Ικανοποιημένοι οι μεν, απογοητευμένοι οι δε για τα μέτρα στήριξης-Ζητούν διευκρινίσεις από Κυβέρνηση

Μπορεί τα δεκαεπτά μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση να προκάλεσαν εξαρχής μεγάλη ικανοποίηση στους άμεσα επηρεαζόμενους, εντούτοις, μερίδα εξ αυτών δεν αγκάλιασε με την πρώτη τις νέες αποφάσεις, αναμένοντας περισσότερες εξηγήσεις, καθώς αρκετές από τις αποφάσεις χρήζουν ανάλυσης, για να μην αφήνονται ερωτήματα αναπάντητα.

Αναμφισβήτητα, οι άμεσα επηρεαζόμενοι είναι καταναλωτές οι οποίοι ασφαλώς και εκφράζουν την ικανοποίηση τους για τις διάφορες μειώσεις και επιδοτήσεις που αποφασίστηκαν σε διάφορους κλάδους της οικονομίας, καθώς θα καταφέρουν να πάρουν λίγες ανάσες από την ακρίβεια που έχει σφίξει για τα καλά τον κλοιό σε κάθε νοικοκυριό.

Την ίδια ώρα επίσης, ικανοποιημένοι είναι οι πολύτεκνοι από τις αποφάσεις που λήφθηκαν, όπως και οι εταιρείες για την επιδότηση στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, ωστόσο, την αντίδρασή τους εκφράζουν τόσο οι κρεοπώλες, όσο και οι αγρότες, οι οποίοι αναφέρονται σε σειρά προβλημάτων που δημιουργούνται στον κλάδο τους, λόγω αυτών των μέτρων.

Χαμογελούν οι καταναλωτές

Πάντως, από πλευράς τους οι καταναλωτές παρουσιάζονται ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με τη δέσμη μέτρων που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση, δεδομένου ότι το προηγούμενο διάστημα αρκετοί ήταν αυτοί που έφτασαν στα όριά τους, λόγω των συνεχώς αυξήσεων που παρατηρούνταν σε ρεύμα, καύσιμα και βασικά καταναλωτικά προϊόντα, σε συνδυασμό με τους φουσκωμένους λογαριασμούς του ρεύματος και τα επιτόκια.

«Τα μέτρα που εξήγγειλε η Κυβέρνηση είναι ικανοποιητικά, είναι μάλιστα περισσότερα από εκείνα που ανέμενα. Είναι προς την ορθή κατεύθυνση και περιμένουμε να δούμε και τις διευκρινίσεις αυτών των μέτρων. Αυτό που άκουσα από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας είναι ότι στο ρεύμα θα επαναφερθεί η ίδια επιδότηση που καταργήθηκε 1η Ιουλίου, δηλαδή μέχρι 400 κιλοβατόρες θα είναι 75% μείωση στις διατιμήσεις, από 400-600 θα είναι λιγότερο, δηλαδή 65% και από 600-800 θα είναι 50% και πάνω από 800 κιλοβατόρες δεν θα υπάρχει επιδότηση, όσον αφορά στα νοικοκυριά, ενώ όσον αφορά στις επιχειρήσεις, είναι μέχρι 1,500 κιλοβατόρες. Η προηγούμενη επιδότηση ήταν πάνω στην αύξηση που υπήρχε το Μάιο του 2022. Τώρα θέλω να ακούσω και τις λεπτομέρειες, ειδικά εκεί που είναι υπό προϋποθέσεις. Ποιες είναι αυτές; Είναι στην ίδια βάση που υπήρχε όταν καταργήθηκε ή είναι σε κάποια άλλη βάση; Δεν το γνωρίζουμε αυτό», ανέφερε ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Προστασίας Καταναλωτή, Μάριος Δρουσιώτης.

Βάσει των αποφάσεων, επανέρχεται η επιδότηση που καταργήθηκε την 1η Ιουλίου και στις τιμές των καυσίμων, κάτι που ικανοποιεί πλήρως το σύνδεσμο των καταναλωτών, αφού οι τιμές είχαν φτάσει στα ύψη και προκαλούσαν αρκετά προβλήματα. Ωστόσο, αυτό που επέφερε μεγαλύτερο χαμόγελο στους καταναλωτές ήταν το γεγονός ότι σημαντικά καταναλωτικά προϊόντα έχουν προστεθεί στη λίστα με μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ.

