Ο Κασσελάκης, το «κρατίδιο» και η επιδερμική ανάγκη κατάληψης πολιτικού χώρου

Ο Στέφανος Κασσελάκης, ένας άνθρωπος που δεν απασχόλησε ποτέ την Κύπρο για κανένα λόγο (και που μέχρι πρότινος δεν απασχολούσε ιδιαίτερα ούτε την Ελλάδα), κατάφερε μέσα σε ένα βράδυ να γίνει πασίγνωστος στο νησί μας για όλους τους λάθος λόγους. Όχι γιατί κατάφερε μέσα σε μερικές εβδομάδες να μετατραπεί από ένα στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ που δεν θεωρείτο πρώτης γραμμής στο φαβορί για αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αλλά γιατί κατάφερε να στείλει το μήνυμα πως κάποιος που παρουσιάζεται ως εν δυνάμει Πρωθυπουργός της Ελλάδας δεν έχει ιδέα για το μεγαλύτερο εθνικό πρόβλημα του Ελληνισμού, το Κυπριακό.

Μετά από πρόκληση της κομματικής αντιπάλου του, Έφης Αχτσιόγλου, να τοποθετηθεί σε ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, προέβη ίσως στην πιο ασυνάρτητη δήλωση για το Κυπριακό που βγήκε ποτέ από στόμα Ελλαδίτη πολιτικού. Σε μία προσπάθεια να ασκήσει αντιπολίτευση στον Κυριάκο Μητσοτάκη χάριν αντιπολίτευσης και όχι γιατί είχε πράγματι κάτι να πει (όπως φάνηκε) και εις απάντηση της πρόκλησης Αχτσιόγλου, ξεκίνησε να λέει κάτι για Κυπριακό που περισσότερο έμοιαζε με ικανοποίηση των απαράδεκτων προϋποθέσεων του Ερσίν Τατάρ για επανέναρξη των συνομιλιών, παρά με οτιδήποτε θα ανέμενε κανείς να πει ένα πολιτικό πρόσωπο από την Ελλάδα.

«Για τα εθνικά θέματα, είναι απαράδεκτο ο κ. Μητσοτάκης να μην απαντάει στην πρόκληση Ερντογάν για αναγνώριση του δεύτερου μισού της, του βο…, του κρατιδίου τέλος πάντων του δικού τους, της βόρ.., της ε… στην Κύπρο, αντί να απαντάει επί τόπου», δήλωσε, χωρίς να απαντά σε ερώτηση αλλά σε προηγούμενες δηλώσεις της Έφης Αχτσιόγλου. Επέλεξε, δηλαδή, από μόνος του να τοποθετηθεί για το Κυπριακό και έδειξε να μην είχε ιδέα τι έλεγε, αλλά δεν αισθάνθηκε την ανάγκη να προετοιμαστεί για την τοποθέτησή του.

Μετά τις αντιδράσεις απολογήθηκε τα ξημερώματα της Παρασκευής, εξηγώντας ότι «ξεριζώθηκα όταν ήμουν 14 χρονών. Είμαι πίσω στον τόπο μου, μόνιμα μόλις μερικούς μήνες. Υπάρχουν φορές που ψάχνω να βρω μια λέξη στα Ελληνικά. Χθες, μέσα στην κούραση και αϋπνία της περιοδείας, αυτό έπαθα. Βεβαίως είναι ψευδοκράτος. Τα Κατεχόμενα. Η πληγή στην καρδιά του Ελληνισμού. Τα συμφραζόμενα, η διόρθωση που έκανα μέσα στη δήλωση μου και το περιεχόμενο της ομιλίας μου πριν, ήταν όλα ξεκάθαρα. Ας μην ανησυχεί κανείς. Μαθαίνω τις λέξεις πολύ γρήγορα. Είναι θέμα δύο μηνών εξάσκησης».

Ενδεχομένως αυτές οι δικαιολογίες να αντανακλούν την πραγματικότητα. Όμως δεν την αντανακλούν στην ολότητά της. Γιατί η νέα πολιτική πραγματικότητα δείχνει να αποστασιοποιείται από το πολιτικό βάθος. Όχι σε όλες τις περιπτώσεις, όχι για όλους τους ανθρώπους. Όχι ισοπεδωτικά. Όμως υπάρχουν οι τάσεις μιας πολιτικής πιο απολιτίκ. Μιας πολιτικής επιδερμικής που στόχο έχει την ύπαρξη παρέμβασης, παρά την ουσία της παρέμβασης.

Ο Στέφανος Κασσελάκης θα μπορούσε να είχε διαβάσει για το Κυπριακό, αφού ήθελε να κάνει δήλωση γι’ αυτό. Ή έστω, αν δεν έβρισκε την κατάλληλη λέξη στα Ελληνικά, να χρησιμοποιούσε την ξένη που του ερχόταν, ώστε να μην χαθεί το νόημα και να υπάρξουν οποιεσδήποτε παρεξηγήσεις σε ένα τόσο σοβαρό εθνικό ζήτημα. Δεν το θεώρησε όμως απαραίτητο. Επειδή στόχος του ήταν απλώς να φαίνεται πως είπε κάτι. Ήταν να αντικρούσει την κατηγορία εις βάρος του πως δεν έχει πολιτικό λόγο, όχι να διασφαλίσει την ορθότητα ή το βάθος του λόγου αυτού.

Δυστυχώς αυτή η τάση εμφανίζεται πλέον όλο και συχνότερα στην πολιτική, τόσο στην Κύπρο όσο και στο εξωτερικό. Παρεμβάσεις, δηλώσεις και ανακοινώσεις όχι μόνο ατόμων αλλά και ολόκληρων κομμάτων, οι οποίες γίνονται για να γίνουν παρά γιατί έχουν κάτι να πουν. Για να δηλώσουν παρουσία, για να θυμίσουν πως βρίσκονται στη συμπολίτευση ή την αντιπολίτευση, κι όχι γιατί έχουν κάτι σημαντικό να προσθέσουν στη συζήτηση. Τοποθετήσεις αυτού του είδους είναι συχνά ισοπεδωτικές, ακριβώς γιατί έχουν ως αφετηρία όχι την ανάλυση αλλά την επιφανειακή ανάγκη κατάληψης πολιτικού χώρου και χρόνου.

Η πολιτική θα έχει όμως πάντα ανάγκη από ανάλυση. Από βάθος. Από ιδεολογία. Από προτάσεις με υπόβαθρο, από κριτική με επιχειρήματα. Και δεν θα πάψουν ποτέ αυτά να αποτελούν βασικά της συστατικά. Όσο δημοφιλής κι αν είναι κάποιος, όσες αρετές κι αν φέρνει στο τραπέζι, όσες σύγχρονες ανάγκες κι αν εξυπηρετεί, αν θέλει να υπηρετεί την πολιτική πρέπει να είναι πολιτικός. Πρέπει να έχει θέσεις κι όχι απλώς αντιθέσεις.

Η πολιτική δεν είναι μόνο θέμα εξάσκησης, αλλά κατά κύριο λόγο άσκησης. Γιατί αν κάποιος συμπεριφέρεται απλώς ως influencer της πολιτικής κι όχι πολιτικός, θα είναι πάντα υποψήφιος για cancel.