Υπό «αστυνόμευση» για επιβολή Τάξης η Αστυνομία-Διαδοχικά τα βέλη εντός και εκτός, πιέζουν οι καταστάσεις
06:00 - 31 Αυγούστου 2023
Σε σοβαρό πονοκέφαλο, εξελίσσεται για την Κυβέρνηση το ζήτημα της δημόσιας τάξης και ειδικότερα της αστυνόμευσης, κυρίως στις περιπτώσεις ειδικών συνθηκών, όπως είναι η αντιμετώπιση της βίας σε δημόσιους χώρους, όπως τα σοβαρά επεισόδια που εκτυλίχθηκαν την Κυριακή και την Δευτέρα στην κοινότητα της Χλώρακας, μεταξύ κατοίκων και αλλοδαπών.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Αστυνομία βρίσκεται στο στόχαστρο για τη στάση και τις ενέργειες της σε ανάλογα επεισόδια. Η αδυναμία που επιδεικνύεται την κρίσιμη ώρα και η εκ των υστέρων αντίδραση που ακολουθεί τα γεγονότα, δεν είναι η πρώτη φορά που καταγράφηκε. Προηγήθηκαν μια σειρά από ανάλογα γεγονότα, είτε αυτά αφορούσαν βία σε αθλητικούς χώρους, είτε αλλού, όπως συνέβη για παράδειγμα στο Προεδρικό και μετά σε τηλεοπτικό σταθμό, είτε στο μνημόσυνο του Γεωργίου Γρίβα Διγενή, τον περασμένο Ιανουάριο στη Λεμεσό. Ωστόσο, αν όχι σε όλες τις περιπτώσεις, σχεδόν σε όλες, η ηγεσία δια των εκπροσώπων της, εμφανίστηκε να μην αναγνωρίζει τα πιθανά λάθη και τις αδυναμίες της, προκειμένου να τα διορθώσει για καλύτερα αποτελέσματα, αντιθέτως, σε επικοινωνιακό επίπεδο σε κάθε περίπτωση ξεχωριστά υπεραμυνόταν των ενεργειών της. Ακόμα και στις περιπτώσεις που τα ίδια τα μέλη της Αστυνομίας που συμμετείχαν στο επιχειρησιακό πλάνο, μιλούσαν για ελλιπή μέτρα.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια, με καταγεγραμμένο ένα ψηφιδωτό σχετικών γεγονότων, παρατηρήθηκε το φαινόμενο, η πολιτική ηγεσία να παρέχει στήριξη και να καλύπτει τις προφανείς αδυναμίες των Αρχών καταστολής της βίας. Ουδέποτε, άλλωστε, στη θητεία του υφιστάμενου Αρχηγού Αστυνομίας, που διορίστηκε τον Ιούνιο του 2020, παρατηρήθηκε ρήξη στις σχέσεις μεταξύ πολιτικής ηγεσίας και της ηγεσίας της Αστυνομίας, αντιθέτως, υπήρχε κοινή συνισταμένη. Γεγονός, που κάποιοι απέδιδαν στην άγνοια της πολιτικής ηγεσίας για επιχειρησιακά ζητήματα που αφορούν την Αστυνομία, εξού και πολλές φορές υιοθετήσουν το αφήγημα της Αστυνομίας και του Αρχηγού, ο οποίος έχει την ευθύνη να ενημερώνει τον πολιτικό προϊστάμενο του. Εξάλλου, θα πρέπει να σημειωθεί πως η πιθανή παραδοχή λαθών του εκάστοτε Αρχηγού στον πολιτικό του προϊστάμενο, συνεπάγεται και με πιθανές ευθύνες του ιδίου και ως εκ τούτου εύλογα μπορεί κάποιος να θεωρεί πως λέγονται αυτά που πρέπει, με τον τρόπο που πρέπει, ειδικότερα όταν ο πολιτικός προϊστάμενος δεν έχει επαφές με άλλα πρόσωπα και δεν είναι καλά γνώστης των δεδομένων.
Αλλάζει τα δεδομένα ο Πρόεδρος
Αυτό δειλά δειλά φαίνεται να αλλάζει από τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Η ερμηνεία που δίνεται, είναι πως ο Νίκος Χριστοδουλίδης ενδεχομένως να έχει καταγράψει μια σειρά αδυναμιών, τις οποίες θέλει να διορθώσει. Δεν φαίνεται, δηλαδή, διατεθειμένος να σπαταλήσει πολιτικό κεφάλαιο για να καλύψει τα λάθη ή και τις αδυναμίες, προσωπικές ή επιχειρησιακές, ατόμων για τα οποία δεν είχε ο ίδιος την ευθύνη διορισμού τους.
