Η Πρώτη Κυρία στον REPORTER-Οι αλλαγές στον Φορέα Στήριξης και το προσωπικό της στοίχημα
Φοινιώ Σάββα 06:57 - 12 Νοεμβρίου 2023
Υψηλούς στόχους, που έχουν ως απώτερο σκοπό να παρέχεται στήριξη σε όλους τους φοιτητές που το έχουν ανάγκη, έθεσε για τον Ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης η Πρώτη Κυρία, από τους πρώτους μήνες που ανέλαβε τα νέα της καθήκοντα ως πρόεδρος. Αυτό που έθεσε ως προσωπικό στοίχημα είναι μέχρι την ημέρα που θα παραδώσει σκυτάλη, στο βαθμό του δυνατού, ο Φορέας να έχει μπει σε όλα τα σπίτια και να στηρίζει όλες τις οικογένειες, ειδικά αυτές της μεσαίας τάξης.
Από τον περασμένο Μάρτιο, όταν και επίσημα ανέλαβε καθήκοντα ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας, η Πρώτη Κυρία, Φιλίππα Καρσερά-Χριστοδουλίδη, ανέλαβε επίσης ως είθισται, τα καθήκοντα της προέδρου του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης. Ένα πολυδιάστατο κοινωνικό εργαλείο, όπως τον χαρακτήρισε, που παρέχει σημαντική στήριξη στις οικογένειες όλων εκείνων των φοιτητών, που θέλουν να συνεχίσουν την εκπαίδευσή τους, όμως δεν έχουν τους πόρους.
Η Πρώτη Κυρία, σε μία εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη στον REPORTER, αναφέρεται στις αλλαγές που έγιναν, από την ημέρα που ανέλαβε πριν οκτώ μήνες, τις καινοτομίες που εφαρμόστηκαν για νέα ακαδημαϊκή χρονιά και τους στόχους για τα επόμενα 4,5 χρόνια. Όπως εξήγησε, πλέον έχουν χαλαρώσει αρκετά τα κριτήρια για υποβολή αίτησης, τα οποία είναι αναρτημένα στην καινούργια ιστοσελίδα του Φορέα, σε μία προσπάθεια να ανταποκριθούν στις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας, όπως καταγράφηκαν μέσα από συναντήσεις με τους πολίτες κατά την προεκλογική περίοδο αλλά και σήμερα. Την ίδια ώρα, έχει εισαχθεί μία καινούργια κατηγορία φοιτητών, που λαμβάνουν εφάπαξ βοήθεια, χωρίς να εξαρτώνται από εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια, ανάμεσα στους οποίους είναι και τα παιδιά θυμάτων του Μαρί, αλλά και παιδιά ατόμων που έχασαν τη ζωή τους εν ώρα δημοσίου καθήκοντος.
Στο μεταξύ, η Πρώτη Κυρία σημείωσε πως ο στόχος είναι να βρεθούν εκείνοι οι μεγάλοι χορηγοί που θα πιστέψουν στο σκοπό του Φορέα, που είναι να δίνονται ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και θα δίνουν σταθερές και αυξανόμενες χορηγίες, ώστε να μπορεί μετά με τη σειρά του ο Φορέας να χαλαρώσει επιπλέον τα κριτήρια ώστε χρόνο με τον χρόνο οι δικαιούχοι να αυξάνονται.
