Μπορεί τα ψηφοδέλτια να μην ανακοινωθούν στην ολότητά τους μέχρι τότε (κάποια κόμματα έτσι κι αλλιώς επιλέγουν να προβαίνουν σε ανακοινώσεις σταδιακά, όταν συμπληρωθεί το παζλ του κάθε Δήμο) ή μπορεί να υπάρχουν εκκρεμότητες σε κάποιες περιοχές, αλλά για τις περισσότερες πολιτικές δυνάμεις θα υπάρχει μια πολύ καλή εικόνα για τα άτομα που θα επιστρατεύσουν πριν από τις γιορτές.
Το timing αυτό θεωρείται σημαντικό, καθώς οι εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, κυρίως στο επίπεδο που αφορά αυτές τις πιο χαμηλόβαθμες θέσεις, έχουν ένα έντονο κοινωνικό χαρακτήρα, καθώς πολλές φορές μετρά περισσότερο η σχέση ή η πρόσβαση που έχει ο ψηφοφόρος στον υποψήφιο, παρά το κόμμα του ή το πολιτικό του πρόγραμμα. Είναι πολύ συχνό, δε, το πολιτικό κριτήριο να εξαφανίζεται εντελώς από την εξίσωση και οι ψηφοφόροι να επιλέγουν να ψηφίσουν κάποιον επειδή είναι μέλος της ευρύτερης οικογένειάς τους ή κινείται στο φιλικό τους περιβάλλον. Και τα τραπέζια και άλλες κοινωνικές συναθροίσεις κατά τη διάρκεια των γιορτών των Χριστουγέννων, κατά τα οποία μαζεύονται στα σπίτια, που προσφέρονται για προσεγγίσεις και κατ’ ιδίαν συνομιλίες, είναι μια εξαιρετική προεκλογική ευκαιρία για τους υποψηφίους να δημιουργήσουν την εκλογική τους βάση μέσω των κοντινών τους ατόμων. Συνεπώς είναι σημαντικό η υποψηφιότητά τους να έχει κλειδώσει, ακόμη και αν δεν ανακοινωθεί επίσημα από το κόμμα.
Την ίδια στιγμή, είναι σημαντικό και για τα κόμματα να κλείνουν εκκρεμότητες ενόψει του διπλού εκλογικού ραντεβού. Στην ουσία αυτές οι εκλογές θα πραγματοποιηθούν σε τρία επίπεδα: Τα υψηλόβαθμα αξιώματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα πιο χαμηλά αξιώματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Κάτι αντίστοιχο δεν έχει ξαναγίνει ποτέ και αποτελεί οργανωτικό πονοκέφαλο για τις πολιτικές δυνάμεις, οι οποίες δείχνουν να επιδιώκουν να κλείνουν κάθε θέμα με τη σειρά, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Τα Συμβούλια και οι Εφορείες θεωρούνται πιο εύκολα για τα κόμματα, παρόλο που αφορούν μερικές εκατοντάδες υποψηφίους, επειδή οι αποφάσεις λαμβάνονται εσωτερικά, συχνά σε επαρχιακό επίπεδο, χωρίς να επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες. Τα κόμματα καταγράφουν ενδιαφέρον από στελέχη, μέλη ή πρόσωπα της ευρύτερης κοινωνίας που πρόσκεινται σε αυτά και στήνουν τα ψηφοδέλτιά τους στη βάση της διείσδυσης που έχουν αυτά τα πρόσωπα στον τοπικό πληθυσμό και της όρεξης που έχουν τα ίδια να δουλέψουν. Αντιθέτως, οι δήμαρχοι, οι αντιδήμαρχοι και οι περιφερειάρχες θα είναι προϊόν συνεργασίας ως υποψηφιότητες και, ως εκ τούτου, οι δικές τους αποφάσεις είναι άμεσα εξαρτημένες από ενέργειες και αποφάσεις άλλων πολιτικών δυνάμεων. Η όποια εμπλοκή παρουσιάζεται στις διεργασίες καθυστερεί αυτές τις αποφάσεις, ενώ το γεγονός πως στην ουσία πραγματοποιούνται παζάρια, μπορεί να τροποποιήσει την αρχική κατεύθυνση. Για αυτό και θεωρείται αρκετά απομακρυσμένο να υπάρξει ολοκληρωμένη εικόνα πριν από τα Χριστούγεννα, δεδομένου ότι δεν έχει, μέχρι στιγμής, ανακοινωθεί ούτε μία συνεργασία.
Αν και εκφράζεται αισιοδοξία και σε κάποια κόμματα ο κορμός έχει στηθεί, τα ψηφοδέλτια των Ευρωεκλογών αναμένεται να κλείσουν τελευταία και σίγουρα εντός του 2024. Ο λόγος είναι ότι σε αυτά συμμετέχουν μόλις έξι άτομα ανά κόμμα, συνήθως βρίσκονται αρκετά στελέχη πρώτης γραμμής που είναι πιο ετοιμοπόλεμα και κυρίως επειδή οι Ευρωεκλογές είναι πολύ πιο τυπικές εκλογές και αναμένεται να απασχολήσουν το τελευταίο στάδιο της προεκλογικής εκστρατείας. Η Κύπρος θεωρείται ενιαία εκλογική περιφέρεια και, ως εκ τούτου, η ατζέντα είναι επίσης ενιαία, ενώ το κάθε κόμμα θα παρουσιάσει πολιτικό πρόγραμμα, το οποίο αναμένεται να συζητηθεί εκτενώς στο πρότυπο των Βουλευτικών και των Προεδρικών Εκλογών. Αντιθέτως, οι εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ακόμη και στο επίπεδο των υψηλόβαθμων αξιωμάτων, θα έχουν πάντα ένα τοπικό χαρακτήρα, που δεν αφορά το σύνολο του πληθυσμού και έτσι θα προσεγγίζονται με βάση τις ιδιαιτερότητές τους.
Οι Ευρωεκλογές είναι πιο σημαντικές για τα κόμματα και επειδή μπορούν να καταγράψουν ξεκάθαρα ποσοστά, σε αντίθεση με τις Δημοτικές που το μέτρημα είναι πολύ πιο περίπλοκο και εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Αυτό σημαίνει πως στις Ευρωεκλογές είναι που θα μετρηθεί η δύναμή τους. Για κάποια κόμματα, δε, το διακύβευμα είναι σαφώς πιο μεγάλο σε αυτές τις εκλογές, αφού θα επηρεάσουν τη θέση και την ισχύ τους στον κομματικό χάρτη. Για αυτό και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για τη λήψη αποφάσεων και την προετοιμασία. Μέχρι τα Χριστούγεννα, ωστόσο, το ενδιαφέρον θα επικεντρώνεται αφενός στην κατάρτιση των ψηφοδελτίων για τα Συμβούλια και αφετέρου στο να προχωρήσουν ουσιαστικά οι διαβουλεύσεις για την επίτευξη συνεργασιών.