Αχαρτογράφητα τα νερά των διπλών εκλογών για τα κόμματα-Πού θα ρίξουν το βάρος

Ένα ένα τα κόμματα λαμβάνουν τις αποφάσεις τους και ξεκινούν να γρασάρουν τις μηχανές τους, για να είναι πανέτοιμα από το Φθινόπωρο για να ριχθούν στη μάχη των διπλών εκλογών του Ιουνίου. Ήδη σχετικές αποφάσεις έχουν ληφθεί από το ΑΚΕΛ και τους Οικολόγους, ενώ τις επόμενες ημέρες θα συνεδριάσουν και τα όργανα των υπολοίπων.

Οι κινήσεις των κομμάτων απαιτείται να είναι ιδιαίτερα προσεχτικές, διότι εισέρχονται σε αχαρτογράφητα νερά και ούτε η εμπειρία του παρελθόντος, ούτε οι πολιτικές αναλύσεις και εκτιμήσεις, μπορούν να τους διασφαλίσουν, ότι δεν θα είναι τα θύματα μιας πρωτοφανούς για τα δεδομένα της Κύπρου διαδικασίας, όπου οι πολίτες θα προσέλθουν σε διπλές κάλπες. Διπλές κάλπες που επί της ουσίας θα είναι πολύ περισσότερες, αφού ειδικά για τις Εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι θέσεις που θα καλούνται οι πολίτες να επιλέξουν πρόσωπα θα είναι πέντε με έξι, αφού εκτός από δημάρχους, θα καλούνται να ψηφίσουν προέδρους Επαρχιακών Οργανισμών, προέδρους σχολικών εφορειών, δημοτικούς συμβούλους, μέλη εφοριών κτλ.

Τα δεδομένα και ο μετασχηματισμός του πολιτικού συστήματος

Ένας από τους λόγους που αποφασίστηκε οι Ευρωεκλογές και οι εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης να γίνονται μαζί, έχει να κάνει με την προσέλευση στις πρώτες και ένας δεύτερος η μείωση του κόστους των εκλογών. Σε ότι αφορά το πρώτο, διαχρονικά η Κύπρος καταγράφει πολύ χαμηλότερο ποσοστό αποχής από τις κάλπες, όταν αυτές είναι για Ευρωεκλογές, σε αντίθεση με τις Προεδρικές, τις Βουλευτικές και τις εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ενδεικτικά αναφέρεται πως στις πιο πρόσφατες Ευρωεκλογές το 2019, η αποχή ανήλθε στο 55,01%, ενώ στις Προεδρικές ήταν σχεδόν η μισή (27%), ενώ στις Βουλευτικές του 2021 στο 34%.

Αυτό το γεγονός, ότι δηλαδή θεωρητικά θα πάει περισσότερος κόσμος στις κάλπες και θα συμμετάσχει και στις Ευρωεκλογές, ενδεχομένως να κρύβει παγίδες για κάποιους, που ενδεχομένως να θεωρούν ότι λίγο πολύ θα πετύχουν τους στόχους που έχουν βάλει για τις Βρυξέλλες. Υπενθυμίζεται ότι στις προηγούμενες Ευρωεκλογές, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ εξέλεξαν από δύο Ευρωβουλευτές, ενώ ΔΗΚΟ και ΕΔΕΚ από έναν.

Σε μια περίοδο, ωστόσο που ολόκληρο το πολιτικό σύστημα μετατοπίζεται και γενικότερα ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, και γενικότερα με τα δύο μεγάλα κόμματα να ψάχνουν τον βηματισμό τους και τα παραδοσιακά κόμματα του κέντρου να φθείρονται από νωρίς και να καταγράφουν και αρκετή εσωστρέφεια, κανείς δεν μπορεί να προβλέψει που θα κάτσει η μπίλια. Την ώρα μάλιστα που όλοι συμφωνούν ότι το ΕΛΑΜ βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση βολής, ενώ και η ΔΗΠΑ, δείχνει έτοιμη να παλέψει μέσω συνεργασιών για μια θέση στο Ευρωκοινοβούλιο.

Περιορισμένες συνεργασίες

Άλλωστε, αν κάνεις διερευνά ενδεχόμενες συνεργασίες μεταξύ κομμάτων, στην παρούσα φάση το μοναδικό σενάριο που μοιάζει εφικτό, είναι αυτό της συνεργασίας της ΔΗΠΑ με την ΕΔΕΚ ή της ΔΗΠΑ με το κόμμα των Κυνηγών που για λίγο δεν πέτυχε είσοδο στη Βουλή.

Υπενθυμίζεται εξάλλου, πως ήδη η Κεντρική Επιτροπή των Οικολόγων έχει λάβει απόφαση για αυτόνομη κάθοδο, συνεπώς θα πρέπει η συγκεκριμένη πόρτα να θεωρείται κλειστή για τους υπόλοιπους.

Στο ερώτημα τώρα ποιους θα ευνοήσει μια μαζικότερη προσέλευση ψηφοφόρων στις κάλπες, οι απόψεις διίστανται, αφού κάποιοι θεωρούν πως έτσι κι αλλιώς οι στρωμένοι κομματικοί μηχανισμοί των μεγάλων θα πετύχουν υψηλά ποσοστά κινητοποίησης των ψηφοφόρων τους για τις Εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνεπώς θα ευνοηθούν και στις Ευρωεκλογές, ωστόσο υπάρχει και η άποψη πως τα πλήρη ψηφοδέλτια των μικρών στις Εκλογές Τοπικής Αυτοδιοίκησής, θα μειώσουν τις διαφορές τους με τους μεγάλους.