-Έχετε αναλάβει την προεδρία του Ανεξάρτητου Φορέα Κοινωνικής Στήριξης, που είχε ιδρυθεί από την κα. Άντρη Αναστασιάδη, με στόχο τη στήριξη των φοιτητών που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού. Μπορείτε να μας εξηγήσετε πώς δρα ο Φορέας;
Ο Φορέας ιδρύθηκε με νόμο το 2015 και ήταν πρωτοβουλία της κας. Αναστασιάδη, μετά και την οικονομική κρίση που είχε πλήξει την Κύπρο. Ο πρώτος στόχος τότε ήταν να βοηθηθούν παιδιά που σπούδαζαν και οι γονείς τους έμειναν άνεργοι και δεν μπορούσαν να συνεισφέρουν για να ολοκληρώσουν τα παιδιά τους τις σπουδές τους. Έτσι, βάσει του νόμου και των κανονισμών της ίδρυσης του Φορέα, αυτοί που δικαιούνταν υποτροφίες ήταν παιδιά στο πρώτο πτυχίο και είχαν μπει πολύ αυστηρά εισοδηματικά αλλά και περιουσιακά κριτήρια, για να είναι από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, για να βοηθηθούν με προτεραιότητα. Ο Φορέας λειτουργεί εδώ και οχτώ χρόνια και έκτοτε έχουν βοηθηθεί πέραν των 3,000 παιδιών, με άνω των 4 εκατομμυρίων ευρώ από χορηγίες. Δεν επιβαρύνει καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό.
Όταν ανέλαβα το Μάρτιο, επειδή η εκάστοτε Πρώτη Κυρία είναι η πρόεδρος του Φορέα, θεώρησα ότι αυτό το εργαλείο, αν ενισχυθεί, μπορεί να γίνει πολύ δυναμικό και να βοηθήσει την κυπριακή οικογένεια ουσιαστικά. Ώστε να στηριχθούν όσα περισσότερα παιδιά στην Κύπρο. Ξεκίνησα μελετώντας τους κανονισμούς και με την ομάδα που υπάρχει, συζητήσαμε διάφορους τρόπους ενίσχυσης. Το πρώτο που θα έπρεπε να γίνει ήταν να βρεθούν περισσότεροι χορηγοί, ώστε ο προϋπολογισμός του Φορέα, που ήταν περίπου στις 400,000 ευρώ το χρόνο, να μεγαλώσει αρκετά, για να μπορέσουμε να χαλαρώσουμε τα κριτήρια. Ήταν δύσκολο και μεγαλεπήβολο και βάλαμε τον πήχη ψηλά, όμως πίστεψα από την αρχή ότι άξιζε τον κόπο να αξιοποιήσω όλες τις επαφές που είχα, ως σύζυγος του Προέδρου, με διάφορες εταιρείες, οργανισμούς και στην Κύπρο και στο εξωτερικό, επειδή λαμβάνουμε βοήθεια και από τη διασπορά. Όλο αυτό το διάστημα εργαζόμουν για να δω αν μπορούμε να εξασφαλίσουμε περισσότερες χορηγίες και μεγαλύτερα ποσά, κυρίως από νομικά και φυσικά πρόσωπα που πιστεύουν στην κοινωνική ευθύνη και στην ηθική υποχρέωση που έχουν να βοηθούν το κράτος στο οποίο με ασφάλεια επιχειρούν. Το δεύτερο ήταν, μαζί με το Γενικό Λογιστήριο, να πάρουμε στα χέρια μας τις στατιστικές, για να δούμε πόσοι φοιτητές υπάρχουν και τη σύνθεση των οικογενειών, για να χαλαρώσουμε τα κριτήρια μέχρι εκεί που θα έφτανε ο προϋπολογισμός μας.
Από την κοινωνική διαβούλευση που είχε ο Νίκος πριν τις εκλογές, προέκυψε ότι οι πολύτεκνες και μονογονεϊκές οικογένειες έχουν την περισσότερη ανάγκη σήμερα, λόγω της ακρίβειας και ότι είναι δύσκολο να σπουδάζεις ένα και δύο παιδιά παράλληλα ακόμα και αν τα εισοδήματα της οικογένειας θεωρούνται ικανοποιητικά. Έτσι, σκεφτήκαμε να βάλουμε προτεραιότητες, να κρατήσουμε βεβαίως την στήριξη στα παιδιά που είναι από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα και έπειτα, όσο ανεβαίνει ο αριθμός των παιδιών στην οικογένεια, να χαλαρώνουμε τα κριτήρια.