«Για τα τρόφιμα, ότι μπήκαν τα κρέατα και τα λαχανικά, είναι σημαντικό πιστεύω, επειδή είναι ένα κονδύλι για τους καταναλωτές, είναι σημαντικό και είναι καλοδεχούμενο και εντάσσονται μέσα στη λίστα».

Ικανοποίηση πολυτέκνων για τις νέες αποφάσεις, προβληματισμός για την πολυτεκνική τους ιδιότητα

Την πλήρη ικανοποίηση τους με τα νέα μέτρα στήριξης για αντιμετώπιση της ακρίβειας που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση εκφράζουν από την πλευρά τους οι πολύτεκνοι, οι οποίοι προβληματίζονται την ίδια ώρα για την πολυτεκνική τους ιδιότητα.

Σημειώνεται ότι ανάμεσα στις αποφάσεις, ανακοινώθηκε η ένταξη των φοιτητών πολύτεκνων οικογενειών στο Επίδομα Τέκνου, όπου στη νέα αυτή κατηγορία δικαιούχων θα καταβάλλεται το 50% του επιδόματος. Σε δηλώσεις του στον REPORTER, o πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης Πολυτέκνων, Ντίνος Ολύμπιος, ανέφερε ότι είναι ικανοποιημένοι, «καθώς η ένταξη φοιτητών των πολύτεκνων οικογενειών στο επίδομα τέκνου, έστω και με το 50%, λύνει τα χέρια των οικογενειών που έχουν δυο ή τρία παιδιά σπουδαστές. Άρα το να παίρνουν επίδομα τα κορίτσια μέχρι 23 ετών και τα αγόρια μέχρι 24 ετών, εφόσον είναι φοιτητές, αντί μέχρι τη λήξη της θητείας τους όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, είναι ένα μεγάλο».

Επίσης, η αύξηση 5% στο επίδομα τέκνου, οι πολύτεκνοι θεωρούν ότι είναι ένα σοβαρό όφελος προς τις πολύτεκνες οικογένειες, ωστόσο, ζητούν όπως διευκρινιστεί εάν αυτό το 5% είναι από το 9% που αποκόπηκε το 2013, ή αν είναι διαφορετικό. «Το βασικό πρόβλημα για τους πολύτεκνους που πρέπει να επιλυθεί, είναι όταν μια οικογένεια με τέσσερα παιδιά, όταν σπουδάσουν οι δυο και φύγουν για παράδειγμα, μετά χάνουν την πολυτεκνική τους ιδιότητα. Είναι κάτι που θα παλέψουμε και θέλουμε να διεκδικήσουμε».

Γυρίζοντας τον χρόνο πίσω ο κ. Ολύμπιος, εξήγησε πως, «όταν έγινε η φορολογική μεταρρύθμιση το 2002-03 η Κυβέρνηση αποφάσισε να δίνεται στις πολύτεκνες οικογένειες, ένα έξτρα ποσό στη φοιτητική χορηγία, το οποίο ήταν 500 λίρες και με την είσοδο μας στο ευρώ, έγινε 854 ευρώ. Σήμερα όμως, είναι άδικο, να μην παίρνεις αυτό το ποσό».

Περίπου 70 ευρώ η επιδότηση στο ρεύμα

Κλιμακωτή επιδότηση του ηλεκτρικού ρεύματος για τους μήνες από τον Νοέμβριο, μέχρι τον Φεβρουάριο του 2024, αποφάσισε επίσης η Κυβέρνηση, με το ποσό να κυμαίνεται γύρω στα 70 ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι για τους οικιακούς καταναλωτές, όσων η κατανάλωση είναι 1 με 400 κιλοβατώρες τη διμηνία, η επιδότηση θα είναι 85%. Για κατανάλωση 401 μέχρι 600 κιλοβατώρες τη διμηνία η επιδότηση θα είναι 75%, ενώ για κατανάλωση από 601 με 800 κιλοβατώρες, η επιδότηση θα είναι 50%. Σημειώνεται ότι για διμηνιαίες καταναλώσεις άνω των 800 κιλοβατώρων, δεν θα υπάρχει επιδότηση.

