Πόσο έτοιμη είναι η Κύπρος σε περίπτωση πλημμυρών-Οι επικίνδυνες περιοχές και οι δράσεις
07:16 - 10 Σεπτεμβρίου 2023
Άνθρωποι στέκονται στις στέγες των σπιτιών τους και περιμένουν για βοήθεια. Περιοχές μετατράπηκαν σε τεράστια λίμνη. Απεγνωσμένοι κάτοικοι μετρούν πληγές μετά το μεγάλο κύμα κακοκαιρίας που κτύπησε και άφησε πίσω του νεκρούς και ανυπολόγιστες ζημιές. Οι απόκοσμες εικόνες από την Ελλάδα προκαλούν θλίψη, φόβο και απορία. Πόσο έτοιμη είναι η Κύπρος στο ενδεχόμενο μιας τέτοιας καταστροφής;
Μπορεί η κακοκαιρία Ντάνιελ να μην έφτασε στην Κύπρο, όμως κατά καιρούς οι έντονες βροχοπτώσεις έφεραν πλημμύρες σε πολλές περιοχές του νησιού. Ο Στρόβολος, η περιοχή των Καμάρων στη Λάρνακα, το κέντρο της Λεμεσού είναι κάποιες από τις περιοχές που κατατάσσονται στον χάρτη δυνητικού σοβαρού κινδύνου πλημμύρας του Τμήματος Αναπτύξεων Υδάτων, ενώ την ίδια ώρα σε πολλές από τις συνολικά τριάντα οκτώ περιοχές εκπονούνται οι κατάλληλοι σχεδιασμοί για αντιπλημμυρικά έργα.
Η Κύπρος εφαρμόζει την ευρωπαϊκή οδηγία για τις πλημμύρες, μέσα από την οποία καθορίζεται ένα πλαίσιο για τον τρόπο που μπορεί μια χώρα να διαχειριστεί τους κινδύνους πλημμύρας, η οποία περιλαμβάνει τρία στάδια. Τα στάδια αφορούν, πρώτο στην προκαταρτική αναγνώριση των περιοχών που ελλοχεύουν σοβαρούς κινδύνους πλημμύρας και όπως εξήγησε μιλώντας στον REPORTER ο συντονιστής Υδρολογίας και Υδρογεωλογίας του Τμήματος Υδάτων, Κώστας Αριστείδου, κατά τον πρώτο κύκλο εφαρμογής της αναγνώρισης των επικίνδυνων περιοχών, αναγνωρίστηκαν δεκαεννέα και στον δεύτερο κύκλο άλλες δεκαεννέα.
Το επόμενο στάδιο ήταν οι εκπόνηση σχετικών χαρτών, με σκοπό να προσδιοριστούν επακριβώς οι περιοχές και το μέγεθος της πιθανότητας να πλημμυρίσουν ή να πλημμυρίσουν στο μέλλον. «Αυτοί οι χάρτες βρίσκονται αναρτημένοι στην ιστοσελίδα του Τμήματος Υδάτων, όπως επίσης περιέχεται και χάρτης που δείχνει τον μελλοντικό κίνδυνο πλημμυρών μέχρι το 2080, σύμφωνα με τα μοντέλα για την κλιματική αλλαγή», είπε κος Αριστείδου.
Το τρίτο στάδιο, που σύμφωνα με το Τμήμα Υδάτων, είναι και το πιο σημαντικό, αφορά στην εκπόνηση σχεδίου διαχείρισης των πλημμυρών μέσα από σειρά μέτρων για το πώς θα περιοριστεί ο κίνδυνος πλημμυρών, αλλά και το πώς θα αντιμετωπιστούν. Όπως είπε ο κος Αριστείδου, οι δράσεις μπορεί να είναι κατασκευαστικά αντιπλημμυρικά έργα, μπορεί να είναι συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, μέτρα πρόληψης και της ενημέρωσης τους κόσμου. «Αυτά τα μέτρα υπάρχουν για τον πρώτο κύκλο εφαρμογής του σχεδίου και τώρα είμαστε στη δεύτερη φάση του σχεδίου διαχείρισης και την επόμενη βδομάδα θα έχουμε δύο ημερίδες στη Λάρνακα και στη Λευκωσία όπου θα παρουσιαστεί το δεύτερο σχέδιο διαχείρισης και το προκαταρτικό πρόγραμμα. Εκεί θα διαβουλευτούμε με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς», είπε.
