Συμβουλές για πρόληψη και διαχείριση περιστατικών οξείας γαστρεντερίτιδας

Συμβουλές για την πρόληψη και διαχείριση περιστατικών οξείας γαστρεντερίτιδας, ιδιαίτερα στα παιδιά, δίνει σε ανακοίνωση του το Υπουργείο Υγείας την Πέμπτη.

Λόγω της εμφάνισης περιστατικών οξείας γαστρεντερίτιδας, το Υπουργείο Υγείας ενημερώνει το κοινό ότι η ασθένεια αυτή αφορά στην ύπαρξη αυξημένου αριθμού κενώσεων που έχουν κρεμώδη ή υδαρή σύσταση και οφείλονται σε ιούς, βακτήρια ή παράσιτα. Ενδέχεται να συνοδεύονται από εμετούς, πυρετό ή κοιλιακό άλγος, προσθέτει.

Η οξεία γαστρεντερίτιδα διαρκεί συνήθως λιγότερο από μια εβδομάδα αν και μπορεί να διαρκέσει εώς και 14 μέρες, σημειώνεται.

Σύμφωνα με το Υπουργείο, η οξεία γαστρεντερίτιδα μεταδίδεται συνήθως από άτομο σε άτομο με την κοπρανοστοματική οδό, δηλαδή με την κατάποση του μικροβίου που βρίσκεται στα κόπρανα κάποιου ασθενή (π.χ. όταν κάποιος φάει χωρίς να πλυθεί αφού προηγουμένως έχει ακουμπήσει τη λερωμένη πάνα του παιδιού, ή το κάθισμα της τουαλέτας). «Τα μικρά παιδιά δύσκολα τηρούν τους κανόνες υγιεινής οπότε είναι πιο επιρρεπή στο να νοσήσουν», αναφέρεται.

Σημειώνεται ότι, ορισμένοι ιοί που προκαλούν γαστρεντερίτιδα μπορεί να μεταδοθούν με σταγονίδια (π.χ. πτύελα, σταγονίδια από εμέσματα).

Σπανιότερα, προστίθεται, η γαστρεντερίτιδα μπορεί να προκληθεί από μολυσμένα τρόφιμα (π.χ. αυγό μελάτο, κοτόπουλο που δεν είναι καλά ψημένο, ρύζι που δεν συντηρήθηκε σωστά)  ή νερό.

Η αφυδάτωση ο μεγαλύτερος κίνδυνος για παιδιά

Όσον αφορά οξεία γαστρεντερίτιδα στα παιδιά, σημειώνεται ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η αφυδάτωση. «Λόγω της αυξημένης απώλειας υγρών από τις κενώσεις και ανεπαρκούς πρόσληψης υγρών από το στόμα (συνύπαρξη ανορεξίας, ναυτίας, εμετών) τα παιδιά εύκολα οδηγούνται σε αφυδάτωση», αναφέρεται. Όσο μικρότερη η ηλικία του παιδιού τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος για αφυδάτωση, προστίθεται.

Σε ήπια αφυδάτωση υπάρχει ήπια ξηρότητα του στόματος, αυξημένη δίψα και ελαφρώς μειωμένη παραγωγή ούρων (μια ούρηση ανά 6 ώρες), ενώ σε  μέτρια και σοβαρή αφυδάτωση η παραγωγή των ούρων μειώνεται κατά πολύ, τα δάκρυα απουσιάζουν στο κλάμα, το στόμα ξηραίνεται σημαντικά και τα μάτια μοιάζουν βυθισμένα, αναφέρεται.

Το Υπουργείο συστήνει όπως, σε περιπτώσεις που ένα παιδί έχει οξεία γαστρεντερίτιδα, ενυδατωθεί «το συντομότερο δυνατό». Η ενυδάτωση πρέπει να γίνεται με ειδικό διάλυμα ηλεκτρολυτών το οποίο διατίθεται στα φαρμακεία, αναφέρει.

«Σε παιδιά με εμετούς καλό είναι να ξεκινήσετε την ενυδάτωση αφού αφήσετε λίγο χρόνο μετά τον εμετό για να ηρεμήσει  το στομάχι του παιδιού (περίπου 30 λεπτά)», προσθέτει. Η συνολική ποσότητα των υγρών που θα δοθεί στο παιδί εξαρτάται από το βάρος του και τον αριθμό των διαρροιών και των εμετών, σημειώνει.

Τα θηλάζοντα, κατά αποκλειστικότητα, βρέφη δεν χρειάζεται να λαμβάνουν ηλεκτρολύτες καθώς το μητρικό γάλα είναι εύπεπτο, αναφέρει το Υπουργείο, συστήνονται ωστόσο μικρά και συχνά γεύματα για αποφυγή υποτροπής των εμετών.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, τα παιδιά με οξεία γαστρεντερίτιδα δεν χρειάζονται ειδική φαρμακευτική αγωγή.

