14 Αυγούστου, 12.03: Όταν έσβησε ο Ήλιος... «Mayday, mayday, το πολιτικό αεροσκάφος έχει προσ... προσ... προσκρούσει»

Συμπληρώνονται σήμερα δεκαοκτώ χρόνια από την πτώση του αεροπλάνου της εταιρείας «Ήλιος» στην ορεινή περιοχή του Γραμματικού, που πήρε μαζί του 121 ψυχές, εκ των οποίων 22 παιδιά, καθιστώντας την, τη χειρότερη αεροπορική τραγωδία σε ελληνικό έδαφος. Δεκαοκτώ χρόνια από τότε δεκάδες οικογένειες ντύθηκαν στα μαύρα και οι πληγές είναι ακόμα ανοικτές.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΔΩ: «Τα μωρά την προηγούμενη ήταν τόσο χαρούμενα… Και τελικά επιστρέφουν σε κασόνια»

Το μοιραίο αεροσκάφος αναχώρησε το πρωινό της 14ης Αυγούστου του 2005 από το αεροδρόμιο Λάρνακας με τελικό προορισμό την Πράγα και ενδιάμεσο σταθμό το «Ελευθέριος Βενιζέλος» της Αθήνας. Στις 10.15 το πρωί το αεροσκάφος εισήλθε στον Εθνικό Εναέριο Χώρο Αθηνών, χωρίς όμως να έχει καμία επαφή με τον Πύργο Ελέγχου.

Στις 11:05 απογειώθηκαν από τη Νέα Αγχίαλο δύο μαχητικά F-16, τα οποία ήρθαν σε οπτική επαφή με το αεροπλάνο στις 11:18 και διαπίστωσαν ότι ο συγκυβερνήτης του αεροσκάφους ήταν αναίσθητος, ο κυβερνήτης δεν ήταν στη θέση του και είχε ενεργοποιηθεί το σύστημα παροχής οξυγόνου με μάσκες.

Όπως αποδείχθηκε από τις έρευνες, το αεροσκάφος πετούσε με αυτόματο πιλότο και με όλους τους επιβαίνοντες να έχουν απωλέσει τις αισθήσεις τους εκτός από τον αεροσυνοδό Ανδρέα Προδρόμου που προσπαθούσε να αναλάβει τον έλεγχο του. Στις 12.05 το αεροσκάφος συνετρίβη στην ορεινή περιοχή του Γραμματικού, παρασύροντας στο θάνατο τους 115 επιβάτες και εξαμελές πλήρωμα. Οι 103 επιβάτες ήταν Κύπριοι υπήκοοι και οι 12 Έλληνες.

Ακολουθούν πιο κάτω αυτούσιοι οι διάλογοι των πιλότων των δύο μαχητικών με Κέντρο Εναέριας Κυκλοφορίας στην Αθήνα:

*11.13.39 Π400 BRAA για τον στόχο (το αεροσκάφος δηλαδή).

*ΜΑΜΒΟ Θα συνεχίσουμε μαζί, θα συνοδεύσουμε το Α/Φ (αεροσκάφος) και πιθανότατα θα πάμε μαζί του για προσγείωση.

*Π400 Σε ποιο αεροδρόμιο θα το συνοδεύσουμε;

*ΜΑΜΒΟ Δεν έχω ακόμα ενημέρωση, θα σας ενημερώσω.

*Π400 Οκ. Δώσε μας τον στόχο.

*11.16.18 ΜΑΜΒΟ Το αεροσκάφος είναι της εταιρείας Ήλιος Airlines.

*Π400 Ήλιος Airlines copy.

*11.17.41 MAMBO BRAA 160 στα 50 μίλια 34.000 με δυτική πορεία τώρα.

*11.18.26 Π400 Cameras on.

*11.18.43 MAMBO Υπενθυμίζω για αναχαίτιση πολιτικού αεροσκάφους δεν πλησιάζουμε το αεροσκάφος σε απόσταση μικρότερη των 1.000 ποδών και δεν διασταυρώνουμε το ίχνος πτήσης του.

*11.26.36 Π400 Συνεχίζω τα σήματα. Είμαι μπροστά του και αριστερά του. Έχω κάνει τα σήματα. Ξαναμπήκε σε δεξιά στροφή τώρα.

*11.28.00 Π400 Το αεροσκάφος της Helios Airlines άνωθεν Κέας έχει αναχαιτιστεί. Δεν ανταποκρίνεται στα σήματα που του γίνονται να ακολουθήσει τα μαχητικά.

*11.28.12 Π400 Δεν ανταποκρίνεται. Τον καλώ στη συχνότητα κινδύνου. Δεν απαντά.

*11.28.28 ΜΑΜΒΟ Καταλάβατε αν σας είδε;

*Π400 Δεν το γνωρίζω.

*11.28.57 ΜΑΜΒΟ Καλέστε πάλι το αεροσκάφος στη συχνότητα κινδύνου και να του πείτε να σας ακολουθήσει για προσγείωση.