Υπήρχαν δύο αυστηρά κριτήρια, όσον αφορά στην περιουσία και σε σχέση με καταθέσεις, τα οποία διαγράψαμε και η μεγάλη μας καινοτομία είναι ότι υπάρχει μία κατηγορία παιδιών, για τα οποία δεν θα εξετάζουμε καθόλου εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια. Αυτή η κατηγορία είναι:
-Ορφανά παιδιά από δύο γονείς
-Παιδιά που ο γονέας τους χάθηκε εν ώρα εκτέλεσης δημοσίου καθήκοντος
-Παιδιά των ανθρώπων που χάθηκαν στο Μαρί
-Παιδιά των εγκλωβισμένων που σπουδάζουν
Καταφέραμε, επίσης, υπολογίζοντας τις χορηγίες που αναμέναμε ότι θα λάβουμε, να εντάξουμε και παιδιά πολύτεκνων οικογενειών με πέντε και άνω εξαρτώμενα και μονογονέων με τέσσερα και άνω εξαρτώμενα. Δεν μπορέσαμε να ανοίξουμε περισσότερο αυτή την κατηγορία, λόγω του ότι θα πρέπει να αυξηθούν πάρα πολύ πρώτα οι χορηγίες. Η πρόθεσή μας είναι στο μέλλον να χαλαρώσουμε περισσότερο τα κριτήρια για να αυξηθούν οι δικαιούχοι. Αναμένουμε ότι φέτος, από 400 υποτροφίες που έδινε ο Φορέας ετησίως, θα πάμε στις 1,300 με ποσό περίπου, αν όλα πάνε καλά, 2 εκατ.
-Πώς μπορεί ένας φοιτητής να κάνει αίτηση για βοήθεια; Ποια κριτήρια υπάρχουν;
Έχουμε φρεσκάρει την ιστοσελίδα μας, που είναι το socialsupport.gov.cy. Είναι πιο φιλική και εύχρηστη ιστοσελίδα, υπάρχει διαφάνεια και ευκολία στη χρήση, αναρτήσαμε τα κριτήρια που έχουμε θέσει, για να λαμβάνουμε αιτήσεις αλλά και χορηγίες από το διαδίκτυο. Ο φοιτητής μπορεί να επισκεφτεί την ιστοσελίδα μας, να δει τα κριτήρια και αν εμπίπτει σε κάποια κατηγορία για να λάβει υποτροφία να υποβάλει αίτηση. Επίσης εάν συντρέχουν σοβαροί οικονομικοί και κοινωνικοί λόγοι για τους οποίους απειλείται η συνέχιση των σπουδών του. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου (28/11/2023) του μήνα ο Φορέας θα δέχεται αιτήσεις και αυτές θα εξεταστούν τους επόμενους μήνες. Όσοι θέλουν να συνεισφέρουν στον Φορέα μπορούν να το κάνουν μέσω εμβάσματος ή μέσω της JCC από την ιστοσελίδα.
