Τα βλέμματα στραμμένα στις προθέσεις των Τ/κ στην Πύλα-Αναμονή για τη στάση του ΣΑ

Δύο σημαντικά ερωτήματα αναμένεται να απαντηθούν κατά τη διάρκεια της σημερινής ημέρας, αναφορικά με την παράνομη δράση της τουρκικής πλευράς στην περιοχή της Πύλας. Το πρώτο είναι κατά πόσον θα επιδιώξουν οι Τουρκοκύπριοι να συνεχίσουν τις εργασίες και δη εντός της νεκρής ζώνης και κατά δεύτερο κατά πόσον θα υπάρξει αντίδραση σε επίπεδο Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών.

Σε ό,τι αφορά το ΣΑ, αναμένεται να συζητήσει το θέμα σήμερα. Υπενθυμίζεται ότι τρία από τα πέντε μόνιμα μέλη του, οι ΗΠΑ, η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο είχαν εκδώσει από την πρώτη στιγμή κοινή δήλωση, σε ασυνήθιστα αυστηρή γλώσσα, καταδικάζοντας την επίθεση στους ειρηνευτές των ΗΕ αλλά και τις εργασίες που αποσκοπούν στην αλλαγή του στάτους κβο, ενώ μερικές ώρες αργότερα ακολούθησε και η Κίνα με δική της ανακοίνωση. Δεν υπήρξε, ωστόσο, τοποθέτηση από την Μόσχα.

Στο παρελθόν, η Λευκωσία συχνά στηριζόταν στη θέση αρχών που τηρούσε η Ρωσία στο Κυπριακό και αναφορικά με τις τουρκικές προκλήσεις. Φαίνεται, όμως, πως η συνταύτιση της Κύπρου με την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση στο ζήτημα της Ουκρανίας έχει δημιουργήσει αποστάσεις, την ίδια στιγμή που η Τουρκία τηρεί μια ξεκάθαρα πιο φιλική στάση προς την Μόσχα, δεν συμμετέχει ενεργά στις κυρώσεις και προσπαθεί να διαδραματίσει ρόλο μεσολαβητή, αναβαθμίζοντας τις σχέσεις της με τη Ρωσία, γεγονός που ωθεί τη Μόσχα να τηρεί μια πιο φιλοτουρκική στάση. Σύμφωνα με πληροφορίες, η βρετανική Μόνιμη Αντιπροσωπεία είχε συντάξει καταδικαστικό κείμενο, το οποίο ενέκριναν τα άλλα τρία μόνιμα μέλη αλλά όχι η Ρωσία, που ζήτησε παράταση στη σιωπηρή διαδικασία μέχρι τη Δευτέρα. Ως εκ τούτου, η συζήτηση θα πραγματοποιηθεί στο 15μελές όργανο των ΗΕ απόψε. Εκεί θα διαφανεί κατά πόσον η Μόσχα θα τραβήξει το σχοινί και θα συνεχίσει να θέτει προσκόμματα ή θα επιτρέψει στο ΣΑ να εκφράσει κοινή θέση.

Το δεύτερο ερώτημα αναμένεται να απαντηθεί πιο νωρίς, καθώς αφορά την δραστηριότητα που θα επιδιώξει να αναπτύξει η τουρκική πλευρά επί του εδάφους. Κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου οι εργασίες στην περιοχή συνεχίζονταν με μειωμένο ρυθμό. Σε ρητορικό επίπεδο, οι Τούρκοι παρουσιάζονται αποφασισμένοι να ξαναμπούν στη νεκρή ζώνη, με την ΟΥΝΦΙΚΥΠ να δηλώνει ετοιμότητα να επέμβει ξανά, εάν χρειαστεί. Ο τ/κ Τύπος την Κυριακή μετέδιδε πως από σήμερα οι εργασίες θα συνεχιστούν «σε κανονικούς ρυθμούς», ενώ θα συνέλθει και το Υπουργικό Συμβούλιο στην Άγκυρα για να αξιολογήσει την κατάσταση. Στα κατεχόμενα υποστηρίζουν ότι «απαγόρευσαν» στο προσωπικό των ΗΕ να εισέρχεται στο σημείο των εργασιών, ωστόσο η ειρηνευτική δύναμη δηλώνει πως διατηρεί παρουσία στην περιοχή και συνεχίζει να παρακολουθεί στενά την κατάσταση. «Η ΟΥΝΦΙΚΥΠ παραμένει σε ετοιμότητα για να αποτρέψει οποιαδήποτε επανέναρξη των εργασιών», επανέλαβε ο εκπρόσωπός της.

Υπενθυμίζεται ότι για περισσότερες από 24 ώρες η Τουρκία δεν τοποθετήθηκε επί των όσων έλαβαν χώρα στην περιοχή της Πύλας και όταν το έπραξε ήταν για να υιοθετήσει το τ/κ αφήγημα, περί «ανθρωπιστικής ανάγκης» για διάνοιξη του δρόμου. Η τουρκική πλευρά προσπαθεί να ρίξει το φταίξιμο για την απαράδεκτη στάση της στις δυνάμεις των ΗΕ, κατηγορώντας τα μάλιστα για μεροληπτική στάση, σε μία προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής.

Στη Λευκωσία ο διπλωματικός πυρετός συνεχίζεται, καθώς στόχος δεν είναι απλώς να καταδικαστούν οι απαράδεκτες ενέργειες της τουρκικής πλευράς, αλλά κυρίως να αποτραπούν οι τουρκικοί σχεδιασμοί για τη δημιουργία νέων τετελεσμένων, διά μέσω άσκησης πιέσεων. Απόδειξη των συνεχιζόμενων προσπαθειών ήταν οι χθεσινές καταδίκες από δύο ισχυρές χώρες της περιοχής, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, με τις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία διατηρεί άριστες σχέσεις συνεργασίας, καθώς και από τον Καναδά και την Αρμενία. Έντονη ήταν και η παρέμβαση του Ελληνοαμερικάνου βουλευτή Τζον Σαρμπάνη, που κάλεσε τον Αμερικανό Πρόεδρο να διασφαλίσει ότι η κρίση θα αντιμετωπιστεί «ουσιαστικά» από τα ΗΕ. Κατηγόρησε ευθέως τον Ταγίπ Ερντογάν για την επίθεση, διασυνδέοντας το ζήτημα με την αποστολή F-16 στην Τουρκία. Οι διπλωματικές επαφές αναμένεται να συνεχιστούν με αμείωτο ρυθμό και τις επόμενες ημέρες, στοχεύοντας αφενός στην αποκλιμάκωση και αφετέρου στον τερματισμό των παράνομων εργασιών.