Από το 2011 στο 2027 και... βλέπουμε-Τα δεδομένα για το πότε θα βγάλει φυσικό αέριο η Κύπρος

Το 2011 ήταν μια χρονιά ορόσημο για τα ενεργειακά. Ήταν τότε που η Noble Energy ανακοίνωνε πως η πρώτη της ερευνητική γεώτρηση στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, στέφθηκε με επιτυχία, αφού ανακάλυψε σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου στο κοίτασμα «Αφροδίτη», εντός του οικοπέδου δώδεκα.

Εκείνη η πρώτη ανακάλυψη καλλιέργησε απίστευτες προσδοκίες, ειδικά στο πολιτικό προσωπικό της χώρας, το οποίο επηρέασε και καλλιέργησε αυτές τις προσδοκίες και στους πολίτες. Εν μέσω της διαφαινόμενης οικονομικής κρίσης που θα ακολουθούσε και κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου του 2013, το θέμα του φυσικού αερίου και η καλλιέργεια προσδοκιών στους πολίτες, ήταν must σχεδόν από όλους τους υποψηφίους. Άλλοι υποστήριζαν πως μέχρι το 2015-2016 θα το εξορύξουμε και θα λυθούν τα οικονομικά μας προβλήματα, άλλοι πρότειναν να το προπουλήσουμε κτλ.

Τελικά η πραγματικότητα αποδείχθηκε πολύ διαφορετική και απέδειξε την προχειρότητα και την τεχνοκρατική ένδεια του πολιτικού προσωπικού της χώρας που αναμφίβολα έμεινε εκτεθειμένο στο κομμάτι της εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της κυπριακής ΑΟΖ.

Από τότε πέρασαν 12 ολόκληρα χρόνια. Το μόνο που έχει αλλάξει είναι ότι από τότε εντοπίστηκαν και μια σειρά από άλλα κοιτάσματα, τα οποία ωστόσο παραμένουν στη θέση τους, ενώ δια στόματος του ίδιου του αρμόδιου υπουργού, Γιώργου Παπαναστασίου, έχει λεχθεί ότι η Κύπρος και οι κοινοπραξίες δεν θα μπορέσουν να εξορύξουν κυπριακό φυσικό αέριο πριν το 2027.

Τι έχει εντοπιστεί στην κυπριακή ΑΟΖ

Μέχρι στιγμής στην κυπριακή ΑΟΖ, έχουν γίνει ανακαλύψεις που ανέρχονται στα 13 με 17 Tcf. Χρονολογικά πρώτη ανακάλυψη ήταν στο κοίτασμα «Αφροδίτη», όπου μετά και από τις τελευταίες γεωτρήσεις, σύμφωνα με πληροφορίες επιβεβαιώθηκε μια ποσότητα κοντά στα 4,5 TcF. Η μεγαλύτερη ανακάλυψη που έγινε μέχρι τώρα, ήταν στο κοίτασμα «Γλαύκος» στο τεμάχιο δέκα που υπολογίζεται μεταξύ 5 και 8 Tcf. H πιο πρόσφατη ανακάλυψη ήταν αυτή στο κοίτασμα «Ζευς-1», η οποία είναι της τάξεως των 2-3 Tcf, ενώ είχε προηγηθεί η ανακάλυψη στο ίδιο τεμάχιο, το έξι στο κοίτασμα «Κρόνος-1» με 2,5Tcf .

Τι θα ακολουθήσει

Το πιο ώριμο κοίτασμα που εκτός απροόπτου θα είναι και το πρώτο από το οποίο θα εξορύξει φυσικό αέριο, είναι το κοίτασμα «Αφροδίτη», στο οικόπεδο 12, στο οποίο διαχειρίστρια είναι η αμερικανική εταιρεία Chevron. Η Chevron ολοκλήρωσε πρόσφατα μια επιβεβαιωτική γεώτρηση, από την οποία σύμφωνα με πληροφορίες προκύπτουν θετικά στοιχεία. Μάλιστα η τελευταία γεώτρηση, η οποία διεξήχθη κεντρικά στο κοίτασμα, ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί μελλοντικά και ως γεώτρηση ανάπτυξης. Να χρησιμοποιηθεί δηλαδή για να γίνει εξόρυξη του φυσικού αερίου.