Υπάρχει πρόοδος στα αντιπλημμυρικά έργα
Καθώς τα αντιπλημμυρικά έργα στις επικίνδυνες περιοχές είναι καθοριστικής σημασίας, οι μελέτες για την κατασκευή τους χρειάζονται μελέτη, χρόνο και χρηματοδότηση. Παρόλα αυτά, ο κος Αριστείδου σημείωσε πως «υπάρχουν έργα που έχουν προχωρήσει, όπως για παράδειγμα στην περιοχή των Καμάρων όπου έχουν ολοκληρωθεί οι μελέτες και τώρα προκηρύσσεται η κατασκευή των έργων».
Σε άλλες περιοχές άρχισε η κατασκευή και σύμφωνα με τον ίδιο, παρατηρείται πρόοδος και συνεχής προετοιμασία για τα αντιπλημμυρικά έργα, ειδικότερα στις περιοχές που τα έργα ανέλαβαν τεχνικοί των Συμβουλίων Υδατοπρομήθειας, όπως συμβαίνει στη Λεμεσό.
Το σχέδιο δράσης «Προμηθέας»
Μπορεί η κακοκαιρία Ντάνιελ να μην έδειξε τα δόντια της στην Κύπρο, παρόλα αυτά οι αρμόδιες υπηρεσίες βρίσκονται πάντα σε ετοιμότητα και σε περίπτωση έντονων βροχοπτώσεων και πλημμυρών εφαρμόζουν το Εθνικό Σχέδιο Δράσης «Προμηθέας», στο οποίο συμμετέχουν η Πυροσβεστική Υπηρεσία, η Αστυνομία, η Πολιτική Άμυνα και το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων.
Για τη διαχείριση του σχεδίου, η Πολιτική Άμυνα, βρίσκεται σε συνεργασία με τις υπόλοιπες ουσιώδεις υπηρεσίες και αναμένει οδηγίες αναλόγως των περιστατικών που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Σύμφωνα με την Αναπληρώτρια Εκπρόσωπο Τύπου της Πολιτικής Άμυνας, Χαρά Λαζάρου, κάθε υπηρεσία αναλαμβάνει το δικό της επιχειρησιακό κομμάτι. «Οι κλήσεις από πολίτες λαμβάνονται από την Πυροσβεστική Υπηρεσία, η οποία στη συνέχεια θα ειδοποιήσει την Πολιτική Άμυνα για τα περιστατικά που θα χρειαστεί βοήθεια. Οι ομάδες εθελοντών σε όλες τις επαρχίες έχουν εκπαιδευτεί για αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών και διατίθεται ο απαραίτητος εξοπλισμός με αντλίες απορρόφησης νερού και τέσσερις ριμουλκούμενες βαρέου τύπου, οι οποίες είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές και καινούργιο απόκτημα της Πολιτικής Άμυνας».
Επίσης, η Πολιτική Άμυνα έχει εκπαιδευμένους διασώστες στις δεντροκοπτικές στην περίπτωση που χρειαστεί να παρέμβουν όταν ένας δρόμος αποκοπεί από πτώσεις δέντρων και άλλα. Η κα Λαζάρου έκανε ιδιαίτερη μνεία στους εθελοντές της Πολιτικής Άμυνας που πάντα ανταποκρίνονται στο κάλεσμά τους.
Οι περιοχές που κινδυνεύουν με πλημμύρες στην Κύπρο