Όπως εξήγησε η εκπρόσωπος Τύπου της ΑΗΚ, Χριστίνα Παπαδοπούλου, «η χορηγία που θα υπάρχει είναι γύρω στα 70 ευρώ τη διμηνία και είναι με κλιμακωτό τρόπο που θα γίνεται, μέχρι τις 800 κιλοβατώρες. Ένα μέσο οικιακό νοικοκυριό, κάνει κατανάλωση 800 κιλοβατώρες τη διμηνία, κάτι που υπολόγισε το ίδιο το Υπουργείο Εργασίας για κάθε μέσο νοικοκυριό. Όσον αφορά τα ποσοστά επιδότησης που ανακοίνωσε η Κυβέρνηση, είναι ποσοστά επί της αύξησης του κόστους καυσίμου».

Πάντως, ο λόγος για τον οποίο στη διμηνιαία κατανάλωση πέραν των 800 κιλαβοτώρων δεν υπάρχει επιδότηση, όπως ανέφερε η κα. Παπαδοπούλου, «είναι για να μην γίνεται αλόγιστη χρήση ηλεκτρικού ρεύματος. Σκοπός είναι να μεταφερθεί το μήνυμα της εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς αναλογιστείτε εάν ένα σπίτι κάνει 5,000 κιλοβατώρες κατανάλωση και λαμβάνει επίσης χορηγία από το κράτος. Ενώ, ένα σπίτι που δυσκολεύεται και κάνει μια κατανάλωση μέχρι 800 κιλοβατώρες, τότε θα βοηθιέται και με αυτό το ποσό».

Επιφυλάσσονται για τις λεπτομέρειες των φωτοβολταϊκών

Σχέδιο φωτοβολταϊκών για όλους ανακοίνωσε εξήγγειλε επίσης η Κυβέρνηση, με την συγκεκριμένη απόφαση να παρέχει στους δικαιούχους τη δυνατότητα εγκατάστασης φωτοβολταϊκού συστήματος χωρίς την καταβολή αρχικού κεφαλαίου. Μάλιστα, οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν χορηγία ύψους 1000 ευρώ και το υπόλοιπο ποσό θα αποπληρώνεται με διμηνιαία δόση ύψους 150 ευρώ μέσω του λογαριασμού ηλεκτρισμού, όταν θα αρχίσει η παραγωγή ηλεκτρισμού από το φωτοβολταϊκό για το υποστατικό.

Από την πλευρά του ο Σύνδεσμος Εταιρειών Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, δια μέσου του προέδρου, Φάνου Καραντώνη, χαιρέτισε αυτή την απόφαση, αναφέροντας ωστόσο ότι πρέπει να δουν και τις λεπτομέρειες του συγκεκριμένου μέτρου. «Μακάρι το σχέδιο που προσφέρεται να βοηθήσει τα νοικοκυριά και να βοηθήσει εκείνους που σήμερα δεν έχουν τη δυνατότητα να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά και με αυτή τη βοήθεια να προχωρήσουν στην εγκατάσταση. Έχουμε κάποιους ενδοιασμούς ως προς τον μηχανισμό και στον τρόπο εφαρμογής ενός τέτοιου σχεδίου όμως και κατά πόσο αυτό μπορεί να γίνει μαζικά και αόριστα ή εάν θα έπρεπε να ήταν στοχευμένο για εκείνους που πραγματικά έχουν ανάγκη».

Καμιά φορά εξήγησε ο κ. Καραντώνης, «η επιτυχία ή η αποτυχία απορρόφησης υιοθέτησης τέτοιων σχεδίων, κρίνεται στις λεπτομέρειες. Πρέπει να πούμε ότι ήδη αρκετοί προχωρούν στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και μάλιστα μέχρι πρόσφατα μελετούσαμε πώς θα εξυπηρετηθούν όλοι αυτοί και παρατηρούσαμε καθυστερήσεις στην εγκατάσταση, λόγω της υψηλής ζήτησης».

Φέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα, ο κ. Καραντώνης επεσήμανε ότι πρέπει να αναλυθούν περισσότερες λεπτομέρειες, «αφού εάν θεωρήσουμε ότι η δόση, θα πληρώνεται από τον προμηθευτή προς το ταμείο, εάν ο καταναλωτής δεν πληρώσει τη δόση του, ο προμηθευτής είναι υπόχρεος για να πληρώσει τη δόση προς το ταμείο; Όταν προχωρήσουμε επίσης σε μια εγκατάσταση υπάρχει μια δομή με την οποία εισπράττουμε μια προκαταβολή, έπειτα ένα ποσό όταν εγκατασταθεί το σύστημα και ένα ποσό με την πλήρη λειτουργία του. Εάν η χορηγία θα καταβληθεί με την ολοκλήρωση όλης της διαδικασίας που μπορεί να πάρει και οκτώ με δέκα μήνες, ποιος θα αναλάβει το κόστος της χρηματοδότησης;».

Φωνάζουν οι κρεοπώλες, ζητούν διατιμήσεις στη χονδρική τιμή των προϊόντων

Από την άλλη πλευρά, οι αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου έχουν προκαλέσει την έντονη των κρεοπωλών, οι οποίοι θεωρούν ότι τα εν λόγω μέτρα ενδεχομένως να επαναφέρουν μία άσχημη κατάσταση που παρατηρήθηκε πριν δέκα χρόνια, όταν επιβλήθηκε ξανά μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ στο κρέας.

«Αν δεν εφαρμοστεί το μέτρο σωστά και να μας καλύπτει και εμάς, θα μας ανακατέψει αυτό το μέτρο, επειδή μηδενίζεται ο συντελεστής τους ΦΠΑ για τη λιανική πώληση, αλλά τι γίνεται με τη χονδρική; Θα πληρώνουμε εμείς το ΦΠΑ και δεν θα λαμβάνουμε πίσω, όπως έγινε στο παρελθόν; Και τότε είχαμε σοβαρές επιπτώσεις. Θέλουμε διευκρινίσεις για το συγκεκριμένο θέμα. Εμείς θα πληρώνουμε 5% στον παραγωγό, τότε τι γίνεται; Θα έχουμε να παίρνουμε εμείς; Πότε θα μας το δώσουν; Θα μας περιπλέξει το θέμα, αν μείνει έτσι. Είχαμε και πριν μία δεκαετία το ίδιο πρόβλημα και κάποιες επιχειρήσεις έκλεισαν. Είχαν πρόβλημα. Εμείς δεν θέλουμε να έχουμε το ίδιο θέμα», εξήγησε ο πρόεδρος του συνδέσμου κρεοπωλών, Κώστας Λειβαδιώτης.

Έντονη αντίδραση και αγροτών

Στο ίδιο μήκος κύματος είναι και η αντίδραση των αγροτών, που θεωρούν ότι ναι μεν είναι ένα θετικό μέτρο, η συμπερίληψη των λαχανικών στη λίστα με τα βασικά προϊόντα με μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ, ωστόσο αυτό θα επιφέρει αρκετά προβλήματα στους παραγωγούς, δεδομένου ότι οι ίδιοι θα πληρώνουν το ίδιο ποσό στους συνεργάτες τους, αλλά δεν θα έχουν το ανάλογο κέρδος από την πώληση των προϊόντων τους.

«Είναι προς το συμφέρον των καταναλωτών, αλλά για να αφαιρέσεις από το τελικό προϊόν το ΦΠΑ, αλλά να μην το αφαιρείς από το λίπασμα ή τους πόρους που αγοράζει ο παραγωγός, είναι αρνητική κατάληξη, επειδή τα έπαιρνε από τη μία πλευρά και τα έδινε στην άλλη. Τώρα δεν θα τα παίρνει από τη μία, αλλά θα συνεχίσει να πληρώνει και την άλλη πλευρά. Η απόφαση αυτή μπορεί να συμφέρει τον καταναλωτή, όμως ο παραγωγός θα έχει επιπρόσθετο κόστος και αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα να ανεβάζει τις τιμές πάνω. Όταν αφαιρείς από τη μία πλευρά το ΦΠΑ, πρέπει να το κάνεις και από την άλλη. Αυτό ζητήσαμε εμείς. Είναι θετικό να αφαιρεί η Κυβέρνηση, όμως πρέπει να αφαιρέσει και από τις ζωοτροφές, από τα λιπάσματα, για να υπάρχει ισοζύγιο. Δεν μπορεί να πληρώνει ο καταναλωτής και να μην λαμβάνει πίσω. Πρέπει να είναι και από τις δύο πλευρές», επεσήμανε ο πρόεδρος του Παναγροτικού Συνδέσμου, Κυριάκος Καϊλάς.