Άλλωστε τα επεισόδια βίας, όποια μορφή κι αν έχουν, επηρεάζουν την εικόνα της Κυβέρνησης και λειτουργούν καταλυτικά στην άποψη που διαμορφώνουν οι πολίτες για την αποτελεσματικότητα και τη δυνατότητα της Κυβέρνησης να τους παρέχει το αγαθό της ασφάλειας, που κάτω από τις σημερινές συνθήκες, ειδικά λόγω της έξαρσης του προβλήματος της μετανάστευσης, τίθεται σε κίνδυνο, σε υποβαθμισμένες περιοχές, όπως είναι η κοινότητα της Χλώρακας.
Κι αν κάποιος επιχειρήσει να στηρίξει το επιχείρημα ότι η Κυβέρνηση μεταφέρει όλη την πίεση και την ευθύνη για τα τεκταίνομενα, στην ηγεσία της Αστυνομίας, μπορεί αβίαστα να το πράξει, αναγιγνώσκοντας πίσω από τις δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, αλλά και μέσα από ένα γεγονός που καταγράφηκε ίσως για πρώτη φορά.
Σε ότι αφορά τις δηλώσεις Χριστοδουλίδη, υπενθυμίζεται ότι αναφερόμενος στην υλοποίηση των κυβερνητικών αποφάσεων, για εφαρμογή των διαταγμάτων για τη Χλώρακα, είχε υποδείξει μεταξύ άλλων πως «τα διατάγματα του κράτους, της Κυβέρνησης θα πρέπει να εφαρμόζονται και η Αστυνομία, όπως ανέφερα στον Αρχηγό της Αστυνομίας, είναι εδώ ακριβώς για να υλοποιεί αυτές τις αποφάσεις». Δήλωση με την οποία έστειλε σαφές μήνυμα και με την οποία εκφράστηκε η δυσφορία του, αφού το διάταγμα για την Χλώρακα παραμένει ανεκτέλεστο από το 2021.
Εξάλλου κληθείς να σχολιάσει τα επεισόδια που εκτυλίχθηκαν στην Χλώρακα, ο Νίκος Χριστοδουλίδης, αναφέρθηκε ξανά στις οδηγίες που έδωσε στον Αρχηγό Αστυνομίας, λέγοντας πως, «έχω μιλήσει προσωπικά με τον Αρχηγό, έχω μεταφέρει τη θέση μου: διασφάλιση της δημόσιας τάξης, το αίσθημα της ασφάλειας των πολιτών είναι αδιαπραγμάτευτο και οι οδηγίες είναι ξεκάθαρες. Να πράξουν ό,τι είναι δυνατόν, έτσι ώστε οι πολίτες να νιώθουν ασφαλείς».
Μάλιστα, ο Πρόεδρος, στον απόηχο των όσων συνέβησαν στη Χλώρακα, με τις πρωτοφανείς εικόνες βίας, κάλεσε εκτάκτως στο Προεδρικό, τόσο τον Αρχηγό όσο και την Υπουργό Δικαιοσύνης, ώστε να ενημερωθεί για την κατάσταση και το επιχειρησιακό πλάνο, ενώ τα όσα καταγράφονται γύρω από τον Σύρο που θα γύριζε την Πάφο ανάποδα, ο οποίος συναντήθηκε με τον Στέλιο Παπαθεοδώρου και την Άννα Κουκκίδου, την ώρα που εναντίον του εκκρεμούσαν δύο εντάλματα σύλληψης, ανάγκασαν την Κυβέρνηση να μαζέψει τα σπασμένα.
Εξάλλου χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κληθείς να σχολιάσει τυχόν ευθύνες για τα πρόσφατα επεισόδια στη Χλώρακα, υπέδειξε ότι «αυτό που προέχει σήμερα είναι να ληφθούν όλα εκείνα τα μέτρα για να μην ξαναδούμε τα περιστατικά και τις εικόνες των τελευταίων ημερών». «Όλα τα πλάνα επιχειρήσεων αξιολογούνται διαρκώς και εκεί που βλέπουμε ότι υπάρχουν αδυναμίες θα αποδοθούν ευθύνες».
