Κρίνεται σήμερα το μέλλον της «Αφροδίτης»-Κρίσιμες συναντήσεις ανάμεσα σε Κυβέρνηση και Chevron

Δύο ημέρες, πριν εκπνεύσει η προθεσμία που δόθηκε από την Κυβέρνηση, σε συνεννόηση με τη Chevron για να συμφωνηθεί ποιο θα είναι τελικά το πλάνο ανάπτυξης του κοιτάσματος «Αφροδίτη», ο πρόεδρος έρευνας και παραγωγής του αμερικανικού κολοσσού, αρμόδιος για την περιοχή μας, Κλέιφ Νεφ, αναγκάσθηκε να έρθει στην Κύπρο, όπου θα παρακαθίσει σε συσκέψεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον υπουργό Ενέργειας, σε μια προσπάθεια να βρεθεί η χρυσή τομή.

Η συνάντηση είναι προγραμματισμένη για τις τέσσερις το απόγευμα. Η εκτίμηση που υπάρχει, λίγο πριν τις συναντήσεις του αξιωματούχου της εταιρίας με την πολιτική ηγεσία, είναι πως αυτό που θα ζητήσει, είναι μια παράταση, για την κατάθεση νέου πλάνου ανάπτυξης του κοιτάσματος, σε μια προσπάθεια να συνεχισθούν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, που θα επιτρέψει να γεφυρωθούν οι διαφορές.

Διαφορές, βέβαια, που εδώ και μήνες, από τη στιγμή που κατατέθηκε η πρόταση της Chevron δεν γεφυρώθηκαν αφού αμφότερες οι πλευρές επιμένουν στις θέσεις τους, κυρίως σε ότι έχει να κάνει με την πλωτή μονάδα παραγωγής και γενικότερα, τον εξοπλισμό που χρειάζεται να κατασκευαστεί πάνω από το κοίτασμα, μέχρι να διοχετευθεί σε κάποιο τερματικό.

Υπενθυμίζεται πως και οι δύο πλευρές συμφωνούν πως το φυσικό αέριο θα διοχετευθεί μέσω αγωγού προς την Αίγυπτο, ωστόσο πέραν από τις διαφορές για την πλωτή μονάδα πάνω από το κοίτασμα, πληροφορίες σημειώνουν πως υπάρχουν διαφορές και για το τερματικό στο οποίο θα καταλήξουν, από τα δύο διαθέσιμα που διαθέτει η Αίγυπτος.

Εξάλλου, το κοίτασμα Αφροδίτη αν και είναι το πλέον ώριμο για εκμετάλλευση, της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, είναι παράλληλα και το πλέον ταλαιπωρημένο, αφού από την ανακάλυψη του μέχρι σήμερα, πέραν των αλλαγών στη σύνθεση της κοινοπραξίας που το διαχειρίζεται, καταγράφεται και η γνωστή διαφωνία με το Ισραήλ, που επίσης, δεν έχει βρεθεί η χρυσή τομή για να επιλυθεί το θέμα των δικαιωμάτων, της γειτονικής χώρας.

Σήμερα το κοίτασμα διαχειρίζεται η κοινοπραξία Chevron μαζί με την Shell Plc και την ισραηλινή Newmed Energy LP οι οποίες έχουν συμφωνήσει στο επικαιροποιημένο πλάνο ανάπτυξης που προβλέπει τη σύνδεση του κοιτάσματος με υποδομές υγροποίησης στην Αίγυπτο μέσω υποθαλάσσιου αγωγού. Τo επικαιροποιημένο σχέδιο απορρίφθηκε από την κυπριακή κυβέρνηση στα τέλη Αυγούστου, με τη σύμβαση να προνοεί 30 ημέρες διαπραγμάτευσης για επίλυση της διαφοράς. Η περίοδος διαπραγμάτευσης είχε παραταθεί για άλλες 30 ημέρες με καταληκτικό χρονοδιάγραμμα την 5η Νοεμβρίου.

Όπως μετέδωσε χθες το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, το βασικότερο αγκάθι στη διαφορά είναι η ακύρωση του σχεδίου που περιλαμβανόταν στο αρχικό πλάνο ανάπτυξης του 2019, για κατασκευή πλωτής μονάδας παραγωγής (FPU) για την επεξεργασία του αερίου (αφαίρεση νερού και παραγώγων πετρελαίου), προτού αυτό εισέλθει σε ένα αγωγό 480 χιλιομέτρων που να συνδέει το κοίτασμα με το τερματικό στο Ιντκού της Αιγύπτου.

Παράλληλα, το επικαιροποιημένο πλάνο περιορίζει τις γεωτρήσεις παραγωγής από πέντε σε τρεις, με αποτέλεσμα να μειωθεί η παραγωγή. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για σημαντικές εξοικονομήσεις από την κοινοπραξία, σε σύγκριση με τις εκτιμώμενες δαπάνες ύψους $3,6 δισ που προνοούσε το σχέδιο του 2019.

Η Λευκωσία θεωρεί ότι η παρουσία της πλωτής μονάδας θα επέκτεινε τον κύκλο ζωής του κοιτάσματος, βελτιστοποιώντας την παραγωγή, ενώ η απουσία του θα σημαίνει χαμηλότερη ανάκτηση ποσοτήτων και κατά συνέπεια λιγότερα έσοδα. Παράλληλα θεωρείται ότι η απουσία του FPU δεν δίνει την απαραίτητη ευελιξία στην αξιοποίηση του φυσικού αερίου.

Μπαίνει ξανά τρυπάνι στον Κρόνο

Σε μια άλλη εξέλιξη, το πλωτό γεωτρύπανο Transocean Barrents απέπλευσε χθες από τη Λεμεσό, με κατεύθυνση το κοίτασμα Κρόνος, όπου θα πραγματοποιηθεί για λογαριασμό της ιταλικής ΕΝΙ γεώτρηση στον στόχο Κρόνος -2 στο τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, περίπου 160 χλμ νοτιοδυτικά της Κύπρου. Η η γεώτρηση αναμένεται να διαρκέσει μέχρι τα τέλη του έτους ή αρχές του 2024.

Υπενθυμίζεται ότι τον Αύγουστο του 2022, η ιταλική ΕΝΙ είχε ανακοινώσει την ανακάλυψη εκτιμώμενης ποσότητας 2,5 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδών φυσικού αερίου στον στόχο Κρόνος-1, σημειώνοντας ότι υπάρχει προοπτική για πρόσθετες ποσότητες που θα διερευνηθούν με επιπλέον ερευνητικές γεωτρήσεις στην περιοχή.

Η γεώτρηση στον στόχο Κρόνος -2 θα είναι η τρίτη της εταιρείας στο τεμάχιο έξι, έπειτα από τη γεώτρηση στον στόχο Κρόνος-1 και τη γεώτρηση στο κοίτασμα Καλυψώ το 2018.

H ENI είναι ο διαχειριστής του τεμαχίου με μερίδιο 50%, με την TotalEnergies να συμμετέχει με αντίστοιχο μερίδιο.