Τα αντιβιοτικά δεν χρειάζονται στα περισσότερα παιδιά με οξεία γαστρεντερίτιδα καθώς δεν βοηθούν. Αντίθετα, ενδέχεται να επιδεινώσουν και να παρατείνουν τις διάρροιες, σημειώνεται.

Αναφέρεται επίσης ότι, τα αντιεμετικά προκαλούν συχνά σοβαρές παρενέργειες στα παιδιά και πρέπει να αποφεύγονται, ενώ τα φάρμακα που μειώνουν την κινητικότητα του εντέρου πιθανό να επιδεινώσουν την γαστρεντερίτιδα.

Τα προβιοτικά μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της φυσιολογικής χλωρίδας του εντέρου μετά από οξεία γαστρεντερίτιδα, συμβάλλουν ωστόσο σε μικρό βαθμό στη βελτίωση των διαρροιών, αναφέρει το Υπουργείο.

Όσον αφορά στη διατροφή παιδιών με οξεία γαστρεντερίτιδα, το Υπουργείο αναφέρει ότι τα παιδιά με οξεία γαστρεντερίτιδα που δεν παρουσιάζουν εμετούς «πρέπει να συνεχίσουν να τρώνε κανονικά ενώ τα θηλάζοντα βρέφη, πρέπει να συνεχίσουν τον θηλασμό».

Τα παιδιά με οξεία γαστρεντερίτιδα μπορούν να καταναλώνουν γαλακτοκομικά, σημειώνεται, και προστίθεται ότι, δίαιτα χωρίς λακτόζη μπορεί να βοηθήσει μόνο σε μεγαλύτερα παιδιά με σοβαρή συμπτωματολογία και σε χρόνια διάρροια (περισσότερο από 2 εβδομάδες).

Τα συνιστάμενα τρόφιμα στην οξεία γαστρεντερίτιδα περιλαμβάνουν ένα συνδυασμό σύνθετων υδατανθράκων όπως ρύζι, πατάτες, σιτάρι, κρέας, γιαούρτι, φρούτα και λαχανικά. Η δίαιτα με καθαρά υγρά ή η στερητική δίαιτα με ρύζι, ψωμί, μπανάνα, μήλο, είναι ανεπαρκής σε θρεπτικά συστατικά και είναι δυνατό να προκαλέσει παρατεταμένη διάρροια σημειώνεται.

Τα τρόφιμα με ψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη πρέπει να αποφεύγονται. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και τα αναψυκτικά αφού περιέχουν υπερβολική ζάχαρη και είναι ανεπαρκή σε ηλεκτρολύτες.

 Στα παιδιά με εμετούς η διατροφή πρέπει να είναι ελαφριά, σημειώνεται.

Οι γονείς πρέπει να αποταθούν άμεσα σε γιατρό αν το παιδί με οξεία γαστρεντερίτιδα παρουσιάζει άρνηση λήψης τροφής και υγρών, εμετούς παρά την προσπάθεια από του στόματος ενυδάτωσης, αφυδάτωση μέτριου και σοβαρού βαθμού (πχ. βρέφος που δεν έχει ουρήσει ≥6 ώρες και παιδί που δεν έχει ουρήσει ≥8 ώρες), διάρροια με αίμα, έντονο κοιλιακό άλγος και αλλαγές στην συμπεριφορά, όπως λήθαργος.

Το Υπουργείο σημειώνει ότι, είναι πολύ σημαντικό να τηρούνται πάντα οι κανόνες υγιεινής, όπως καλό πλύσιμο χεριών με σαπούνι και νερό πριν το φαγητό, μετά τον χειρισμό ωμού κρέατος, ψαριού και αυγών και μετά την αλλαγή της πάνας του παιδιού.

Επιπρόσθετα, συστήνεται στο κοινό όπως πλένει καλά με σαπούνι και νερό τα σκεύη και τις επιφάνειες που ήρθαν σε επαφή με ωμό κρέας ή ψάρι, πλένει προσεκτικά τα φρούτα και τα λαχανικά με καθαρό νερό, αποφεύγει τις συνταγές με ωμά αυγά και να ψήνουν τα αυγά μέχρι ο κρόκος να σφίξει.

Συστήνεται επίσης όπως καταψύχεται κρέας και ψάρι που δεν θα μαγειρευτούν τις επόμενες 48 ώρες, να μην αφήνονται μαγειρεμένα τρόφιμα περισσότερο από δύο ώρες εκτός ψυγείου, και όχι περισσότερο από μία ώρα αν η θερμοκρασία δωματίου είναι άνω των 32οC, να μην μοιράζεται το κοινό ποτήρια και μαχαιροπήρουνα με άλλα άτομα, ενώ, αν θα μεταφέρουν ευαίσθητα τρόφιμα εκτός σπιτιού να χρησιμοποιήσουν παγοκύστες, ισοθερμικές τσάντες ή παγωνιέρες.

Πηγή: KΥΠΕ