Σε ότι αφορά το δεύτερο κεφάλαιο, το γεγονός δηλαδή που αποδεικνύει ότι η ηγεσία της Αστυνομίας βρίσκεται υπό πίεση, αυτό καταδεικνύεται από την απόφαση του Αρχηγού της Αστυνομίας, Στέλιου Παπαθεοδώρου, να μεταβεί άρον άρον το βράδυ της Κυριακής στη Χλώρακα, στο πεδίο, δηλαδή, των επιχειρήσεων, την ώρα που αυτές βρίσκονταν σε εξέλιξη. Κάτι που ο κ. Παπαθεοδώρου δεν μας έχει συνηθίσει να πράττει, αφού σε ανάλογα περιστατικά και σαφώς πιο βίαια, όπως για παράδειγμα τα επεισόδια στο Ελευθερία τον περασμένο Μάρτιο, ή το μνημόσυνο Γρίβα στη Λεμεσό, ή ακόμα και τα επεισόδια στο ΣΙΓΜΑ, ο κ. Παπαθεοδώρου, δεν μετέβη στο σημείο την ώρα των επεισοδίων, ούτε ακόμα αργότερα. Ήταν η πρώτη φορά που από τον Ιούνιο του 2020, οπότε διορίστηκε στη θέση του Αρχηγού, μετέβη στο σημείο, όπου εκτυλίχθηκαν επεισόδια.
Για να επιλέξει να μεταβεί Κυριακή βράδυ από τη Λευκωσία στη Χλώρακα, ο Αρχηγός αφενός αντιλήφθηκε τη σοβαρότητα της κατάστασης, αφετέρου κατανόησε πως δεν τον έπαιρνε να στηρίξει τις αποφάσεις που καλείτο να λάβει στα όσα άκουγε από τους συνεργάτες του και συνεπώς θα ήταν καλύτερα να βρίσκεται ο ίδιος για να αποκτήσει ιδίαν άποψη, λαμβανομένης υπόψη και της πίεσης που ο ίδιος νιώθει προσωπικά. Βέβαια, στην περίπτωση που δεν επέλεξε να πάει αυτοβούλως αλλά κατόπιν οδηγιών του Προέδρου, όπως έγινε το βράδυ της Δευτέρας, σύμφωνα με τα όσα είχε δηλώσει ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πάλι και αυτό το σενάριο δείχνει την πίεση στον Αρχηγό, ώστε να ελεγχθούν καταστάσεις και να αλλάξουν χειρισμοί που θα στοχεύουν στην αλλαγή της εικόνας που εκπέμπει στην κοινή γνώμη η Αστυνομία.
Και ας μην ξεχνάμε, πως ο Αρχηγός Αστυνομίας, Μιχαλάκης Παπαγεωργίου, το 2014, είχε παυθεί άρον άρον από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, μετά από επεισόδια που σημειώθηκαν σε εκδήλωση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μεχμέτ Αλί Ταλάτ στη Λεμεσό.
Διαδοχικά τα επεισόδια βίας
Από εκεί και πέρα, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που ο Αρχηγός της Αστυνομίας βρίσκεται στο στόχαστρο, όχι μόνο της Κυβέρνησης, αλλά ακόμα και των ίδιων των μελών της δύναμης. Το γεγονός ότι έφτασε στο σημείο να ανταλλάζει πυρά δημόσια με συντεχνίες αστυνομικών, καταδεικνύει το μέγεθος των προβλημάτων μιας Αστυνομίας που νοσεί και χρίζει άμεσα αλλαγών.
Καταδεικνύει ενδεχομένως το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στα ψηλά και τα χαμηλά δώματα και την έλλειψη βούλησης για γεφύρωση του, αφού επιλέγεται το παιχνίδι των δημόσιων ανακοινώσεων, μέσα από το οποίο, αρκετά συχνά, αναδεικνύονται προβλήματα εντός του οίκου του, τα οποία μπαίνουν κάτω από το χαλί, με αποτέλεσμα να λειτουργούν σε βάρος όλης της Αστυνομίας. Και κάπου εδώ, πρέπει να σημειωθεί πως ο Αρχηγός, όπως καταγγέλθηκε πολλές φορές δημόσια, δεν επιθυμεί να κατέλθει στο ίδιο τραπέζι με τις συντεχνίες ώστε να τεθούν επί τάπητος τα προβλήματα και να εξευρεθούν λύσεις, όπως για παράδειγμα έπραξε με την περίπτωση του Σύρου στη Χλώρακα, σε βάρος του οποίου εκκρεμούσαν μάλιστα δύο εντάλματα.
Άλλωστε, οι ίδιοι οι αστυνομικοί, ήταν αυτοί που πρώτοι αμφισβήτησαν τους επιχειρησιακούς σχεδιασμούς σε μια σειρά από επεισόδια βίας, τα οποία έθεσαν σε κίνδυνο τα μέλη της δύναμης. Όπως για παράδειγμα στα σοβαρά επεισόδια στο μνημόσυνο του Γρίβα αλλά και στο Ελευθέρια, όπου πρώτοι οι αστυνομικοί επέρριψαν ευθύνες στην ηγεσία και μίλησαν για ανεπαρκή επιχειρησιακά πλάνα. Καταγράφεται δηλαδή μια αδυναμία από πλευράς ηγεσίας, να εκπονηθούν τέτοια σχέδια, που από τη μια θα αποτρέπουν τα επεισόδια και από την άλλη δεν θα θέτουν σε κίνδυνο τους Αστυνομικούς.