Παράλληλα η Chevron κατέθεσε στο Υπουργείο Ενέργειας, ένα σχέδιο ανάπτυξης, το οποίο ουσιαστικά περιγράφει την πρόταση της εταιρείες για το πώς, που και πότε θα εξορυχθούν οι ποσότητες φυσικού αερίου που ανακαλύφθηκαν. Αυτή την περίοδο το σχέδιο βρίσκεται ενώπιον του υπουργού Ενέργειας, ο οποίος μέχρι το τέλος του μήνα, θα πρέπει να απαντήσει στην εταιρεία, εάν αποδέχεται το σχεδιασμό ή να προχωρήσει σε νέες διαβουλεύσεις για αλλαγές.

Υπενθυμίζεται πως, όπως έχει γίνει γνωστό το σενάριο της μεταφοράς του φυσικού αερίου από το «Αφροδίτη» προς τα τερματικά της Αιγύπτου, μοιάζει η πιο ιδανική επιλογή υπό τις περιστάσεις.

Σε ότι αφορά τα υπόλοιπα κοιτάσματα, το επόμενο διάστημα αναμένεται να μπουν άλλα δυο τρυπάνια στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη. Συγκεκριμένα η κοινοπραξία ΕΝΙ και Total προγραμματίζουν μια νέα γεώτρηση εντός του οικοπέδου έξι της ΑΟΖ, ενώ και η Exxon Mobil προγραμματίζει μια νέα γεώτρηση στο οικόπεδο πέντε, εντός του 2024.

Μετά από τις δύο γεωτρήσεις, αναμένεται και αυτές οι εταιρείες να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο, παρουσιάζοντας στην κυβέρνηση ένα σχέδιο ανάπτυξης των κοιτασμάτων. Πάντως αυτό που μέχρι πρόσφατα δεν ήταν επιλογή για τις προηγούμενες Κυβερνήσεις, και που φαίνεται πως αποτελεί προτεραιότητα για τον Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Γιώργο Παπαναστασίου, είναι να μελετηθεί και η επιλογή το φυσικό αέριο από τα κυπριακά κοιτάσματα να έρθει με αγωγούς προς την Κύπρο, παρά να διοχετευθεί προς την Αίγυπτο.

Αυτό, ωστόσο, είναι κάτι που θα ξεκαθαρίσει μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο αποφάσεων που καλείται να λάβει η Κυβέρνηση, σχετικά με τους ενεργειακούς της σχεδιασμούς και σχετίζεται άμεσα, αφενός με τις εσωτερικές ανάγκες της Κύπρου, δεδομένου ότι από το 2024 προγραμματίζεται να τεθεί σε λειτουργία το τερματικό στο Βασιλικό, αλλά και των συζητήσεων που βρίσκονται σε εξέλιξη με το Ισραήλ για τη δημιουργία του έργου του ηλεκτρικού καλωδίου διασύνδεσης των δύο χωρών και παράλληλα τη δημιουργία αγωγών από την ισραηλινή ΑΟΖ προς την Κύπρο.

Η σκέψη της Κυβέρνησης πάντως, είναι πως από τη στιγμή που το οικόπεδο έξι στο οποίο δραστηριοποιούνται ΈΝΙ και Total, γειτνιάζει με το οικόπεδο δέκα και πέντε που δραστηριοποιείται η Exxon Mobil, θα είναι πιο εύκολο και για τις εταιρείες αλλά και ιδανικό για τα συμφέροντα της Κύπρου, να ετοιμασθεί ένα κοινό σχέδιο ανάπτυξης που θα μειώνει το κόστος και τον χρόνο που θα χρειαστεί για να βγει το φυσικό αέριο από τα συγκεκριμένα κοιτάσματα.