Η αισιοδοξία του Προέδρου, η ευρεία συμφωνία για τους χειρισμούς και οι εισηγήσεις
06:00 - 02 Σεπτεμβρίου 2023
Χωρίς εντάσεις και σε ένα γενικότερο κλίμα ομοψυχίας κύλησε η συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου την Πέμπτη. Παρά το γεγονός πως αυτή ήταν η πρώτη φορά εδώ και πολύ καιρό που συναντήθηκε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τους πολιτικούς αρχηγούς και υπήρχαν αρκετά ζητήματα στην ατζέντα, οι πληροφορίες κάνουν λόγο για μια παραγωγική συνεδρία, στην οποία υπήρξε αρκετά ευρεία ταύτιση απόψεων και γενική συμφωνία με τους χειρισμούς. Μάλιστα, μετά το πέρας της συνεδρίας, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος ευχαρίστησε όλες τις πολιτικές δυνάμεις για την πολύ εποικοδομητική τους στάση.
«Μπορούμε να πούμε με ικανοποίηση ότι οι εθνικοί στόχοι επιβάλλουν εθνική ενότητα και είναι αυτό ακριβώς που είδαμε στη συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου. Μια εθνική ενότητα, μια ανταλλαγή απόψεων εποικοδομητική, ουσιαστική, όλες μαζί οι πολιτικές δυνάμεις να θέτουν πάνω από όλα το εθνικό όφελος και το εθνικό συμφέρον», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, ενώ σε μεγάλο βαθμό υπήρξε αντανάκλαση αυτού του αισθήματος και στις δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών, παρά τις όποιες διαφοροποιήσεις.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης είχε την ευκαιρία να ενημερώσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα για τα όσα προηγήθηκαν, καθώς και για τις εκτιμήσεις του για τα όσα αναμένεται να επακολουθήσουν στο Κυπριακό το επόμενο διάστημα, καταγράφοντας τις δικές τους απόψεις. Σύμφωνα με πληροφορίες του REPORTER, κλήθηκε εκ νέου από τον ΓΓ του ΑΚΕΛ, Στέφανο Στεφάνου, να διευκρινίσει κατά πόσον πρόθεσή του είναι οι συνομιλίες θα συνεχιστούν από το σημείο που έμειναν στο Κραν Μοντανά, κάτι που αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας για το κόμμα της Αριστεράς, ο Πρόεδρος απάντησε καταφατικά.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης παρουσιάστηκε αρκετά αισιόδοξος για το ενδεχόμενο εξελίξεων στο Κυπριακό, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά το επίπεδο της κινητικότητας και της εμπλοκής του διεθνούς παράγοντα στην προσπάθεια ξεκλειδώματος της διαδικασίας, καθώς οι ενδείξεις είναι θετικές πως κάποια στιγμή θα οριστούν οι ειδικοί απεσταλμένοι των Ηνωμένων Εθνών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν είναι, ωστόσο, ακόμη ξεκάθαρο κατά πόσον θα υπάρξει τριμερής συνάντηση μεταξύ του ιδίου, του Αντόνιο Γκουτέρες και του Ερσίν Τατάρ στη Νέα Υόρκη. Όπως καταγράφηκε κατά την επίσκεψη του Μίροσλαβ Γιέτζια την περασμένη εβδομάδα, οι δύο πλευρές συνεχίζουν να διατηρούν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις, με την Κυβέρνηση να εκφράζει ετοιμότητα για επιστροφή στον διάλογο και την τουρκική πλευρά να θέτει απαράδεκτα προαπαιτούμενα για να αποδεχθεί να συζητήσει, που παραπέμπουν στη λογική των δύο κρατών. Ωστόσο, δεν αποκλείεται να επιχειρηθεί η διευθέτηση μιας τριμερούς, με στόχο να δοθεί κάποια δυναμική στην προσπάθεια επανέναρξης.
Αν και σε γενικές γραμμές φαίνεται να καταγράφηκε συμφωνία με τους μέχρι στιγμής χειρισμούς του Προέδρου, τρία κόμματα φαίνεται να πήγαν με διαφοροποιημένες εισηγήσεις αναφορικά με το Κυπριακό. Ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ, Μαρίνος Σιζόπουλος, κατέθεσε προσχέδιο προτάσεων του κόμματός του, για διαχείριση του Κυπριακού, στο επίκεντρο των οποίων είναι η διαχείριση του θέματος διεθνούς εισβολής, συνεχιζόμενης κατοχής και εθνοκάθαρσης, σε αντίθεση με την προσέγγιση περί δικοινοτικής διευθέτησης, που προωθείται από την τουρκική πλευρά. Οι προτάσεις αφορούν, επίσης, τη διαχείριση των παραβιάσεων σε Αμμόχωστο και Πύλα.
Από πλευράς ΕΛΑΜ η προσέγγιση ήταν υπέρ της προώθησης αντικινήτρων στο Κυπριακό και όχι να δίνονται κίνητρα προς την τουρκική πλευρά. Σε αυτό το πλαίσιο πρότεινε το κλείσιμο των οδοφραγμάτων και το αίτημα προς την ΕΕ για επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Το Κίνημα Οικολόγων επανέφερε πρότασή του για σύσταση επιτροπής, ώστε «να δούμε, επιτέλους, πέραν από τον όρο διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, που λένε τα ΗΕ και τον οποίο επικαλούμαστε είτε συμφωνούμε είτε διαφωνούμε, τι από αυτά που έχουν καταγραφεί ως συγκλίσεις παραβιάζουν το ευρωπαϊκό κεκτημένο», όπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος Κυριάκος Τσιμίλλης, αναφέροντας ότι η ΕΕ δεν θα δεχθεί πρωτογενές δίκαιο.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της Πύλας, ο Πρόεδρος ενημέρωσε τα κόμματα για τις συζητήσεις που γίνονται, με στόχο την αποκλιμάκωση και την εξεύρεση μιας λύσης στο ζήτημα. Διευκρίνισε πως βρίσκεται μεν σε επαφή με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο, Κόλιν Στιούαρτ, αλλά δεν γίνεται κάποιου είδους πάρε-δώσε. Όπως επιβεβαίωσε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος δεν υπάρχει, μέχρι στιγμής, κατάληξη, ενώ φαίνεται πως στόχος της Λευκωσίας είναι να αξιοποιήσει την τουρκική επίθεση και τη διεθνή καταδίκη, ώστε να υπάρξει όφελος στο Κυπριακό.
Διευκρινίσεις έδωσε ο Νίκος Χριστοδουλίδης και σε σχέση με το πακέτο μέτρων στήριξης των Τ/κ που είχε προαναγγείλει κατά τη διάρκεια του απολογισμού για τις 100 μέρες διακυβέρνησής του, λέγοντας πως οι προετοιμασίες βρίσκονται στο τελικό στάδιο και πρόκειται να υπάρξουν ανακοινώσεις το επόμενο διάστημα.
Παρόλο που κάτι τέτοιο δεν είθισται, το Εθνικό Συμβούλιο συζήτησε και το μεταναστευτικό, μετά τα σοβαρά επεισόδια που σημειώθηκαν στην Χλώρακα και, τόσο εντός, όσο και εκτός της αίθουσας, όλα τα κόμματα συμφώνησαν πως η βία δεν είναι λύση.