Για την ΕΔΕΚ, το ΕΛΑΜ, τη ΔΗΠΑ, τους Οικολόγους, τους Κυνηγούς και το υπό εκκόλαψη κόμμα του Δημήτρη Παπαδάκη, το μεγάλο διακύβευμα θα είναι, έτσι κι αλλιώς η τέταρτη θέση. Όποιος εξ αυτών καταφέρει να εκλεγεί τέταρτος, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα πετύχει και είσοδο στο Ευρωκοινοβούλιο. Αυτό συνέβη και στις τελευταίες Ευρωεκλογές, όταν η ΕΔΕΚ για λίγο πέρασε το ΕΛΑΜ και του έφραξε τον δρόμο για τις Βρυξέλλες.

Το εκλογικό μέτρο και τα σενάρια

Από εκεί και πέρα δεν θα πρέπει να αποκλείεται και ένα δεύτερο σενάριο, που έχει να κάνει με τα ποσοστά των μεγάλων. Με δεδομένο ότι το εκλογικό μέτρο είναι στο 16% αν ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ καταγράψουν μειωμένα ποσοστά από αυτά που κατέγραψαν στις τελευταίες βουλευτικές, σε συνδυασμό με την αύξηση των ποσοστών των μικρών, ίσως κινδυνεύσουν, αφού το υπόλοιπο που θα τους μένει για τη δεύτερη κατανομή, θα είναι στο όριο με το υπόλοιπο των μικρών, με δεδομένο για παράδειγμα, ότι στο ΕΛΑΜ εκτιμούν ότι στις επικείμενες Ευρωεκλογές θα καταγράψουν για πρώτη φορά στην ιστορία τους διψήφιο ποσοστό.

Με αυτά τα δεδομένα, πέραν από τις οργανωτικές κινητοποιήσεις που προετοιμάζουν τα κόμματα, έχει μεγάλη σημασία τα πρόσωπα που θα επιλέξουν να μπουν στα ψηφοδέλτια τους. Στον ΔΗΣΥ οι δύο θέσεις θα πρέπει να θεωρούνται ήδη κλειστές από τους υφιστάμενους Ευρωβουλευτές του κόμματος. Για τις υπόλοιπες θέσεις υπάρχει μια ιδιαίτερα σημαντική παραμέτρους, όπως και στο ΑΚΕΛ, που θα κρίνει πάρα πολλά. Ειδικότερα, το όριο θητειών στη Βουλή, που αγγίζει πολλά και βαριά ονόματα από τα δύο κόμματα, ίσως προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων.

Αν δηλαδή στην Πινδάρου δεν υπάρξει καταγεγραμμένη πρόθεση από την ηγεσία για σχετική τροποποίηση του καταστατικού, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο πως κάποιοι από τους Αβέρωφ Νεοφύτου, Ευθύμιου Δίπλαρου, Κυριάκου Χατζηγιάννη, Νίκου Τορναρίτη και Κώστα Μαυρίδη, θα θεωρήσουν τη μεταπήδηση τους στις Βρυξέλλες ως μια καλή εναλλακτική επιλογή.

Τα ίδια πάνω κάτω ισχύουν και στο ΑΚΕΛ, με τους βουλευτές που συμπληρώνουν το όριο θητειών, μεταξύ των οποίων είναι ο Άντρος Κυπριανού, Άριστος Δαμιανού, Άντρος Καυκαλιάς, Κώστας Κώστα, Γιώργος Λουκαΐδης και Ειρήνη Χαραλαμπίδου. Σημειώνεται ωστόσο πως κάποιοι εξ αυτών, βρίσκονται και στις λίστες των κομμάτων για τις εκλογές Τοπικές Αυτοδιοίκησης, αφού μετά τη Μεταρρύθμιση, τόσο ο ρόλος του Δημάρχου ενός εκ των είκοσι Δήμων όσο και αυτός του Προέδρου του Επαρχιακού Συμβουλίου, θα θεωρείται αναβαθμισμένος.

Κλειδί τα πρόσωπα

Συμπερασματικά ο στόχος των κομμάτων στις επικείμενες διπλές εκλογές, θα είναι να τοποθετήσουν εκείνους τους υποψηφίους στις συγκεκριμένες θέσεις, που θα πετυχαίνουν, πρώτον μέγιστη κινητοποίηση των μηχανισμών τους, δεύτερον τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση των ψηφοφόρων τους και τρίτον την όσο το δυνατό μεγαλύτερη προσέλκυση ψηφοφόρων που υπό άλλες συνθήκες είτε δεν θα ψήφιζαν, είτε θα έκαναν άλλες επιλογές.

Αυτός είναι και ο λόγος που σύμφωνα με εκτιμήσεις κομματικών στελεχών στον REPORTER, πέρα από τις Ευρωεκλογές και για τις Δημοτικές Εκλογές οι συνεργασίες μεταξύ κομμάτων, ίσως να είναι πιο περιορισμένες σε σχέση με το παρελθόν. Τα κόμματα, δηλαδή, θα προσπαθήσουν με όπλο τα πρόσωπα, που όπως αποδείχθηκε και στις Προεδρικές αποτελούν πλέον βαρόμετρο, και υπερτερούν του κομματικού πατριωτισμού, να συσπειρώσουν μεν τους ψηφοφόρους τους, αλλά να προσελκύσουν και ψηφοφόρους που υπό άλλες συνθήκες δεν θα είχαν το κόμμα τους στις επιλογές τους.