Λίγα λόγια, μεγάλη αγωνία για την «Αφροδίτη»-Οι εκτιμήσεις και το εναλλακτικό σενάριο
07:05 - 07 Νοεμβρίου 2023
Σιγουρία, ότι με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τα συμφέροντα της Κυπριακής Δημοκρατίας τελικά θα υπερνικήσουν τις όποιες αντιστάσεις προβάλλονται αυτή τη στιγμή σε σχέση με το σχέδιο ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», εκφράζει η Κυβέρνηση, η οποία βρίσκεται εν αναμονή της απάντησης της Chevron.
Μετά τις εξελίξεις που καταγράφηκαν το Σαββατοκυρίακο, μετά τη συνάντηση υψηλόβαθμων αξιωματούχων της αμερικανικής εταιρείες με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και τον υπουργό Ενέργειας και την γραπτή επιστολή που επιδόθηκε την Κυριακή, στην Κυβέρνηση τελούν εν αναμονή των απαντήσεων της εταιρείας, οι οποίες θα καθορίσουν και την ροή των πραγμάτων εντός των επόμενων δύο εβδομάδων.
Το σίγουρο είναι πως από πλευράς εταιρείας, από τη στιγμή που πλέον είναι ξεκάθαρο το χάσμα απόψεων μεταξύ των δύο πλευρών για την ουσία του πλάνου ανάπτυξης του κοιτάσματος, είναι πως μια τετράμηνη παράταση, θα ήταν ευεργετική, έτσι ώστε να τεθούν ξανά όλα στο τραπέζι και να αναζητηθεί η χρυσή τομή. Από πλευράς Κυβέρνησης, η τετράμηνη παράταση θεωρείται υπερβολικός χρόνος, ειδικά από τη στιγμή που αυτή αφορά το πλέον ώριμο κοίτασμα, που η Κυβέρνηση φιλοδοξούσε ότι θα αναπτυχθεί το συντομότερο δυνατό.
«Θα απαντήσουμε γραπτώς, θα περιμένουμε την αντίδραση από πλευράς της εταιρείας και τότε θα μιλήσουμε δημόσια», ήταν η μοναδική και λακωνική δήλωση του Νίκου Χριστοδουλίδη ο οποίος επεσήμανε πως, δεν είναι η ώρα των δημόσιων δηλώσεων.
Πάντως ο υπουργός Ενέργειας σε ραδιοφωνικές του δηλώσεις, παρουσιάστηκε πεπεισμένος ότι θα εξευρεθεί η χρυσή τομή για αξιοποίηση του κοιτάσματος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αίτημα της κοινοπραξίας που αποτελείται από τις Chevron, Shell και NewMed Energy είναι λόγω της διαφωνίας σε ότι αφορά το πλάνο ανάπτυξης να δοθεί τετράμηνη παράταση στις διαπραγματεύσεις. Υπενθυμίζεται ότι η βασική διαφωνία, έγκειται στην κατασκευή της πλωτής μονάδας παραγωγής φυσικού αερίου, πάνω από το κοίτασμα στο οικόπεδο 12, κάτι το οποίο η Κυπριακή Δημοκρατία είχε συμφωνήσει με την προηγούμενη διαχειρίστρια εταιρεία, Noble Energy, πριν αυτή αποκτηθεί από την Chevron.
Θέση της Λευκωσίας, είναι πως το πλάνο ανάπτυξης έχει συμφωνηθεί και πως οι αλλαγές που επιθυμεί να κάνει η κοινοπραξία δεν είναι προς το συμφέρον της Κυπριακής Δημοκρατίας και συνεπώς δεν μπορεί να γίνουν αποδεκτές. Η εναλλακτική που δίνει η Λευκωσία, προϋποθέτει τη συνεργασία εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ μεταξύ τους, έτσι ώστε η πλωτή μονάδα, να μην γίνει πάνω από το θαλασσοτεμάχιο δώδεκα, όπως είναι και η επιθυμία της Chevron, αλλά να γίνει εντός της κυπριακής ΑΟΖ, σε άλλο σημείο και να εξυπηρετεί και άλλα κοιτάσματα από τα υπόλοιπα οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ. Αυτό βέβαια θα μπορούσε να συμφωνηθεί εάν και εφόσον υπάρχει θετική άποψη και από τις υπόλοιπες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ.
Τα σενάρια
Το επικρατέστερο σενάριο είναι πως τελικά ανάμεσα στις δύο πλευρές θα επέλθει συμφωνία, ως προς το ενδεχόμενο της παράτασης, είτε για τέσσερις μήνες όπως επιδιώκει η κοινοπραξία, είτε για μικρότερο χρονικό διάστημα, όπως είναι η επιθυμία της Κυβέρνησης και ακολούθως μέσα από το διάλογο και την ανάλυση των δεδομένων να υπάρξει μια συμφωνία.
Ήδη ο υπουργός Ενέργειας, όταν μιλούσε την περασμένη Παρασκευή στη Βουλή, σημείωσε πως υπάρχει συμφωνημένο σχέδιο ανάπτυξης του Αφροδίτη, προσθέτοντας πως «αναμένουμε από την κοινοπραξία, από την Chevron, η οποία το διαχειρίζεται να τιμήσει την υπογραφή της. Είμαστε στο 2023, το να αλλάζουμε τα σχέδια, δεν μας βρίσκει σύμφωνους σαν Κυπριακή Δημοκρατία», είπε, τονίζοντας πως «αν όμως υπάρχει κάτι το οποίο μπορεί να μας υποδειχθεί και το οποίο μπορεί να προσφέρει κάποια αξία και για την Κυπριακή Δημοκρατία, βεβαίως να το ακούσουμε».
Από την άλλη, ακόμα και στο ενδεχόμενο που η κοινοπραξία δεν κάνει πίσω και παραμείνει σταθερή στις απόψεις της για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να γίνει η ανάπτυξη του κοιτάσματος, αφενός θα δημιουργούσε εκ νέου ταλαιπωρία και καθυστερήσεις στην προσπάθεια της Κύπρου να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους, ωστόσο μακροπρόθεσμα, κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ενδεχομένως να λειτουργούσε και θετικά.
Αυτό θα σήμανε πως η Κύπρος θα μπορούσε να εξαγγείλει έναν νέο γύρο αδειοδότησης για το οικόπεδο 12, όπου ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες, που θα συμφωνούσαν με το πλάνο ανάπτυξης της Κυβέρνησης, θα μπορούν να υποβάλουν τις προσφορές τους, αντικαθιστώντας την κοινοπραξία που σήμερα, δραστηριοποιείται στο συγκεκριμένο οικόπεδο.
Αυτό θα συνεπαγόταν νέες καθυστερήσεις, αφού τόσο ο γύρος αδειοδότησης, όσο και τα διαδικαστικά ζητήματα που θα προέκυπταν, είναι χρονοβόρες διαδικασίες, ωστόσο η εκτίμηση που υπάρχει, είναι πως από τη στιγμή που πρόκειται για ένα ώριμο κοίτασμα, με επιβεβαιωμένες ποσότητες, καθίσταται πιο εύκολη η εξεύρεση, άλλων ενεργειακών παικτών που θα ήθελαν την εμπλοκή τους.