-Στην παρουσίαση που κάνατε πρόσφατα για τον φορέα, αναφέρατε πως θέλατε να απλοποιήσετε τα κριτήρια για παροχή βοήθειας. Θεωρείτε ότι όπως ήταν πριν τα κριτήρια σήμερα, κάποιοι αδικήθηκαν;
Θα πρέπει να δούμε τα κριτήρια που υφίσταντο στο πλαίσιο της κατάστασης που επικρατούσε το 2015. Τότε, βάσει των αναγκών της κοινωνίας, έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στα παιδιά εκείνων των ανθρώπων που έχασαν τις δουλειές τους και θα σταματούσαν τις σπουδές τους. Ανάλογα και με τον προϋπολογισμό τέθηκαν αυστηρά κριτήρια για να δοθεί προτεραιότητα σε παιδιά άπορων οικογενειών. Έχουν περάσει οκτώ χρόνια και έχουν αλλάξει οι συνθήκες και οι ανάγκες της κοινωνίας και επειδή αφουγκραζόμαστε την κοινωνία και για ένα χρόνο το βασικό μήνυμα που ο κόσμος περνούσε στον Νίκο ήταν ότι η μεσαία τάξη χρειάζεται στήριξη και ότι λόγω της ακρίβειας ακόμη και εκείνοι που παίρνουν θεωρητικά καλύτερους μισθούς, δεν τα βγάζουν πέρα, θεώρησα σωστό ότι έπρεπε να επικαιροποιηθούν τα κριτήρια. Ναι, μεν, θα συνεχίσουμε να στηρίζουμε τα παιδιά από οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα, όμως την ίδια ώρα, θα συμπεριλάβουμε και τη μεσαία τάξη. Για αυτό χαλαρώσαμε όσο μπορούσαμε το εισοδηματικό κι περιουσιακό κριτήριο. Προσπαθούμε ώστε φέτος ο προϋπολογισμός μας να γίνει πενταπλάσιος , όμως, δεν θέλουμε να σταματήσουμε εδώ. Στόχος είναι να βρούμε εκείνους τους μεγάλους χορηγούς, που θα πιστέψουν σε μας και τον σκοπό μας, που είναι να δίνουμε ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση ώστε όλα τα παιδιά να έχουν τη δυνατότητα να ακολουθήσουν το όνειρό τους, να μάθουν μία τέχνη και με αυτό τον τρόπο να συμβάλουν και αυτά σε μια πιο υγιή κοινωνία. Να γίνουν καλύτεροι και πιο ωφέλιμοι πολίτες. Αν βρούμε νομικά ή φυσικά πρόσωπα, που θα πιστέψουν σε αυτό το σκοπό και μας δίνουν σταθερά και αυξανόμενες με το χρόνο χορηγίες, τότε θα μπορέσουμε κι εμείς να συνεχίσουμε να χαλαρώνουμε τα κριτήρια και να είναι περισσότεροι οι δικαιούχοι και να μπορούμε να μπούμε σε όλα τα σπίτια της Κύπρου. Όλοι το έχουν ανάγκη, πολύ λίγες οικογένειες έχουν σήμερα εξασφαλισμένες τις σπουδές των παιδιών τους, ζορίζονται οι γονείς για να σπουδάσουν τα παιδιά τους και με τις συνθήκες που επικρατούν, θεωρώ ότι ο Φορέας θα κάνει πολύ σημαντικό έργο.
-Να ξεκαθαρίσουμε ότι η στήριξη αφορά φοιτητές στο πρώτο πτυχίο.
Αφορά φοιτητές στο πρώτο πτυχίο και μπορεί να είναι και μεγαλύτερης ηλικίας φοιτητές. Είναι σημαντικό αυτό. Υπάρχουν γυναίκες και άνδρες που στα 18-19 λόγω κάποιων οικονομικών προβλημάτων ή άλλων συνθηκών, δεν κατάφεραν να σπουδάσουν. Και σε αυτά τα άτομα, αν εμπίπτουν στα κριτήρια μας, δίνουμε χορηγίες.
-Σε ποια μορφή δίνονται τα βοηθήματα, δεδομένου ότι η ίδια αναφέρατε ότι σπάνια δίνεται χρηματικό ποσό ως βοήθεια;
Τα ποσά που δίνουμε είναι από 1,000 μέχρι και 3,000 ευρώ και πάνε είτε στο ενοίκιο, είτε στα δίδακτρα. Χρηματικό πόσο δίνεται σε σπάνιες περιπτώσεις, όταν κριθεί απολύτως αναγκαίο. . Επίσης, πολλές φορές, όταν βλέπουμε ότι ένα παιδί έχει περισσότερες ανάγκες, από αυτές που μπορούμε να του προσφέρουμε εμείς ως βοήθεια, επικοινωνούμε με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, με τα οποία συνεργαζόμαστε και πολλές φορές, οι Αρχές των Πανεπιστημίων ή Κολλεγίων, αφού έχουν τη σύσταση από εμάς, προβαίνουν σε περαιτέρω εκπτώσεις. Για αυτό και λέμε ότι ο ΑΦΚΣ είναι ένα πολυδιάστατο κοινωνικό εργαλείο που αποτελεί στήριγμα για πολλές οικογένειες. Υπάρχουν και περιπτώσεις που μπορεί κάποιοι φοιτητές να μην εμπίπτουν στα κριτήρια, όμως αν δούμε ότι υπάρχει κάτι σοβαρό στην οικογένεια, θα το διαβιβάσουμε στις Κοινωνικές Υπηρεσίες, για να βρεθεί μία άλλη λύση.