*11.31.32 Π400 Στη συχνότητα πάλι τον έχω καλέσει τρεις φορές. Παραμένω αριστερά του, στο ύψος του κυβερνήτη, στα 500 πόδια. Συνεχίζει δεξιά στροφή. Δεν δείχνει κατανόηση στα σήματα.

*11.33.24 Π400 Μπροστά στον θάλαμο διακυβέρνησης δεν μπορώ να δω κανέναν.

*11.33.32 Π400 Ο θάλαμος διακυβέρνησης φαίνεται να είναι κενός. Και φαίνεται δεξιά ο συγκυβερνήτης να είναι πεσμένος προς τα μπροστά.

*11.33.42 Π400 Βλέπω μέσα στην καμπίνα ότι έπεσαν οι μάσκες.

*11.33.52 Π400 Το αεροσκάφος της Helios Airlines φαίνεται ότι ο θάλαμος διακυβέρνησης είναι κενός. Φαίνεται ότι οι ιπτάμενοι έπεσαν με τα κεφάλια προς τα μπροστά και πίσω στην καμπίνα φαίνεται να έπεσαν οι μάσκες.

*11.34.06 ΜΑΜΒΟ Οι μάσκες έπεσαν στον θάλαμο διακυβέρνησης ή πίσω στις καμπίνες;

*11.34.09 ATH CC Πιστεύετε ότι οι πιλότοι έπεσαν...; Φοράνε μάσκες; Έπεσαν μπροστά;

*11.34.13 Π400 Δεν φαίνονται πιλότοι, Αθήνα, φαίνεται κάποιο κεφάλι του συγκυβερνήτη να είναι γερμένο προς το χειριστήριο μπροστά.

*11.34.25 Π400 Και πίσω στην καμπίνα έπεσαν οι μάσκες.

*11.36.24 Π400 Ο θάλαμος διακυβέρνησης είναι κενός. Μπορώ να διακρίνω πίσω κάποιους επιβάτες που φοράνε μάσκες.

*11.37.37 Π400 Μπορώ να διακρίνω πίσω έναν επιβάτη που φορά μάσκα και κινείται.

*11.37.54 ATH CC Στο θάλαμο διακυβέρνησης το βλέπετε αυτό;

*11.37.57 Π400 Στην καμπίνα επιβατών, Αθήνα. Ο θάλαμος διακυβέρνησης επιβεβαιώνω είναι κενός.

*11.41.36 ΜΑΜΒΟ Φαίνεται στην καμπίνα επιβατών να υπάρχει κάποιος που βοηθά τους επιβάτες;

*11.41.43 Π400 Δεν μπορώ, δεν μπόρεσα να διακρίνω κάτι τέτοιο από... Σε όλα τα παράθυρα μπόρεσα να δω έναν επιβάτη που φορούσε μάσκα. Φαίνεται μέσα ότι έχουν κατέβει οι μάσκες.

*11.44.33 ΜΑΜΒΟ Επιβεβαιώνω ότι οι δύο κυβερνήτες φαίνεται ότι έγειραν τα κεφάλια τους μπροστά στο χειριστήριο και οι θέσεις φαίνεται να είναι κενές.

*11.45.50 Π400 Το αεροσκάφος εξωτερικά φαίνεται ότι δεν έχει πρόβλημα..

*11.48.05 Π400 Ο θάλαμος διακυβέρνησης φαίνεται κενός. Μπορώ να διακρίνω τον συγκυβερνήτη να είναι πεσμένος στο χειριστήριο. Στην καμπίνα επιβατών έπεσαν οι μάσκες και διακρίνω κάποιους επιβάτες που τις φοράνε. Τους κάνω αυτή τη στιγμή νοήματα και αυτή τη στιγμή βλέπω κίνηση στον θάλαμο διακυβέρνησης. Μόλις αυτή τη στιγμή επιβεβαιώνω. Βλέπω κίνηση στον θάλαμο διακυβέρνησης και κάθεται στη θέση του κυβερνήτη κάποιος.

*11.51.10 Π400 Επιβεβαιώνω. Μπήκε ένας στον θάλαμο και κάθισε στη θέση του κυβερνήτη. Μπήκε σε αριστερή στροφή καθόδου. Τώρα το αεροσκάφος ανεβαίνει.

*11.52.53 Π400 Αυτή τη στιγμή μπορώ να διακρίνω έναν άνθρωπο στο πιλοτήριο. Τη στιγμή που μπήκε κάθισε και δέθηκε, μπήκε σε αριστερή στροφή. Το αεροσκάφος κατερχόμενο έχασε 1.000 πόδια ύψος, στη συνέχεια ανερχόμενο σε δεξιά στροφή πήγε στο 340, έριξε ταχύτητα στα 180, τώρα συνεχίζει κατερχόμενο με πορεία 330 και είμαστε 27.000 πόδια.

*11.54.56 Π400 Το αεροσκάφος έχει ταχύτητα 350 πορεία 330 στο 170 με 10 μοίρες βύθιση. Συνεχίζει κατερχόμενος προς θαλάσσια περιοχή.

*11.55.17 Π400 Κάνω σήματα αναχαίτισης. Δεν δείχνει να ανταποκρίνεται.