Κάτι που αποδεικνύεται και από κάτι άλλο. Από την ανάγκη που κατέγραψε η Κυβέρνηση για δημιουργία αντιοχλαγωγικών ομάδων για πάταξη της βίας στα γήπεδα και μιας σειράς άλλων μέτρων που περιλαμβάνει και την εκπαίδευση των Αστυνομικών. Με απλά λόγια, τρία χρόνια μετά, με την επιστροφή των οργανωμένων στα γήπεδα και ενώ η Αστυνομία και η πολιτεία πανηγύριζαν ότι πάταξε τη βία στα γήπεδα, τελικά αποδείχθηκε στην πράξη, ότι οι αδυναμίες ήταν πολλές και αυτές οδήγησαν στα νέα μέτρα.
Μέτρα, τα οποία λήφθηκαν και πάλι στον απόηχο επεισοδίων (σ.σ Ελευθέρια), τα οποία δεν ήταν τα πρώτα, ούτε τα δεύτερα, ούτε τα τρίτα. Ήταν τα πολλοστά μέσα σε ένα χρόνο, χωρίς ο Αρχηγός να αντιλαμβάνεται πως υπάρχουν αδυναμίες και λάθη που θα πρέπει να βελτιωθούν για το καλύτερο αποτέλεσμα. Συμπέρασμα που δεν εξάγεται αυθαίρετα, αλλά από τις δηλώσεις της ίδιας της Αστυνομίας που μετά τα επεισόδια εμφανίστηκε για άλλη μια φορά ενοχλημένη από τις επικρίσεις, μη αποδεχόμενη τις όποιες ευθύνες της καταλογίζονταν τόσο από την κοινή γνώμη όσο και από τα ίδια τα μέλη της. Αντιθέτως, υπεραμύνθηκε των ενεργειών, μέχρι που ο ίδιος ο Πρόεδρος παρενέβη, ζήτησε έρευνα η οποία τελικά έδειξε παραλήψεις, και προχώρησε στη λήψη επιπρόσθετων μέτρων.
Και άλλα ανοιχτά μέτωπα
Και όλα αυτά εν μέσω βέβαια, των γνωστών υποθέσεων εναντίων υψηλόβαθμων στελεχών της Αστυνομίας, για υποθέσεις διαφθοράς, συγκάλυψης, παραλείψεων, αμέλειας κτλ, για τις οποίες η Αστυνομία δέχεται επικρίσεις και ταυτόχρονα η κοινή γνώμη αμφισβητεί τους χειρισμούς της και κάνει λόγο για α λα καρτ εφαρμογή του νόμου.
Τα τελευταία χρόνια έχουν καταγραφεί μια σειρά από υποθέσεις που ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων, οι οποίες αφορούσαν είτε σε ολιγωρία στη διερεύνηση υποθέσεων που εμπλέκονταν γνωστά πρόσωπα, είτε διστακτικότητα σε αυτές που εμπλέκονταν στελέχη της Αστυνομίας, είτε ακόμα και υποθέσεις που έκλεισαν κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, οι οποίες δεν φαίνεται να έπεισαν την κοινή γνώμη.
Γίνεται, δηλαδή, αντιληπτό ότι η Αστυνομία πάντα αντιδρά εκ των υστέρων, είναι ουραγός των εξελίξεων και προτιμά να κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Κάτι βέβαια που θα οδηγήσει αναπόφευκτα κάποια στιγμή στην ανάγκη να υπάρξουν ριζικές αλλαγές που θα φέρουν νέες προσεγγίσεις για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων, που έφεραν χαμηλά επίπεδα ανυποληψίας της δύναμης, ανάμεσα στους πολίτες. Σήμερα αυτό που αναζητείται, είναι «Αστυνομία» για να βάλει τάξη στα της Αστυνομίας σε όλα τα επίπεδα, ώστε να αυξηθεί το αίσθημα ασφάλειας, της εμπιστοσύνης και την ισονομίας. Και αυτό, θα πρέπει να σημειωθεί, πως δεν μπορεί να επιτευχθεί αποκλειστικά μέσα από επικοινωνιακές στρατηγικές, κρύβοντας τα προβλήματα κάτω από το χαλί, αλλά μέσα από ουσιαστικές δράσεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: Τρίτωσαν οι... καταχωρήσεις του Προέδρου σε Αστυνομία-Η ολιγωρία και το αίσθημα ανασφάλειας