-Η οικονομική βιωσιμότητα του Φορέα βασίζεται στις χορηγίες. Υπάρχει κάποια συνεργασία με το κράτος;
Όχι, ο Φορέας δεν επιβαρύνει καθόλου τον κρατικό προϋπολογισμό και τα άτομα που εργάζονται στο Φορέα, είναι από διάφορες υπηρεσίες, οπότε δεν υπάρχουν ειδικά λειτουργοί που δεν κάνουν κάποια άλλη δουλειά. Ο ταμίας του Φορέα είναι ο Γενικός Λογιστής και όσα χρήματα μαζευτούν, αυτά θα γίνουν υποτροφίες. Όλες οι χορηγίες απαλλάσσονται από φορολογική επιβάρυνση.
-Ένας άλλος στόχος που θέσατε είναι και να μαζευτούν οι χορηγίες, που θα σας βοηθήσουν φέτος να παρέχετε βοήθεια σε 1,300 φοιτητές, σε αντίθεση με τους 350-400φοιτητές που λάμβαναν βοήθεια μέχρι σήμερα. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η προσπάθεια αυτή;
Είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, είμαι αρκετά αισιόδοξη ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα φτάσουμε τον φετινό μας στόχο, γιατί όχι και να τον ξεπεράσουμε. Προτιμώ να θέτω ψηλούς στόχους, όσον αφορά σε θέματα κοινωνικής προσφοράς. Έχω την άποψη ότι ακόμη και αν δεν φτάσεις εκείνον τον αρχικά επιθυμητό σουστόχο, σημασία έχει ότι προσπάθησες και ότι έκανες βήματα προόδου, σε σχέση με το τι υπήρχε. Η εξέλιξη κόντρα στην σταθερότητα. Με τη λήξη της προεδρίας του συζύγου μου, θα ήθελα πάρα πολύ αυτό το εργαλείο που παρέλαβα από την προηγούμενη Πρώτη Κυρία που είχε την πρωτοβουλία να το δημιουργήσει, να το μετεξελίξω και να το κάνω να είναι επωφελές, αν είναι δυνατόν, για όλους τους φοιτητές της Κύπρου. Δύσκολος δρόμος αλλά αν πετύχει πολλαπλά κοινωνικά επωφελής.