*11.56.00 Π400 Αυτή τη στιγμή το αεροσκάφος έχει πορεία 310. Κατευθύνεται προς την ξηρά.

*11.57.02 ΜΑΜΒΟ Μπορείτε να διακρίνετε αυτός που κάθισε στο πιλοτήριο, στη θέση του κυβερνήτη, φορούσε στολή ή κάτι άλλο;

*11.57.09 Π400 Φορά ένα γιλέκο και μπλε πουκάμισο, δεν δείχνει να φορά στολή.

*11.57.15 Π400 Είναι μόνος του τώρα στον θάλαμο διακυβέρνησης. Το αεροσκάφος έχει οριζοντιωθεί στα 10.000 πόδια με πορεία 310 και 300 μίλια ταχύτητα.

*12.00.15 Π400 Αυτή τη στιγμή δείχνει ο άνθρωπος που κάθεται στον θάλαμο διακυβέρνησης ότι με βλέπει.

*12.00.31 Π400 Τώρα διακρίνω και δεύτερο άνθρωπο στη θέση του συγκυβερνήτη.

*12.00.49 Π400 Του κάνω σήματα αναχαίτισης. Δεν ανταποκρίνεται. Με οπτικό σήμα διά χειρός έδειξε ότι με βλέπει.

*12.02.49 Π400 Το αεροσκάφος είναι στα 2.500 πόδια. Πετά πολύ χαμηλά, πάνω από ξηρά.

*12.02.58 Π400 Αυτή τη στιγμή το αεροσκάφος δείχνει ότι... Δείχνει ότι πάει... Δείχνει ότι πάει για το έδαφος.

*12.03.14 Π400 Το αεροσκάφος αυτή τη στιγμή πάει για το έδαφος.

*12.03.23 Π400 Mayday, mayday. Έχουμε πρόσκρουση πολιτικού αεροσκάφους, έχουμε πρόσκρουση πολιτικού αεροσκάφους. Mayday, mayday.

*12.03.38 Π400 Έχει προσκρούσει σε κορφή βουνού. Mayday. Mayday.

*12.03.52 Π400 Mayday, mayday, Αθήνα. Το πολιτικό αεροσκάφος έχει προσ... προσ... προσκρούσει...

Δικαστική απόφαση

Στις 18 Φεβρουαρίου, 2013, το Κακουργιοδικείο Λευκωσίας απάλλαξε όλων των κατηγοριών όλους τους κατηγορουμένους στην υπόθεση της πτώσης, στις 14 Αυγούστου 2005, στην Αττική, του μοιραίου αεροπλάνου "Μπόινγκ 737-300" στο Γραμματικό Αττικής, ατύχημα που είχε ως συνέπεια το θάνατο 121 ατόμων.

Η απαλλαγή έγινε μετά από αναστολή της ποινικής δίωξης που καταχωρήθηκε από τη Γενική Εισαγγελία για όλα τα κατηγορούμενα φυσικά πρόσωπα και την αεροπορική εταιρεία «Ήλιος».

Κατηγορούμενοι ήταν ο Εκτελεστικός Πρόεδρος της «Ήλιος» Ανδρέας Δράκος και ο Διευθύνων Σύμβουλος της ίδιας εταιρείας Δημήτρης Πανταζής, καθώς και ο Διευθυντής Πτήσεων Γιώργος Κικκίδης και ο Βούλγαρος αρχιπιλότος της εταιρείας Γιάνκο Στοϊμένοφ.

Το Εφετείο Αθηνών είχε επικυρώσει την καταδίκη την οποία επέβαλε σε πρώτο βαθμό το Τριμελές Πλημμελειοδικείο, με απόφασή του της 7ης Φεβρουαρίου 2013. Η ποινή τους, 122 έτη φυλάκισης για τον κάθε ένα, είχε μετατραπεί σε δεκαετή ποινή και ακολούθως σε χρηματική. Αφού πλήρωσαν από 73 χιλιάδες ευρώ περίπου αφέθηκαν ελεύθεροι.

Με βάση την αρχή ότι κανένας δεν δικάζεται από δύο χώρες για το ίδιο αδίκημα οι τρεις ήταν αναμενόμενο να αφαιρεθούν από το κυπριακό κατηγορητήριο. Ο Γενικός Εισαγγελέας έκρινε ότι θα έπρεπε να ανασταλεί η δίωξη για όλους τους κατηγορουμένους επικαλούμενος ανυπέρβλητες δυσκολίες στην προώθηση της υπόθεσης.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: 

• «Δεν περιγράφονται οι εικόνες στο νεκροτομείο που πήγαμε για αναγνώριση…»
• «Έπιανα τζαι εν απαντούσε… Είπα τους μόνο νεκρός εν θα μου απαντήσει ο γιος μου»
• «Πάντα θα διερωτόμαστε τι ακριβώς συνέβη πάνω στο αεροπλάνο»
• Ο Ακριβός Τσολάκης μιλά για την τραυματική εμπειρία της Ήλιος, το πόρισμα και το παράπονό του
• Το μεγαλείο της κόρης του συγκυβερνήτη της Helios: Δεν κατηγορώ κανένα