-Είδαμε μία καινοτομία στην παρουσίασή σας, είπατε ότι ξεκινά η παροχή βοήθειας στα παιδιά των θυμάτων της τραγωδίας του Μαρί. Πώς πήρατε την απόφαση να εντάξετε και αυτή την μερίδα των φοιτητών σε όσους λαμβάνουν χορηγία;
Με τις προσκλήσεις και την παρουσία μας σε διάφορες εκδηλώσεις και συνάξεις, γνωρίσαμε πάρα πολύ κόσμο και συζητήσαμε μαζί του. Είχα την ευλογία να συναναστραφώ όλους αυτούς τους μήνες, με κόσμο από όλη την Κύπρο, γυναίκες, παιδιά, ηλικιωμένους από όλες τις πόλεις και τα χωριά. Όλοι ήθελαν να μοιραστούν κάτι μαζί μας και ήταν κάτι που κάναμε σκόπιμα με το Νίκο, θέλαμε να αφουγκραστούμε και να ακούσουμε τα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας αφιλτράριστα. Από τους πολίτες κατευθείαν, τις μαμάδες, όχι μόνο από οργανωμένα σύνολα. Σε αυτό το πλαίσιο ήρθα σε επαφή και με συζύγους θυμάτων στο Μαρί και θεώρησα ότι είναι το ελάχιστο που μπορεί η Πολιτεία να προσφέρει σε αυτά τα παιδιά. Γνωρίζω ότι λήφθηκαν και στο παρελθόν αποφάσεις, και υλοποιούνται για τους φοιτητές παιδιά θυμάτων του Μαρί.. Θεωρώ ότι είναι χρέος της Πολιτείας, ως ένδειξη ελάχιστου σεβασμού και τιμής προς ένα παιδί, που έχασε τον πατέρα του την ώρα που ασκούσε ένα επάγγελμα για το καλό των υπολοίπων να σταθεί έμπρακτα την ώρα τον σπουδών του που η οικογένεια του χρειάζεται στήριξη.
-Με την ίδια λογική, λήφθηκε η απόφαση και για τα παιδιά πεσόντων εν ώρα δημοσίου καθήκοντος;
Έχουμε εντάξει παιδιά ατόμων που έχασαν τη ζωή τους εν ώρα εκτέλεσης δημοσίου καθήκοντος, στην κατηγορία εκείνων που λαμβάνουν εφάπαξ ποσό ως βοήθεια χωρίς κριτήρια. Μπορεί να είναι κάποιος αστυνομικός, στρατιωτικός ή πυροσβέστης. Επίσης, στην κατηγορία των φοιτητών που λαμβάνουν εφάπαξ βοήθεια χωρίς κριτήρια είναι και τα παιδιά των εγκλωβισμένων, που παρά την όποια προϋπάρχουσα στήριξη, θεωρώ ότι είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε, για λόγους αρχής, να τα φροντίζουμε διότι και εκείνα φροντίζουν την κατεχόμενη μας πατρίδα και παρά τι δυσκολίες επιλέγουν να παραμένουν εγκλωβισμένοι. Μπορεί να μην είναι πολύ μεγάλα αυτά τα ποσά, όμως ο συμβολισμός ότι είμαστε δίπλα τους, είναι πολύτιμος. Ελπίζω ότι στο μέλλον θα ανέβουν και τα ποσά για να ανταποκρίνονται καλύτερα και στις ανάγκες της εποχής. Επιπλέον, όπως χαλαρώσαμε τα κριτήρια στις άλλες κατηγορίες δικαιούχων, στο μέλλον θα θέλαμε να προσθέσουμε περισσότερους δικαιούχους στην πρώτη κατηγορία την ελεύθερη από όποια κριτήρια.
-Ποιοι είναι οι περαιτέρω στόχοι που θέσατε ως πρόεδρος του Φορέα για τα επόμενα 4,5 χρόνια;
Θα ήθελα να δω τον Ανεξάρτητο Φορέα Κοινωνικής Στήριξης να επεκτείνεται και να στηρίζει, ει δυνατόν, όλες τις οικογένειες στην Κύπρο. Είναι πάρα πολύ φιλόδοξος ο στόχος, όμως αξίζει η προσπάθεια. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να μας εμπιστευτούν και να πιστέψουν σε αυτό που πιστεύουμε και εμείς, ότι η εκπαίδευση είναι το ιδανικότερο εργαλείο για να αλλάξεις τον κόσμο και να προσφέρεις ουσιαστικά στην κοινωνία σου και στην ποιοτικότερη εξέλιξη της, πολλοί και μεγάλοι χορηγοί. Που θα μείνουν σταθερά στο πλευρό μας. Δεν θα σταματήσουμε να το επιδιώκουμε αυτό και παραμένουμε αισιόδοξοι και δυναμικοί στην προσέγγιση μας.